Οι γεωγραφικοί πόλοι της Γης αλλάζουν σιγά-σιγά θέση υπό την επίδραση και της κλιματικής αλλαγής, καθώς εξαιτίας της λιώνουν οι πάγοι της Γης, με συνέπεια να μεταβάλλεται ελαφρώς ο άξονας περιστροφής του πλανήτη μας, σύμφωνα με νέες εκτιμήσεις Αμερικανών επιστημόνων. Η ανακάλυψη σημαίνει πως πιθανώς είναι δυνατό να παρακολουθεί κανείς την εξέλιξη της κλιματικής αλλαγής παγκοσμίως, μέσω καταγραφής της θέσης του Βορείου Πόλου.
Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζουν ερευνητές του Πανεπιστημίου του Τέξας με επικεφαλής την κινεζικής καταγωγή Τζιανλι Τσεν. Με την ανακοίνωσή τους στο ετήσιο διεθνές συνέδριο της Αμερικανικής Ένωσης Γεωφυσικής στο Σαν Φρανσίσκο, σύμφωνα με τον Σκάι,
έδειξαν ότι το λιώσιμο των πάγων επηρεάζει την κατανομή της μάζας στην επιφάνεια της Γης. Αυτό, με τη σειρά του, μεταβάλλει ανεπαίσθητα τον άξονα περιστροφής του πλανήτη μας, κάτι που έχει επιβεβαιωθεί από επιτόπιες μετρήσεις και στους δύο πόλους.
Η αργή μετακίνηση του άξονα περιστροφής της Γης προκύπτει κυρίως από ένα συνδυασμό δύο διαφορετικών παραγόντων: του γεγονότος ότι η Γη δεν είναι απολύτως άκαμπτη και του γεγονότος ότι ο πλανήτης μας περιφέρεται σε ετήσια βάση γύρω από τον Ήλιο. Όμως κι αν υπολογισθούν αυτές οι δύο αιτίες, πάλι ένα μέρος της μετακίνησης του άξονα μένει ανεξήγητο.
Από τότε που άρχισαν οι πρώτες μετρήσεις το 1899, υπολογίζεται ότι ο γεωγραφικός Βόρειος Πόλος μετακινείται προς τα νότια με μέσο ρυθμό δέκα εκατοστών το χρόνο, κατά μήκος της γραμμής του γεωγραφικού μήκους που βρίσκεται 70 μοίρες δυτικά και η οποία διέρχεται από τον ανατολικό Καναδά.
Αυτή η αργή μετακίνηση οφείλεται επίσης στην μεταβολή της κατανομής της μάζας της Γης, καθώς ο γήινος φλοιός αργά αλλά σταθερά ανασηκώνεται συνεχώς μετά το τέλος της τελευταίας εποχής των πάγων, όταν το μεγαλύτερο μέρος τους έλιωσε κι έτσι απάλλαξε την επιφάνεια του πλανήτη από το βάρος τους. Όμως, σύμφωνα με τη νέα αμερικανική μελέτη, το 2005 υπήρξε μια ξαφνική και απρόσμενη μεταβολή, καθώς ο γεωγραφικός Βόρειος Πόλος άρχισε να μετακινείται προς τα ανατολικά πλέον και ήδη από τότε μέχρι σήμερα έχει διανύσει συνολικά 1,2 μέτρα περίπου.
Αναλύοντας στοιχεία παρατηρήσεων από τον περιβαλλοντικό δορυφόρο GRACE της NASA, που παρακολουθεί τις διαχρονικές διακυμάνσεις στο γήινο βαρυτικό πεδίο, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι γι’ αυτή την αλλαγή του άξονα περιστροφής προς τα ανατολικά ευθύνεται κυρίως το πιο πρόσφατο μαζικό λιώσιμο των πάγων της Γροιλανδίας, της Ανταρκτικής και των άλλων παγετώνων του πλανήτη μας, που είχε ως συνέπεια τη σταδιακή άνοδο της στάθμης των υδάτων των θαλασσών.
«Το λιώσιμο των πάγων και η άνοδος της στάθμης των θαλασσών μπορούν να εξηγήσουν το 90% της μετακίνησης προς τα ανατολικά. Η κινητήρια δύναμη γι’ αυτή την ξαφνική αλλαγή είναι η κλιματική αλλαγή» δήλωσε ο Τζιανλί Τσεν.
Σύμφωνα με τους νέους υπολογισμούς, η μεγαλύτερη συνεισφορά στην μετακίνηση του γήινου άξονα και, κατά συνέπεια, των γήινων πόλων προέρχεται από το λιώσιμο των πάγων της Γροιλανδίας, η οποία χάνει περίπου 250 γιγατόνους ετησίως. Το λιώσιμο των παγετώνων των βουνών συνεισφέρει 194 γιγατόνους και το λιώσιμο της Ανταρκτικής άλλους 180 γιγατόνους το χρόνο.
Υπενθυμίζεται ότι οι μαγνητικοί πόλοι της Γης αλλάζουν θέση με ακόμα μεγαλύτερη ταχύτητα σε σχέση με τους γεωγραφικούς.
