Ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος έστειλε επιστολές τόσο προς τον Μητροπολίτη Κιέβου και πάσης Ουκρανίας Επιφάνιο (στις 2 Μαρτίου) όσο και προς τον Πατριάρχη Μόσχας και πάσης Ρωσίας Κύριλλο (στις 4η Μαρτίου).
Δηλώσεις του Πατριάρχη Κυρίλλου που έγιναν γνωστές την περασμένη εβδομάδα, προκάλεσαν διεθνείς αντιδράσεις αφού ο επί χρόνια σύμμαχος του Ρώσου προέδρου φάνηκε να κατηγορεί τις φιλελεύθερες δυτικές αξίες για την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, εξαπολύοντας επίθεση στις παρελάσεις Gay Pride.
Ο αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος του ζήτησε να αντισταθεί στα πολεμικά σχέδια. «Η Εκκλησία της Ελλάδος, συνδεδεμένη διά μακροχρονίων και ακαταλύτων δεσμών εν Χριστώ αγάπης και φιλίας μετά της εν Ρωσία αδελφής Ορθοδόξου Εκκλησίας, απευθύνει θερμοτάτην έκκλησιν προς την Υμετέραν Μακαριότητα και σύμπασαν την Αγιωτάτην Εκκλησίαν της Ρωσίας ίνα, επ' αφορμή και της επικειμένης ενάρξεως της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής, αντισταθή εις τα πολεμικά σχέδια των κοσμικών ηγετών και εστέ βέβαιος ότι η παρέμβασις της Υμετέρας Μακαριότητος προς τον ανωτέρω σκοπόν θα αποβή καταλυτική», σημειώνει μεταξύ άλλων.
Ο προκαθήμενος της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, δήλωνε την προηγούμενη Κυριακή ότι η σύγκρουση στο Ντονμπάς αφορά «μια θεμελιώδη απόρριψη των αποκαλούμενων αξιών που προσφέρονται σήμερα από εκείνους που διεκδικούν την παγκόσμια εξουσία». «Το «τεστ» για το ποια πλευρά στηρίζετε, είναι αν η χώρα σας είναι πρόθυμη να διοργανώσει παρελάσεις Gay Pride», είπε ο Πατριάρχης Κύριλλος σύμφωνα με το CNN. «Για να μπει κανείς στο κλαμπ αυτών των χωρών, είναι απαραίτητο να κάνει μια παρέλαση Gay Pride. Όχι να κάνει μια πολιτική δήλωση τύπου "είμαστε μαζί σας", όχι να υπογράψει κάποια συμφωνία, αλλά να κάνει μια παρέλαση υπερηφάνειας. Και ξέρουμε πώς οι άνθρωποι αντιστέκονται σε αυτές τις απαιτήσεις και πώς αυτή η αντίσταση καταστέλλεται με τη βία», ισχυρίστηκε στο κήρυγμά του στη Μόσχα.
Σήμερα, ο αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος ενημέρωσε τη Διαρκή Ιερά Σύνοδο, κατά την πρώτη συνεδρίασή της, για το περιεχόμενο των επιστολών, στις οποίες εκφράζει «αφενός τη θλίψη και την αγωνία για τον επιθετικό πόλεμο που διεξάγεται εις βάρος τής Ουκρανίας και αφετέρου την αρωγή και αλληλεγγύη της Εκκλησίας της Ελλάδος για την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας προς την Ορθόδοξη εν Ουκρανία Εκκλησία και ιδιαίτερα προς τους εκ του πολέμου Ουκρανούς πρόσφυγες».
Η ΔΙΣ, σημειώνεται στο ανακοινωθέν, «όπως έκανε στο παρελθόν κατά τον πόλεμο και τη βίαιη εισβολή στη Σερβία, το Κοσσυφοπέδιο κ.α., τονίζει ότι και στην περίπτωση της εισβολής στην Ουκρανία ο πόλεμος δεν μπορεί ποτέ να είναι λύση σε οποιεσδήποτε ανθρώπινες διαφορές, όσο σημαντικές κι αν είναι, σε κοινωνικό, εθνικό ή παγκόσμιο επίπεδο και γι' αυτό καλεί σε πανστρατιά προσευχής για τους πολέμους.»
Η Εκκλησία της Ελλάδος, σε συνεργασία με το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής, έχει θέσει δομές τής Αρχιεπισκοπής και Μητροπόλεων, ξενώνες της Αστικής Μη Κερδοσκοπικής Εταιρείας «Συνύπαρξις» και του Φιλανθρωπικού Οργανισμού «Αποστολή» σε όλη την Ελλάδα «στη διάθεση της Πολιτείας για τη φιλοξενία Ουκρανών προσφύγων, ιδίως παιδιών και ασυνόδευτων ανηλίκων, ενώ ταυτόχρονα πολλές Μητροπόλεις σε συνεργασία με φιλανθρωπικές οργανώσεις και φορείς προβαίνουν σε συγκέντρωση ανθρωπιστικού υλικού.»
Ολόκληρη η επιστολή του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου στον Πατριάρχη Μόσχας Κύριλλο:
«Μακαριώτατε και Αγιώτατε Πατριάρχα Μόσχας και πάσης Ρωσίας, εν Χριστώ τω Θεώ λίαν αγαπητέ και περιπόθητε αδελφέ και συλλειτουργέ της ημών Μετριότητος, κύριε Κύριλλε, την Υμετέραν Μακαριότητα εν Κυρίω κατασπαζόμενοι, υπερήδιστα προσαγορεύομεν.
Μετά πολλής ανησυχίας και βαρυαλγούσης καρδίας παρακολουθούμεν τας τραγικάς εξελίξεις του πολέμου, όστις διεξάγεται κατ' αυτάς τας ημέρας εις την χώραν της Ουκρανίας. Αι συνεχείς επιθέσεις και τα αλλεπάλληλα κύματα βομβαρδισμών, αποφάσει και εντολή της Ρωσικής ηγεσίας, καθιστώσι την ουκρανικήν γην, ημέρα τη ημέρα, «τόπον βασάνου», αφάτου θλίψεως εκ των επισυμβάντων θανάτων και ερειπίων. Δυστυχώς, ουχί μόνον ο λαός διώκεται, αλλά και ζωτικαί υποδομαί, ιστορικά κτήρια, μνημεία πολιτισμού, ακόμη και Ιεροί Ναοί, ως ο Ορθόδοξος Καθεδρικός Ιερός Ναός του Χαρκόβου, καταστρέφονται.
Η Εκκλησία της Ελλάδος αισθάνεται έντονον το χρέος να υψώση φωνήν διαμαρτυρίας υπέρ πάντων των, ως μη ώφειλε, θυμάτων του πολέμου και υπέρ πάντων των διωκομένων. Θρηνεί δι' όσους εθανατώθησαν, αλλά και δι' όσους εισέτι δοκιμάζονται και διώκονται εκ της κακότητος, της μισαλλοδοξίας και της βαρβαρότητος, αίτινες προέρχονται, δυστυχώς, ουχί εξ αλλοπίστων, αλλ' εξ ομοδόξων Χριστιανών.
Η Εκκλησία της Ελλάδος, συνδεδεμένη διά μακροχρονίων και ακαταλύτων δεσμών εν Χριστώ αγάπης και φιλίας μετά της εν Ρωσία αδελφής Ορθοδόξου Εκκλησίας, απευθύνει θερμοτάτην έκκλησιν προς την Υμετέραν Μακαριότητα και σύμπασαν την Αγιωτάτην Εκκλησίαν της Ρωσίας ίνα, επ' αφορμή και της επικειμένης ενάρξεως της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής, αντισταθή εις τα πολεμικά σχέδια των κοσμικών ηγετών και εστέ βέβαιος ότι η παρέμβασις της Υμετέρας Μακαριότητος προς τον ανωτέρω σκοπόν θα αποβή καταλυτική. Η εκκλησιαστική αύτη παρέμβασις και η έμπρακτος μαρτυρία της αγάπης, της ειρήνης και της καταλλαγής, παρέχει ελπίδα διά την κατάπαυσιν του πολέμου και την απόσυρσιν των ρωσικών στρατευμάτων εκ της Ουκρανίας.
Επιπροσθέτως, η εν λόγω παρέμβασις εκ μέρους της Υμετέρας Μακαριότητος θα συμβάλη καθοριστικώς και εις την περαιτέρω αύξησιν της δυναμικής των Ορθοδόξων Εκκλησιών εν τω συγχρόνω κόσμω, καθ' ότι ο πόλεμος μεταξύ ομοδόξων Εθνών απομειοί την φερεγγυότητα ημών ως Χριστιανών, οίτινες, καίτοι έχομεν πρωταρχικόν καθήκον να κηρύσσωμεν την ειρήνην, εν τούτοις δεν την εφαρμόζομεν εν τη πράξει, προξενούντες ποικίλας αρνητικάς συνεπείας αναφορικώς προς το κύρος και την εν γένει παρουσίαν της Ορθοδόξου Εκκλησίας, διαχριστιανικώς και παγκοσμίως.
Μακαριώτατε,
Έχοντες υπ' όψιν την βαρύτητα του Κυριακού λόγου «ου πας ο λέγων μοι Κύριε Κύριε, εισελεύσεται εις την βασιλείαν των ουρανών, αλλ' ο ποιων το θέλημα του πατρός μου του εν ουρανοίς» (Ματθ. 7, 21), κατακλείομεν την παρούσαν, απευθύνοντες διάπυρον παράκλησιν προς Υμάς, διά την σταθεράν συστοίχισιν Υμών τε και ημών προς τας εντολάς του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού δι' αγάπην, φιλαδελφίαν και έμπρακτον εφαρμογήν της Αποστολικής επισημάνσεως: «υμείς δε εστέ σώμα Χριστού και μέλη εκ μέρους» (Α´ Κορ. 12, 27).
Είναι αδήριτος η ανάγκη κατ' αυτάς τας κρισίμους ώρας να επιβεβαιώσωμεν την αυτοσυνειδησίαν ταύτην της Ορθοδόξου Εκκλησίας ως του ενός και αδιαιρέτου Σώματος του Χριστού, συμβάλλοντες εν τω συνδέσμω της αγάπης εις την επικράτησιν της ειρήνης, ήτις εστίν Αυτός ο Χριστός. Τοιουτοτρόπως η Ορθόδοξος Εκκλησία θα αναδειχθή ως ο γνησιώτερος και ισχυρότερος ειρηνοποιός παράγων μεταξύ των δύο λαών, του Ρωσικού και του Ουκρανικού, οίτινες μετέχουσι κοινών παραδόσεων αιώνων, κυρίως δ' όμως της Ορθοδόξου Πίστεως της Μιάς, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας.
Επί δε τούτοις, και αύθις κατασπαζόμενοι την Υμετέραν πεφιλημένην Μακαριότητα φιλήματι αγίω, διατελούμεν
Αγαπητός εν Χριστώ αδελφός».
