Μετά την αποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων από την Μπούσα στα περίχωρα της ουκρανικής πρωτεύουσας, εικόνες με πτώματα στους δρόμους προκάλεσαν παγκόσμια κατακραυγή και αποτροπιασμό με τα ρωσικά στρατεύματα να κατηγορούνται για δολοφονίες αμάχων.
Συγκεκριμένα, το Κίεβο έκανε λόγο για μια «εσκεμμένη σφαγή», με τη Μόσχα να απαντά, μεταξύ άλλων, ότι επρόκειτο για «στημένα» συμβάντα που διοργανώθηκαν μετά την αποχώρηση των ρωσικών δυνάμεών από την περιοχή. Ο Λαβρόφ είπε πως οι σοροί «τοποθετήθηκαν» μιλώντας για «ψευδή εκδοχή» των γεγονότων που αναπαράχθηκαν και διαδόθηκαν από την Ουκρανία και τις δυτικές χώρες.
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, έκανε λόγο για «σοβαρές αμφιβολίες» γύρω από όσα αναφέρονται για τη Μπούσα τονίζοντας πως «από ό,τι έχουμε δει, το υλικό των βίντεο ως επί το πλείστον δεν μπορεί να είναι αξιόπιστο, επειδή ειδικοί από το υπουργείο Άμυνας βρήκαν στοιχεία αλλοίωσης και ορισμένα ψεύτικα βίντεο».
Ισχυρισμός: «Τα πτώματα είναι ψεύτικα»
Μετά την απόσυρση των Ρώσων, βίντεο που τραβήχτηκαν από ένα αυτοκίνητο καθώς κινούνταν μέσα στην πόλη έδειχναν πτώματα εκατέρωθεν του δρόμου.
Η ρωσική πρεσβεία στον Καναδά ανήρτησε στο Twitter το βίντεο, με τη λεζάντα «στημένο βίντεο που δείχνει ψεύτικα πτώματα στην Μπούσα κοντά στο Κίεβο».
Ωστόσο, σε δορυφορικές εικόνες που τραβήχτηκαν από τη Μπούσα στις 19 Μαρτίου (σχεδόν δύο εβδομάδες πριν αποσυρθούν τα ρωσικά στρατεύματα από την περιοχή) φαίνονται ήδη πτώματα στις άκρες του δρόμου.
Η εικόνα, που δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά από τους New York Times και επαληθεύτηκε από το BBC, δείχνει πτώματα στις ίδιες θέσεις και στον ίδιο δρόμο με το βίντεο που η Ρωσία ισχυρίζεται ότι ανέβηκε μετά την αποχώρηση των στρατευμάτων της.
Φιλορωσικοί λογαριασμοί των μέσων κοινωνικής δικτύωσης κυκλοφόρησαν το βίντεο σε slow motion, υποστηρίζοντας ότι το χέρι σε ένα από τα πτώματα κινήθηκε. Μια πιο προσεκτική ανάλυσή του, δείχνει ότι αυτό που φέρεται να είναι ένα χέρι που κινήθηκε στην πραγματικότητα είναι ένα σημάδι στην κάτω δεξιά γωνία του παρμπρίζ του οχήματος (βλέπε το βίντεο παρακάτω).
Ένας άλλος ρωσικός ισχυρισμός επικεντρώνεται σε διαφορετικό σημείο του βίντεο. Το αυτοκίνητο προσπερνά ένα άλλο πτώμα που βρίσκεται δίπλα σε πεζοδρόμιο.
Καθώς το αυτοκίνητο προχωρά, το πτώμα φαίνεται για λίγο στον δεξιό εξωτερικό καθρέφτη. Φιλορώσοι υποστηρίζουν ότι το πτώμα «βρίσκεται όρθιο». Όμως μια επιβραδυνόμενη έκδοση του βίντεο δείχνει ότι ο εξωτερικός καθρέφτης παραμορφώνει σαφώς την αντανάκλαση του πτώματος, καθώς και τα σπίτια στο βάθος.
Παράλληλα, το BBC έχει αντιστοιχίσει και δύο πτώματα από το αρχικό βίντεο που δημοσιεύτηκε στις 2 Απριλίου με φωτογραφίες υψηλής ανάλυσης που δόθηκαν στη δημοσιότητα από την Getty Images και το AFP στις 3 Απριλίου.
Στο βίντεο, το πρώτο πτώμα βρίσκεται ανάσκελα κοντά σε ένα λευκό και κίτρινο πεζοδρόμιο. Το πεζοδρόμιο στα δεξιά αποτελείται από άσφαλτο και γρασίδι. Ένα ασημί αυτοκίνητο διακρίνεται στο πεζοδρόμιο με το πορτμπαγκάζ ανοιχτό μπροστά από έναν λευκό φράχτη. Το ίδιο αυτοκίνητο, το πεζοδρόμιο και ο φράχτης είναι ορατά στην εικόνα των πρακτορείων Getty και AFP.
Στο δεύτερο πτώμα φαίνεται να υπάρχει ένα μαύρο μπουφάν και κάτι που μοιάζει με αιματοβαμμένο επίδεσμο στο δεξί χέρι. Βρίσκεται ξαπλωμένο στο πλάι δίπλα σε ένα κόκκινο και κίτρινο πεζοδρόμιο, μπροστά από έναν κατεστραμμένο καφέ φράχτη. Το μαύρο μπουφάν, ο επίδεσμος, το πεζοδρόμιο και ο φράχτης ταιριάζουν με τη φωτογραφία του πτώματος που δημοσιεύθηκε από τα πρακτορεία Getty και AFP.
Ισχυρισμός: «Τα σώματα δεν έχουν περιέλθει σε ακαμψία»
Το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας έγραψε στο Twitter: «Είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό το γεγονός ότι όλα τα πτώματα των ανθρώπων των οποίων οι εικόνες έχουν δημοσιευτεί από το καθεστώς του Κιέβου δεν έχουν περιέλθει σε ακαμψία μετά από τουλάχιστον τέσσερις ημέρες».
Σύμφωνα με τον ουκρανικό στρατό, οι Ρώσοι έφυγαν τα ξημερώματα της 31ης Μαρτίου. Οι Ρώσοι λένε ότι έφυγαν στις 30 Μαρτίου.
Τις ώρες μετά το θάνατο, τα σώματα περνούν από μια διαδικασία που ονομάζεται rigor mortis (ακαμψία) όπου οι μύες συστέλλονται και σκληραίνουν.
Ιατροδικαστής που έχει εργαστεί σε μέρη όπως το Κοσσυφοπέδιο και η Ρουάντα εν μέσω ερευνών για εγκλήματα πολέμου, αναφέρει ανώνυμα στο BBC ότι μετά από τέσσερις ημέρες η ακαμψία του θανάτου «συνήθως έχει υποχωρήσει».
Το ρωσικό ΥΠΕΞ τόνισε επίσης στην ανάρτησή του ότι τα σώματα «δεν έχουν τυπικούς "λεκέδες" πτώματος». Δεν είναι ξεκάθαρο τι σημαίνει αυτό, αλλά παθολόγος αναφέρει ότι η εμφάνιση κάποιου που έχει πεθάνει από πυροβολισμό ή άλλη πράξη βίας ποικίλλει ανάλογα με το όπλο που χρησιμοποιείται, από ποια απόσταση πυροβολήθηκε και ούτω καθεξής.
Δεν υπάρχει πάντα πολύ ορατό αίμα, καθώς μπορεί να λιμνάζει κάτω από ανθρώπους ή να μουλιάζει στα ρούχα, ειδικά αν κάποιος είναι ντυμένος για κρύο καιρό. Το ρωσικό υπουργείο θα μπορούσε να αναφέρεται στο γεγονός ότι το αίμα μέσα στο σώμα μας λιμνάζει προς τα κάτω μετά το θάνατο καθώς σταματά να κυκλοφορεί, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει το δέρμα να γίνει κοκκινωπό ή μοβ σε εκείνο το σημείο.
Ωστόσο, αν κάποιος είναι ξαπλωμένος, αυτή η συγκέντρωση αίματος και ο αποχρωματισμός μπορεί να μην είναι ορατά μόνο από μια εικόνα.
Ισχυρισμός: «Ούτε ένας κάτοικος της περιοχής δεν έχει υποστεί κάποια βίαιη ενέργεια»
Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας ισχυρίστηκε ότι ενώ η Μπούσα βρισκόταν υπό ρωσικό έλεγχο «ούτε ένας ντόπιος κάτοικος δεν υπέστη καμία βίαιη ενέργεια». Αυτός ο ισχυρισμός, ωστόσο, έρχεται σε αντίθεση με πολυάριθμες μαρτυρίες από κατοίκους.
Ένας ντόπιος δάσκαλος είπε στο Human Rights Watch στις 4 Μαρτίου ότι οι ρωσικές δυνάμεις είχαν συγκεντρώσει πέντε άνδρες και εκτέλεσαν συνοπτικά έναν από αυτούς. Κάτοικοι της περιοχής που μίλησαν στη ρωσική ερευνητική ιστοσελίδα The Insider κινήθηκαν στο ίδιο μήκος κύματος.
«Αυτές είναι φρικτές μέρες, όταν ούτε η αυλή σου, το σπίτι σου ή ακόμα και η ζωή σου ανήκει σε σένα. Δεν υπάρχει ρεύμα, νερό, φυσικό αέριο. Απαγορεύεται να βγεις από το σπίτι, αν φύγεις, σε πυροβολούν», είχε πει η Κριστίνα κάτοικος της περιοχής στο Insider.
Ντόπιοι είπαν στο BBC ότι οι Ρώσοι λεηλατούσαν σπίτια για τρόφιμα και τιμαλφί.
