Σειρήνες ούρλιαζαν καθώς περιπολικά εισέβαλαν σε δρόμο του βόρειου Λονδίνου, και οι περαστικοί σταμάτησαν σοκαρισμένοι για να παρακολουθήσουν τους αστυνομικούς να μπουκάρουν σε τρία καταστήματα μεταχειρισμένων κινητών τηλεφώνων.
«Έχετε χρηματοκιβώτιο στο κατάστημά σας, κύριε;» ρώτησε ένας αστυνομικός τον ιδιοκτήτη, που καθόταν δίπλα στον υπολογιστή του με ένα μισοάδειο φλιτζάνι τσάι.
Ο άνδρας παρακολουθούσε καθώς οι αστυνομικοί ερευνούσαν τα κινητά, τα μετρητά και τα έγγραφα από δύο χρηματοκιβώτια. Η επιχείρηση, στην οποία προσκλήθηκε να παρακολουθήσει η New York Times, ήταν μία από δεκάδες που πραγματοποιήθηκαν σε όλο το Λονδίνο τον περασμένο μήνα, στο πλαίσιο μιας καθυστερημένης αλλά έντονα ορατής προσπάθειας της Metropolitan Police να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της κλοπής κινητών που ταλανίζει την πόλη τα τελευταία χρόνια.
Η κλίμακα του εγκλήματος ξεπέρασε την κλασική κλοπή τσαντών που ήταν γνωστή στο Λονδίνο από την εποχή του Όλιβερ Τουίστ του Τσαρλς Ντίκενς. Οι κλέφτες, ολοένα πιο τολμηροί, συχνά με καλυμμένα πρόσωπα και ηλεκτρικά ποδήλατα, έχουν γίνει ειδικοί στο να αρπάζουν κινητά από κατοίκους και τουρίστες. Ρεκόρ 80.000 κινητών κλάπηκαν στην πόλη πέρυσι, δίνοντας στο Λονδίνο μια αρνητική φήμη ως ευρωπαϊκή πρωτεύουσα του εγκλήματος.
Οι έρευνες του περασμένου μήνα στόχευαν στην ταυτοποίηση μεσαζόντων που, σύμφωνα με την αστυνομία, χρησιμοποιούν καταστήματα μεταχειρισμένων τηλεφώνων ως μέρος ενός πολυεπίπεδου παγκόσμιου εγκληματικού δικτύου. Στο τέλος της δίμηνης επιχείρησης, οι ντετέκτιβ είχαν εντοπίσει περίπου 2.000 κλεμμένα κινητά και 200.000 λίρες σε μετρητά.
Μετά από χρόνια κατά τα οποία η κλοπή κινητών ήταν χαμηλής προτεραιότητας για μια αστυνομία με περιορισμένους πόρους, οι νέες επιχειρήσεις αποκαλύπτουν τον συνδυασμό παραγόντων πίσω από την επιδημία, συμπεριλαμβανομένων των μεγάλων περικοπών στους προϋπολογισμούς της αστυνομίας της Βρετανίας τη δεκαετία του 2010 και της επικερδούς μαύρης αγοράς για ευρωπαϊκά κινητά στην Κίνα.
Η βιομηχανία της κλοπής κινητών και τα e-bike
Οι αρχές ανακάλυψαν το 2023 ότι οι κλοπές δεν ήταν απλά μικροκλοπές, αλλά οργανωμένες αποστολές σε βιομηχανική κλίμακα. Μια γυναίκα κατάφερε να εντοπίσει το κλεμμένο κινητό της μέσω της εφαρμογής «Find My iPhone» σε μια αποθήκη κοντά στο αεροδρόμιο Heathrow. Εκεί βρέθηκαν σχεδόν 1.000 κλεμμένα iPhone, που προορίζονταν για εξαγωγή στην Ασία.
Οι έμποροι βρίσκονται στην κορυφή ενός τριεπίπεδου εγκληματικού δικτύου. Στο μέσο είναι οι ιδιοκτήτες καταστημάτων που αγοράζουν κλεμμένα τηλέφωνα και τα πωλούν είτε σε ανυποψίαστους πελάτες είτε τα προωθούν στο εξωτερικό. Στην κατώτερη βαθμίδα βρίσκονται οι κλέφτες, των οποίων ο αριθμός αυξήθηκε λόγω των υψηλών κερδών και της αίσθησης ατιμωρησίας.
Τα ηλεκτρικά ποδήλατα, που διατίθενται ενοικίασης και μπορούν να αφεθούν οπουδήποτε, έχουν γίνει τα κύρια μέσα διαφυγής. Οι κλέφτες χρησιμοποιούν πεζοδρόμια και αρπάζουν κινητά με ταχύτητα, ενώ καλύπτουν τα πρόσωπά τους με μπαλακλάβες και κουκούλες. Η καταδίωξη τους στους πολυσύχναστους δρόμους είναι υψηλού κινδύνου για πεζούς και οδηγούς, αναγνωρίζουν οι αστυνομικοί.
Η αστυνομία έχει ανακτήσει από τις επιχειρήσεις 4.000 κλεμμένα iPhone, που φυλάσσονται σε αποθήκες στο Putney, και προσπαθεί να βρει τους νόμιμους ιδιοκτήτες. Στόχος των αρχών είναι να διαλύσουν τα εγκληματικά δίκτυα και να αποτρέψουν μελλοντικές κλοπές, ενώ οι χρήστες καλούνται να είναι πιο προσεκτικοί με την προσωπική ασφάλεια των κινητών τους.
Όπως εξηγεί ο Lawrence Sherman, καθηγητής εγκληματολογίας στο Cambridge, «δεν θα μετρούσατε τα χρήματά σας στον δρόμο, αλλά όταν ένα κινητό αξίας 1.000 λιρών βρίσκεται στο χέρι σας, είναι σαν να βγάζετε 1.000 λίρες από το πορτοφόλι σας και να το κοιτάτε καθώς περπατάτε».