Η Κεντροδεξιά Δημοκρατική Συμμαχία (AD), υπό την ηγεσία του πρωθυπουργού Λουίς Μοντενέγκρο, κέρδισε τις πρόωρες βουλευτικές εκλογές στην Πορτογαλία — τις τρίτες σε τρία χρόνια — χωρίς όμως να εξασφαλίσει την πολυπόθητη πλειοψηφία.
Με το 99% των ψήφων καταμετρημένο, η AD συγκέντρωσε 32,1% και 86 έδρες στο 230μελές κοινοβούλιο. Οι Σοσιαλιστές (PS) και το ακροδεξιό Chega ισοψήφησαν στις 58 έδρες, με ποσοστά 23,4% και 22,6% αντίστοιχα. Οι ψήφοι από το εξωτερικό, που θα καταμετρηθούν τις επόμενες ημέρες, ενδέχεται να δώσουν στο Chega τη δεύτερη θέση — γεγονός που αν επιβεβαιωθεί, θα είναι η πρώτη φορά εδώ και σχεδόν 40 χρόνια που οι Σοσιαλιστές δεν θα βρεθούν στις δύο πρώτες θέσεις.
Στις προηγούμενες εκλογές πριν 14 μήνες, η AD είχε λάβει 80 έδρες, οι Σοσιαλιστές 78 και το Chega 50.
Παρά την απουσία αυτοδυναμίας, ο Μοντενέγκρο δήλωσε ότι έλαβε «σαφή και ενισχυμένη εντολή» να κυβερνήσει. Απέκλεισε κάθε συνεργασία με το Chega, το οποίο χαρακτήρισε «αναξιόπιστο, ασυνεπές και ακατάλληλο για διακυβέρνηση».
Ο ηγέτης του Chega, Αντρέ Βεντούρα, μίλησε για ιστορικό αποτέλεσμα, δηλώνοντας πως «τερματίστηκε το δικομματικό σύστημα στην Πορτογαλία». Ωστόσο, η ρητή άρνηση του Μοντενέγκρο να συνεργαστεί με το Chega περιορίζει τις πολιτικές προοπτικές του κόμματος.
Το μικρό φιλελεύθερο κόμμα Liberal Initiative, που ενδέχεται να δώσει 7 επιπλέον έδρες στην AD, επίσης αποκλείει κάθε βοήθεια προς το Chega.
Αν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Μαρσέλο Ρεμπέλο ντε Σόουζα, καλέσει τον Μοντενέγκρο να σχηματίσει κυβέρνηση, θα έχει να διαχειριστεί ένα κατακερματισμένο και δύσκολο κοινοβούλιο. Στο μεταξύ, το Σοσιαλιστικό Κόμμα ξεκινά εσωτερική διαδικασία απολογισμού, με τον ηγέτη του Πέδρο Νούνο Σάντος να παραιτείται το πρωί της Δευτέρας.
Η πολιτική επιστήμονας Μαρίνα Κόστα Λόμπο δήλωσε ότι «το Chega είναι ο μεγάλος νικητής της βραδιάς».
Οι εκλογές προκηρύχθηκαν τον Μάρτιο, όταν ο Μοντενέγκρο ζήτησε ψήφο εμπιστοσύνης για να αποκρούσει κριτική για σύγκρουση συμφερόντων σχετικά με εταιρεία συμβούλων που ίδρυσε το 2021. Η ψήφος δεν πέρασε και οδηγήθηκε η χώρα σε νέες εκλογές.
Η προεκλογική περίοδος επικεντρώθηκε σε ζητήματα στέγασης, δημοσίων υπηρεσιών και ασφάλειας. Η μετανάστευση — βασικό θέμα της ατζέντας του Chega — βρέθηκε επίσης στο επίκεντρο, ιδιαίτερα μετά την απόφαση της υπηρεσιακής κυβέρνησης να απελάσει 18.000 μετανάστες χωρίς έγγραφα.
Το Chega, που ιδρύθηκε μόλις πριν έξι χρόνια, κεφαλαιοποίησε τη δυσαρέσκεια απέναντι στα κόμματα εξουσίας, εν μέσω κρίσης στέγασης, αυξανόμενου κόστους διαβίωσης και επιβαρυμένων δημόσιων υπηρεσιών.
Ωστόσο, τα σκάνδαλα διαφθοράς που ακολούθησαν χτύπησαν την αξιοπιστία του κόμματος. Τον Ιανουάριο, βουλευτής του Chega κατηγορήθηκε για κλοπές αποσκευών σε αεροδρόμια, ενώ άλλος εντοπίστηκε να οδηγεί μεθυσμένος. Ένας τρίτος κατηγορείται για σεξουαλική επαφή με ανήλικο.
Οι τελευταίες ημέρες της εκστρατείας του Βεντούρα σημαδεύτηκαν από προβλήματα υγείας. Υποβλήθηκε σε νοσηλεία λόγω γαστρικών σπασμών και υπέρτασης, ωστόσο εμφανίστηκε τελικά σε προεκλογική εκδήλωση την Παρασκευή.
Με πληροφορίες από Guardian