Καθώς η Δύση αυξάνει την πίεση προς τη Μόσχα για μια άμεση εκεχειρία στην Ουκρανία, ο Βλαντιμίρ Πούτιν απαντά με τη δική του πρόταση: συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη, χωρίς όμως παύση των εχθροπραξιών.
Στο ανάλυτικό ρεπορτάζ του BBC, εξετάζεται τι σημαίνει η νέα ρωσική πρόταση και κατά πόσο αποτελεί ειλικρινή ειρηνευτική προσπάθεια ή είναι απλά ένας ακόμη τακτικός «ελιγμός» από την πλευρά του Κρεμλίνου.
«Ο τρόπος με τον οποίο μας μιλούν οι Ευρωπαίοι θυμίζει αγένεια και τελεσίγραφα», δήλωσε ο Πούτιν σε νυχτερινή του τοποθέτηση από το Κρεμλίνο, σε μια ξεκάθαρη απάντηση προς την πρόσφατη σύνοδο στο Κίεβο. Εκεί, οι Ευρωπαίοι ηγέτες απείλησαν με νέες κυρώσεις και αύξηση της στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία, εάν η Ρωσία δεν συμφωνήσει σε άνευ όρων κατάπαυση πυρός διάρκειας 30 ημερών, αρχής γενομένης από τη Δευτέρα.
Η απάντηση της Μόσχας ήταν διπλωματικά αιχμηρή: ναι στις διαπραγματεύσεις, αλλά με τους δικούς της όρους. Η ρωσική πρόταση προβλέπει συναντήσεις στην Κωνσταντινούπολη, χωρίς προηγούμενη παύση των επιχειρήσεων. Έτσι, τίθεται εύλογα το ερώτημα: πρόκειται για ειλικρινή ειρηνευτική προσπάθεια ή για τακτικισμό που εξυπηρετεί τα στρατηγικά συμφέροντα της Ρωσίας;
Ο Πούτιν εκτιμά ότι μια μονομερής κατάπαυση πυρός δεν εξυπηρετεί τα συμφέροντά της Ρωσίας
Η απάντηση εξαρτάται από το πώς αντιλαμβάνεται κανείς τις πραγματικές προθέσεις του Πούτιν. Δηλώνει ότι θέλει την ειρήνη, αλλά μόνο υπό ρωσικούς όρους. Η Μόσχα εκτιμά πως μια μονομερής κατάπαυση πυρός δεν εξυπηρετεί τα συμφέροντά της, ειδικά τώρα που θεωρεί ότι έχει το πλεονέκτημα στο πεδίο των μαχών.
Ταυτόχρονα, δεν θέλει να φανεί ως ο βασικός ανασταλτικός παράγοντας για την ειρήνη. Στην Ουάσινγκτον, η κυβέρνηση Τραμπ έχει διατηρήσει ανοιχτό δίαυλο επικοινωνίας με το Κρεμλίνο και η Μόσχα επενδύει σε μια ενδεχόμενη προσέγγιση που θα μπορούσε να οδηγήσει σε χαλάρωση των κυρώσεων.
Η πρόταση για συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη, χωρίς άμεση παύση των εχθροπραξιών, λειτουργεί επικοινωνιακά: εμφανίζει τον Πούτιν ως «άνθρωπο της ειρήνης» προς τις ΗΠΑ, ενώ στην πράξη αφήνει τη Ρωσία ελεύθερη να συνεχίσει τις πολεμικές επιχειρήσεις στην Ουκρανία.
Η αόριστη αναφορά του Ρώσου προέδρου ότι ενδέχεται οι συνομιλίες να οδηγήσουν σε «νέες κατάπαυσεις του πυρός» δεν εμπνέει εμπιστοσύνη στο Κίεβο. Άλλωστε, ήταν ο ίδιος που το 2022 διέταξε την εισβολή στην Ουκρανία, την οποία εξακολουθεί να αποκαλεί «ειδική στρατιωτική επιχείρηση».
«Γίνεται πόλεμος, συνεχίζεται η μάχη. Αλλά προσφέρουμε την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων που διακόπηκαν, και όχι από εμάς. Πού είναι το κακό σε αυτό;», είπε ο Πούτιν.
Ο Πούτιν ίσως ελπίζει να δημιουργήσει ρήγματα στο ενιαίο μέτωπο της Δύσης.
Η Μόσχα ίσως ελπίζει ότι η πρόταση αυτή θα προκαλέσει ρήγματα στο ενιαίο μέτωπο της Δύσης. Ο Ντόναλντ Τραμπ έσπευσε να χαρακτηρίσει την εξέλιξη «πιθανώς μεγάλη ημέρα για Ρωσία και Ουκρανία», ενώ υποσχέθηκε ότι θα συμβάλει προσωπικά στη διαδικασία.
Αντίθετα, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν χαρακτήρισε την πρόταση του Πούτιν «πρώτο βήμα, αλλά ανεπαρκές», σημειώνοντας πως «η άνευ όρων κατάπαυση του πυρός δεν προηγείται των διαπραγματεύσεων, αλλά είναι προϋπόθεσή τους».
Ο Πούτιν ανακοίνωσε την πρότασή του σε δήλωση που μεταδόθηκε από το Κρεμλίνο αργά το βράδυ. Ξένοι δημοσιογράφοι είχαν κληθεί με την υπόσχεση συνέντευξης Τύπου, αλλά τελικά ο πρόεδρος της Ρωσίας δεν δέχθηκε ερωτήσεις. Έκανε την τοποθέτησή του και αποχώρησε.
Με πληροφορίες από BBC
