Περίπου 200 τόνοι ραδιενεργού υλικού βρίσκονται μαζεμένοι κάτω από μία ατσάλινη κατασκευή μέσα στο Τσέρνομπιλ, τον τόπο της χειρότερης πυρηνικής καταστροφής στην Ιστορία.
Άοσμο, αβαρές και αόρατο στο γυμνό μάτι, το υλικό έχει διηθεί στο έδαφος και έχει διαχυθεί στη γύρω περιοχή.
Σήμερα, σε ακτίνα 30 χλμ. γύρω από την πιο μολυσμένη περιοχή - τη ζώνη αποκλεισμού- βρίσκεται ένα τεχνολογικό μαυσωλείο αφιερωμένο στην ανθρώπινη ανοησία.
Η καταστροφή του έχει μετατραπεί σε σύμβολο των αποτυχημένων ουτοπικών ιδανικών της Σοβιετικής Ένωσης, μία προειδοποίηση γύρω από την ικανότητα της ανθρωπότητας να δημιουργεί οικολογικό χάος και μία υπενθύμιση της εύθραυστης φύσης μας και της αντοχής μας.
31 χρόνια αφότου ανακηρύχθηκε νεκρή ζώνη, οι ζωντανοί έχουν επιστρέψει εδώ.
Την τελευταία δεκαετία, ένας αυξανόμενος αριθμός αυτοαποκαλούμενων «stalkers» εισέρχονται παράνομα στη ζώνη, ολοένα και πιο συχνά.
Καμουφλαρισμένοι και υπό την κάλυψη του σκότους, περπατούν μίλια μέσα στα μολυσμένα από ραδιενέργεια δάση, κοιμούνται σε απομονωμένα χωριά και αγναντεύουν το ηλιοβασίλεμα από τις μπαρόκ στέγες του Pripyat.
«Νιώθεις λες και είσαι ο τελευταίος άνθρωπος στη Γη», λέει ο Eugene Knyazev, ο οποίος έχει κάνει πάνω από 50 ταξίδια στην περιοχή, περνώντας συνολικά πάνω από έναν χρόνο της ζωής του στην απαγορευμένη ζώνη.
«Περιπλανιέσαι μέσα από άδεια χωριά, πόλεις, δρόμους. Η αίσθηση είναι μαγική», προσθέτει.
«Οι Stalkers αντιμετωπίζουν το χόμπι τους σαν μία διαφυγή από έναν πυκνοκατοικημένο πλανήτη: μία απόδραση σε μία άλλη πραγματικότητα, όπου μπορούν να δουν και να αγγίξουν τα φράγματα της σοσιαλιστικής κατάρρευσης. Πολλά από αυτά τα μέρη, συμπεριλαμβανομένης της Ζώνης, είναι περιφραγμένα με συρματόπλεγμα, και υπάρχουν πολιτικoί συμβολισμοί στην καταπάτησή τους» λέει ο Stuart Lindsay, ερευνητής του Tσερνόμπιλ από το πανεπιστήμιο του Στίρλινγκ.
Οι Stalkers βλέπουν τους εαυτούς τους ταυτόχρονα ως μαθητές ιστορίας και ντοκιμαντερίστες - προσπαθούν να αποτρέψουν το Τσερνόμπιλ από το να χαθεί στη λήθη, την ώρα που επιχειρούν ν' αποδράσουν από την αέναη φούρια της μεγάλης πόλης.
«Πηγαίνεις σε ένα από τα μεγαλύτερα μουσεία για τη Σοβιετική ζωή - μπορείς σχεδόν ν' αγγίξεις την Ιστορία» εξηγεί ο Alexandrer Sherekh, ένας φυσικός που έκανε το ταξίδι 11 φορές. «Αποδράς από την 40ωρη εβδομαδιαία εργασία, από τη ζωή μέσα σε ένα τσιμεντένιο κουτί και εισέρχεσαι σε έναν διαφορετικό κόσμο. Αντί για τα προβλήματα της κοινωνίας και την πανταχού παρουσία των smartphones και των social media, βρίσκεις την ευκαιρία να μείνεις μόνος με τον εαυτό σου».
Τρεις δεκαετίες αφότου η πόλη εγκαταλείφθηκε ξαφνικά, η ήπια βλάστηση έχει καλύψει τα κτίρια και τα άγρια ζώα κινούνται ελεύθερα.
Παρότι τα χαμηλά επίπεδα ραδιενέργειας καθιστούν σχετικά ασφαλή για τους τουρίστες την επίσκεψη σε συγκεκριμένα μέρη, οι stalkers είναι διαβόητοι για τα ελαστικά επίπεδα ασφαλείας που τηρούν- πίνουν αφιλτράριστο νερό, τρώνε μούρα και αγγίζουν με τα χέρια τους αντικείμενα ποτισμένα με ραδιενέργεια.
Επιστήμονες όπως ο Vadim Chumak, επικεφαλής του τμήματος Δοσιμετρικής, Ραδιενέργειας και Υγιεινής στο Εθνικό Ερευνητικό Κέντρο Πυρηνικής Ιατρικής, αμφισβητεί τη συνήθειά τους αυτή. «Οι stalkers ανήκουν στην ίδια κατηγορία με τους base jumpers και όσους κολυμπούν με καρχαρίες - Αυτού του τύπου οι άνθρωποι είναι εθισμένοι στην αδρεναλίνη και έλκονται από κάθε είδος ρίσκου ή κινδύνου», λέει.
«Μιας και η ραδιενέργεια δεν έχει οσμή ή γεύση, εξελικτικά δεν διαθέτουμε εσωτερικούς βιολογικούς αισθητήρες ανίχνευσης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η αίσθηση του κινδύνου που συνδέεται με την ιονίζουσα ακτινοβολία να μην είναι ανεπτυγμένη. Εάν ένας base jumper σπάσει το κεφάλι του στο έδαφος, είναι κάπως οριστικό. Εάν ο καρκίνος εκδηλωθεί μετά από 15 χρόνια έκθεσης, δεν είναι τόσο εμφανές», εξηγεί.
Παρά την αδιαφορία για την ίδια τους την υγεία, οι stalkers καταλαβαίνουν τους κινδύνους. «Το πιο ανόητο πράγματα στη ζώνη είναι ο άντρας που διψά για το κέρδος», λέει ο Knyazev. «Οι άνθρωποι παίρνουν ξυλεία από το δάσος, ραδιενεργά μέταλλα που τα πουλάνε ως πρώτες ύλες. Εκθέτουν σε νέους καρκίνους όλους όσους έρθουν σε επαφή με αυτά τα υλικά. Άλλωστε, από το δάσος μπορείς να φτιάξεις κούνιες, και με τα σίδερα, παιχνίδια».
Με πληροφορίες από National Geographic
Απ'την αλλη, φωτογραφιες απο μερη σαν κι αυτα ειναι σαφως πολυ ενδιαφερουσες. Το street view του Google Maps γυρω απο το Cernobyl ειναι μοναδικη εμπειρια - εκει οπου καποτε υπηρχαν πολεις με κτηρια και δρομους και γεφυρες, τωρα ολα ειναι καλυμμενα απο βλαστηση.