Σήμερα θα είναι μία από τις πιο «σύντομες» ημέρες του χρόνου, και αυτό γιατί η περιστροφή της Γης έχει επιταχυνθεί με έναν ανεξήγητο τρόπο.
Αν και οι ώρες της ημέρας είναι περισσότερες το καλοκαίρι λόγω της θέσης του Ήλιου, η πλήρης διάρκεια της ημέρας στις 9 Ιουλίου 2025 θα είναι κατά 1,3 χιλιοστά του δευτερολέπτου μικρότερη από το κανονικό.
Η Γη χρειάζεται 24 ώρες, δηλαδή 86.400 δευτερόλεπτα, για να κάνει μία πλήρη περιστροφή γύρω από τον άξονά της. Ωστόσο, αυτή η διάρκεια αλλάζει ελάχιστα από μέρα σε μέρα. Για να παρακολουθούν αυτές τις μικρές αλλαγές, η Διεθνής Υπηρεσία Περιστροφής της Γης (IERS) μετράει συνεχώς τη διάρκεια της ημέρας με μεγάλη ακρίβεια.
Το 2020, η IERS παρατήρησε ότι ο πλανήτης μας άρχισε να περιστρέφεται πιο γρήγορα και από τότε η ταχύτητα αυξάνεται σταθερά. Σύμφωνα με τα στοιχεία τους, οι πιο «σύντομες» μέρες φέτος θα είναι στις 9 και 22 Ιουλίου και στις 5 Αυγούστου, όταν η Σελήνη βρίσκεται πιο μακριά από τον Ισημερινό.
Η Σελήνη πάντα επηρεάζει ελαφρώς την περιστροφή της Γης μέσω της λεγόμενης «παλιρροϊκής πέδησης». Η βαρύτητα της Σελήνης τραβάει τη Γη, την «φουσκώνει» ελαφρά και δημιουργεί τις παλίρροιες. Αυτή η παραμόρφωση σιγά-σιγά αφαιρεί ενέργεια από την περιστροφή της Γης, με αποτέλεσμα ο πλανήτης μας να επιβραδύνεται περίπου κατά 2 χιλιοστά του δευτερολέπτου ανά αιώνα.
Αυτό σημαίνει ότι την εποχή των δεινοσαύρων, πριν 200 εκατομμύρια χρόνια, μια μέρα διαρκούσε λίγο λιγότερο από 23 ώρες. Σε άλλα 200 εκατομμύρια χρόνια, η μέρα θα έχει μεγαλώσει και θα διαρκεί περίπου 25 ώρες.
Όταν η Σελήνη είναι πιο μακριά από τον Ισημερινό, το «φρενάρισμα» που προκαλεί δεν είναι τόσο ισχυρό και έτσι αυτές οι μέρες είναι λίγο πιο μεγάλες. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται το αντίθετο: οι μέρες είναι περίπου μισό χιλιοστό του δευτερολέπτου πιο μικρές από ό,τι πριν το 2020.
Μερικά γεγονότα μπορούν να αλλάξουν την περιστροφή της Γης – για παράδειγμα, ο σεισμός 9 Ρίχτερ στην Ιαπωνία το 2011 έκανε τη μέρα μικρότερη κατά 1,8 μικροδευτερόλεπτα – αλλά κανείς δεν ξέρει τι προκαλεί τη σημερινή τάση.
Αυτή η επιτάχυνση δεν είναι επικίνδυνη ούτε έχει κάποια αισθητή επίδραση στη ζωή μας. Όποια κι αν είναι η αιτία, είναι απίθανο να διαρκέσει για πάντα, και η Γη τελικά θα επιστρέψει στη φυσική της πορεία: να περιστρέφεται όλο και πιο αργά με το πέρασμα του χρόνου.
Με πληροφορίες από BBC Science Focus Magazine