Μιχάλης Διακάκης: «Χρειάζονται στοχευμένες αντιπλημμυρικές και αντι-διαβρωτικές παρεμβάσεις»

ΠΛΗΜΜΥΡΕΣ Facebook Twitter
Είναι απαραίτητο να καταστρώσουμε μια στρατηγική αντιμετώπισης των “μετα-πυρικών” κινδύνων με έξυπνα έργα στις κατάλληλες θέσεις. Φωτ.: ΑΡ
0
diakakis
Μιχάλης Διακάκης, δρ. Γεωλογίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών



«ΠAΡΟΤΙ ΟΙ ΔΑΣΙΚΕΣ ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ αποτελούν μια φυσική διεργασία των μεσογειακών δασικών οικοσυστημάτων, τις τελευταίες δεκαετίες τόσο στην Ελλάδα όσο και στον υπόλοιπο ευρωπαϊκό Nότο προκύπτουν σημαντικές καταστροφές, θάνατοι και ζημιές σε περιουσίες και υποδομές.

Πέρα όμως από τις άμεσες επιπτώσεις των δασικών πυρκαγιών, ακολουθεί μια περίοδος στην οποία το περιβάλλον βρίσκεται σε σημαντική ανισορροπία σε ό,τι αφορά τις υδρολογικές και τις γεωμορφολογικές διεργασίες. Στην Ηλεία π.χ., μετά την πυρκαγιά του 2007, εξαιτίας αυτής της αλλοίωσης του περιβάλλοντος και της βλάστησης, οι πλημμύρες έχουν τριπλασιαστεί και οι κατολισθήσεις έχουν σχεδόν εξαπλασιαστεί. Στην Αττική, όπου είχαμε απανωτές πυρκαγιές τις τελευταίες δεκαετίες, εκτιμάται ότι οι επιπτώσεις είναι αντίστοιχες.

Σε εργασία που εκπονήσαμε με τον συνάδελφο Γιώργο Δεληγιάννη διαπιστώσαμε ότι μέσα στο διάστημα 1970-2000 χάθηκαν πανελλαδικά 151 άνθρωποι από πλημμύρες, κυρίως στις παράκτιες και χαμηλές αγροτικές περιοχές, με την πρωτεύουσα να παρουσιάζει επίσης αυξημένη ομαδοποίηση θανάτων.

Οι φετινές πυρκαγιές επηρέασαν μια σειρά από περιβάλλοντα στα πρανή της Πάρνηθας, της Πεντέλης και των Γερανείων, που με τη σειρά τους αποστραγγίζονται από μια σειρά ρέματα, στα οποία αναμένεται να επιδεινωθεί ο κίνδυνος πλημμυρών, κατολισθήσεων και λασπορροών.

Ο βαθμός αύξησης του κινδύνου δεν είναι σαφής σε αυτήν τη φάση. Θα πρέπει να γίνουν τάχιστα έρευνες, οι οποίες θα προσδιορίζουν το νέο επίπεδο του κινδύνου, “τη νέα πραγματικότητα” στις καμένες περιοχές. Είναι απαραίτητο να καταστρώσουμε μια στρατηγική αντιμετώπισης των “μετα-πυρικών” κινδύνων με έξυπνα έργα στις κατάλληλες θέσεις.

696
Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Χρειάζονται καταρχήν αντιδιαβρωτικές παρεμβάσεις ώστε να συγκρατήσουμε τα φερτά υλικά από το να κινηθούν μέσα στα ποτάμια με τις βροχές, αντιπλημμυρικά και ανασχετικά μικρά φράγματα ώστε να μειωθούν οι μεγάλες απορροές στα ποτάμια και πιθανόν αντι-κατολισθητικές παρεμβάσεις σε λίγες, στοχευμένες θέσεις.

Θα χρειαστεί επίσης να μελετηθεί ο τρόπος που θα αναγεννηθούν τα δάση, έτσι ώστε να γίνουν οι κατάλληλες δράσεις για να ενισχυθεί η φυσική αναγέννηση όπου χρειαστεί, έχοντας υπόψη την κλιματική αλλαγή και το μέλλον των περιοχών αυτών.

Τέλος, είναι εξαιρετικά σημαντικό να εκπονηθούν προγράμματα εκπαίδευσης-ενημέρωσης για τους κατοίκους των καμένων περιοχών, σε σχολεία, σε δημόσιους χώρους και σε ειδικές ομάδες του πληθυσμού, ώστε να ενισχύσουμε τα ατομικά μέτρα προστασίας και να αυξήσουμε την ανθεκτικότητα των περιοχών στους κινδύνους που θα παρουσιαστούν στο άμεσο μέλλον.

Αυξημένος θα είναι βέβαια και ο κίνδυνος ανθρώπινων απωλειών, αν δεν ληφθούν έγκαιρα μέτρα. Τον Νοέμβριο του 2017 οι μεγάλες πλημμύρες στη Δυτική Αττική κόστισαν τη ζωή 24 ανθρώπων. Σε εργασία που εκπονήσαμε με τον συνάδελφο Γιώργο Δεληγιαννάκη διαπιστώσαμε ότι μέσα στο διάστημα 1970-2000 χάθηκαν πανελλαδικά 151 άνθρωποι από πλημμύρες, κυρίως στις παράκτιες και χαμηλές αγροτικές περιοχές, με την πρωτεύουσα να παρουσιάζει επίσης αυξημένη ομαδοποίηση θανάτων.

Η χρήση οχήματος ήταν η πιο κοινή δραστηριότητα μεταξύ των εκλιπόντων, επομένως η οδική ασφάλεια όσον αφορά τις πλημμύρες πρέπει να βελτιωθεί, με επανασχεδιασμό διαβάσεων ποταμών, σχετική σήμανση και ενημερωτικές καμπάνιες. Η ανάλυση έδειξε ότι το 1/3 των θυμάτων παραγνώρισε τον κίνδυνο, επιχειρώντας να ταξιδέψει προς πλημμυρισμένες εκτάσεις ή να τις διασχίσει ενώ βρίσκονταν πριν σε ασφαλή τοποθεσία». 

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Περιβάλλον
0

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ευρωπαϊκά χέλια: Οικολογική κρίση και λαθρεμπόριο

Περιβάλλον / Το «μαύρο χρυσάφι» των νερών: Πώς η Ευρώπη χάνει τα χέλια της από το παγκόσμιο λαθρεμπόριο

Η παράνομη διακίνηση ευρωπαϊκών χελιών απειλεί το είδος, με λαθρεμπόρους να χρησιμοποιούν σύνθετες διαδρομές για εξαγωγή στην Ασία. Η Ιαπωνία και η Ευρώπη προσπαθούν να σώσουν το χέλι μέσω συντονισμένων δράσεων και τοπικής εκτροφής
LIFO NEWSROOM
Πώς η αποψίλωση απειλεί τον καφέ - Η νέα παγκόσμια κρίση έρχεται από τη Βραζιλία

Περιβάλλον / Πώς η αποψίλωση απειλεί τον καφέ - Η νέα παγκόσμια κρίση έρχεται από τη Βραζιλία

Η αποψίλωση των δασών για την καλλιέργεια καφέ απειλεί να καταστρέψει το ίδιο το ρόφημα που αγαπά ο κόσμος - Νέα έρευνα της Coffee Watch αποκαλύπτει πώς η εξαφάνιση των δασών μειώνει τις βροχοπτώσεις και απειλεί τη βιωσιμότητα της παραγωγής καφέ παγκοσμίως
LIFO NEWSROOM
Χελώνα Καρέρα: 6.100 φωλιές στον Κυπαρισσιακό Κόλπο - Έκκληση για άμεση εφαρμογή του εθνικού σχεδίου δράσης

Περιβάλλον / Χελώνα Καρέττα: 6.100 φωλιές στον Κυπαρισσιακό Κόλπο - Έκκληση για άμεση εφαρμογή του εθνικού σχεδίου δράσης

Παρά τα εντυπωσιακά αποτελέσματα της ωοτοκίας, οι ανθρωπογενείς πιέσεις (παραβιάσεις, υποβάθμιση οικοτόπων) συνεχίζονται σε ακτή και θάλασσα
LIFO NEWSROOM
Mattias Klum: Η Γη θα επιβιώσει — το θέμα είναι αν εμείς θα παραμείνουμε άξιοι της ομορφιάς της

Περιβάλλον / Mattias Klum: Η Γη θα επιβιώσει — το θέμα είναι αν εμείς θα παραμείνουμε αντάξιοι της ομορφιάς της

Ο διακεκριμένος Σουηδός φωτογράφος και σκηνοθέτης μιλά για τη βιοποικιλότητα, την περιβαλλοντική κρίση και πώς η τέχνη μπορεί να εμπνεύσει δράση και συνείδηση.
ΦΙΛΙΩ ΡΑΓΚΟΥ
Μικροπλαστικά: Τα παπούτσια πεζοπορίας «μολύνουν» τα βουνά – Τι δείχνει νέα έρευνα

Περιβάλλον / Μικροπλαστικά: Τα παπούτσια πεζοπορίας «μολύνουν» τα βουνά – Τι δείχνει νέα έρευνα

Νέα έρευνα στις λίμνες των Adirondack αποκαλύπτει ότι τα παπούτσια και τα ρούχα πεζοπορίας είναι σημαντική πηγή μικροπλαστικών στη φύση. Οι επιστήμονες καλούν τη βιομηχανία και τους λάτρεις της πεζοπορίας να δράσουν
LIFO NEWSROOM
Κλιματική κρίση: Η ξηρασία απειλεί τη βρετανική φύση - Σκαντζόχοιροι και πουλιά πεθαίνουν από δίψα

Περιβάλλον / Κλιματική κρίση: Η ξηρασία απειλεί τη βρετανική φύση - Σκαντζόχοιροι και πουλιά πεθαίνουν από δίψα

Η Natural England προειδοποιεί ότι η ξηρασία στη Βρετανία έχει προκαλέσει σοβαρή οικολογική κρίση: σκαντζόχοιροι, πουλιά και σολομοί πεθαίνουν, οι υγρότοποι στεγνώνουν και οι πυρκαγιές καταστρέφουν προστατευόμενες περιοχές
LIFO NEWSROOM
Κλιματική κρίση: Τα δάση της Αυστραλίας άλλαξαν - Εκπέμπουν περισσότερο άνθρακα απ’ όσο απορροφούν

Περιβάλλον / Κλιματική κρίση: Τα δάση της Αυστραλίας άλλαξαν - Εκπέμπουν περισσότερο άνθρακα απ’ όσο απορροφούν

Tο φαινόμενο αυτό στα δάση της Αυστραλίας ξεκίνησε πριν από περίπου 25 χρόνια, όταν οι κορμοί και τα κλαδιά των δέντρων άρχισαν να εκπέμπουν περισσότερο διοξείδιο απ’ ό,τι απορροφούν
LIFO NEWSROOM
Οι ήρωες της φύσης: Πώς τα πουλιά προσαρμόζονται στην κλιματική κρίση

Περιβάλλον / Οι ήρωες της φύσης: Πώς τα πουλιά προσαρμόζονται στην κλιματική κρίση

Από θαλασσοπούλια που κυνηγούν τυφώνες έως αηδόνια που πετούν πάνω από τη Σαχάρα, η φύση προσαρμόζεται εντυπωσιακά στην κλιματική αλλαγή - Νέα έρευνα αποκαλύπτει τα απίστευτα ταξίδια και τις προκλήσεις των μεταναστευτικών πουλιών στον πλανήτη
LIFO NEWSROOM