Δασικές πυρκαγιές/ κλιματική αλλαγή/ φαινόμενο θερμοκηπίου: ένας ατέρμονος καταστροφικός κύκλος

Δασικές πυρκαγιές και κλιματική αλλαγή Facebook Twitter
Η συχνότητα εμφάνισης μεγάλων δασικών πυρκαγιών που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια ακραίων καιρικών φαινομένων λόγω κλιματικής αλλαγής φαίνεται να αυξάνει συνεχώς σε παγκόσμια κλίμακα από τις αρχές του εικοστού πρώτου αιώνα. Φωτο: EUROKINISSI/ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ
0

ΟΙ ΔΑΣΙΚΕΣ ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ είναι ίσως το σημαντικότερο πρόβλημα του χερσαίου φυσικού περιβάλλοντος και οι επιπτώσεις τους είναι πλέον παγκόσμιες, αφού αποτελούν κύρια συνιστώσα των τριών μεγαλύτερων περιβαλλοντικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει ο πλανήτης: της κλιματικής αλλαγής, του φαινομένου του θερμοκηπίου και της ερημοποίησης, σε έναν ατέρμονα και επαναλαμβανόμενα καταστροφικό κύκλο.

Παγκοσμίως, η καταστροφή των δασών από πυρκαγιές έχει ως αποτέλεσμα όχι μόνο την απώλεια των μεγαλύτερων χερσαίων δεσμευτών του διοξειδίου του άνθρακα της ατμόσφαιρας αλλά και τον ταυτόχρονο εμπλουτισμό της με διοξείδιο του άνθρακα και μεθάνιο, που είναι τα κύρια προϊόντα που προκύπτουν από την καύση της δασικής βιομάζας.

Η αύξηση της συγκέντρωσης του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα συνεπάγεται μεγαλύτερη δέσμευση της ανακλώμενης ηλιακής ακτινοβολίας από την επιφάνεια της γης, με αποτέλεσμα το κλίμα της γης σε παγκόσμια κλίμακα να γίνεται θερμότερο και ξηρότερο, προκαλώντας την υπερθέρμανση του πλανήτη (φαινόμενο του θερμοκηπίου, greenhouse effect, global warming).

Σε αυτό συντελεί και η εκτεταμένη και συνεχής καταστροφή των τροπικών δασών του Αμαζονίου (του μεγαλύτερου «πνεύμονα» της γης) από πυρκαγιές.

Το θερμότερο και ξηρότερο κλίμα ευνοεί την έναρξη και εξάπλωση περισσότερων μεγάλων δασικών πυρκαγιών υψηλού θερμικού φορτίου και σφοδρότητας καύσης, που καταστρέφουν ανεξέλεγκτες τεράστιες εκτάσεις, αφού είναι σχεδόν αδύνατο να αντιμετωπιστούν (mega fires).

Το θερμότερο και ξηρότερο κλίμα ευνοεί την έναρξη και εξάπλωση περισσότερων μεγάλων δασικών πυρκαγιών υψηλού θερμικού φορτίου και σφοδρότητας καύσης, που καταστρέφουν ανεξέλεγκτες τεράστιες εκτάσεις, αφού είναι σχεδόν αδύνατο να αντιμετωπιστούν (mega fires).

Δασικές πυρκαγιές και κλιματική αλλαγή Facebook Twitter

Η συχνότητα εμφάνισης μεγάλων δασικών πυρκαγιών που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια ακραίων καιρικών φαινομένων λόγω κλιματικής αλλαγής φαίνεται να αυξάνει συνεχώς σε παγκόσμια κλίμακα από τις αρχές του εικοστού πρώτου αιώνα. Στις αρκτικές περιοχές μόνο το 2019 κάηκαν 83.000.000 στρέμματα δασικών εκτάσεων. Ιδιαίτερα υψηλό ήταν το τίμημα που πλήρωσαν και οι χώρες της μεσογειακής λεκάνης.

alexandros dimitrakopoulos
Αλέξανδρος Π. Δημητρακόπουλος, καθηγητής στο Tμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και διευθυντής του Εργαστηρίου Δασικών Πυρκαγιών και Κλιματικής αλλαγής ([email protected])

Οι επανειλημμένες πυρκαγιές προκαλούν μόνιμη καταστροφή του φυτοκαλύμματος που προσφέρει η δασική βλάστηση και οδηγούν αναπόφευκτα σε εκτεταμένη και τελικά μόνιμη διάβρωση του επιφανειακού εδάφους που επιφέρει την ερημοποίηση («desertification»), ιδιαίτερα σε περιοχές με μεσογειακό τύπο κλίματος όπως η Ελλάδα.

Τέλος, οι δασικές πυρκαγιές αποδεσμεύουν στην ατμόσφαιρα όλα τα αποθέματα άνθρακα που εδώ και αιώνες είναι δεσμευμένα μέσω της φωτοσύνθεσης στη φυτική βιομάζα και την οργανική ουσία του εδάφους (carbon sequestration). Ένα εκτάριο (δέκα στρέμματα) δάσους παράγει τέσσερις τόνους οξυγόνου ετησίως, ενώ κάθε χρόνο η καύση των δασών συνεισφέρει κατά 8-12% στα συνολικά εκπεμπόμενα αέρια του θερμοκηπίου (διοξείδιο και μονοξείδιο του άνθρακα, μεθάνιο, οξείδια του αζώτου).

Από τα παραπάνω καθίστανται προφανείς οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ κλίματος και δασικών πυρκαγιών και φαίνεται η ουσία του προβλήματος, που ίσως να οδηγεί και στη λύση του: η κλιματική αλλαγή είναι η ρίζα του κακού και η λήψη μέτρων για την αναστροφή της θα οδηγήσει στην αντιμετώπιση των καταστροφικών δασικών πυρκαγιών.

Περιβάλλον
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Πώς το εμπόριο ψαριών ενυδρείου υπονομεύει τη βιοποικιλότητα των ωκεανών

Περιβάλλον / Πώς το εμπόριο ψαριών ενυδρείου υπονομεύει τη βιοποικιλότητα των ωκεανών

Η παγκόσμια αγορά ψαριών ενυδρείου βασίζεται κυρίως σε άγρια συλλεγμένα είδη, απειλώντας τη βιοποικιλότητα και τα οικοσυστήματα. Η έρευνα προτείνει βιώσιμες λύσεις και αυξημένη ενημέρωση καταναλωτών
LIFO NEWSROOM
Περού: 140.000 εκτάρια Αμαζονίου καταστρέφονται από παράνομη εξόρυξη χρυσού

Περιβάλλον / Περού: 140.000 εκτάρια Αμαζονίου καταστρέφονται από παράνομη εξόρυξη χρυσού

Από το 1984, περίπου 540 τετραγωνικά μίλια γης έχουν εκκαθαριστεί για εξόρυξη, ενώ η καταστροφή επεκτείνεται πλέον και σε βορειότερες περιοχές πέραν της παραδοσιακής ζώνης Madre de Dios
LIFO NEWSROOM
Σιέρα Νεβάδα: Οι παγετώνες της Καλιφόρνια θα εξαφανιστούν για πρώτη φορά στην ιστορία

Περιβάλλον / Σιέρα Νεβάδα: Οι παγετώνες της Καλιφόρνια θα εξαφανιστούν για πρώτη φορά στην ιστορία

Νέα έρευνα αποκαλύπτει ότι οι παγετώνες της Σιέρα Νεβάδα, μερικοί ηλικίας δεκάδων χιλιάδων ετών, θα εξαφανιστούν πλήρως μέχρι τον επόμενο αιώνα, με δραματικές οικολογικές και συμβολικές συνέπειες για τη Δυτική Αμερική
LIFO NEWSROOM
ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΥΠΕΡΘΕΡΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΗ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ

Περιβάλλον / Διατροφή και κλιματική κρίση: Το φαγητό θερμαίνει τον πλανήτη

Η παγκόσμια διατροφή ευθύνεται για το 1/3 των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου - Οι επιστήμονες της EAT-Lancet προτείνουν φυτοφαγικές διατροφές για να σωθούν 15 εκατ. ζωές και να μειωθεί η κλιματική κρίση
LIFO NEWSROOM
«Η φύση μάς θέλει στην ίδια ομάδα»: 11 περιβαλλοντικές οργανώσεις ενώνονται για την προστασία της άγριας ζωής στην Ελλάδα

Περιβάλλον / «Η φύση μάς θέλει στην ίδια ομάδα»: 11 περιβαλλοντικές οργανώσεις ενώνονται για την προστασία της άγριας ζωής στην Ελλάδα

Η Ελλάδα φιλοξενεί περισσότερα από 27.000 καταγεγραμμένα είδη ζώων, εκ των οποίων περίπου 4.000 είναι ενδημικά. Ωστόσο, η κλιματική αλλαγή και οι ανθρώπινες δραστηριότητες ωθούν την άγρια ζωή στα όριά της
LIFO NEWSROOM
ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΑΝΘΡΑΚΑΣ

Περιβάλλον / Ανανεώσιμη ενέργεια: Η παγκόσμια παραγωγή ξεπερνά για πρώτη φορά την παραγωγή ενέργειας από άνθρακα

Έκθεση διαπιστώνει ότι η ρεκόρ επέκταση της ηλιακής ενέργειας και η σταθερή αύξηση της αιολικής ενέργειας θα οδηγήσουν τον κόσμο στην απομάκρυνση από τα ορυκτά καύσιμα το 2025
LIFO NEWSROOM
Η Ευρώπη «τσιμεντώνεται»: Χάθηκαν 9.000 τ.χλμ. πρασίνου σε πέντε χρόνια

Περιβάλλον / Η Ευρώπη «τσιμεντώνεται»: Χάθηκαν 9.000 τ.χλμ. πρασίνου σε πέντε χρόνια

Η Ευρώπη χάνει 600 γήπεδα ποδοσφαίρου πράσινης γης την ημέρα, σύμφωνα με μεγάλη έρευνα - Δάση, καλλιέργειες και φυσικά οικοσυστήματα θυσιάζονται για δρόμους, γκολφ και εργοστάσια, απειλώντας το μέλλον του περιβάλλοντος και της τροφής μας
LIFO NEWSROOM