Τον Αύγουστο, ο Αντρέι Μπάμπις, 71 ετών, κατέκτησε το ψηλότερο βουνό της Τσεχίας, το Lysá Hora, μαζί με δεκάδες υποστηρικτές του κόμματός του ANO. Το γεγονός αυτό θεωρήθηκε από πολλούς ως προάγγελος μιας νέας πολιτικής «ανάβασης», αυτή τη φορά στις εθνικές εκλογές του Οκτωβρίου, με στόχο την επιστροφή του στην πρωθυπουργία.
Η πολιτική καριέρα του Μπάμπις έχει στιγματιστεί από έντονες αντιπαραθέσεις. Στην πρώτη του θητεία (2017-2021), αντιμετώπισε κατηγορίες για εκτεταμένες συγκρούσεις συμφερόντων λόγω των επιχειρηματικών του δραστηριοτήτων και ειδικά της Agrofert, της εταιρείας που ίδρυσε και εξακολουθεί να κατέχει.
Οι διαδηλώσεις κατά της επιρροής του στην Τσεχία υπήρξαν μαζικές και συνεχείς, ενώ οι ευρωπαϊκές αρχές επέβαλαν έρευνες για κατάχρηση ευρωπαϊκών επιδοτήσεων. Παρά τις αντιδράσεις, η ANO παρέμεινε ισχυρή πολιτική δύναμη, και το 2023 ο Μπάμπις προσπάθησε ανεπιτυχώς να κερδίσει την προεδρία.
Η επιστροφή του έχει προκαλέσει συζητήσεις για μια πιθανή αλλαγή πολιτικής στην Τσεχία και ευρύτερα στην Κεντρική Ευρώπη. Ο Μπάμπις, που έχει συχνά συγκριθεί με τον Ντόναλντ Τραμπ, προωθεί μια σκληρή γραμμή κατά της μετανάστευσης, υπεράσπιση της εθνικής κυριαρχίας απέναντι στις Βρυξέλλες και περιορισμένη στήριξη στην Ουκρανία. Αν κερδίσει, ενδέχεται να αναβιώσει τη συμμαχία του Βίζεγκραντ, ενισχύοντας πολιτικές που αντιτίθενται στις προσπάθειες της ΕΕ για μετεγκατάσταση μεταναστών και στρατιωτική υποστήριξη στην Ουκρανία.
Η ανησυχία των επικριτών αφορά τόσο την πιθανή ενίσχυση της επιρροής της Ρωσίας στην περιοχή όσο και την πιθανή χαλάρωση των σχέσεων της Τσεχίας με ΝΑΤΟ και ΕΕ. Αντιθέτως, οι υποστηρικτές του θεωρούν ότι η πείρα και η επιχειρηματική του επάρκεια μπορούν να φέρουν σταθερότητα και οικονομική ανάπτυξη, περιορίζοντας τη γραφειοκρατία και τις διαφθορές.
Η προεκλογική εκστρατεία έχει αποκτήσει υψηλή ένταση. Ο Μπάμπις επιτίθεται στην κυβέρνηση για την αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης, την περιορισμένη κοινωνική πρόνοια και την πολιτική στήριξη στην Ουκρανία, ενώ ο πρωθυπουργός Φιάλα τον κατηγορεί για υπερβολική προστασία των συμφερόντων της Agrofert και προσωπική πλουτοποίηση. Το γεγονός ότι ο Μπάμπις απέκτησε πρόσφατα μια πολυτελή βίλα στη Γαλλία προσθέτει νέα επιχειρήματα για την κριτική απέναντί του.
Παρά τις προκλήσεις, οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δίνουν προβάδισμα στο κόμμα ANO, με περίπου 10 μονάδες διαφορά από τον συνασπισμό Spolu. Ο Μπάμπις επιδιώκει να εμφανιστεί ως υποψήφιος που κατανοεί τα προβλήματα των πολιτών και μπορεί να συνδυάσει την επιχειρηματική εμπειρία με τη διακυβέρνηση, υποσχόμενος επενδύσεις σε υποδομές και κοινωνική πρόνοια χωρίς να επιβαρύνει υπερβολικά τον προϋπολογισμό.
Η πολιτική του εξέλιξη φαίνεται περισσότερο πρακτική παρά ιδεολογική, καθώς προσαρμόζει τις θέσεις του ανάλογα με τις δημοσκοπήσεις και τις ανάγκες της πολιτικής συγκυρίας. Αν κερδίσει, θα αποτελέσει παράδειγμα για το πώς οι λαϊκιστές ηγέτες με επιχειρηματικό υπόβαθρο μπορούν να επηρεάσουν την ισορροπία δυνάμεων στην Κεντρική Ευρώπη και να θέσουν νέους κανόνες στην πολιτική σκηνή της ΕΕ.
Με πληροφορίες από Financial Times
