Η μεγαλύτερη κατασκευάστρια πυραύλων στην Ευρώπη, η MBDA, προμηθεύει κρίσιμα εξαρτήματα για βόμβες που έχουν σταλεί κατά χιλιάδες στο Ισραήλ και χρησιμοποιούνται σε αεροπορικά πλήγματα, στα οποία, σύμφωνα με έρευνα του Guardian, σκοτώθηκαν Παλαιστίνιοι άμαχοι και δεκάδες παιδιά.
Σε μια κοινή έρευνα του Guardian με τα ανεξάρτητα δημοσιογραφικά δίκτυα Disclose (Γαλλία) και Follow the Money (Ολλανδία), αποκαλύπτεται η αλυσίδα παραγωγής της βόμβας GBU-39 και ο ρόλος της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας στην αιματοχυσία της Γάζας.
Η MBDA διαθέτει εργοστάσιο στην Αλαμπάμα των ΗΠΑ, όπου κατασκευάζονται τα «φτερά» της GBU-39 –της βόμβας που παράγει η Boeing– τα οποία εκτείνονται μετά την εκτόξευση και επιτρέπουν στην κεφαλή να καθοδηγηθεί με ακρίβεια στον στόχο.
Τα έσοδα της αμερικανικής θυγατρικής MBDA Inc περνούν μέσω της MBDA UK με έδρα στο Χερτφορντσάιρ και εν συνεχεία στην MBDA Group με έδρα στη Γαλλία. Το 2024, ο όμιλος κατέγραψε έσοδα άνω των 4,2 δισ. λιρών και διένειμε μερίσματα ύψους σχεδόν 350 εκατ. στους τρεις μετόχους του: την BAE Systems (Βρετανία), την Airbus (Γαλλία) και τη Leonardo (Ιταλία).
Τον περασμένο Σεπτέμβριο, ο Βρετανός ΥΠΕΞ Ντέιβιντ Λάμι ανακοίνωσε την αναστολή 29 αδειών εξαγωγής όπλων προς το Ισραήλ λόγω «σοβαρού κινδύνου παραβίασης του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου». Ωστόσο, το εμπάργκο αφορά μόνο τις εξαγωγές από το Ηνωμένο Βασίλειο. Η αμερικανική MBDA Inc, με ξεχωριστό διοικητικό συμβούλιο, συνεχίζει να προμηθεύει τη Boeing χωρίς περιορισμούς.
Επαναλαμβανόμενα πλήγματα με GBU-39 σε σχολεία και καταυλισμούς
Αξιοποιώντας πληροφορίες ανοικτού κώδικα και αναλύσεις ειδικών σε εξοπλιστικά, η έρευνα του Guardian επαλήθευσε 24 περιπτώσεις χρήσης της GBU-39 όπου σκοτώθηκαν άμαχοι, περιλαμβανομένων τουλάχιστον 100 παιδιών. Πολλά από τα πλήγματα σημειώθηκαν τη νύχτα, χωρίς προειδοποίηση, σε σχολεία ή καταυλισμούς εκτοπισμένων.
Η ισραηλινή πολεμική αεροπορία ξεκίνησε εκτεταμένη χρήση της βόμβας το 2024, με μία από τις πιο φονικές επιδρομές να καταγράφεται στις 26 Μαΐου κατά του «Καταυλισμού Ειρήνης του Κουβέιτ 1» στη Ράφα. Σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας της Γάζας, σκοτώθηκαν 45 άνθρωποι και τραυματίστηκαν 249, ενώ μια γυναίκα και ένα βρέφος αποκεφαλίστηκαν από τα θραύσματα. Το Ισραήλ δήλωσε ότι στόχος ήταν συγκρότημα της Χαμάς, αποδίδοντας τη φωτιά σε «δευτερογενή έκρηξη».
Στις 2 τα ξημερώματα της 26ης Μαΐου, η GBU-39 έπληξε το σχολείο Φάχμι αλ-Τζαρτζάουι στην Παλιά Πόλη της Γάζας, όπου είχαν βρει καταφύγιο δεκάδες οικογένειες. Σκοτώθηκαν 36 άτομα, τα μισά παιδιά. Σε βίντεο που κατέγραψε αυτόπτης, μια μικρή φιγούρα προχωρά μέσα στις φλόγες: ήταν η 5χρονη Χανίν αλ-Ουάντι, η μόνη επιζήσασα της οικογένειάς της.
Ο θείος της, Άχμεντ αλ-Ουάντι, νοσηλευτής, περιγράφει: «Όταν περπατά, λέει ότι φοβάται μην πατήσει πτώματα. Φανταστείτε ένα παιδί να βλέπει τους γονείς του να καίγονται μπροστά του». Η Χανίν υπέστη σοβαρά εγκαύματα και μεταφέρθηκε για θεραπεία στην Ιορδανία.
Η Διεθνής Αμνηστία και ο ΟΗΕ έχουν χαρακτηρίσει αρκετές από τις επιθέσεις με GBU-39 ως πιθανά εγκλήματα πολέμου, λόγω της έλλειψης προειδοποίησης και της στόχευσης πολιτικών υποδομών όπως σχολεία και καταυλισμοί. Το Ισραήλ ισχυρίζεται ότι πρόκειται για «στόχους στρατιωτικής σημασίας» και ότι λαμβάνει μέτρα για την αποφυγή θυμάτων.
Σύμφωνα με τον οργανισμό Armaments Research Services, η βόμβα GBU-39 φέρει χαρακτηριστικά φτερά με την ένδειξη “NO LIFT ON WINGS” και ουρά με ιδιαίτερους κοχλίες, που επιτρέπουν την αναγνώρισή της στα πεδία επιθέσεων.
MBDA: Συμβόλαια, μερίσματα και σιωπή
Η MBDA επιβεβαίωσε ότι έχει συμβόλαιο με την Boeing για την προμήθεια των φτερών, αλλά αρνήθηκε να απαντήσει αν εξετάζει την αποεπένδυση από τη θυγατρική της στις ΗΠΑ ή τη διακοπή προμηθειών. Ανέφερε πως «τηρεί όλους τους σχετικούς εθνικούς και διεθνείς νόμους».
Η BAE Systems και η Airbus δήλωσαν ότι δεν έχουν τίποτα να προσθέσουν, ενώ η Leonardo υποστήριξε ότι «λειτουργεί σε πλήρη συμμόρφωση με τους κανονισμούς εξαγωγών στρατιωτικού εξοπλισμού». Η Boeing παρέπεμψε την ευθύνη στην αμερικανική κυβέρνηση. Εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ επανέλαβε ότι οι ΗΠΑ «υποστηρίζουν το δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα», υπογραμμίζοντας ότι η κυβέρνηση Τραμπ «επιδιώκει την ειρήνη στην περιοχή».
Η ειδική εισηγήτρια του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα στα Κατεχόμενα, Φραντσέσκα Αλμπανέζε, ανέφερε σε πρόσφατη έκθεσή της: «Η γενοκτονία που διαπράττει το Ισραήλ συνεχίζεται επειδή είναι κερδοφόρα για πολλούς». Αν και η MBDA δεν κατονομάζεται στην έκθεση, η Αλμπανέζε εκτιμά ότι αυτό που βλέπουμε είναι «μόνο η κορυφή του παγόβουνου».
Ο Σαμ Πέρλο-Φρίμαν, ερευνητής στην οργάνωση Campaign Against the Arms Trade, δήλωσε στον Guardian: «Η MBDA θα μπορούσε, αν το ήθελε, να πάψει να είναι συμμέτοχη στον εξοπλισμό του Ισραήλ. Αν δεν θέλει να είναι συνένοχη, ας πουλήσει τη θυγατρική της στις ΗΠΑ».
Η ίδια η εταιρεία, βάσει του ηθικού της κώδικα, δηλώνει ότι είναι «δεσμευμένη στον εντοπισμό και την αποτροπή επιβλαβών επιπτώσεων στις ελευθερίες, την υγεία και την ασφάλεια των ανθρώπων».
Ωστόσο, όπως αποκαλύπτει το αποκλειστικό ρεπορτάζ του Guardian, όσο διαρκεί η σφαγή, διαρκούν και τα μερίσματα.
Με πληροφορίες από Guardian
