Θυμάστε τότε που τα σπίτια είχαν ένα συρτάρι όπου έμπαιναν τα καλώδια;

Θυμάστε τότε που τα σπίτια είχαν ένα συρτάρι όπου έμπαιναν τα καλώδια; Facebook Twitter
Εικονογράφηση: bianka/LIFO
0


ΘΥΜΑΣΤΕ ΤΟΤΕ ΠΟΥ τα σπίτια είχαν ένα συρτάρι όπου έμπαιναν τα καλώδια; Το μνημονεύω συχνά αυτό το συρτάρι όταν η καθημερινότητα φέρνει «ασύρματα» προβλήματα. Κάτι το ασύρματο πληκτρολόγιο που δεν συνδέεται, κάτι τα ασύρματα ακουστικά που δεν βρίσκουν το κινητό, κάτι το αυτοκαταστροφικό βασανιστήριο που ονομάζεται «ασύρματοι εκτυπωτές», με πιάνω καθημερινά ν’ αναρωτιέμαι γιατί ο κόσμος γύρω μου έχει προβλήματα που λύνονται με ένα καλώδιο.

Έχοντας ζήσει τη μετάβαση απ’ το ενσύρματο στο ασύρματο, έχοντας πολύ φρέσκια τη μνήμη της υπόσχεσης μιας απελευθερωτικής αποδέσμευσης απ’ την ύλη, φτάνω στο σήμερα και λέω: τελικά, απελευθερωθήκαμε; Έγινε η ζωή μας πιο εύκολη; Είναι τόσο κοινώς παραδεδεγμένη η ευκολία της απουσίας καλωδίου που δικαιολογείται τα καινούργια κινητά να μην έχουν θύρα για ακουστικά;

Aν το ασύρματο παρέμενε επιλογή, δεν θα ’γραφα τίποτα. Γράφω όμως γιατί ολοένα και περισσότερες συσκευές έρχονται χωρίς θύρες, θεωρώντας δεδομένη την προτίμηση του αγοραστικού κοινού σ’ έναν κόσμο αυξανόμενα άυλο, και γιατί το ν’ αγοράσεις ένα προϊόν που να μπορεί να ενταχθεί στο «τεχνολογικό νοικοκυριό» σου είναι ολοένα και πιο δύσκολο.

Όπως διαφέρει ο κόσμος ενός ανθρώπου που διαθέτει μόνο ένα κατσαβίδι και μια πένσα για τις δουλειές του σπιτιού από εκείνου που έχει προσεκτικά διαλεγμένα κλειδιά και ηλεκτρικό τριβείο, έτσι διαφέρει και ο κόσμος των ανθρώπων που παίρνουν τα καλώδιά τους στα σοβαρά από εκείνων που δεν βρίσκουν τη χρησιμότητά τους και νιώθουν πως είναι περιοριστικά, με τον περιορισμό αυτόν να λύνεται με την υιοθέτηση κάθε λογής «ασύρματου».

Δεν πιστεύω φυσικά ότι το καλώδιο και η εξαφάνισή του είναι ένα φαινόμενο γεννημένο σε κενό αέρος. Το καλώδιο, το CD, η βιντεοκασέτα, ο δίσκος, το χαρτί, το γράμμα, το χάρτινο βιβλίο −ακόμα και το ν’ ανοίγεις τις κουρτίνες με τα χέρια και όχι πατώντας ένα κουμπί που δίνει εντολή στο σύστημα το οποίο έχεις εγκαταστήσει να τις ανοίξει− αποτελούν κομμάτια μιας κουλτούρας που βρίσκει και αναγνωρίζει τον εαυτό της μέσα στην ύλη. Είναι χρηστικά αντικείμενα και ως τέτοια υπονοούν και αποδεικνύουν μια ανάγκη.

Η ίδια τους η ύπαρξη αποδεικνύει τη χρησιμότητά τους. Οι υποχρεώσεις που συνάγονται από την παρουσία τους, το ξέμπλεγμα των ακουστικών το πρωί, το κρύψιμο των καλωδίων σ’ ένα σπιτικό γραφείο, το σιχτίρισμα της χαλαρής σύνδεσης του εκτυπωτή σ’ έναν υπολογιστή, είναι κι αυτές μικρογεγονότα μιας καθημερινότητας που μπορεί να σε εξαναγκάσει να της δώσεις σημασία. Και μετά, η οργάνωση των καλωδίων ενός σπιτιού είναι από μόνη της πεδίο ικανοποίησης.

Άλλο είναι να έχεις τα απολύτως απαραίτητα και εντελώς άλλο να έχεις προνοήσει για διαφορετικών λογιών θύρες HDMI ή να έχεις στην κατοχή σου ένα καλώδιο ικανό να συνδέσει ένα λάπτοπ με μετατροπέα βιντεοκασέτας. Όπως διαφέρει ο κόσμος ενός ανθρώπου που διαθέτει μόνο ένα κατσαβίδι και μια πένσα για τις δουλειές του σπιτιού από εκείνου που έχει προσεκτικά διαλεγμένα κλειδιά και ηλεκτρικό τριβείο, έτσι διαφέρει και ο κόσμος των ανθρώπων που παίρνουν τα καλώδιά τους στα σοβαρά από εκείνων που δεν βρίσκουν τη χρησιμότητά τους και νιώθουν πως είναι περιοριστικά, με τον περιορισμό αυτόν να λύνεται με την υιοθέτηση κάθε λογής «ασύρματου».

Δεν βρίσκω καθόλου άσχετη την αφήγηση για τη σημασία της «ανεξαρτησίας», την υπονόμευση των κοινωνικών δεσμών και το πολιτισμικό διαζύγιο απ’ τα καλώδια. Μου φαίνεται πολύ λογικό να βλέπω την κουλτούρα που παράγει την ιδέα του «αυτόνομου και ανεξάρτητου ανθρώπου» να εξαφανίζει κάθε σημείο της καθημερινότητας που αποδεικνύει ότι έχουμε ανάγκες και ότι αυτές λύνονται με την αποδοχή του γεγονότος ότι, τελικά, εξαρτώμαστε.

Επειδή η τεχνολογία −νόμιζα− υπάρχει για να μας είναι χρήσιμη, πίστευα ότι θα φτιάξει έναν νέο κανόνα. Σκεφτόμουν ότι, όταν μιλάμε για χρηστικά αντικείμενα, αυθόρμητα θα κυριαρχήσει το πιο χρήσιμο και ότι αν ένα αντικείμενο δεν είναι χρήσιμο, θα βελτιωθεί ή θα περιπέσει σε αχρησία. Φυσικά. Εύκολα. Απ’ το αγοραστικό κοινό. Με τον ίδιο τρόπο που η οικονομική θεωρία έχει θεωρήσει δεδομένη την ιδέα του «homo economicus», του ορθολογικού εκείνου ανθρώπου που πράττει σύμφωνα με το συμφέρον του, έτσι κι εγώ θεμελίωσα τη ζωή μου πάνω στην ιδέα ότι αγοράζουμε χρήσιμα αντικείμενα και αφήνουμε στη λήθη τα άχρηστα.

Και μετά, ήρθε η πραγματικότητα και μου θύμισε ότι η ιδεολογία, στο τέλος, νικά την ίδια τη ζωή. Κάθε φορά που συστήνω σε κάποιον την ιδέα του ethernet −ασυνήθιστα συχνά για κάτι τόσο γνωστό−, κάθε φορά που ακούω την πρόταση «έχασα το ένα ακουστικό μου», μια πρόταση ολοκαίνουρια, καθότι μόλις τα τελευταία χρόνια κατέστη εφικτή μια τόσο μεμονωμένη απώλεια, και κάθε φορά που ένα ποντίκι κολοβό δεν «βρίσκει» το λάπτοπ για να συνδεθεί, αναρωτιέμαι πώς γίνεται να κατάπιαμε τόσο εύκολα την ιδέα ότι η λύση στους περιορισμούς της καλωδιακής σύνδεσης δεν είναι η βελτίωσή της αλλά η εξάλειψή της.

Μέχρι τώρα, καθόλου δεν με πείραζε το δόγμα των άλλων, των «Ασύρματων», καθότι συνυπήρχαμε ειρηνικά. Μόνο που, πλέον, οι μικρές τρύπες παντός μεγέθους που υπόσχονται εύκολη χρήση και εύκολη αποκατάσταση μιας βλάβης, με μια απλή αντικατάσταση καλωδίου, εξαφανίζονται. Αυτό συμβαίνει αποκλειστικά και μόνο γιατί η πίστη στο ασύρματο έχει λάβει θρησκευτικές διαστάσεις και απαιτεί να επιβληθεί.

Συνδέω ευθέως το ζήτημα αυτό με την κυριαρχία των συνδρομών και την αυξανόμενα παρούσα φαντασίωση ότι το AI θα μας κάνει αθάνατες, μεταφορτώνοντας το είναι μας σ’ ένα ψηφιακό «για πάντα», απελευθερωμένο από ύλη, ιδιοκτησία και σάρκινα όρια. Το συνδέω επίσης με την ονείρωξη «πανταχού παρόντες χωρίς να μετακινηθούμε ρούπι», αυτή την υπόσχεση ψηφιακών χώρων που θα είναι σαν να πηγαίνουμε στην παραλία, σαν να ιππεύουμε, σαν να κάνουμε σεξ, αλλά απ’ την οθόνη μας, χωρίς καμία απολύτως επιβάρυνση.

Ποιος είναι ο σκοπός αυτής της δήθεν ελευθερίας; Από τι υποφέρουμε τόσο πολύ που καταφεύγουμε στο άυλο για να σωθούμε; Μπορεί ποτέ η απάντηση στα προβλήματα ένσαρκων όντων να είναι η απάλειψη της ύλης; Βλέπω καμιά φορά στα social αυτά τα τέλεια οργανωμένα γραφεία, με τις άδειες επιφάνειες, που έχουν μόνο ένα notepad που κάνει τα πάντα και συμφέρει, χωρίς καλώδια, χωρίς ποντίκια, χωρίς γραφική ύλη, χωρίς αντικείμενα, χωρίς απόδειξη ότι κάποιος κάθεται σ’ αυτό το γραφείο και καταβάλλει κάποιον πνευματικό κόπο, και σκέφτομαι, αυτό ήταν που μας έτρωγε και το νικήσαμε;

Η ύλη είναι απόδειξη ότι συμβαίνουμε. Επειδή είμαι εντάξει μ’ αυτό, είμαι εντάξει με το γήρας, με το σώμα, με τις συλλογές δίσκων και με τα καλώδια. Εσείς;

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Η γενιά αυτή τολμά όσα δεν τολμήσαμε εμείς και της αξίζει κάθε στήριξη!»

Οπτική Γωνία / Αμπντελά Ταϊά: «Η γενιά αυτή τολμά όσα δεν τολμήσαμε εμείς και της αξίζει κάθε στήριξη!»

Ο Μαροκινός συγγραφέας και σκηνοθέτης, κάτοικος Γαλλίας πλέον και γνωστός στην Ελλάδα από το υπέροχο μυθιστόρημα «Η ζωή με το δικό σου φως», μιλά με θαυμασμό για την εξέγερση της νεολαίας που συνταράσσει την πατρίδα του.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Νίκος Χασαπόπουλος: «Παραλίγο να πεθάνω από τη σκευωρία της Novartis»

Συνέντευξη / Νίκος Χασαπόπουλος: «Παραλίγο να πεθάνω από τη σκευωρία της Novartis»

Μετά από μισό αιώνα στο «Βήμα», ο Νίκος Χασαπόπουλος μιλά για πρώτη φορά για την πιο δύσκολη απόφαση της ζωής του, τις στιγμές που έζησε δίπλα σε Λαμπράκη, Ψυχάρη και πρωθυπουργούς, αλλά και για το μεγάλο λάθος του.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ένας άλλος «Μεσοπόλεμος»: Το μένος για τα θύματα (που γίνονται φωνή)

Οπτική Γωνία / Ένας άλλος «Μεσοπόλεμος»: Το μένος για τα θύματα (που γίνονται φωνή)

Έχουμε ένα καινούργιο συναίσθημα, όχι το κλασικό της εποχής των φασισμών, δηλαδή τον φόβο μη βρεθεί κανείς στη θέση των κατώτερων, όσων έμειναν πίσω ή «από κάτω». Πλέον βλέπει κανείς μένος για τα θύματα που μιλάνε.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Μποτιλιαρισμένοι στην Αθήνα: Δαπανούμε έναν μισθό στον δρόμο κάθε έτος

Οπτική Γωνία / Κάθε χρόνο χάνουμε 110 ώρες από τη ζωή μας κολλημένοι στο τιμόνι

Πώς μπορεί να μειωθεί άμεσα το μποτιλιάρισμα στους δρόμους της πρωτεύουσας; Γιατί η λεωφόρος Κηφισού δεν θα αδειάσει ποτέ; Ο συγκοινωνιολόγος και καθηγητής του ΕΜΠ, Κωνσταντίνος Κεπαπτσόγλου, εξηγεί.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Ερντογάν που (δεν) τα πήρε όλα και οι αποκαλύψεις πίσω από τις εντυπώσεις

Βασιλική Σιούτη / Ο Ερντογάν που (δεν) τα πήρε όλα και οι αποκαλύψεις πίσω από τις εντυπώσεις

Οι εκ των υστέρων αποκαλύψεις για τη συνάντηση Τραμπ - Ερντογάν κατέδειξαν τις πραγματικές ισορροπίες στο πεδίο των διεθνών σχέσεων: καμία πλευρά δεν κερδίζει άνευ ανταλλαγμάτων και οι διεθνείς σχέσεις δεν καθορίζονται από προσωπικές συμπάθειες.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Η στρατηγική του Νίκου Δένδια και η λεπτή ισορροπία με τον Κυριάκο Μητσοτάκη

Βασιλική Σιούτη / Η στρατηγική του Νίκου Δένδια και η λεπτή ισορροπία με τον Κυριάκο Μητσοτάκη

Την ώρα που η κυβέρνηση βρίσκεται αντιμέτωπη με το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, με τα Τέμπη και με την ακρίβεια, που προκαλεί κοινωνική δυσφορία, ο Νίκος Δένδιας εμφανίζεται ως μεταρρυθμιστής που θα οδηγήσει τις Ένοπλες Δυνάμεις στη νέα εποχή.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Χθες ο Μαζωνάκης, σήμερα ο Μπισμπίκης: Ποιο θα είναι το επόμενο «μεγάλο θέμα»;

Ακροβατώντας / Χθες ο Μαζωνάκης, σήμερα ο Μπισμπίκης: Ποιο θα είναι το επόμενο «μεγάλο θέμα»;

Αξιολογώντας ως πιο σημαντικό ένα τροχαίο από τη συνάντηση Τραμπ - Νετανιάχου, τα κυρίαρχα μέσα αναδεικνύουν το ασήμαντο χάριν τηλεθέασης, εξυπηρετώντας συγκεκριμένες σκοπιμότητες που θα μετατοπίσουν το ενδιαφέρον της κοινωνίας από τα σημαντικά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Joe Coughlin: «Η τρίτη ηλικία δεν είναι κρουαζιέρες ή πατερίτσες»

Οπτική Γωνία / Joe Coughlin: «Γηρατειά δεν είναι μόνο κρουαζιέρες, πατερίτσες και να είσαι με το ένα πόδι στον τάφο»

Ο φιλέλληνας καθηγητής εξετάζει τις όψεις της μακροζωίας, πιστεύει πως στην Ελλάδα αυτό το φαινόμενο μπορεί να συνδυαστεί άνετα με το lifestyle και μιλάει με τρόπο ασυνήθιστο για το γήρας.
ΝΙΚΟΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ
Κοσμάς Μαρινάκης: «Σε ποιον θα πουλήσει ο καπιταλιστής αν ο κόσμος δεν έχει να το αγοράσει;»

Οπτική Γωνία / Κοσμάς Μαρινάκης: «Σε ποιον θα πουλήσει ο καπιταλιστής αν ο κόσμος δεν έχει να το αγοράσει;»

Ο δημιουργός του Greekonomics μιλά στη LiFO για την επιτυχία αυτού του εγχειρήματος αλλά και τις επιθέσεις που δέχτηκε πρόσφατα για κάποιες «άβολες αλήθειες» που επισήμανε αναφορικά με τα διαπλεκόμενα συμφέροντα πολιτικών, οικονομικών «καρτέλ» και ΜΜΕ στην Ελλάδα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί οι διεθνείς συγκυρίες δεν ευνοούν την Ελλάδα;

Οπτική Γωνία / Γιατί οι διεθνείς συγκυρίες δεν ευνοούν την Ελλάδα;

Από την Ουκρανία και την κρίση στη Γαλλία μέχρι τις αποφάσεις Τραμπ, η Ευρώπη περνάει κρίση ταυτότητας. Πώς επηρεάζεται η χώρα μας; Μιλά στη LiFO ο Σωτήρης Ντάλης, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και Ευρωπαϊκής Ενοποίησης του τμήματος Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Χωρίς αναισθητικό, χωρίς δικαιώματα: Τι συμβαίνει με τις θρησκευτικές σφαγές στην Ελλάδα;

Ρεπορτάζ / Χωρίς αναισθητικό: Τι συμβαίνει με τις θρησκευτικές σφαγές για halal και kosher στην Ελλάδα;

Παρά τις προσπάθειες νομιμοποίησης του εβραϊκού και ισλαμικού τρόπου σφαγής των ζώων χωρίς αναισθητοποίηση, το νομικό πλαίσιο στην Ελλάδα δεν έχει αλλάξει. Η σχεδιαζόμενη Εθνική Στρατηγική Halal επαναφέρει το θέμα.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Κάποτε στην Αμερική…

Ακροβατώντας / Η αμερικανική δημοκρατία οδεύει προς το τέλος της

Η κυβέρνηση Τραμπ έχει επιδοθεί σε ανελέητο κυνηγητό όσων αμφισβητούν την αλήθεια της. Κυνηγάει δημοσιογράφους, παρουσιαστές, ακτιβιστές, αντιφρονούντες, δικαστές, όποιον τολμήσει να την αμφισβητήσει.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ