Κεντρί: Το μικρό εναλλακτικό βιβλιοπωλείο της Θεσσαλονίκης γίνεται 40

Το ιστορικό, εναλλακτικό και λιλιπούτειο βιβλιοπωλείο Κεντρί της Θεσσαλονίκης Facebook Twitter
Αν είσαι Θεσσαλονικιός που μεγάλωσες στο κέντρο, το ξέρεις, έχεις περάσει χιλιάδες φορές από μπροστά του. Φωτ.: Νίκος Κατσαρός/LIFO
0

Το 2023 θα κλείσει 40 χρόνια συνεχούς παρουσίας στην πνευματική ζωή της Θεσσαλονίκης. Ένα βιβλιοπωλείο 14 τετραγωνικών με θέα το Ανάκτορο του Γαλέριου, στο ύψος ακριβώς του Οκτάγωνου (αίθουσα του θρόνου ή μαυσωλείο), στην περιοχή την οποία οι Θεσσαλονικείς αποκαλούν πλατεία Ναβαρίνου, και η οποία εδώ και αρκετές δεκαετίες αποτελεί λίγο-πολύ τοπόσημο της πόλης.

Η πολυκατοικία στο ισόγειο της οποίας βρίσκεται χτίστηκε σε εποχή που ακόμα δεν είχαν αποκαλυφθεί τα αρχαία ερείπια. Στέκι βιβλιόφιλων και διανοούμενων κάθε ηλικίας, παλιότερης και νεότερης γενιάς. Υπήρξε σημείο αναφοράς για όλους όσους πέρασαν τα χρόνια της νιότης τους ως φοιτητές στη Θεσσαλονίκη –μιας νιότης που για αρκετούς δεν τελειώνει ποτέ–, για τους οποίους το βιβλιοπωλείο Κεντρί αποτέλεσε καθημερινή συνήθεια.

Αν είσαι Θεσσαλονικιός και μεγάλωσες στο κέντρο, το ξέρεις, έχεις περάσει χιλιάδες φορές από μπροστά του ανηφορίζοντας τον πεζόδρομο της Δημητρίου Γούναρη από την Τσιμισκή προς Αλεξάνδρου Σβώλου ή προς Εγνατία και Καμάρα.

Έτσι βρέθηκα κι εγώ στην παλιά αυτή γειτονιά κατά την τελευταία μου επίσκεψη με αφορμή το Φεστιβάλ Κινηματογράφου, και βρήκα την ευκαιρία να μάθω την ιστορία του αγαπημένου βιβλιοπωλείου – ή μήπως της αγαπημένης βιτρίνας στην οποία πάντα στεκόμουν την εποχή που ζούσα ακόμα στη γενέτειρα πόλη;

Λογοτεχνία της τελευταίας ελληνικής βιβλιοπαραγωγής, επιλεγμένα ποιοτικά μυθιστορήματα, συνήθως όχι μπεστ σέλερ, δοκίμια Ελλήνων και ξένων, φιλοσοφία, πολιτικά περιοδικά του εναλλακτικού και αντιεξουσιαστικού χώρου, ακόμα και τα πιο ακραία –εκτός βέβαια από φασιστικά– που αφορούν κοινωνικά κινήματα και θέματα δικαιωμάτων θα τα βρεις στο «Κεντρί».

Ο ιδιοκτήτης του, Αντώνης Ελευθεράκης, έφτασε στη Θεσσαλονίκη αρχές της δεκαετίας του ‘80 από το Ηράκλειο της Κρήτης για σπουδές στο Οικονομικό της Νομικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου. Ανάμεσα στις δουλειές που έκανε ώστε να αντεπεξέλθει στις ανάγκες του ήταν και υπάλληλος σε βιβλιοπωλείο χονδρεμπορίου.

Το Κεντρί ξεκίνησε να λειτουργεί ακριβώς εκείνη την εποχή, συγκεκριμένα το 1983. Ως φοιτητής μπαινόβγαινε στο ιδιαίτερα πρωτοποριακό βιβλιοπωλείο, το οποίο ήταν από τα πρώτα που διέθεταν πολιτικά βιβλία και έντυπα και τολμούσε να τα βάζει στη βιτρίνα του.

Ανήκε στον Κώστα Παπανικολάου, ο οποίος μετά από 20 χρόνια, έχοντας διανύσει μια δημιουργική πορεία, αποφάσισε να το αφήσει. Καθώς έψαχνε αγοραστή και θέλοντας να βεβαιωθεί ότι το βιβλιοπωλείο θα διατηρούσε το ίδιο ύφος, πρότεινε ο ίδιος στον νεαρό τότε βιβλιόφιλο να το πάρει. Συμφώνησαν και εκείνος το ανέλαβε από τον Οκτώβριο του 2003.

Σήμερα θυμάται: «Λόγω οικονομικής δυσπραγίας των δικών μου δούλευα ανέκαθεν για τα προς το ζην. Μάλιστα, ένα διάστημα εργαζόμουν ως σερβιτόρος σε ρεμπετάδικο, την εποχή της ανόδου τους, όπως την περιγράφει ο Θωμάς Κοροβίνης στο βιβλίο του "Όμορφη Νύχτα". Ήμουν αναγνώστης και πελάτης του Κεντριού και κάποια στιγμή ο Κώστας μου είπε ότι θέλει να το πουλήσει και ότι ιδανικά θα ήθελε να το έπαιρνα εγώ γιατί είχα άποψη και θα το κρατούσα όπως ήταν.

Πράγματι το διατήρησα όπως το άφησε, πολύ κοντά σε αυτό που είναι και σήμερα. Ήταν όντως το πρώτο βιβλιοπωλείο στη Θεσσαλονίκη που έβαλε στις βιτρίνες του βιβλία αναρχικά και ελευθεριακά. Μιλάμε για μια εποχή αμέσως μετά τη Μεταπολίτευση, που υπήρχε μεγάλη πολιτικοποίηση των φοιτητών. Δεν είναι ότι δεν είχαν ανάλογα βιβλία και τα άλλα βιβλιοπωλεία, αλλά όχι στη βιτρίνα τους.

Αρκετός κόσμος από εκείνη την εποχή συνεχίζει να έρχεται, δεν είναι μόνο πελάτες πια αλλά και φίλοι, πολλούς τους θυμάμαι φοιτητές. Αλλά και εκείνοι που έφυγαν στο εξωτερικό επιστρέφουν και ακόμα ψωνίζουν τα βιβλία τους από εδώ».

Είναι στέκι λοιπόν ανέκαθεν πολλών σκεπτόμενων, ευαισθητοποιημένων πολιτικά, ποιητών και συγγραφέων της πόλης, που δίνουν το «παρών» για να δουν νέους τίτλους αλλά και να πιουν έναν καφέ και να κουβεντιάσουν με τον ιδιοκτήτη στις καρέκλες μπροστά από το μαγαζί.

Ο κ. Ελευθεράκης σχολιάζει: «Περνάνε αρκετοί λογοτέχνες και διανοητές, ο Θωμάς Κοροβίνης περνάει συχνά, καθώς μου κάνει την τιμή να με θεωρεί φίλο, ο Σταύρος Ζαφειρίου, ο Τέλλος Φίλης, ο ποιητής Άκης Παραφέλας, ο Μάρκος Μέσκος, που τον έβλεπα σαν πατρική φιγούρα, ερχόταν ανελλιπώς τρεις φορές την εβδομάδα για καφέ, ο Γιώργος Γιαννόπουλος που εκδίδει και το περιοδικό "Ένεκεν", ο Γιώργος Κορδομενίδης του "Εντευκτηρίου", καθηγητές από το πανεπιστήμιο όπως ο Γιάννης Σταυρακάκης, ο Παναγιώτης Μαντζούφας, ο Γρηγόρης Καραφύλλης, η Μαριάννα Δήτσα, ο Πέτρος Θεοδωρίδης αλλά και ο Διονύσης Καψάλης. Επίσης ο Ηλίας Κουτσούκος, η Ιωάννα Αβραμίδου και ο Άρης Στυλιανού».

Το ιστορικό εναλλακτικό και λιλιπούτειο βιβλιοπωλείο Κεντρί της Θεσσαλονίκης Facebook Twitter
Το μικρό βιβλιοπωλείο, φτιαγμένο χειροποίητα με ξύλο από τον πρώτο του ιδιοκτήτη, είναι μια ζεστή γωνιά γεμάτη από υπέροχα βιβλία, συνήθως μικρών εκδοτικών οίκων όλα επιλογές του κ. Ελευθεράκη. Φωτ.: Νίκος Κατσαρός/LIFO

Το μικρό βιβλιοπωλείο, φτιαγμένο στο χέρι με ξύλο από τον πρώτο του ιδιοκτήτη, είναι μια ζεστή γωνιά γεμάτη υπέροχα βιβλία, συνήθως μικρών εκδοτικών οίκων, όλα επιλογές του κ. Ελευθεράκη. Λογοτεχνία της τελευταίας ελληνικής βιβλιοπαραγωγής, επιλεγμένα ποιοτικά μυθιστορήματα, συνήθως όχι μπεστ σέλερ, δοκίμια Ελλήνων και ξένων, φιλοσοφία, πολιτικά περιοδικά του εναλλακτικού και αντιεξουσιαστικού χώρου, ακόμα και τα πιο ακραία –εκτός βέβαια από φασιστικά– που αφορούν κοινωνικά κινήματα και θέματα δικαιωμάτων θα τα βρεις στο Κεντρί. Πάντα εκεί τα έβρισκε κανείς, γι’ αυτό και διατηρεί ένα τόσο δυναμικό και σταθερό κοινό μέσα στα χρόνια.

Σε τι διαφέρουν οι εκδόσεις της εποχής που ανέλαβε τη διεύθυνση του μαγαζιού ο κ. Ελευθεράκης με τις σημερινές; Μου εξηγεί: «Διαφέρουν στο ότι είναι πολύ περισσότερες, πολύ πιο εξειδικευμένες, όπως γυναικείες και ΛΟΑΤΚΙ+, οικολογίας, μέχρι και οπαδικά πολιτικοποιημένα βιβλία από τον αθλητικό χώρο υπάρχουν πια, και πολύ προσεγμένα ως προς τα γραφιστικά».

Έχοντας μεγαλώσει στη Θεσσαλονίκη, ομολογώ ότι πάντα στεκόμουν μπροστά στη βιτρίνα του για να δω τι καινούργιο έχει εκδοθεί, καθώς το θεωρούσα όχι απλά το πιο ενημερωμένο βιβλιοπωλείο της πόλης αλλά και το πιο κομψό. Ίσως για το ξύλινο περίβλημά του και τις όμορφες βιτρίνες του που ήταν ανέκαθεν γεμάτες καλαίσθητες εκδόσεις.

«Πολύς κόσμος μου λέει ότι είναι καλαίσθητο και αρκετοί τουρίστες το φωτογραφίζουν. Αλλά και αναγνώστες φωτογραφίζονται ενθουσιασμένοι για την καλαισθησία του καταστήματος, καθώς είναι ξύλινο και η βιτρίνα είναι φτιαγμένη ώστε να χωράει πολλά βιβλία. Λόγω του μικρού μεγέθους του εσωτερικού χώρου έχω 1-2 αντίτυπα από κάθε βιβλίο και μόλις πουλιέται ανανεώνω τη βιτρίνα. Αυτό συμβαίνει καθημερινά. Όλο και κάποια αλλαγή θα γίνει σε καθημερινή βάση, στα βιβλία που έρχονται και φεύγουν» λέει ο ιδιοκτήτης του.

Το ιστορικό εναλλακτικό και λιλιπούτειο βιβλιοπωλείο Κεντρί της Θεσσαλονίκης Facebook Twitter
Ο ιδιοκτήτης του Αντώνης Ελευθεράκης έφτασε στη Θεσσαλονίκη αρχές της δεκαετίας του ‘80 από το Ηράκλειο της Κρήτης για σπουδές στο Οικονομικό της Νομικής. Φωτ.: Νίκος Κατσαρός/LIFO

Ένα άλλο χαρακτηριστικό της βιτρίνας είναι ότι όλα τα βιβλία συγκρατούνται κατά μήκος με λάστιχο. Ζητάω να μου λύσει την απορία που έχω χρόνια και επιτέλους μαθαίνω γιατί το κάνει: «Το λαστιχάκι βοηθάει επειδή είναι μικρός ο χώρος. Όσα βιβλία θέλω να στέκονται όρθια, κατακόρυφα, το λαστιχάκι τα βοηθάει να στέκονται». Ε, λοιπόν, πάντα θεωρούσα το λαστιχάκι στοιχείο υπέρμετρης καλαισθησίας!

Τέλος, ρωτάω αν έχει παρατηρήσει να υπάρχει κρίση στο βιβλίο τα τελευταία χρόνια κι αν έχει επηρεαστεί η ανάγνωση βιβλίων από την κυριαρχία του ίντερνετ. Απαντάει: «Εγώ δεν νομίζω ότι έχουν μειωθεί οι πωλήσεις τόσο. Το αν έχουν μειωθεί οι αναγνώστες λόγω του ίντερνετ και των νέων μέσων έχει να κάνει με τις νεότερες γενιές. Οι παλιότερες προτιμούν το χαρτί, τα τυπωμένα βιβλία, δεν υπάρχει στροφή προς τα e-books, δεν επικράτησαν. Το βιβλίο κρατάει. Ο Ουμπέρτο Έκο έλεγε "μην ελπίζετε ότι θα απαλλαγείτε από το βιβλίο". Μπορεί βέβαια με τα χρόνια να αλλάξουν τα πράγματα, όλα αλλάζουν».

Το ιστορικό εναλλακτικό και λιλιπούτειο βιβλιοπωλείο Κεντρί της Θεσσαλονίκης Facebook Twitter
Έχοντας μεγαλώσει στη Θεσσαλονίκη, ομολογώ ότι πάντα στεκόμουν μπροστά στη βιτρίνα του να δω τι καινούργιο έχει εκδοθεί καθώς το θεωρούσα όχι απλά το πιο ενημερωμένο βιβλιοπωλείο της πόλης αλλά και το πιο κομψό. Φωτ.: Νίκος Κατσαρός/LIFO

Με τη συχνή προσέλευση φίλων είναι αυτονόητο ότι στο Κεντρί οι γόνιμες συζητήσεις γύρω από κοινωνικά και πολιτικά θεμάτων δίνουν και παίρνουν, ενώ συχνά πυκνά οργανώνονται παρουσιάσεις βιβλίων είτε ακριβώς έξω από το βιβλιοπωλείο, στον πεζόδρομο, είτε σε μπαρ και καφέ της γύρω περιοχής αλλά και στην Κεντρική Δημοτική Βιβλιοθήκη.

Τα τελευταία χρόνια το έχουν επισκεφτεί και διεθνείς συγγραφείς, χάρη στο Φεστιβάλ Βιβλίου που πραγματοποιείται κάθε Μάιο, όπως πρόσφατα ο Ζάουμε Καμπρέ (των εκδόσεων Πόλις), ο οποίος βγήκε φωτογραφία με το βιβλίο του στη βιτρίνα.

Εκτός από τους πιο ενδιαφέροντες εκδοτικούς οίκους της Αθήνας, το βιβλιοπωλείο Κεντρί προωθεί σταθερά τους μικρούς εκδοτικούς οίκους της Θεσσαλονίκης όπως οι Νησίδες, το Εντευκτήριο, το Ένεκεν, οι Ακυβέρνητες Πολιτείες, οι Εκδόσεις των Ξένων, το Κουρσάλ, ο Ναυτίλος και το Πανοπτικόν, ενώ διαθέτει πια και μια σειρά με δικές του εκδόσεις, κυρίως ποίησης, που μέχρι στιγμής αριθμεί 15 τίτλους.

Τι μέλλον έχει το Κεντρί στη νέα εποχή; Ο κ. Ελευθεράκης μου λέει: «Έχω φτάσει σε ηλικία που σε 2 χρόνια θα βγω στη σύνταξη και μάλλον θα το μεταβιβάσω σε κάποιους. Υπάρχουν προτάσεις και θα το κάνω, θα επιλέξω ανθρώπους που θα διατηρήσουν τον χαρακτήρα του, που δεν θα το αλλάξουν. Αλλά μέχρι τότε ετοιμάζομαι να γιορτάσω με κάποιες εκδηλώσεις, συζητήσεις και συναυλίες τα 40 χρόνια του».

Το ιστορικό εναλλακτικό και λιλιπούτειο βιβλιοπωλείο Κεντρί της Θεσσαλονίκης Facebook Twitter
Φωτ.: Νίκος Κατσαρός/LIFO

https://kentribooks.gr/

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

O μεγάλος χάρτης των μικρών βιβλιοπωλείων της Αθήνας

Αθήνα / O μεγάλος χάρτης των μικρών βιβλιοπωλείων της Αθήνας

28 μέρη της Aθήνας που προάγουν τη φιλαναγνωσία, διευθύνσεις στις οποίες συγκεντρώνονται ολόκληρες παρέες ανθρώπων που αγαπούν να διαβάζουν. Τα μικρά και ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία της Αθήνας είναι τόπος συνάντησης όσων ασχολούνται ενεργά με τα βιβλία και όσων το ονειρεύτηκαν κάποια στιγμή.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

100 βιβλία που ξεχωρίσαμε για αυτό το καλοκαίρι

Βιβλίο / 100 βιβλία να διαβάσεις κάτω από ένα αρμυρίκι ή στην πόλη με το κλιματιστικό στο φούλ

Κλασική λογοτεχνία, σύγχρονοι συγγραφείς, δοκίμια, ιστορία, αυτοβελτίωση, βιβλία για το «μικρό» να μην είναι όλη την ώρα στο iPad. Kάτι για όλους για να περάσει όμορφα, ήσυχα και ποιοτικά το καλοκαίρι.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΑΡΙΑ ΔΡΟΥΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Βιβλίο / Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Τέτοιες μέρες πριν από πενήντα χρόνια, το γκρουπ έκανε το ντεμπούτο του στην σκηνή του θρυλικού κλαμπ CBGB στη Νέα Υόρκη, κι ένα νέο βιβλίο ακολουθεί την πορεία τους από τις πρώτες τους ημέρες μέχρι το είδος εκείνο της επιτυχίας που συνήθως έρχεται με τα δικά της προβλήματα
THE LIFO TEAM
Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Βιβλίο / Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Η Γαλλίδα κριτικός λογοτεχνίας της «Monde», Φλοράνς Νουαβίλ, στο «Μίλαν Κούντερα: Γράψιμο... Τι ιδέα κι αυτή!», αποκαλύπτει καίριες στιγμές και συγγραφικές αλήθειες του καλού της φίλου, αναιρώντας όλες τις κατηγορίες που συνδέονταν με το όνομά του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πάουλο Σκoτ

Βιβλίο / Πάουλο Σκoτ: «Στη Βραζιλία ο ρατσισμός είναι παντού, στη λογοτεχνία, στους στίχους της σάμπα»

Πότε ρεαλιστικό, πότε στρατευμένο, πότε αστυνομικής υφής, πότε μια τρελή και ξεκαρδιστική σάτιρα. Οι «Φαινότυποι» του Πάουλο Σκοτ είναι ένα αξιοσημείωτο βιβλίο. Μιλήσαμε με τον Βραζιλιάνο συγγραφέα για τη λογοτεχνία, την κατάσταση στη Βραζιλία και την αξία των λογοτεχνικών βραβείων.
ΒΕΝΑ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κώστας Σπαθαράκης, εκδότης.

Κώστας Σπαθαράκης / Κώστας Σπαθαράκης: «Δεν έχουμε αφηγήσεις για τις ερωτικές μας σχέσεις, για τα νιάτα μας»

Για τον άνθρωπο πίσω από τις εκδόσεις αντίποδες, το μεγαλύτερο όφελος ήταν ότι, ενώ του άρεσε να είναι χωμένος μέσα στα βιβλία – μια μοναχική και ίσως ναρκισσιστική συνήθεια –, στην πορεία έμαθε να τη μετατρέπει σε εργαλείο κοινωνικότητας και επαφής με τους γύρω του.
M. HULOT
Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού

Βιβλίο / Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: «Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού»

Ο πολυβραβευμένος Κολομβιανός συγγραφέας μιλά στη LiFO για τη βία που στοιχειώνει τη χώρα του, τη δύναμη της λογοτεχνίας να ανασύρει όσα κρύβει η Ιστορία, αλλά και για την αρχαιοελληνική φιλοσοφία ως σταθερή επιρροή του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
H Gen Z όχι μόνο διαβάζει αλλά συγχρόνως αλλάζει και την ίδια την έννοια της ανάγνωσης

Βιβλίο / Η Gen Z δεν διαβάζει απλώς· επαναπροσδιορίζει την ανάγνωση

Οι εκπρόσωποι αυτής της γενιάς λατρεύουν την απόδραση, παίρνουν την λεγόμενη fan fiction τόσο σοβαρά όσο και τη λίστα Booker, αναβιώνουν κλασικά βιβλία από την Τζέιν Όστεν έως τον Ντοστογιέφσκι και μοιράζονται ιστορίες στις δικές τους κοινότητες.
THE LIFO TEAM
Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Βιβλίο / Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Ο Πέρσιβαλ Έβερετ έγραψε ένα άκρως επίκαιρο, δεδομένων των τελευταίων ημερών, βιβλίο, που ταυτόχρονα φιλοδοξεί να καταστεί κλασικό, για τον ρατσισμό και τη χαμένη ανθρωπιά, και κέρδισε το Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας των ΗΠΑ και το Πούλιτζερ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη, κιθαρίστα και σκιτσογράφο Κώστα Μπέζο, που ξαναγράφει την ιστορία της Ελλάδας πριν από το 1940

Βιβλίο / «Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη Κώστα Μπέζο

Τη δεκαετία του ’30 άνθισε στην Ελλάδα ένα μουσικό είδος «διαφυγής» από τη σκληρή πραγματικότητα, οι χαβάγιες. Ο Κώστας Μπέζος, αινιγματική μορφή μέχρι πρόσφατα και σημαντικός ρεμπέτης και σκιτσογράφος, έγραψε μια ανείπωτη ιστορία, διαφορετική από αυτή που η επίσημη ιστορία έχει καταγράψει για την εποχή του Μεσοπολέμου.  
M. HULOT
Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Βιβλίο / Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Η Καταλανή συγγραφέας, που έχει εξελιχθεί σε σημείο αναφοράς της σύγχρονης queer λογοτεχνίας, μεταφράζεται παγκοσμίως και τη θαυμάζει ο Αλμοδόβαρ, μιλά στη LiFO για το τι σημαίνει να ζεις ελεύθερα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΕΞ Φάνη, ψηλά το κεφάλι!

Βιβλίο / Φάνη, ψηλά το κεφάλι!

Το πρώτο βιβλίο του Φάνη Παπαδημητρίου είναι μια συγκινητική εξομολόγηση για το ατύχημα στα 19 του που τον καθήλωσε σε αμαξίδιο, την πάλη του με τον τζόγο και τον αγώνα που έδωσε να ξαναφτιάξει τη ζωή του «μετά το τσουνάμι που ήρθε και τα σάρωσε όλα».
M. HULOT
«Τι ωραίο πλιάτσικο!»: Όταν η «αργόσχολη» τάξη εργάζεται σκληρά για το Κακό

Το πίσω ράφι  / «Τι ωραίο πλιάτσικο!»: Όταν η «αργόσχολη» τάξη εργάζεται σκληρά για το Κακό

Πιστή στην κλασική μορφή του μυθιστορήματος, αλλά ταυτόχρονα ανατρεπτική και μεταμοντέρνα, η καυστική σάτιρα του Τζόναθαν Κόου για τη βρετανική άρχουσα τάξη των αρχών της δεκαετίας του ’90 διαβάζεται μονορούφι.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ