Αλίκη Ντουφεξή-Πόουπ «Το ακατέργαστόν μου», Πέρσιβαλ Έβερετ «Το σβήσιμο»: Δυο οξυδερκείς λογοτεχνικές φάρσες

Αλίκη Ντουφεξή-Πόουπ «Το ακατέργαστόν μου», Πέρσιβαλ Έβερετ «Το σβήσιμο» Facebook Twitter
Όποιος, πάντως, κι αν κρύβεται πίσω από την περσόνα Αλίκη Ντουφεξή-Πόουπ, χωρίς ν' ανακαλύπτει αναγκαστικά την πυρίτιδα, υπογράφει ένα μεταμοντέρνας υφής πάτσγουρκ εμπνευσμένο από την εμπορευματοποίηση του εκδοτικού τοπίου, μια σάτιρα που πατάει γερά πάνω στον πόθο κάθε συγγραφέα να έχει κοινό.
0



«ΤΙ ΜΑΛΑΚΙΕΣ ΓΡΑΦΩ,
ρε πούστη μου!». Η εναρκτήρια φράση ενός μυθιστορήματος ενδέχεται να κυοφορεί όλη του την αλήθεια, αλλά αυτό δεν φαίνεται να πτόησε την Αλίκη Ντουφεξή-Πόουπ. Ευτυχώς. Μ’ αυτήν την φράση ξεκινά  το βιβλίο της «Το ακατέργαστόν μου» ( Εστία, 2013), ένας από τους  πρωταγωνιστές του οποίου φέρει το ίδιο ονοματεπώνυμο μ' αυτήν. Πρόκειται βέβαια για ψευδώνυμο. Η περσόνα Αλίκη Ντουφεξή-Πόουπ είναι φανταστική, όπως φανταστική αποδείχτηκε, στο fb πρόσφατα, και η περσόσα της Μάνιας Τέκου. Όποιος, πάντως, κι αν κρύβεται πίσω της, χωρίς ν' ανακαλύπτει αναγκαστικά την πυρίτιδα, υπογράφει ένα μεταμοντέρνας υφής πάτσγουρκ εμπνευσμένο από την εμπορευματοποίηση του εκδοτικού τοπίου, μια σάτιρα που πατάει γερά πάνω στον πόθο κάθε συγγραφέα να έχει κοινό. Το «Ακατέργαστόν μου» είναι ένα μυθιστόρημα που ελίσσεται μεταξύ υψηλής και μαζικής κουλτούρας, σαρκάζει την κυριαρχία του ροζ στους πάγκους των βιβλιοπωλείων κι επιχειρεί ν' αποδομήσει φαινόμενα όπως της Μεϊμαρίδη, της Δημουλίδου ή της Μαντά.

Όπως στο «Ακατέργαστόν μου», έτσι και στο «Σβήσιμο» η φάρσα δεν μπορεί να κρατήσει για πάντα. Οι φάρσες τελειώνουν, εκείνο που μένει είναι ο προβληματισμός των συγγραφέων που τις έστησαν.

Η υπόθεση έχει ως εξής: Έλληνας συγγραφέας, από τους «σοβαρούς», ονόματι Άλκης Χατζηκωστής, απηυδισμένος από τη μεταχείριση που του επιφυλάσσει ο εκδότης του επειδή τα βιβλία του, καιρό τώρα, δεν αποφέρουν κέρδος, αποφασίζει να επινοήσει έναν άλλο, γυναικείο εαυτό, την Αλίκη Ντουφεξή-Πόουπ, εγκαταλείποντας ταυτόχρονα το προσωπικό του στιλ, «ένα μείγμα αρχαιοπρέπειας, πειραματισμού και σπειροειδούς γραφής». Διοχετεύει λοιπόν την ενέργειά του στη συγγραφή ενός ρομάντσου με τίτλο «Ερωτική καταιγίδα», το οποίο θα γίνει μπεστ σέλερ εν ριπή οφθαλμού! Ο πειρασμός για τον Χατζηκωστή να προχωρήσει σ' αυτό το νέο, χρυσοφόρο μονοπάτι είναι μεγάλος. Με τα δικαιώματα της «Ερωτικής καταιγίδας» θα μπορούσε να στείλει την έφηβη κόρη του σε καλύτερο ιδιωτικό σχολείο, να απολαμβάνει, αντί να νοικιάζει σε τρίτους, το πατρογονικό εξοχικό του στην Τζια, ν' ανακαινίσει το διαμέρισμα που διατηρεί, διαζευγμένος ων, στο Νέο Ψυχικό...

ακατεργαστον
Αλίκη Ντουφεξή-Πόουπ, Το ακατέργαστον μου, εκδόσεις Εστία

Αρχικός του στόχος ήταν να εξασφαλίσει τα έξοδα έκδοσης του επόμενου «αριστουργήματός» του, αλλά έχει γλυκαθεί τόσο πολύ με την επιτυχία, που οι διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα στον ίδιο και το κατασκεύασμά του τείνουν να εξαφανιστούν. Ο Άλκης συνεχίζει ως Αλίκη με τις «Ψιχάλες αγάπης στο πρόσωπό μου», βιβλίο που επίσης σημειώνει τρελές πωλήσεις, και υπό το ίδιο προσωπείο εμφανίζεται στην κοινότητα του διαδικτύου, πιάνοντας από το προσωπικό του μπλογκ κουβεντολόι με στρατιές φανατικών θαυμαστριών. Όμως αλίμονο: όσο ο Χατζηκωστής πνίγει μέσα του τον άντρα και το συγγραφέα που υπήρξε, τόσο περισσότερο μισεί το γυναικείο alter ego του. Ο δρόμος προς την αυτοκαταστροφή είναι ανοιχτός.

Το «Ακατέργαστόν μου» αποτελεί ένα καλά επεξεργασμένο κολάζ πολλών ειδών γραφής -λογοτεχνικής, παραλογοτεχνικής, δημοσιογραφικής, διαδικτυακής-, το οποίο διαβάζεται με μια ανάσα προκαλώντας συχνά το γέλιο, αλλά η κεντρική του ιδέα δεν είναι και τόσο πρωτότυπη. Αρκεί να θυμηθούμε το «Σβήσιμο» του αφροαμερικανού Πέρσιβαλ Έβερετ (μετ. Χ. Παπαδημητρίου, Πόλις, 2004), ένα από τα πιο οξυδερκή μυθιστορήματα ιδεών για τον εκδοτικό κόσμο, για τη ματαιοδοξία των συγγραφέων, για το μηχανισμό των μπεστ-σέλερ, για τη λογοτεχνική θεωρία και κριτική. Και εδώ πρωταγωνιστεί ένας σοβαρός συγγραφέας, τα «πυκνά και δυσνόητα πεζά» του οποίου, επηρεασμένα από την αρχαία ελληνική γραμματεία και τη σκέψη του Ρολάν Μπαρτ, δεν έχουν πέραση πια. Ένας συγγραφέας που, υιοθετώντας κι αυτός ένα ψεύτικο προσωπείο, θα γνωρίσει αναπάντεχο σουξέ.

σβήσιμο
Πέρσιβαλ Έβερετ, Το σβήσιμο, εκδόσεις Πόλις

Μολονότι έγχρωμος, ο ήρωας του Έβερετ προτιμά ν' αφήνει έξω από το έργο του «τη σκληρή αφροαμερικανική εμπειρία» και δυσφορεί με τις πολιτικά ορθές προσδοκίες των λευκών αναγνωστών. Βλέποντας όμως την απήχηση που γνωρίζει το πρωτόλειο μιας μαύρης συγγραφέως, το οποίο ως αυθεντική, τάχα, ιστορία παίρνει εθνικές διαστάσεις, αποφασίζει για την πλάκα του, για να ξεδώσει, να γράψει με ψευδώνυμο στην αργκό της ραπ και του χιπ-χοπ την ιστορία ενός μαύρου ρεμαλιού.

Το βιβλίο που προκύπτει φέρει τον τίτλο «Γάμησέ τα!» και είναι τόσο σπαρταριστό, τόσο παλλόμενο από ζωή, που διεκδικεί το σημαντικότερο λογοτεχνικό βραβείο της χώρας. Ο αφανής δημιουργός του, όμως, με την πραγματική ταυτότητά του, αποτελεί μέλος της κριτικής επιτροπής. Τι μπέρδεμα! Όπως στο «Ακατέργαστόν μου», έτσι και στο «Σβήσιμο» η φάρσα δεν μπορεί να κρατήσει για πάντα. Οι φάρσες τελειώνουν, εκείνο που μένει είναι ο προβληματισμός των συγγραφέων που τις έστησαν.

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Γιατί όλοι μιλούν σήμερα για τα βιβλία της Rachel Cusk;

Βιβλίο / Γιατί όλοι μιλούν σήμερα για τα βιβλία της Rachel Cusk;

Το απόλυτο εκδοτικό φαινόμενο του αγγλοσαξονικού κόσμου, η απάντηση στις τριλογίες των υπόλοιπων χωρών, είναι η Ρέιτσελ Κασκ που απέσπασε αποθεωτικές κριτικές και πρόκειται να εκδοθεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Gutenberg.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ουδέποτε ήταν ροζ λογοτεχνία η Φεράντε, λέει η Ελληνίδα που τη μεταφράζει

Δήμητρα Δότση / Ουδέποτε ήταν ροζ λογοτεχνία η Φεράντε, λέει η Ελληνίδα που τη μεταφράζει

Η μεταφράστρια των βιβλίων της Έλενα Φεράντε στην Ελλάδα, Δήμητρα Δότση, μιλά στη LiFO για τη μυστηριώδη συγγραφέα, την τέχνη της μετάφρασης και τα βιβλία που παραδίδει στους εκδότες το επόμενο διάστημα.
M. HULOT

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Μπεν Γουίλσον: «Η χαοτική εικόνα της Αθήνας είναι το μυστικό της αντοχής και της επιτυχίας της»

Βιβλίο / Μπεν Γουίλσον: «Η χαοτική εικόνα της Αθήνας είναι το μυστικό της αντοχής της»

Από τη Βαβυλώνα ως την Αθήνα, ο διάσημος ιστορικός και συγγραφέας βλέπει τις πόλεις ως ζωντανούς οργανισμούς, όπου η ιστορία γράφεται από τους ανθρώπους και όχι από τα κτίρια – με δημόσιες διεκδικήσεις και αντιστάσεις στο gentrification.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
10 βιβλία που διαπνέονται από 10 ελληνικά νησιά και τόπους - από τις Σπέτσες και την Άνδρο ως την Κρήτη και τη Μύκονο

Βιβλίο / 10 βιβλία για 10 ελληνικά νησιά και τόπους - από τις Σπέτσες και την Άνδρο ως την Κρήτη και τη Μύκονο

Δεν είναι λίγα τα βιβλία που ξεδίπλωσαν και ενίοτε αποθέωσαν κρυφές ή φανερές μεριές της Ελλάδας και κατέληξαν να γίνουν συνώνυμα συγκεκριμένων τόπων. Από τις ονειρικές, σχεδόν ψυχεδελικές Σπέτσες στον Μάγο του Φόουλς μέχρι τη Μάνη του Φέρμορ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ocean Vuong: «Πίσω από τη βιτρίνα της χιπστεριάς κρύβεται ο φόβος»

ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ / Ocean Vuong: «Πίσω από τη βιτρίνα της χιπστεριάς κρύβεται ο φόβος»

Ο Αυτοκράτορας της Χαράς είναι ένα λογοτεχνικό επίτευγμα. Ένα μεγάλο μυθιστόρημα με ιστορίες απλών ανθρώπων που τις σχέσεις τους ορίζουν η καλοσύνη και η αλληλεγγύη. Με αφορμή την κυκλοφορία του, ένας από τους πιο ταλαντούχους συγγραφείς της γενιάς του μιλάει για τη λογοτεχνία, τους ήρωές του, την queer ταυτότητα και την κατάσταση όπως διαμορφώνεται στην Αμερική του Τραμπ σε μια συνέντευξη-ποταμό.
M. HULOT
Η Λυδία Κονιόρδου διαβάζει τον μονόλογο της Λούλας Αναγνωστάκη «Ο oυρανός κατακόκκινος»

Lifo Videos / «Ιδού εγώ»: Η Λυδία Κονιόρδου ερμηνεύει το «Ουρανός Κατακόκκινος» της Λούλας Αναγνωστάκη στο LIFO.gr

O απολογισμός ζωής μιας γυναίκας που βλέπει γύρω της τον κόσμο να διαλύεται, η προσωπική εμπλοκή στη συλλογική μνήμη, μια ποιητική εκδοχή της δυστυχίας που γεννά η σύγχρονη πραγματικότητα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων: Τόπος συνάντησης για τη λογοτεχνία και τις ιδέες

Βιβλίο / Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων: Τόπος συνάντησης για τη λογοτεχνία και τις ιδέες

Με ένα πλούσιο πρόγραμμα με καλεσμένους από 16 χώρες και τιμώμενο πρόσωπο τον ποιητή Τίτο Πατρίκιο, το φετινό φεστιβάλ σημείωσε τη μεγαλύτερη προσέλευση στην ιστορία του.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί μας γοητεύει ακόμα ο «Καβγατζής της Βρέστης»;

The Review / Γιατί μας γοητεύει ακόμα ο «Καβγατζής της Βρέστης»;

Ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου, με αφορμή τη νέα έκδοση του έργου του Ζαν Ζενέ, εξετάζουν τους λόγους που μπορεί να μας αφορά ακόμα και σήμερα το θρυλικό βιβλίο του 1945. ― ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΤΟΛΜΗΡΗ ΓΛΩΣΣΑ
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
100 βιβλία που ξεχωρίσαμε για αυτό το καλοκαίρι

Βιβλίο / 100 βιβλία να διαβάσεις κάτω από ένα αρμυρίκι ή στην πόλη με το κλιματιστικό στο φούλ

Κλασική λογοτεχνία, σύγχρονοι συγγραφείς, δοκίμια, ιστορία, αυτοβελτίωση, βιβλία για το «μικρό» να μην είναι όλη την ώρα στο iPad. Kάτι για όλους για να περάσει όμορφα, ήσυχα και ποιοτικά το καλοκαίρι.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΑΡΙΑ ΔΡΟΥΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Βιβλίο / Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Τέτοιες μέρες πριν από πενήντα χρόνια, το γκρουπ έκανε το ντεμπούτο του στην σκηνή του θρυλικού κλαμπ CBGB στη Νέα Υόρκη, κι ένα νέο βιβλίο ακολουθεί την πορεία τους από τις πρώτες τους ημέρες μέχρι το είδος εκείνο της επιτυχίας που συνήθως έρχεται με τα δικά της προβλήματα
THE LIFO TEAM
Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Βιβλίο / Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Η Γαλλίδα κριτικός λογοτεχνίας της «Monde», Φλοράνς Νουαβίλ, στο «Μίλαν Κούντερα: Γράψιμο... Τι ιδέα κι αυτή!», αποκαλύπτει καίριες στιγμές και συγγραφικές αλήθειες του καλού της φίλου, αναιρώντας όλες τις κατηγορίες που συνδέονταν με το όνομά του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πάουλο Σκoτ

Βιβλίο / Πάουλο Σκoτ: «Στη Βραζιλία ο ρατσισμός είναι παντού, στη λογοτεχνία, στους στίχους της σάμπα»

Πότε ρεαλιστικό, πότε στρατευμένο, πότε αστυνομικής υφής, πότε μια τρελή και ξεκαρδιστική σάτιρα. Οι «Φαινότυποι» του Πάουλο Σκοτ είναι ένα αξιοσημείωτο βιβλίο. Μιλήσαμε με τον Βραζιλιάνο συγγραφέα για τη λογοτεχνία, την κατάσταση στη Βραζιλία και την αξία των λογοτεχνικών βραβείων.
ΒΕΝΑ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ