Αλίκη Ντουφεξή-Πόουπ «Το ακατέργαστόν μου», Πέρσιβαλ Έβερετ «Το σβήσιμο»: Δυο οξυδερκείς λογοτεχνικές φάρσες

Αλίκη Ντουφεξή-Πόουπ «Το ακατέργαστόν μου», Πέρσιβαλ Έβερετ «Το σβήσιμο» Facebook Twitter
Όποιος, πάντως, κι αν κρύβεται πίσω από την περσόνα Αλίκη Ντουφεξή-Πόουπ, χωρίς ν' ανακαλύπτει αναγκαστικά την πυρίτιδα, υπογράφει ένα μεταμοντέρνας υφής πάτσγουρκ εμπνευσμένο από την εμπορευματοποίηση του εκδοτικού τοπίου, μια σάτιρα που πατάει γερά πάνω στον πόθο κάθε συγγραφέα να έχει κοινό.
0



«ΤΙ ΜΑΛΑΚΙΕΣ ΓΡΑΦΩ,
ρε πούστη μου!». Η εναρκτήρια φράση ενός μυθιστορήματος ενδέχεται να κυοφορεί όλη του την αλήθεια, αλλά αυτό δεν φαίνεται να πτόησε την Αλίκη Ντουφεξή-Πόουπ. Ευτυχώς. Μ’ αυτήν την φράση ξεκινά  το βιβλίο της «Το ακατέργαστόν μου» ( Εστία, 2013), ένας από τους  πρωταγωνιστές του οποίου φέρει το ίδιο ονοματεπώνυμο μ' αυτήν. Πρόκειται βέβαια για ψευδώνυμο. Η περσόνα Αλίκη Ντουφεξή-Πόουπ είναι φανταστική, όπως φανταστική αποδείχτηκε, στο fb πρόσφατα, και η περσόσα της Μάνιας Τέκου. Όποιος, πάντως, κι αν κρύβεται πίσω της, χωρίς ν' ανακαλύπτει αναγκαστικά την πυρίτιδα, υπογράφει ένα μεταμοντέρνας υφής πάτσγουρκ εμπνευσμένο από την εμπορευματοποίηση του εκδοτικού τοπίου, μια σάτιρα που πατάει γερά πάνω στον πόθο κάθε συγγραφέα να έχει κοινό. Το «Ακατέργαστόν μου» είναι ένα μυθιστόρημα που ελίσσεται μεταξύ υψηλής και μαζικής κουλτούρας, σαρκάζει την κυριαρχία του ροζ στους πάγκους των βιβλιοπωλείων κι επιχειρεί ν' αποδομήσει φαινόμενα όπως της Μεϊμαρίδη, της Δημουλίδου ή της Μαντά.

Όπως στο «Ακατέργαστόν μου», έτσι και στο «Σβήσιμο» η φάρσα δεν μπορεί να κρατήσει για πάντα. Οι φάρσες τελειώνουν, εκείνο που μένει είναι ο προβληματισμός των συγγραφέων που τις έστησαν.

Η υπόθεση έχει ως εξής: Έλληνας συγγραφέας, από τους «σοβαρούς», ονόματι Άλκης Χατζηκωστής, απηυδισμένος από τη μεταχείριση που του επιφυλάσσει ο εκδότης του επειδή τα βιβλία του, καιρό τώρα, δεν αποφέρουν κέρδος, αποφασίζει να επινοήσει έναν άλλο, γυναικείο εαυτό, την Αλίκη Ντουφεξή-Πόουπ, εγκαταλείποντας ταυτόχρονα το προσωπικό του στιλ, «ένα μείγμα αρχαιοπρέπειας, πειραματισμού και σπειροειδούς γραφής». Διοχετεύει λοιπόν την ενέργειά του στη συγγραφή ενός ρομάντσου με τίτλο «Ερωτική καταιγίδα», το οποίο θα γίνει μπεστ σέλερ εν ριπή οφθαλμού! Ο πειρασμός για τον Χατζηκωστή να προχωρήσει σ' αυτό το νέο, χρυσοφόρο μονοπάτι είναι μεγάλος. Με τα δικαιώματα της «Ερωτικής καταιγίδας» θα μπορούσε να στείλει την έφηβη κόρη του σε καλύτερο ιδιωτικό σχολείο, να απολαμβάνει, αντί να νοικιάζει σε τρίτους, το πατρογονικό εξοχικό του στην Τζια, ν' ανακαινίσει το διαμέρισμα που διατηρεί, διαζευγμένος ων, στο Νέο Ψυχικό...

ακατεργαστον
Αλίκη Ντουφεξή-Πόουπ, Το ακατέργαστον μου, εκδόσεις Εστία

Αρχικός του στόχος ήταν να εξασφαλίσει τα έξοδα έκδοσης του επόμενου «αριστουργήματός» του, αλλά έχει γλυκαθεί τόσο πολύ με την επιτυχία, που οι διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα στον ίδιο και το κατασκεύασμά του τείνουν να εξαφανιστούν. Ο Άλκης συνεχίζει ως Αλίκη με τις «Ψιχάλες αγάπης στο πρόσωπό μου», βιβλίο που επίσης σημειώνει τρελές πωλήσεις, και υπό το ίδιο προσωπείο εμφανίζεται στην κοινότητα του διαδικτύου, πιάνοντας από το προσωπικό του μπλογκ κουβεντολόι με στρατιές φανατικών θαυμαστριών. Όμως αλίμονο: όσο ο Χατζηκωστής πνίγει μέσα του τον άντρα και το συγγραφέα που υπήρξε, τόσο περισσότερο μισεί το γυναικείο alter ego του. Ο δρόμος προς την αυτοκαταστροφή είναι ανοιχτός.

Το «Ακατέργαστόν μου» αποτελεί ένα καλά επεξεργασμένο κολάζ πολλών ειδών γραφής -λογοτεχνικής, παραλογοτεχνικής, δημοσιογραφικής, διαδικτυακής-, το οποίο διαβάζεται με μια ανάσα προκαλώντας συχνά το γέλιο, αλλά η κεντρική του ιδέα δεν είναι και τόσο πρωτότυπη. Αρκεί να θυμηθούμε το «Σβήσιμο» του αφροαμερικανού Πέρσιβαλ Έβερετ (μετ. Χ. Παπαδημητρίου, Πόλις, 2004), ένα από τα πιο οξυδερκή μυθιστορήματα ιδεών για τον εκδοτικό κόσμο, για τη ματαιοδοξία των συγγραφέων, για το μηχανισμό των μπεστ-σέλερ, για τη λογοτεχνική θεωρία και κριτική. Και εδώ πρωταγωνιστεί ένας σοβαρός συγγραφέας, τα «πυκνά και δυσνόητα πεζά» του οποίου, επηρεασμένα από την αρχαία ελληνική γραμματεία και τη σκέψη του Ρολάν Μπαρτ, δεν έχουν πέραση πια. Ένας συγγραφέας που, υιοθετώντας κι αυτός ένα ψεύτικο προσωπείο, θα γνωρίσει αναπάντεχο σουξέ.

σβήσιμο
Πέρσιβαλ Έβερετ, Το σβήσιμο, εκδόσεις Πόλις

Μολονότι έγχρωμος, ο ήρωας του Έβερετ προτιμά ν' αφήνει έξω από το έργο του «τη σκληρή αφροαμερικανική εμπειρία» και δυσφορεί με τις πολιτικά ορθές προσδοκίες των λευκών αναγνωστών. Βλέποντας όμως την απήχηση που γνωρίζει το πρωτόλειο μιας μαύρης συγγραφέως, το οποίο ως αυθεντική, τάχα, ιστορία παίρνει εθνικές διαστάσεις, αποφασίζει για την πλάκα του, για να ξεδώσει, να γράψει με ψευδώνυμο στην αργκό της ραπ και του χιπ-χοπ την ιστορία ενός μαύρου ρεμαλιού.

Το βιβλίο που προκύπτει φέρει τον τίτλο «Γάμησέ τα!» και είναι τόσο σπαρταριστό, τόσο παλλόμενο από ζωή, που διεκδικεί το σημαντικότερο λογοτεχνικό βραβείο της χώρας. Ο αφανής δημιουργός του, όμως, με την πραγματική ταυτότητά του, αποτελεί μέλος της κριτικής επιτροπής. Τι μπέρδεμα! Όπως στο «Ακατέργαστόν μου», έτσι και στο «Σβήσιμο» η φάρσα δεν μπορεί να κρατήσει για πάντα. Οι φάρσες τελειώνουν, εκείνο που μένει είναι ο προβληματισμός των συγγραφέων που τις έστησαν.

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Γιατί όλοι μιλούν σήμερα για τα βιβλία της Rachel Cusk;

Βιβλίο / Γιατί όλοι μιλούν σήμερα για τα βιβλία της Rachel Cusk;

Το απόλυτο εκδοτικό φαινόμενο του αγγλοσαξονικού κόσμου, η απάντηση στις τριλογίες των υπόλοιπων χωρών, είναι η Ρέιτσελ Κασκ που απέσπασε αποθεωτικές κριτικές και πρόκειται να εκδοθεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Gutenberg.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ουδέποτε ήταν ροζ λογοτεχνία η Φεράντε, λέει η Ελληνίδα που τη μεταφράζει

Δήμητρα Δότση / Ουδέποτε ήταν ροζ λογοτεχνία η Φεράντε, λέει η Ελληνίδα που τη μεταφράζει

Η μεταφράστρια των βιβλίων της Έλενα Φεράντε στην Ελλάδα, Δήμητρα Δότση, μιλά στη LiFO για τη μυστηριώδη συγγραφέα, την τέχνη της μετάφρασης και τα βιβλία που παραδίδει στους εκδότες το επόμενο διάστημα.
M. HULOT

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

100 βιβλία που ξεχωρίσαμε για αυτό το καλοκαίρι

Βιβλίο / 100 βιβλία να διαβάσεις κάτω από ένα αρμυρίκι ή στην πόλη με το κλιματιστικό στο φούλ

Κλασική λογοτεχνία, σύγχρονοι συγγραφείς, δοκίμια, ιστορία, αυτοβελτίωση, βιβλία για το «μικρό» να μην είναι όλη την ώρα στο iPad. Kάτι για όλους για να περάσει όμορφα, ήσυχα και ποιοτικά το καλοκαίρι.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΑΡΙΑ ΔΡΟΥΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Βιβλίο / Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Τέτοιες μέρες πριν από πενήντα χρόνια, το γκρουπ έκανε το ντεμπούτο του στην σκηνή του θρυλικού κλαμπ CBGB στη Νέα Υόρκη, κι ένα νέο βιβλίο ακολουθεί την πορεία τους από τις πρώτες τους ημέρες μέχρι το είδος εκείνο της επιτυχίας που συνήθως έρχεται με τα δικά της προβλήματα
THE LIFO TEAM
Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Βιβλίο / Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Η Γαλλίδα κριτικός λογοτεχνίας της «Monde», Φλοράνς Νουαβίλ, στο «Μίλαν Κούντερα: Γράψιμο... Τι ιδέα κι αυτή!», αποκαλύπτει καίριες στιγμές και συγγραφικές αλήθειες του καλού της φίλου, αναιρώντας όλες τις κατηγορίες που συνδέονταν με το όνομά του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πάουλο Σκoτ

Βιβλίο / Πάουλο Σκoτ: «Στη Βραζιλία ο ρατσισμός είναι παντού, στη λογοτεχνία, στους στίχους της σάμπα»

Πότε ρεαλιστικό, πότε στρατευμένο, πότε αστυνομικής υφής, πότε μια τρελή και ξεκαρδιστική σάτιρα. Οι «Φαινότυποι» του Πάουλο Σκοτ είναι ένα αξιοσημείωτο βιβλίο. Μιλήσαμε με τον Βραζιλιάνο συγγραφέα για τη λογοτεχνία, την κατάσταση στη Βραζιλία και την αξία των λογοτεχνικών βραβείων.
ΒΕΝΑ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κώστας Σπαθαράκης, εκδότης.

Κώστας Σπαθαράκης / Κώστας Σπαθαράκης: «Δεν έχουμε αφηγήσεις για τις ερωτικές μας σχέσεις, για τα νιάτα μας»

Για τον άνθρωπο πίσω από τις εκδόσεις αντίποδες, το μεγαλύτερο όφελος ήταν ότι, ενώ του άρεσε να είναι χωμένος μέσα στα βιβλία – μια μοναχική και ίσως ναρκισσιστική συνήθεια –, στην πορεία έμαθε να τη μετατρέπει σε εργαλείο κοινωνικότητας και επαφής με τους γύρω του.
M. HULOT
Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού

Βιβλίο / Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: «Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού»

Ο πολυβραβευμένος Κολομβιανός συγγραφέας μιλά στη LiFO για τη βία που στοιχειώνει τη χώρα του, τη δύναμη της λογοτεχνίας να ανασύρει όσα κρύβει η Ιστορία, αλλά και για την αρχαιοελληνική φιλοσοφία ως σταθερή επιρροή του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
H Gen Z όχι μόνο διαβάζει αλλά συγχρόνως αλλάζει και την ίδια την έννοια της ανάγνωσης

Βιβλίο / Η Gen Z δεν διαβάζει απλώς· επαναπροσδιορίζει την ανάγνωση

Οι εκπρόσωποι αυτής της γενιάς λατρεύουν την απόδραση, παίρνουν την λεγόμενη fan fiction τόσο σοβαρά όσο και τη λίστα Booker, αναβιώνουν κλασικά βιβλία από την Τζέιν Όστεν έως τον Ντοστογιέφσκι και μοιράζονται ιστορίες στις δικές τους κοινότητες.
THE LIFO TEAM
Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Βιβλίο / Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Ο Πέρσιβαλ Έβερετ έγραψε ένα άκρως επίκαιρο, δεδομένων των τελευταίων ημερών, βιβλίο, που ταυτόχρονα φιλοδοξεί να καταστεί κλασικό, για τον ρατσισμό και τη χαμένη ανθρωπιά, και κέρδισε το Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας των ΗΠΑ και το Πούλιτζερ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη, κιθαρίστα και σκιτσογράφο Κώστα Μπέζο, που ξαναγράφει την ιστορία της Ελλάδας πριν από το 1940

Βιβλίο / «Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη Κώστα Μπέζο

Τη δεκαετία του ’30 άνθισε στην Ελλάδα ένα μουσικό είδος «διαφυγής» από τη σκληρή πραγματικότητα, οι χαβάγιες. Ο Κώστας Μπέζος, αινιγματική μορφή μέχρι πρόσφατα και σημαντικός ρεμπέτης και σκιτσογράφος, έγραψε μια ανείπωτη ιστορία, διαφορετική από αυτή που η επίσημη ιστορία έχει καταγράψει για την εποχή του Μεσοπολέμου.  
M. HULOT
Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Βιβλίο / Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Η Καταλανή συγγραφέας, που έχει εξελιχθεί σε σημείο αναφοράς της σύγχρονης queer λογοτεχνίας, μεταφράζεται παγκοσμίως και τη θαυμάζει ο Αλμοδόβαρ, μιλά στη LiFO για το τι σημαίνει να ζεις ελεύθερα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΕΞ Φάνη, ψηλά το κεφάλι!

Βιβλίο / Φάνη, ψηλά το κεφάλι!

Το πρώτο βιβλίο του Φάνη Παπαδημητρίου είναι μια συγκινητική εξομολόγηση για το ατύχημα στα 19 του που τον καθήλωσε σε αμαξίδιο, την πάλη του με τον τζόγο και τον αγώνα που έδωσε να ξαναφτιάξει τη ζωή του «μετά το τσουνάμι που ήρθε και τα σάρωσε όλα».
M. HULOT
«Τι ωραίο πλιάτσικο!»: Όταν η «αργόσχολη» τάξη εργάζεται σκληρά για το Κακό

Το πίσω ράφι  / «Τι ωραίο πλιάτσικο!»: Όταν η «αργόσχολη» τάξη εργάζεται σκληρά για το Κακό

Πιστή στην κλασική μορφή του μυθιστορήματος, αλλά ταυτόχρονα ανατρεπτική και μεταμοντέρνα, η καυστική σάτιρα του Τζόναθαν Κόου για τη βρετανική άρχουσα τάξη των αρχών της δεκαετίας του ’90 διαβάζεται μονορούφι.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ