«Της Λένης η μ[i]λιά» δίνει φωνή στις γυναίκες που έζησαν ψιθυριστά

«Της Λένης η μ[i]λιά» δίνει φωνή στις γυναίκες που έζησαν ψιθυριστά Facebook Twitter
Η Στέλλα Χαιρέτη αποδίδει φόρο τιμής και δίνει φωνή σε όλες εκείνες τις γυναίκες που, όπως η μητέρα της Λένης, έμαθαν να ζουν ψιθυριστά, να σιωπούν, να υπομένουν αγόγγυστα, να σηκώνουν βάρος δυσανάλογο για το ανάστημά τους και να αντιμετωπίζονται περίπου ως ζώα εργασίας...
0

Η νουβέλα Της Λένης η μ[i]λιά της Στέλλας Χαιρέτη κυκλοφόρησε αρχικά ως θεατρικός μονόλογος με τον τίτλο Τση Λένης η μιλιά και απέσπασε έπαινο στα Κρατικά Βραβεία Συγγραφής Θεατρικού Έργου το 2022.

Ο τίτλος του βιβλίου, στον οποίο το «ι» γράφεται με φωνητικό σύμβολο ώστε να μπορεί να διαβαστεί είτε ως μηλιά είτε ως μιλιά, παραπέμπει ευθέως στο δημοτικό τραγούδι, ενώ όλο το βιβλίο χρησιμοποιεί μοτίβα του δημοτικού τραγουδιού (η μηλιά, το μήλο, το μαχαίρι, ο ξένος) και συνιστά μια απόπειρα να επαναδιατυπωθεί ο μύθος από την πλευρά μιας γυναίκας και να αποδομηθούν έμφυλοι ρόλοι και σεξιστικά στερεότυπα.

Ο τόπος της ιστορίας είναι άγνωστος, ο κάμπος μιας ανώνυμης επαρχίας, αλλά ούτε και ο χρόνος προσδιορίζεται, όπως άλλωστε και σ’ ένα δημοτικό τραγούδι. Μέσα από μια στακάτη και λιτή αφήγηση, σκιαγραφείται η ιστορία μιας γυναίκας, της Λένης, μιας αγρότισσας που ζει μόνη από επιλογή, ριζωμένη στον τόπο της και συνδεδεμένη με τη γη της, αλλά ταυτόχρονα και ανένταχτη, κόντρα στις κοινωνικές νόρμες, σε μια μικρή κοινωνία, που είναι οποιαδήποτε κλειστή, ανδροκρατούμενη κοινωνία. Η μηλιά είναι το σύνορο του χωραφιού της, το μέρος όπου έχει θάψει το βαρύ μυστικό της, σημείο συνάντησης με τον έρωτα αλλά και ένα ισχυρό σύμβολο. Η Στέλλα Χαιρέτη χρησιμοποιεί έξυπνα την πολυσημία του όρου σε όλη τη νουβέλα, πότε αναφερόμενη στη φωνή της Λένης, πότε στη φωνή της μητέρας της, μιας γυναίκας που έζησε όλα της τα χρόνια μέσα στη σιωπή, κάτω από τον ζυγό ενός άντρα-αφέντη, αλλά και στη φωνή κάθε γυναίκας που η πατριαρχία την έχει αναγκάσει να σιγήσει.

Στο βιβλίο της Χαιρέτη αυτό που δείχνει να καταλύει την αδικία και τις διαφορές είναι ο έρωτας που αμβλύνει, ενώνει και εξισώνει και λύνει τελικά τα στόματα, χαρίζοντας τη δικαίωση σε όσες πήραν τη ζωή στα χέρια τους και διεκδίκησαν έστω ένα κομμάτι γης από μια εχθρική κοινωνία που ήθελε να τις αφανίσει.

Η νουβέλα χωρίζεται σε τρία μέρη, «της Λένης», «του Κρητικού» και «του Κάτοικου», θυμίζοντας τίτλους παραλογών. Στο καθένα μιλά ένας διαφορετικός αφηγητής σε πρώτο πρόσωπο, παρουσιάζοντας κάθε φορά μια διαφορετική πτυχή της ίδιας ιστορίας και ξεδιπλώνοντας σταδιακά την πλοκή. Διόλου τυχαία οι άντρες της αφήγησης παραμένουν ανώνυμοι και δεν μαθαίνουμε ποτέ τα ονόματά τους.

xaireti
ΚΑΝΤΕ ΚΛΙΚ ΕΔΩ ΓΙΑ ΝΑ ΤΟ ΑΓΟΡΑΣΕΤΕ. Στέλλα Χαιρέτη, Της Λένης η μ[i]λιά, Εκδόσεις Νήσος

Η νουβέλα Της Λένης η μ[i]λιά μπορεί να ενταχθεί σε μια λογοτεχνία γυναικείας ενδυνάμωσης που συμμετέχει ενεργά στη δημόσια συζήτηση τελευταία για το πώς θα ανατραπούν –και διά μέσου της λογοτεχνίας– έμφυλες ανισότητες και κανονικοποιημένες σεξιστικές συμπεριφορές παλιότερων εποχών, που, ας μη γελιόμαστε, μόλις στις τελευταίες δεκαετίες έχουν αρχίσει να ανασκευάζονται. Ωστόσο, σε κάποια σημεία του βιβλίου, ειδικά στο πρώτο μέρος, η συγγραφέας υιοθετεί έναν αχρείαστο στρατευμένο τόνο που θα μπορούσε να λείπει, καθώς αφαιρεί πιστότητα και αληθοφάνεια από την ηρωίδα της, η οποία, αν και αφυπνισμένη, δεν παύει να ζει κι η ίδια σε μια τέτοια κοινωνία. Χαρακτηριστικό για το βιβλίο το πώς η Λένη επιδιώκει να αναιρέσει εικόνες εγγεγραμμένες στη συλλογική συνείδηση ως κανονικότητα, όπως της ηλικιωμένης γυναίκας της φορτωμένης με βάρος δυσανάλογο για το μπόι της, σαν να ήταν ζώο εργασίας: «Θυμάμαι να κοιτάω τη φωτογραφία συγκλονισμένη. Έκανα να ρωτήσω τον δάσκαλο, μα εκείνος –άντρας βλέπεις– μου ’κοψε τη φόρα. “Τα γαϊδούρια είναι ακριβά για να τα φορτώνεις τόσο. Άσε που μπορεί να πληγωθεί και η πλάτη τους, και μετά να μη σηκώνουν τίποτα!” Και η πλάτη της γυναίκας; έκανα να ρωτήσω. Μα μετά το μετάνιωσα. Μπορεί τα γαϊδούρια να είναι ακριβά, σκέφτηκα. Μα δεν τα νοιάζει. Και να τους πέσει το φορτίο, σιγά μη σκάσουνε. Μα η γυναίκα… Δεν τ’ αφήνει το φορτίο της ποτέ».

Η Στέλλα Χαιρέτη αποδίδει φόρο τιμής και δίνει φωνή σε όλες εκείνες τις γυναίκες που, όπως η μητέρα της Λένης, έμαθαν να ζουν ψιθυριστά, να σιωπούν, να υπομένουν αγόγγυστα, να σηκώνουν βάρος δυσανάλογο για το ανάστημά τους και να αντιμετωπίζονται περίπου ως ζώα εργασίας, να μην εκφέρουν άποψη, να υπακούουν στους άντρες-κεφαλές του σπιτιού, σε άντρες βίαιους και βάναυσους που και αυτοί με ανάλογα πρότυπα είχαν ανατραφεί. Αλλά η Λένη δεν είναι όπως η μάνα της, η Λένη θα πάει κόντρα στο κατεστημένο και θα το πληρώσει.

Η Λένη έχει αποφασίσει να πει την ιστορία αυτών των γυναικών όπως δεν την είπε κανείς. «Η Αρετή γιατί να πεθάνει», αναρωτιέται μιλώντας για τη γνωστή παραλογή. «Του “νεκρού αδερφού” τα πάθη και τον εγωισμό της μάνας της πλήρωσε η Αρετή. Αυτό το αθώο και βουβό στις αποφάσεις θύμα». Τι κι αν η Αρετή του δημοτικού τραγουδιού έπρεπε να πληρώσει για  λογαριασμούς άλλων. Έφτασε η στιγμή για όλα αυτά τα αθώα και βουβά θύματα να βγουν από την αφάνεια και οι δευτεραγωνίστριες να ανακτήσουν τη μιλιά τους. Σε αντίθεση με αυτές τις παθητικές ηρωίδες, η Λένη έχει ενεργό ρόλο, δεν είναι άβουλο θύμα όπως η μάνα της, όπως τόσες άλλες μανάδες. Διεκδικεί τη μ[i]λιά της με πάθος, σαν να είναι  το σύνορο του εαυτού της. Προασπίζεται το δίκιο της και τις επιλογές της, πληρώνοντας ασφαλώς και το ανάλογο τίμημα.

Δεν έχει περάσει και τόσο πολύς χρόνος από τότε που το να θεωρείται η γυναίκα κατώτερο μέλος της οικογένειας, με λιγότερα δικαιώματα αλλά και πολλαπλές υποχρεώσεις, ήταν μια κανονικότητα και κανείς δεν αμφισβητούσε ζητήματα όπως το ότι τα κορίτσια που γεννιόντουσαν ήταν ανεπιθύμητα, οι γυναίκες έκαναν τις πιο βαριές αγροτικές εργασίες, δεν είχαν δικαίωμα στη μόρφωση και έπαιρναν τα λιγότερα στο μοίρασμα της πατρικής κληρονομιάς. Στο βιβλίο της Χαιρέτη αυτό που δείχνει να καταλύει την αδικία και τις διαφορές είναι ο έρωτας που αμβλύνει, ενώνει και εξισώνει και λύνει τελικά τα στόματα, χαρίζοντας τη δικαίωση σε όσες πήραν τη ζωή στα χέρια τους και διεκδίκησαν έστω ένα κομμάτι γης από μια εχθρική κοινωνία που ήθελε να τις αφανίσει. Μέχρι που τελικά «η μηλιά ήταν πια της Λένης. Και δεν ήταν μόνο η μηλιά της Λένης, αλλά η μιλιά της, αυτή που έλειπε από τη μάνα της και από την ίδια όσο ο πατέρας της ζούσε. Η μηλιά έγινε μιλιά την κρίσιμη στιγμή της διεκδίκησης».

Η Στέλλα Χαιρέτη, εκτός από μια εξαιρετική νοηματική πολυσημία που πετυχαίνει με Της Λένης τη μ[i]λιά και την πετυχημένη απόπειρα ανασκευής μοτίβων του δημοτικού τραγουδιού, μας δείχνει και τον δρόμο για το πώς, με όχημα το παρελθόν, και χρησιμοποιώντας ακόμα και φόρμες της λογοτεχνικής παράδοσης, μπορούμε να μιλήσουμε για θέματα ζωτικής σημασίας που αφορούν το σήμερα.

ΑΓΟΡΑΣΤΕ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΕΔΩ.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO. 

Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Κλαούδια Πινιέιρο: «Είμαι γυναίκα, συγγραφέας, μητέρα, ειλικρινής, κουρελιασμένη»

Βιβλίο / Κλαούδια Πινιέιρο: «Είμαι γυναίκα, συγγραφέας, μητέρα, ειλικρινής, κουρελιασμένη»

Παρόλο που οι κριτικοί και οι βιβλιοπώλες κατατάσσουν τα βιβλία της στην αστυνομική λογοτεχνία, η συγγραφέας που τα τελευταία χρόνια έχουν λατρέψει οι Έλληνες αναγνώστες, μια σπουδαία φωνή της λατινοαμερικανικής λογοτεχνίας και του φεμινισμού, μοιάζει να ασφυκτιά σε τέτοια στενά πλαίσια.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΟΥΛΟΣ
Η Άλις Μανρό και το υστερόγραφο μιας σχέσης

Απώλειες / Η Άλις Μανρό και το υστερόγραφο μιας σχέσης

Η απώλεια της σπουδαίας Καναδής διηγηματογράφου έφερε στη μυαλό μια αριστουργηματική ταινία που είχε βασιστεί σε διήγημά της, με θέμα το λυκόφως της άνοιας και πρωταγωνίστρια την Τζούλι Κρίστι.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Μικρή μου, ας τους αφήσουμε αυτούς τους κερατάδες τους καλόγερους»

Lifo Videos / «Μικρή μου, ας τους αφήσουμε αυτούς τους κερατάδες τους καλόγερους»

Η Αγλαΐα Παππά διαβάζει ένα απόσπασμα από τις βέβηλες και αμφιλεγόμενες «120 Μέρες των Σοδόμων» του Μαρκησίου ντε Σαντ, ένα βιβλίο αναγνωρισμένο πλέον ως αξεπέραστο λογοτεχνικό αριστούργημα και χαρακτηρισμένο ως «εθνικός θησαυρός» της Γαλλίας.
THE LIFO TEAM
Το «προπατορικό αμάρτημα» του Τζο Μπάιντεν

Βιβλίο / Ποιο ήταν το θανάσιμο σφάλμα του Τζο Μπάιντεν;

Ένα νέο βιβλίο για τον πρώην Πρόεδρο αποτελεί καταπέλτη τόσο για τον ίδιο όσο και για τη δουλοπρεπή κλίκα πιστών και μελών της οικογένειάς του, που έκαναν το παν για να συγκαλύψουν τον ραγδαίο εκφυλισμό της γνωστικής του ικανότητας.
THE LIFO TEAM
ΕΠΕΞ Συγγραφείς/ Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου

Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου / 8 Έλληνες συγγραφείς ξαναγράφουν τους μύθους και τις παραδόσεις

Η Λυσιστράτη ερμηνεύει τις ερωτικές σχέσεις του σήμερα, η Ιφιγένεια διαλογίζεται στην παραλία και μια Τρωαδίτισσα δούλα γίνεται πρωταγωνίστρια: 8 σύγχρονοι δημιουργοί, που συμμετέχουν με τα έργα τους στο φετινό Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, συνομιλούν με τα αρχαία κείμενα και συνδέουν το παρελθόν με επίκαιρα ζητήματα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζούντιθ Μπάτλερ: «Θέλουμε να ζήσουμε με ανοιχτή ή με κλειστή καρδιά;»

Τζούντιθ Μπάτλερ / «Θέλουμε να ζήσουμε με ανοιχτή ή με κλειστή καρδιά;»

Μια κορυφαία προσωπικότητα της σύγχρονης παγκόσμιας διανόησης μιλά στη LiFO για τo «φάντασμα» της λεγόμενης ιδεολογίας του φύλου, για το όραμα μιας «ανοιχτόκαρδης κοινωνίας» και για τις εμπειρίες ζωής που της έμαθαν να είναι «ένας άνθρωπος ταπεινός και ταυτόχρονα θαρραλέος».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ντίνος Κονόμος

Βιβλίο / «Ο κύριος διευθυντής (καλό κουμάσι) έχει αποφασίσει την εξόντωσή μου…»

Ο Ντίνος Κονόμος, λόγιος, ιστοριοδίφης και συγγραφέας, υπήρξε συνεχιστής της ζακυνθινής πνευματικής παράδοσης στον 20ό αιώνα. Ο συγγραφέας Φίλιππος Δ. Δρακονταειδής παρουσιάζει έργα και ημέρες ενός ανθρώπου που «δεν ήταν του κόσμου τούτου».
ΦΙΛΙΠΠΟΣ Δ. ΔΡΑΚΟΝΤΑΕΙΔΗΣ
Η ζωή του Καζαντζάκη σε graphic novel από τον Αλέν Γκλικός

Βιβλίο / Ο Νίκος Καζαντζάκης όπως δεν τον είχαμε ξαναδεί σε ένα νέο graphic novel

Ο ελληνικής καταγωγής Γάλλος συγγραφέας Αλέν Γκλικός καταγράφει την πορεία του Έλληνα στοχαστή στο graphic novel «Καζαντζάκης», όπου ο περιπετειώδης και αντιφατικός φιλόσοφος και μυθιστοριογράφος ψυχαναλύεται για πρώτη φορά και συστήνεται εκ νέου στο ελληνικό κοινό.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πετρίτης»: Το πιο γρήγορο πουλί στον κόσμο και η άγρια, αδάμαστη ομορφιά του

Ηχητικά Άρθρα / Πετρίτης: Το πιο γρήγορο πουλί στον κόσμο και η άγρια, αδάμαστη ομορφιά του

Ο Τζoν Άλεκ Μπέικερ αφιέρωσε δέκα χρόνια από τη ζωή του στην παρατήρηση ενός πετρίτη και έγραψε ένα από τα πιο ιδιαίτερα βιβλία της αγγλικής λογοτεχνίας – μια από τις σημαντικότερες καταγραφές της άγριας ζωής που κινδυνεύει να χαθεί για πάντα. Κυκλοφόρησε το 1967 αλλά μόλις τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια οι κριτικοί και το κοινό το ανακάλυψαν ξανά.
M. HULOT
Μπενχαμίν Λαμπατούτ: «Ας μην αφήνουμε τον Θεό στους πιστούς» 

Βιβλίο / Μπενχαμίν Λαμπατούτ: «Αν αξίζει ένα πράγμα στη ζωή, αυτό είναι η ομορφιά»

Εν όψει της εμφάνισής του στη Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, στις 21 Μαΐου, ο Λατινοαμερικανός συγγραφέας-φαινόμενο Μπενχαμίν Λαμπατούτ μιλά στη LiFO για τον ρόλο της τρέλας στη συγγραφή, τη σχέση επιστήμης και λογοτεχνίας και το μεγαλείο της ήττας – και δηλώνει ακόμα φανατικός κηπουρός και εραστής της φύσης.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το πίσω ράφι/ Άντονι Μπέρτζες: «Έρνεστ Χέμινγουεϊ»

Το Πίσω Ράφι / Ο Χέμινγουεϊ ήταν ένας φωνακλάς νταής αλλά κι ένας σπουδαίος συγγραφέας του 20ού αιώνα

Η βιογραφία «Έρνεστ Χέμινγουεϊ - Μια ζωή σαν μυθοπλασία» του Βρετανού συγγραφέα Άντονι Μπέρτζες αποτυπώνει όχι μόνο την έντονη και περιπετειώδη ζωή του κορυφαίου Αμερικανού ομοτέχνου του αλλά και όλο το εύρος της αντιφατικής προσωπικότητάς του.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
21η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης

Βιβλίο / 21η ΔΕΒΘ: Εξωστρέφεια και καλύτερη οργάνωση αλλά μένουν ακόμα πολλά να γίνουν

Απολογισμός της 21ης ΔΕΒΘ που πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά υπό την αιγίδα του νεοσύστατου ΕΛΙΒΙΠ. Σε ποιο βαθμό πέτυχε τους στόχους της και ποια στοιχήματα μένει ακόμα να κερδίσει;
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
Η ποίηση όχι μόνο αλλάζει τον κόσμο, τον δημιουργεί» ​​​​​​/Μια νέα ανθολογία ελληνικής queer ποίησης μόλις κυκλοφόρησε στα ισπανικά /11 Έλληνες ποιητές σε μια νέα ισπανική queer ανθολογία /Queer ελληνική ποίηση σε μια νέα δίγλωσση ισπανική ανθολογία

Βιβλίο / Μια Ισπανίδα καθηγήτρια μεταφράζει ελληνική queer ποίηση

Η María López Villalba, καθηγήτρια Νέων Ελληνικών στο Πανεπιστήμιο της Μάλαγα, μετέφρασε 11 ελληνικά ποιήματα, σε μια πρόσφατη ανθολογία που προσφέρει στο ισπανόφωνο κοινό την ευκαιρία να γνωρίσει τη σύγχρονη ελληνική queer –και όχι μόνο– ποίηση.
M. HULOT
«Κανείς δεν μας επέβαλε να έχουμε όλοι μια μονστέρα στο σαλόνι»

Βιντσέντζο Λατρόνικο / «Κανείς δεν μας επέβαλε να έχουμε όλοι μια μονστέρα στο σαλόνι»

Ο Ιταλός συγγραφέας και υποψήφιος για το βραβείο Booker, Βιντσέντζο Λατρόνικο, μιλά στη LIFO για το πολυσυζητημένο βιβλίο του «Τελειότητα», στο οποίο αποτυπώνει την αψεγάδιαστη αλλά ψεύτικη ζωή μιας ολόκληρης γενιάς ψηφιακών νομάδων στην Ευρώπη, καθώς και τη μάταιη αναζήτηση της ευτυχίας στην ψηφιακή εποχή.
M. HULOT
Μεσσαλίνα: Ακόλαστη μέγαιρα ή πολύ έξυπνη για την εποχή της;

Ηχητικά Άρθρα / Μεσσαλίνα: Ακόλαστη μέγαιρα ή πολύ έξυπνη για την εποχή της;

Το όνομά της έχει συνδεθεί με την εικόνα μιας αδίστακτης, σεξουαλικά ακόρεστης και επικίνδυνης γυναίκας. Ένα νέο βιβλίο, όμως, έρχεται να αμφισβητήσει αυτή τη στερεοτυπική αφήγηση και να φωτίσει μια διαφορετική εκδοχή της ιστορίας της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Rene Karabash

Βιβλίο / Rene Karabash: «Θέλω πίσω τη γυναικεία δύναμη που μου στέρησαν οι άνδρες»

Η Βουλγάρα συγγραφέας Rene Karabash μιλά για το μυθιστόρημά της «Ορκισμένη», που τιμήθηκε με το βραβείο Ελίας Κανέτι, και στο οποίο εστιάζει στην ιστορία των «ορκισμένων παρθένων» γυναικών των Βαλκανίων που επέλεξαν να ζήσουν ως άνδρες.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Δυο γυναίκες συγγραφείς αποκαλύπτουν τα κρυφά μυστικά της γραφής

Βιβλίο / Όλες οι γυναίκες του κόσμου στο νέο βιβλίο της Αμάντας Μιχαλοπούλου

Στο «Μακρύ ταξίδι της μιας μέσα στην άλλη», η μητρότητα γίνεται ο συνδετικός κρίκος που ενώνει όλες τις μητέρες και όλες τις κόρες με τις γυναίκες της Ιστορίας που θαυμάσαμε, αλλά και τις ανώνυμες «Παναγίες» που κράτησαν στους ώμους τους τα βάρη της ανθρωπότητας.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Ένας μύθος λέει πως αν χάσεις κάτι στην Αθήνα, θα το βρεις στον Ελαιώνα»

Βιβλίο / «Ένας μύθος λέει πως αν χάσεις κάτι στην Αθήνα, θα το βρεις στον Ελαιώνα»

Στο νέο του βιβλίο, «Lost Things Found», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Hyper Hypo, ο εικαστικός φωτογράφος Αντώνης Θεοδωρίδης εξερευνά τον μαγικό κόσμο της υπαίθριας αγοράς του Ελαιώνα.
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Ντιντιέ Εριμπόν: «Καιρός για ένα κίνημα των ηλικιωμένων!»

Ντιντιέ Εριμπόν / Ντιντιέ Εριμπόν: «Να πάψουμε να βλέπουμε τους ηλικιωμένους ως κοινωνικούς παρίες»

Από τους σημαντικότερους και πιο επιδραστικούς σύγχρονους Γάλλους στοχαστές, ο Ντιντιέ Εριμπόν συνδύασε στα βιβλία του τα δύσκολα βιώματα της νεότητάς του με μια εμπεριστατωμένη, αλλά και εικονοκλαστική, κοινωνικοπολιτική «ακτινογραφία» της γαλλικής κοινωνίας. 
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ