Steiner, Agamben και άλλοι

Steiner, Agamben και άλλοι Facebook Twitter
1

1. Μπόρχες, for ever. Το δοκίμιο του George Steiner (σσ. 220-232), υποδειγματικό: ευρυμάθεια και αιχμηρότητα. Κλασική γραμμή σκέψης και διατύπωσης. Ωραία η μετάφραση του Γιώργου Λαμπράκου. Το κείμενο συμπεριλαμβάνεται στον τόμο Ο χαμένος κήπος και άλλα δοκίμια, που αναμένεται από τις εκδόσεις Πατάκη. Γράφει ο Steiner: «Ο Μπόρχες κινείται με αυτοπεποίθηση γάτας στον ηχόκοσμο πολλών γλωσσών». Και: «Ο οικουμενισμός του Μπόρχες είναι μια φαντασιακή στρατηγική, μια κίνηση να βρισκόμαστε σε επαφή με τους δυνατούς ανέμους που πνέουν από την καρδιά των πραγμάτων». Πιο κάτω: «Για τον Μπόρχες, όπως για τους υπερβατιστές, κάθε ζωντανό πράγμα ή ήχος περιέχει ένα κρυπτογράφημα του όλου». Τέλος: «Ο Μπόρχες έχει βαθύνει, σημάδι ενός αληθινά μείζονος καλλιτέχνη, το τοπίο των αναμνήσεών μας».

2 .Έχω την εντύπωση ότι ο Steiner και ο Agamben (Γιώργος κι αυτός, Giorgio) είναι δύο από τα ισχυρότερα μυαλά στο πεδίο του δοκιμίου. Ο Agamben γράφει για την Κωμωδία του Δάντη στις σελίδες 8-31. Στη σελίδα 17 υπογραμμίζω τη φράση: «Στην επιστολή προς τον Κανγκράντε, ο Δάντης συνέδεσε λοιπόν τις κατηγορίες τραγικό και κωμικό με το θέμα της αθωότητας και της ενοχής του ανθρώπινου όντος, έτσι ώστε η τραγωδία να εμφανίζεται ως ενοχή των δικαίων και η κωμωδία ως δικαίωση των ενόχων». Φράση λίαν εύστοχη και φράση για σκέψη γερή. Πολύ καλή, επίσης, η μετάφραση, που την υπογράφει η Νίνα Μπούρη. Στη σελίδα 22 και δίπλα στη φράση «Επιπλέον, η πτώση εξακολούθησε να έχει επιπτώσεις στον ίδιο τον σαρκικό πόθο» έχω σημειώσει με πράσινο μελάνι (ποιος ξέρει πώς μού ήρθε;): «266 εικοσιτετράωρα άνευ whiskey. Για δες!».

3. Λες να την πω θηλυκό Φίλιπ Λάρκιν; Πανέξυπνα, στακάτα ποιήματα. Δύναμη! Και λεπταισθησία. Ναι, υπερχειλίζουσα νοημοσύνη. Βλάκα άντρα, φυλάξου απ' το χιούμορ της. Αντι-Σύλβια και αντι-Πλαθ μαζί. Θα 'χει διαβάσει Τζόυς Μανσούρ, ναι. Μακάρι να τη διαβάσουν οι γυναίκες τη Wendy Cope. Επινοητική η μετάφραση του ποιητή Θοδωρή Λακόπουλου, λίγα λόγια παραπάνω απ' όσο θα ήθελα η εισαγωγή, αλλά δεν βαριέσαι! Χαλάλι! Wendy Cope, λοιπόν. Γεννημένη στο Κεντ, το 1945. Μάλιστα. Και μόνο το τίτλος της πρώτης της συλλογής (1986) είναι γλέντι: Making cocoa for Kingsley Amis (Φτιάχνοντας κακάο για τον Κίνγκσλεϋ Έιμις)! Ακούστε το ποίημα ΚΟΒΟΝΤΑΣ ΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ:

Δεν έχω βρει του Σαίξπηρ σονέτο

Ούτε του Μπετόβεν κουαρτέτο

Που να μ' αρέσει όσο εσύ

Ή που να 'ναι πιο φριχτό να ξεχαστεί.

Με βρίσκεις υπερβολική;

Άκου κι αυτό: Μ' αρέσεις πιο πολύ

Κι από το πόσο θα 'θελα τώρα νέτο

Να καπνίσω ένα σιγαρέτο

Στη σελίδα 237 σημειώνω με μαύρο μελάνι και παραφράζοντας τον Μεγάλο βέβαια, «Λίγες οι ποιήτριες με χιούμορ που μ' αρέσουν». Και μετά, παίζοντας λίγο με τον Άλλο Μεγάλο:

 

Λίγες οι ποιήτριες με χιούμορ που μ' αρέσουν

Λίγες οι ποιήτριες με χιούμορ 

Λίγες οι ποιήτριες

 


Steiner, Agamben και άλλοι Facebook Twitter

WENDY COPE

Making cocoa for Kingsley Amis
Εκδόσεις Faber and Faber
Σελίδες: 69

4. «Μαίριλυν, μαζί μ' εσέ θυμάμαι και τον Μπελογιάννη». Σημειώνω τον περιλάλητο στίχο του Θωμά Γκόρπα, στη σελίδα 197. Από αυτήν τη σελίδα και έως τη 208 απολαμβάνω ένα αναπάντεχο αφιέρωμα στα ποιήματα που συνέθετε η Μαίριλυν Μονρόε. Το φρόντισε και το υπογράφει ο ποιητής Γιάννης Δούκας. Στη σελίδα 199 υπογραμμίζω όλη τη 13η υποσημείωση: «Άφησε πίσω της (η Μαίριλυν) μια βιβλιοθήκη με τετρακόσιους περίπου τίτλους (από Μίλτον, Χάινε και Ντοστογιέφσκι μέχρι Μπέκετ, Κέρουακ και Στάινμπεκ), ενώ είναι πασίγνωστη, μεταξύ άλλων, η φωτογραφία στην οποία φαίνεται να διαβάζει τις τελευταίες σελίδες του Οδυσσέα του Τζέημς Τζόυς». Γεια στα χέρια σου, Γιάννη Δούκα!

5. Παραθέτω τον Δάσκαλο Δ. Ν. Μαρωνίτη, από το δοκίμιο Το πάθος του Οδυσσέα Ελύτη για την ελληνική γλώσσα (στις σσ. 61-68), ο οποίος παραθέτει Ελύτη: «Όταν άνοιξα τον Οδηγό μου, κατάλαβα, Μήτε σχεδιαγράμματα μήτε τίποτα. Μόνο λέξεις. Αλλά λέξεις που οδηγούσαν με ακρίβεια σ' αυτό που γύρευα. Έτσι, σιγά σιγά, φυλλομετρώντας, είδα να σχηματίζεται ο χώρος όπως το δάκρυ από τη συγκίνηση. Κι εγώ μέσα του».

Steiner, Agamben και άλλοι Facebook Twitter

ΣΥΛΛΟΓΙΚΟ
Ποιητική
Εκδόσεις Πατάκη
Σελίδες: 328
Τιμή: €18,70

1

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Λ. Τολστόι «Πόλεμος και Ειρήνη»

Βιβλίο / Υποψιαζόταν άραγε ο Λέων Τολστόι πόσες γενιές έμελλε να τραφούν με το «Πόλεμος και Ειρήνη»;

Έργο προοδευτικό και πρωτοποριακό που άνοιξε νέους ορίζοντες στη λογοτεχνία, το μυθιστόρημα-ποταμός του Τολστόι εξετάζει τη σχέση του ανθρώπου με την Ιστορία, καταρρίπτοντας την αυταπάτη ότι τα άτομα μπορούν να κατανοήσουν και να ελέγξουν την πορεία των γεγονότων από μόνα τους.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Και τελικά, τι (δεν) μάθαμε από την αυτοβιογραφία της Μπρίτνεϊ;

Βιβλίο / «Όταν ξύρισα τα μαλλιά μου, ήθελα να πω ένα "άντε γ***ου"»: Τι (δεν) μάθαμε από την αυτοβιογραφία της Μπρίτνεϊ;

Όσοι περίμεναν κάτι περισσότερο από τις αποκαλύψεις των tabloids, λίγο περισσότερο βάθος ή, έστω, συναίσθημα, μάλλον θα απογοητευθούν διαβάζοντας αυτές τις 286 σελίδες.
ΤΑΤΙΑΝΑ ΤΖΙΝΙΩΛΗ
«Φελιτσιτά»: Το νέο μυθιστόρημα της Μάρως Δούκα είναι από τα καλύτερα της χρονιάς

Βιβλίο / «Φελιτσιτά»: Το νέο μυθιστόρημα της Μάρως Δούκα είναι από τα καλύτερα της χρονιάς

Ένας άστεγος στην οδό Αιόλου, τα μέλη της οικογένειάς του, μία γάτα, μία πολυφωνική αφήγηση για έναν μικρόκοσμο με ρευστά όρια μεταξύ τρυφερότητας και κυνισμού.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Τάκης Φραγκούλης: «Κανείς δεν κατάφερε να καπηλευθεί το Πολυτεχνείο»

Βιβλίο / Τάκης Φραγκούλης: «Κανείς δεν κατάφερε να καπηλευθεί το Πολυτεχνείο»

Ο άνθρωπος που κρατάει το τιμόνι των εκδόσεων Αλεξάνδρεια εδώ και σχεδόν τριάντα πέντε χρόνια μιλάει για πρώτη φορά για τις ημέρες του Πολυτεχνείου και τις ακρότητες της ανθρώπινης φύσης.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Χρήστος Μαρκογιαννάκης: «Στη Γαλλία είμαι δημιουργικά ελεύθερος, στην Ελλάδα όχι»

Βιβλίο / Χρήστος Μαρκογιαννάκης: «Στη Γαλλία είμαι δημιουργικά ελεύθερος, στην Ελλάδα όχι»

Τα νουάρ μυθιστορήματά του είναι από τα πιο αγαπημένα του γαλλικού αναγνωστικού κοινού: Ο βραβευμένος συγγραφέας και σύγχρονος μετρ του είδους σε μια συζήτηση για το «τέλειο έγκλημα» στη ζωή και στη λογοτεχνία.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ελέν Μπερ «Ημερολόγιο 1942-1944»

Το πίσω ράφι / Ελέν Μπερ: Το Ημερολόγιο της «Γαλλίδας Άννας Φρανκ» εμπνέει τις νέες γενιές αναγνωστών

Μια ταλαντούχα νεαρή Γαλλίδα εβραϊκής καταγωγής πρόλαβε να καταγράψει μοναδικά την ατμόσφαιρα στο γερμανοκρατούμενο Παρίσι προτού οδηγηθεί στα στρατόπεδα συγκέντρωσης.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Φώτης Απέργης: «Όταν ο Άκης Πάνου υπερασπίστηκε τη δικτατορία, του είπα "μη μου μαυρίζεις την ψυχή"»

Βιβλίο / Φώτης Απέργης: «Όταν ο Άκης Πάνου υπερασπίστηκε τη δικτατορία, του είπα "μη μου μαυρίζεις την ψυχή"»

Ο επί σειρά ετών αρχισυντάκτης του πολιτιστικού της «Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας» και νυν διευθυντής των τριών μουσικών ραδιοφώνων της ΕΡΤ συγκέντρωσε σε ένα βιβλίο μερικές από τις κορυφαίες συνεντεύξεις που πήρε τα τελευταία σαράντα χρόνια.
ΒΕΝΑ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Τελικά, σε ποιον «ανήκει» το Πολυτεχνείο;

Βιβλία και Συγγραφείς / Τελικά, σε ποιον «ανήκει» το Πολυτεχνείο;

Ποια είναι η θέση του Πολυτεχνείου στη δημόσια ιστορία; Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με τη Βασιλική Γεωργιάδου, καθηγήτρια Πολιτικής Επιστήμης στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, για τα πενήντα χρόνια από τα γεγονότα του Νοεμβρίου του 1973.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Γιατί δυστυχούν (τόσο) οι ξένοι ποιητές στις ελληνικές μεταφράσεις;

Βιβλίο / Όταν η Ντίκινσον θυμίζει στις μεταφράσεις της Βάρναλη και Τσιφόρο

Δυο πρόσφατες εκδόσεις των ποιημάτων του Αρτίρ Ρεμπό από το Πλέθρον και της Έμιλι Ντίκινσον από την Κίχλη φέρνουν ξανά στο φως το προβληματικό ζήτημα της απόδοσης της ξένης ποίησης στα ελληνικά που φαίνεται να είναι, στις περισσότερες περιπτώσεις, ατυχής.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ

σχόλια

1 σχόλια
" Λίγες οι ποιήτριες με χιούμορ που μ' αρέσουν Λίγες οι ποιήτριες με χιούμορ Λίγες οι ποιήτριες "Και πολλοί οι εύκολοι αφοριστές. Η ποίηση δεν είναι πεδίο ανεκδότων. Οσο για τις ποιήτριες,εκτός απο την θλίψη του εξειδικευμένου αποκλεισμού που πολλές φορές εκφράζουν, μάλλον κρατάνε για πάρτη τους το χιούμορ, σ'ενα κόσμο τόσο αφιλόξενο.