Σπύρος A. Ευαγγελάτος: Μια μεγάλη διαδρομή Facebook Twitter
Στις δοκιμές του «Οθέλλου» του Βέρντι στο Κλάγκενφουρτ (1977)

Σπύρος A. Ευαγγελάτος: Μια μεγάλη διαδρομή στο ελληνικό θέατρο

0

«Εγώ, προσωπικά, αισθάνομαι περισσότερο μουσικός παρά σκηνοθέτης. Σαν ένστικτο, σαν ιδιοσυγκρασία. Λατρεύω τη μουσική, δεν είναι τυχαίο ότι είμαι γόνος μουσικής οικογένειας», έλεγε σε συνέντευξή του ο σκηνοθέτης, μεταφραστής, φιλόλογος και ερευνητής Σπύρος Ευαγγελάτος το 1999. Και πράγματι, η ζωή του ξεκίνησε και διαμορφώθηκε σε ένα μουσικό περιβάλλον. Γιος του επιφανούς μουσουργού και αρχιμουσικού Αντίοχου Ευαγγελάτου, με καταγωγή από την Κεφαλονιά, και της αρπίστριας Ξένης Μπουρεξάκη, με καταγωγή από την Κρήτη (καθόλου τυχαίο δεν είναι ότι τα δύο νησιά υπήρξαν φυτώρια λογοτεχνικής παραγωγής, από αυτά προέρχονται τα έργα στα οποία θα αφιερωνόταν), γεννήθηκε το 1940 στην οδό Πατησίων στην Αθήνα. Η πρώτη του επαφή με την τέχνη ήταν μέσω της μουσικής. Έτσι, είναι να απορεί κανείς που δεν έγινε μαέστρος σαν τον πατέρα του, τραγουδιστής της όπερας, όπως η αδελφή του Δάφνη. Εν τέλει, ίσως να μην έχει καμία σημασία ποιον δρόμο διάλεξε, καθώς, όπως έλεγε και ο ίδιος, αισθανόταν «σαν ένας μουσικός που σκηνοθετεί». Περιέγραφε τη δουλειά του ως εξής: «Η έννοια της παύσης, της μεταλλαγής, των ρυθμών, η έννοια ακόμα και της ουσίας, της ατμόσφαιρας μιας κατάστασης, λειτουργούν κατά έναν τρόπο μαγικό μουσικά μέσα μου, κι αυτό προσπαθώ να μεταφέρω».

Η πρώτη του επαφή με την τέχνη ήταν μέσω της μουσικής. Έτσι, είναι να απορεί κανείς που δεν έγινε μαέστρος σαν τον πατέρα του, τραγουδιστής της όπερας, όπως η αδελφή του Δάφνη. Εν τέλει, ίσως να μην έχει καμία σημασία ποιον δρόμο διάλεξε, καθώς, όπως έλεγε και ο ίδιος, αισθανόταν «σαν ένας μουσικός που σκηνοθετεί».

Το θέατρο το πρωτογνώρισε χάρη στη μητέρα του που τον έπαιρνε μαζί της, παιδάκι, σε παραστάσεις του θεάτρου Κοτοπούλη και του Εθνικού, όπου έπαιζε ζωντανά άρπα – εκείνος την περίμενε στα παρασκήνια. Ωστόσο, η πρώτη παράσταση που θυμάται ήταν, στα 5 του, η Απαγωγή απ’ το σεράι» του Μότσαρτ στη Λυρική, με διευθυντή ορχήστρας τον πατέρα του. Παρόλο σκηνοθέτησε και όπερα, το θέατρο ήταν εκείνο που τον κέρδισε, γιατί, όπως έλεγε, υπήρχαν οι μεγάλοι Έλληνες τραγικοί και ο Σαίξπηρ, κείμενα τα οποία τον είλκυαν και προσπαθούσε να αναμετρηθεί μαζί τους από την εφηβεία. Τα φιλολογικά του ενδιαφέροντα τον οδήγησαν καταρχάς στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών και παράλληλα στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου.

Σπύρος A. Ευαγγελάτος: Μια μεγάλη διαδρομή Facebook Twitter
Με τον πατέρα του Αντίοχο Ευαγγελάτο στην ταβέρνα «Λεωνίδας» στο Λυγουριό (1981).
Σπύρος A. Ευαγγελάτος: Μια μεγάλη διαδρομή Facebook Twitter
Ο Σπύρος Ευαγγελάτος με τη συζυγό του Λήδα Τασοπούλου και τα παιδιά τους Αντίοχο και Κατερίνα στο σπίτι τους στην Κηφισιά (1998).

Ως ηθοποιός δεν τα πολυκατάφερνε, και το ήξερε, αλλά ήταν απολύτως βέβαιος για τον τελικό του στόχο. Έτσι, μετά από σύντομο πέρασμα από ιδιωτικούς θιάσους, όπου ανέλαβε μικρούς ρόλους, ίδρυσε τη Νεοελληνική Σκηνή, στο πλαίσιο της οποίας, σε ηλικία μόλις 21 ετών, σκηνοθέτησε τον Φορτουνάτο του Μάρκου Αντώνιου Φόσκολου. Στην πορεία ανέβασε τη Μαρία Δοξαπατρή του Δημήτρη Βερναρδάκη και τον Θυέστη του Πέτρου Κατσαΐτη, μέχρι που το 1964 παρουσίασε στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος ένα δικό του έργο, το ιστορικό δράμα Νικόλαος Γαλάτης. Η δεύτερη κρατική σκηνή της χώρας έμελλε να γίνει όχι μόνο ένας από τους βασικούς χώρους δημιουργίας και πειραματισμού του αλλά και διευθυντής της. Λίγο καιρό αφότου ξεκίνησε τη γόνιμη συνεργασία του με την Αντιγόνη Βαλάκου, που θα εξελισσόταν θριαμβευτικά τις επόμενες δεκαετίες, έφυγε το 1966 στη Βιέννη για σπουδές θεατρολογίας. Εκεί ήρθε σε επαφή με τη διεθνή ακαδημαϊκή κοινότητα, εντρυφώντας σε θέματα που άπτονται της θεατρικής πράξης. Αυτό του έδωσε το έναυσμα να δραστηριοποιηθεί καλλιτεχνικά σε πολλές σημαντικές θεατρικές σκηνές αλλά και όπερες του γερμανόφωνου χώρου.

Σπύρος A. Ευαγγελάτος: Μια μεγάλη διαδρομή Facebook Twitter
Στις δοκιμές της παράστασης «Όνειρο καλοκαιρινής νύχτας» (1971)

Από το 1968 και μετά άρχισε να δημοσιεύει τακτικά επιστημονικές εργασίες επάνω στο Κρητικό και στο Επτανησιακό Θέατρο, αποτέλεσμα σχολαστικών ερευνών στο Ελληνικό Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών της Βενετίας, όπως και σε αρχεία και βιβλιοθήκες άλλων ευρωπαϊκών πόλεων, απ’ όπου ανέσυρε ξεχασμένα θεατρικά κείμενα της περιόδου από το 1600 έως το 1900, η οποία αποτέλεσε πεδίο βαθύτερου ενδιαφέροντος για εκείνον. Γνωστά ή εντελώς άγνωστα έργα των Κορνάρου, Χορτάτση, Φόσκολου, Κατσαΐτη, Μοντσελέζε, Μόσχου, Ψυχάρη, Ραγκαβή, Μισιτζή, Μάτεσι, Κάλβου υπήρξαν το υλικό που τα επόμενα χρόνια θα παρουσίαζε στη σκηνή, εμπλουτίζοντας τη σύγχρονη ελληνική παραστασιολογία.

Στις 21 Απριλίου του 1967, ημέρα επιβολής της στρατιωτικής χούντας στην Αθήνα, ο Ευαγγελάτος βρισκόταν στη Βιέννη, όπου έκανε πρεμιέρα το πρώτο του ελληνικό δράμα – πρότεινε στο γερμανόφωνο κοινό τις δικές του Τρωάδες. Πέντε χρόνια αργότερα, τον Ιούλιο του 1972, θα κατέβαινε για πρώτη φορά στην Επίδαυρο με το Εθνικό (ο νεαρότερος μέχρι εκείνη τη στιγμή σκηνοθέτης), σκηνοθετώντας την Ηλέκτρα του Σοφοκλή με μια ρηξικέλευθη προσέγγιση που έφερε μια νέα πνοή στον χώρο. Συνολικά παρουσίασε την πλειονότητα των σωζόμενων τραγωδιών, προτείνοντας ερμηνείες και λύσεις από τις οποίες άντλησαν ιδέες οι επόμενες γενιές σκηνοθετών.

Σπύρος A. Ευαγγελάτος: Μια μεγάλη διαδρομή Facebook Twitter
Το 1975 ξεκίνησε η μεγάλη διαδρομή του Αμφι-θεάτρου το οποίο έκλεισε το 2011 για οικονομικούς λόγους. Η πρόσοψη του κτιρίου επί της οδού Αδριανού 111 στην Πλάκα.
Σπύρος A. Ευαγγελάτος: Μια μεγάλη διαδρομή Facebook Twitter
Σλάβομιρ Μρόζεκ, «Τάνγκο» από τον θίασο Νίκου Κούρκουλου (1972)

Με το Ονειρόδραμα του Αύγουστου Στρίντμπεργκ στο ΚΘΒΕ και με τους Γίγαντες του βουνού του Λουίτζι Πιραντέλλο στο Εθνικό Θέατρο η σκηνοθετική του αξία αναγνωρίστηκε ομόφωνα. Κι ενώ ήδη κατά τη διάρκεια της παράλληλης σκηνοθετικής του δραστηριότητας στην Αυστρία είχε υπογράψει την πρώτη του σκηνοθεσία στην όπερα, μαζί με σημαντικά έργα του παγκόσμιου ρεπερτορίου, ξεκίνησε το 1971 με τον Φάλσταφ του Βέρντι τη συνεργασία του με την Εθνική Λυρική Σκηνή. Το 1974 επανέλαβε την πρώτη του οπερατική σκηνοθεσία, την Κάρμεν του Μπιζέ, σε μετάφραση του δασκάλου του Άγγελου Τερζάκη. Σημειωτέον ότι στις περισσότερες παραστάσεις που αναλάμβανε είχε συνοδοιπόρο –και σταθερό συνεργάτη τα επόμενα χρόνια– τον σκηνογράφο και ενδυματολόγο Γιώργο Πάτσα.

Το εξώφυλλο του λευκώματος Σπύρος A. Ευαγγελάτος που κυκλοφόρησε το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης
KANTE ΚΛΙΚ ΕΔΩ ΓΙΑ ΝΑ ΤΟ ΑΓΟΡΑΣΕΤΕ: Το εξώφυλλο του λευκώματος Σπύρος A. Ευαγγελάτος που κυκλοφόρησε το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης

Το 1975 ξεκίνησε η μεγάλη διαδρομή του Αμφι-θεάτρου με την εμβληματική παράσταση του Ερωτόκριτου του Βιτσέντζου Κορνάρου, δίνοντας το στίγμα μιας νέας εποχής που ξεπρόβαλλε με την αποκατάσταση της δημοκρατίας στη χώρα. Ο θίασός του τότε αποτελούνταν από ιδιαίτερα ταλαντούχους ηθοποιούς όπως ο Λευτέρης Βογιατζής, ο Ηλίας Λογοθέτης, ο Στάθης Κακαβάς, ο Δημήτρης Πιατάς, ο Ρήγας Αξελός, ο Νίκος Μπουσδούκος, η Άννυ Λούλου, η μετέπειτα σύζυγός του Λήδα Τασοπούλου και άλλοι. Παρόλο που δεν έπαψε να σκηνοθετεί για τις μεγάλες κρατικές σκηνές, ήταν οι παραστάσεις του Αμφι-Θεάτρου που τα επόμενα τριάντα έξι χρόνια αποτέλεσαν την προσωπική του κατάθεση ως σκηνοθέτη, ερευνητή, μεταφραστή και δραματουργό. Στην πρώτη και πλέον γόνιμη περίοδο ανήκει και η πρωτοποριακή Λυσιστράτη του 1976 μόνο με άντρες ηθοποιούς σε μετάφραση Κώστα Ταχτσή. Όλες του τις σκηνοθεσίες κωμικών έργων τις μπόλιαζε με στοιχεία του λαϊκού θεάτρου από την επιθεώρηση, τη φαρσοκωμωδία, τα μπουλούκια, το μπουρλέσκ. Μία από τις σημαντικότερες συνεισφορές του Αμφι-Θεάτρου ήταν τα εξαιρετικά επιμελημένα προγράμματα, όπου ο θεατής μπορούσε να βρει εκτενείς αναλύσεις των έργων από προσωπικότητες, να εντρυφήσει σε φιλολογικές αναφορές και παραπομπές αλλά και να διαβάσει το θεατρικό κείμενο. 

Σπύρος A. Ευαγγελάτος: Μια μεγάλη διαδρομή Facebook Twitter
«Ερωτόκριτος» του Βιντσέντζου Κορνάρου (1975)
Σπύρος A. Ευαγγελάτος: Μια μεγάλη διαδρομή Facebook Twitter
Ο Σπύρος Ευαγγελάτος με τον Μίκη Θεοδωράκη στις δοκιμές των «Ευμενίδων» (1986)

Το 1978 ανέλαβε τη διεύθυνση του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος μέχρι το 1980 σκηνοθέτησε μερικές από τις πιο αξιομνημόνευτες επιτυχίες του: τον Ιούλιο Καίσαρα του Σαίξπηρ με τους Δημήτρη Παπαμιχαήλ, Πέτρο Φυσσούν, Θάνο Τζενεράλη, Φαίδωνα Γεωργίτση Αλεξάνδρα Λαδικού και Λίνα Λαμπράκη στους κεντρικούς ρόλους και τους Πέρσες του Αισχύλου με τους Αντιγόνη Βαλάκου, Μάνο Κατράκη και Πέτρο Φυσσούν. Συγχρόνως, συνέβαλε στην ίδρυση της Όπερας Θεσσαλονίκης, του Θεάτρου Ανατολικής Μακεδονίας, της Ποντιακής Σκηνής και της Παιδικής Σκηνής.

Το 1984 το Αμφι-Θέατρο απέκτησε μόνιμη στέγη στην Αδριανού 111, στην Πλάκα. Ήταν η χρονιά που ο Ευαγγελάτος ανέλαβε τη διεύθυνση της Εθνικής Λυρικής Σκηνής – τα επόμενα τρία χρόνια στόχος του ήταν να αναδείξει νέους αρχιμουσικούς και σκηνοθεσίες που θα προσείλκυαν νεανικό κοινό. Το 1988 έλαβε το βραβείο «Κάρολος Κουν» για τη σκηνοθεσία της Ορέστειας του Αισχύλου και το 1989 ίδρυσε το Εργαστήριο υποκριτικής τέχνης για το θέατρο και την όπερα. Δύο χρόνια μετά εκλέχτηκε καθηγητής του νεοσύστατου τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών, στην ίδρυση του οποίου είχε συμβάλει αποφασιστικά. Μεταξύ 1997 και 2007 διετέλεσε αρκετές χρονιές πρόεδρός του, όπως και πρόεδρος της ΕΛΣ την περίοδο από το 1999 μέχρι το 2006. Οι τιμητικές βραβεύσεις τόσο για τον ίδιο όσο και για το Αμφι-Θέατρο από πολιτιστικούς και πολιτειακούς θεσμούς τα χρόνια που ακολούθησαν και μέχρι το τέλος της ζωής του είναι εντυπωσιακές και πολυάριθμες.

Το 2005, οπότε εκλέχθηκε μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, έφυγε πρόωρα από τη ζωή η σύζυγός του Λήδα Τασοπούλου. Το 2010 έχασε τον γιο του Αντίοχο και τον επόμενο χρόνο το πνευματικό του «παιδί», το Αμφι-Θέατρο, το οποίο έκλεισε για οικονομικούς λόγους. Ωστόσο συνέχισε ακάθεκτος τη σκηνοθετική του δραστηριότητα στο Εθνικό και στην ΕΛΣ, όπως και τις μελέτες του για τους εκλεκτούς του συγγραφείς Βιτζέντζο Κορνάρο και Γεώργιο Χορτάτση. Το 2013 ανακηρύχθηκε πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών. Το καλοκαίρι του 2016 σκηνοθέτησε στο Ηρώδειο την τελευταία του παράσταση, τον Αμύντας του Γεωργίου Μόρμορη, με τον οποίο ασχολούνταν επιστημονικά από τα τέλη της δεκαετίας του 1960. Πέθανε στις 24 Ιανουαρίου του 2017, σε ηλικία 77 ετών.

Σπύρος A. Ευαγγελάτος: Μια μεγάλη διαδρομή Facebook Twitter
Εθνικό θέατρο, «Ιππόλυτος» (1973)

Συνολικά έκανε 214 σκηνοθεσίες έργων του παγκόσμιου ρεπερτορίου (Γκαίτε, Λόπε ντε Βέγκα, Γκολντόνι, Μολιέρο, Πιραντέλλο, Λόρκα, Ίψεν, Μπρεχτ, Τσικαμάτσου) που παρουσίασε σε μεγάλα θέατρα, μεγάλες όπερες, στην Επίδαυρο, πραγματοποίησε παγκόσμιες περιοδείες και συνεργασίες με θιασάρχες-σταρ, συμμετείχε σε τελετές μεγάλων εκδηλώσεων, γενικά γνώρισε την απόλυτη καταξίωση. Ως θεωρητικός συνέγραψε περί τις 50 μελέτες, άρθρα, λιμπρέτα, έργα δημοσιευμένα και ανέκδοτα, έκανε μεταφράσεις, έργα, αναρίθμητες συνεργασίες, διδασκαλίες, ξεκίνησε πρωτοβουλίες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Ίσως ο πιο ακαταπόνητος και συγκροτημένος Έλληνας σκηνοθέτης, ο Σπύρος Ευαγγελάτος υπήρξε ο άνθρωπος που με την καλλιτεχνική του ευφυΐα έθεσε ψηλά τον πήχη και αναμετρήθηκε με τους μεγάλους του ευρωπαϊκού θεάτρου, «παρασύροντας» τους συνεργάτες του σε ανάλογες επιδιώξεις. Έτσι, κάποιοι από τους πλέον εμπνευσμένους καλλιτέχνες του ελληνικού θεάτρου της εποχής μας ξεπήδησαν από το Αμφι-Θέατρο, όπως και σύγχρονοι μελετητές του θεάτρου.

Το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης μόλις κυκλοφόρησε έναν τόμο 535 σελίδων, αφιερωμένο στον σπουδαίο αυτό σκηνοθέτη, φιλόλογο, συγγραφέα και ακαδημαϊκό. Περιέχει εκτενέστατη παραστασιολογία, φωτογραφικό υλικό, χρονολόγιο, κριτικές, αποσπάσματα συνεντεύξεων, προσωπικά και επιστημονικά κείμενα συνεργατών και φίλων του. Ανάμεσά τους βρίσκονται προσωπικότητες όπως ο Μίκης Θεοδωράκης (ανέβασε την όπερά του Κώστας Καρυωτάκης στην ΕΛΣ), η Κική Δημουλά, ο Άγγελος Δεληβορριάς, ο Κωνσταντίνος Σβολόπουλος, ο Κώστας Γεωργουσόπουλος, ο Βασίλειος Πετράκος, η Χρύσα Μαλτέζου, ο Λουκάς Καρυτινός, η Μαρία Βασιλειάδου, η Ελένη Γουλή, η Καίτη Διαμαντάκου, η Κωστάντζα Γεωργακάκη, ο Γιώργος Λεωτσάκος και η θεατρολόγος και σύζυγός του Χριστιάννα Ματζουράνη, που είχε την επιστημονική επιμέλεια της έκδοσης μαζί με τον Παναγιώτη Μιχαλόπουλο. Το ενδιαφέρον είναι ότι σχεδιάστηκε όσο ο Σπύρος Ευαγγελάτος βρισκόταν ακόμα στη ζωή, όπως και ο επιστήθιος φίλος του Γιώργος Πάτσας, ο οποίος συνέβαλε στο αισθητικό μέρος του τόμου. Μέσα από τις σελίδες και τις εικόνες του περνάει όχι μόνο η εντυπωσιακή καριέρα ενός ιδιαίτερα παραγωγικού ανθρώπου αλλά και η ιστορία του θρυλικού Αμφι-Θεάτρου και ως εκ τούτου σημαντικού μέρους της ιστορίας του ελληνικού θεάτρου μιας ολόκληρης εποχής, από το 1960 μέχρι την πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα.

ΑΓΟΡΑΣΤΕ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΕΔΩ

Σπύρος A. Ευαγγελάτος: Μια μεγάλη διαδρομή Facebook Twitter
«Οιδίπους Τύραννος» (2010)
Σπύρος A. Ευαγγελάτος: Μια μεγάλη διαδρομή Facebook Twitter
«Αμύντας» (2016)
Σπύρος A. Ευαγγελάτος: Μια μεγάλη διαδρομή Facebook Twitter
«Κώστας Καρυωτάκης», 1987
Σπύρος A. Ευαγγελάτος: Μια μεγάλη διαδρομή Facebook Twitter
«Φορτουνάτος» (1985)
Σπύρος A. Ευαγγελάτος: Μια μεγάλη διαδρομή Facebook Twitter
«Ξαφνικά πέρσι το καλοκαίρι» (2008)

ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΑΥΤΟ ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΣΤΙΣ 26.1.2024

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Η Κατερίνα Ευαγγελάτου θα έχει πολλή δουλειά φέτος

Αποκλειστική συνέντευξη / Η Κατερίνα Ευαγγελάτου θα έχει πολλή δουλειά φέτος

«Άμλετ» στο θέατρο του πατέρα της (που επαναλειτουργεί μόνο για τη συγκεκριμένη παράσταση), «Ριγκολέτο» στην Εθνική Λυρική Σκηνή και καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ Αθηνών. Η ταλαντούχα σκηνοθέτις έχει πάρα πολλά να κάνει φέτος.
ΜΑΤΟΥΛΑ ΚΟΥΣΤΕΝΗ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η Λυδία Κονιόρδου διαβάζει τον μονόλογο της Λούλας Αναγνωστάκη «Ο oυρανός κατακόκκινος»

Lifo Videos / «Ιδού εγώ»: Η Λυδία Κονιόρδου ερμηνεύει το «Ουρανός Κατακόκκινος» της Λούλας Αναγνωστάκη στο LIFO.gr

O απολογισμός ζωής μιας γυναίκας που βλέπει γύρω της τον κόσμο να διαλύεται, η προσωπική εμπλοκή στη συλλογική μνήμη, μια ποιητική εκδοχή της δυστυχίας που γεννά η σύγχρονη πραγματικότητα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων: Τόπος συνάντησης για τη λογοτεχνία και τις ιδέες

Βιβλίο / Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων: Τόπος συνάντησης για τη λογοτεχνία και τις ιδέες

Με ένα πλούσιο πρόγραμμα με καλεσμένους από 16 χώρες και τιμώμενο πρόσωπο τον ποιητή Τίτο Πατρίκιο, το φετινό φεστιβάλ σημείωσε τη μεγαλύτερη προσέλευση στην ιστορία του.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί μας γοητεύει ακόμα ο «Καβγατζής της Βρέστης»;

The Review / Γιατί μας γοητεύει ακόμα ο «Καβγατζής της Βρέστης»;

Ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου, με αφορμή τη νέα έκδοση του έργου του Ζαν Ζενέ, εξετάζουν τους λόγους που μπορεί να μας αφορά ακόμα και σήμερα το θρυλικό βιβλίο του 1945. ― ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΤΟΛΜΗΡΗ ΓΛΩΣΣΑ
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
100 βιβλία που ξεχωρίσαμε για αυτό το καλοκαίρι

Βιβλίο / 100 βιβλία να διαβάσεις κάτω από ένα αρμυρίκι ή στην πόλη με το κλιματιστικό στο φούλ

Κλασική λογοτεχνία, σύγχρονοι συγγραφείς, δοκίμια, ιστορία, αυτοβελτίωση, βιβλία για το «μικρό» να μην είναι όλη την ώρα στο iPad. Kάτι για όλους για να περάσει όμορφα, ήσυχα και ποιοτικά το καλοκαίρι.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΑΡΙΑ ΔΡΟΥΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Βιβλίο / Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Τέτοιες μέρες πριν από πενήντα χρόνια, το γκρουπ έκανε το ντεμπούτο του στην σκηνή του θρυλικού κλαμπ CBGB στη Νέα Υόρκη, κι ένα νέο βιβλίο ακολουθεί την πορεία τους από τις πρώτες τους ημέρες μέχρι το είδος εκείνο της επιτυχίας που συνήθως έρχεται με τα δικά της προβλήματα
THE LIFO TEAM
Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Βιβλίο / Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Η Γαλλίδα κριτικός λογοτεχνίας της «Monde», Φλοράνς Νουαβίλ, στο «Μίλαν Κούντερα: Γράψιμο... Τι ιδέα κι αυτή!», αποκαλύπτει καίριες στιγμές και συγγραφικές αλήθειες του καλού της φίλου, αναιρώντας όλες τις κατηγορίες που συνδέονταν με το όνομά του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πάουλο Σκoτ

Βιβλίο / Πάουλο Σκoτ: «Στη Βραζιλία ο ρατσισμός είναι παντού, στη λογοτεχνία, στους στίχους της σάμπα»

Πότε ρεαλιστικό, πότε στρατευμένο, πότε αστυνομικής υφής, πότε μια τρελή και ξεκαρδιστική σάτιρα. Οι «Φαινότυποι» του Πάουλο Σκοτ είναι ένα αξιοσημείωτο βιβλίο. Μιλήσαμε με τον Βραζιλιάνο συγγραφέα για τη λογοτεχνία, την κατάσταση στη Βραζιλία και την αξία των λογοτεχνικών βραβείων.
ΒΕΝΑ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κώστας Σπαθαράκης, εκδότης.

Κώστας Σπαθαράκης / Κώστας Σπαθαράκης: «Δεν έχουμε αφηγήσεις για τις ερωτικές μας σχέσεις, για τα νιάτα μας»

Για τον άνθρωπο πίσω από τις εκδόσεις αντίποδες, το μεγαλύτερο όφελος ήταν ότι, ενώ του άρεσε να είναι χωμένος μέσα στα βιβλία – μια μοναχική και ίσως ναρκισσιστική συνήθεια –, στην πορεία έμαθε να τη μετατρέπει σε εργαλείο κοινωνικότητας και επαφής με τους γύρω του.
M. HULOT
Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού

Βιβλίο / Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: «Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού»

Ο πολυβραβευμένος Κολομβιανός συγγραφέας μιλά στη LiFO για τη βία που στοιχειώνει τη χώρα του, τη δύναμη της λογοτεχνίας να ανασύρει όσα κρύβει η Ιστορία, αλλά και για την αρχαιοελληνική φιλοσοφία ως σταθερή επιρροή του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
H Gen Z όχι μόνο διαβάζει αλλά συγχρόνως αλλάζει και την ίδια την έννοια της ανάγνωσης

Βιβλίο / Η Gen Z δεν διαβάζει απλώς· επαναπροσδιορίζει την ανάγνωση

Οι εκπρόσωποι αυτής της γενιάς λατρεύουν την απόδραση, παίρνουν την λεγόμενη fan fiction τόσο σοβαρά όσο και τη λίστα Booker, αναβιώνουν κλασικά βιβλία από την Τζέιν Όστεν έως τον Ντοστογιέφσκι και μοιράζονται ιστορίες στις δικές τους κοινότητες.
THE LIFO TEAM
Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Βιβλίο / Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Ο Πέρσιβαλ Έβερετ έγραψε ένα άκρως επίκαιρο, δεδομένων των τελευταίων ημερών, βιβλίο, που ταυτόχρονα φιλοδοξεί να καταστεί κλασικό, για τον ρατσισμό και τη χαμένη ανθρωπιά, και κέρδισε το Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας των ΗΠΑ και το Πούλιτζερ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη, κιθαρίστα και σκιτσογράφο Κώστα Μπέζο, που ξαναγράφει την ιστορία της Ελλάδας πριν από το 1940

Βιβλίο / «Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη Κώστα Μπέζο

Τη δεκαετία του ’30 άνθισε στην Ελλάδα ένα μουσικό είδος «διαφυγής» από τη σκληρή πραγματικότητα, οι χαβάγιες. Ο Κώστας Μπέζος, αινιγματική μορφή μέχρι πρόσφατα και σημαντικός ρεμπέτης και σκιτσογράφος, έγραψε μια ανείπωτη ιστορία, διαφορετική από αυτή που η επίσημη ιστορία έχει καταγράψει για την εποχή του Μεσοπολέμου.  
M. HULOT
Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Βιβλίο / Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Η Καταλανή συγγραφέας, που έχει εξελιχθεί σε σημείο αναφοράς της σύγχρονης queer λογοτεχνίας, μεταφράζεται παγκοσμίως και τη θαυμάζει ο Αλμοδόβαρ, μιλά στη LiFO για το τι σημαίνει να ζεις ελεύθερα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ