Οθόνη από χαρτί!

Οθόνη από χαρτί! Facebook Twitter
Ποια η πορεία του ηλεκτρονικού βιβλίου σήμερα και ποιο το μέλλον του βιβλίου επί χάρτου;
0

Το βιβλίο πέθανε!», «καλύτερο το e-book από το τυπωμένο· γλιτώνεις χώρο· βρίσκεις ό,τι θες σε ελάχιστο χρόνο μόνο με ένα κλικ. Άσε που είναι φθηνότερο». Οι ηλεκτρονικές συσκευές ανάγνωσης (e-readers) έδωσαν τη χαριστική βολή στο χάρτινο βιβλίο! Συχνά, όσους τολμούν να διατυπώσουν επιχειρήματα υπέρ του τυπωμένου τους λένε ρομαντικούς ή, στη χειρότερη εκδοχή, χαρτέμπορους!


Ποια η πορεία του ηλεκτρονικού βιβλίου σήμερα και ποιο το μέλλον του βιβλίου επί χάρτου; Αναμφισβήτητα, το e-book ήρθε για να μείνει. Επιστημονικά άρθρα και συγγράμματα διατίθενται και ηλεκτρονικά. Τηλεφωνικοί κατάλογοι, λεξικά και εγκυκλοπαίδειες επίσης. Ακόμα και στη λογοτεχνία, πολλοί έχουν αγοράσει ηλεκτρονικές συσκευές ανάγνωσης.


Μήπως το μέλλον προοιωνίζεται απολύτως ψηφιακό; Η οθόνη πρόκειται να αντικαταστήσει πλήρως το χαρτί και αν ναι, πότε;

Πριν αποφανθούμε για τα παραπάνω, θα ήταν χρήσιμο να δούμε τι λένε οι σύγχρονες έρευνες στις προηγμένες χώρες. Συγκεκριμένα:

Pew Research Center, Washington. Έρευνα: Book Reading 2016. Μόνο το 6% των ερωτηθέντων έχει διαβάσει αποκλειστικά ηλεκτρονικά βιβλία. Στις ηλικίες 18-29 ετών το 72% εξέφρασε την προτίμησή του στο τυπωμένο.


American University, Washington. Φεβρουάριος 2016. Ερευνήτρια: Naomi S. Baron, καθηγήτρια γλωσσολογίας. Το 92% των φοιτητών προτιμά τα βιβλία του τυπωμένα και όχι ψηφιακά. Συμφωνεί το 95% των Γερμανών φοιτητών και το 77% των Ιαπώνων. Οι λόγοι: δυσκολία συγκέντρωσης και διάσπαση προσοχής, ειδικά αν πρόκειται για διδακτικά εγχειρίδια. Μετά από μερικές ώρες δήλωσαν ότι παθαίνουν πονοκέφαλο ή έχουν άλλες σωματικές ενοχλήσεις.


Journal of Education and Human Development, Ιούνιος 2014, Vol. 3 p.p. 243-258. Εκδότης: American Research Institute for Policy. Το ποσοστό των πρωτοετών φοιτητών που προτιμούν τα ψηφιακά βιβλία μειώνεται διαρκώς και δεν ξεπερνά το 5%. Ακόμα και στα τμήματα Πληροφορικής, το ποσοστό αυτό δεν ξεπερνά το 30%.

Association of American Publishers. Οι πωλήσεις των e-books μειώθηκαν κατά 18,7% το πρώτο 9μηνο του 2016.


Euromonitor International. Οι πωλήσεις των e-readers μειώθηκαν κατά 40% την περίοδο 2011-2016.

U.K. Publishers Association. Οι πωλήσεις των e-books το 2016 βυθίστηκαν κατά 17%.


Journal of Education and Human Development, Vol. 58, 2013. Μελέτη σε σχολεία στη Νορβηγία. Οι μαθητές που διαβάζουν στο χαρτί έχουν πολύ καλύτερους βαθμούς σε τεστ κατανόησης κειμένου. Η οθόνη έχει πολλούς «πειρασμούς» και η προσοχή αποσπάται συνεχώς. Με το τυπωμένο βιβλίο οι μαθητές αφοσιώνονται στο διάβασμα και το γύρισμα των σελίδων βοηθά τη μνήμη τους να συγκρατήσει πληροφορίες.

Οθόνη από χαρτί! Facebook Twitter
Παρότι τα e-books βοηθούν στην έρευνα και στη γρήγορη πρόσβαση στη γνώση, τα αρνητικά στοιχεία για τη χρήση του ηλεκτρονικού βιβλίου, σε συνδυασμό με την πτώση των πωλήσεων e-books και e-readers, μας κάνουν επιφυλακτικούς ως προς την πλήρη αντικατάσταση των έντυπων βιβλίων από e-books στην εκπαίδευση μαθητών και φοιτητών.


Stavanger University, Νορβηγία. Ερευνήτρια: Anne Mangen. Δύο ομάδες αναγνωστών διάβασαν το ίδιο μυθιστόρημα σε βιβλίο και σε e-reader. Η δεύτερη ομάδα αναγνωστών δυσκολευόταν να θυμηθεί την πλοκή του έργου. Ο λόγος: το ξεφύλλισμα του βιβλίου βοηθά στην απομνημόνευση.
Susan Greenfield, Oxford University. Βιβλίο: Mind Change, Rider 2015. Ο εθισμός στην οθόνη προκαλεί εγκεφαλικές βλάβες.

Η χρήση μέσων κοινωνικής δικτύωσης περιορίζει την προφορική επικοινωνία, δεν δίνει χρόνο στην ανάπτυξη σοβαρής σκέψης και εθίζει στη γρήγορη ανάγνωση και στην επιπόλαια σχέση με τα κείμενα αλλά και με τους ανθρώπους. Η χρήση των links στα ηλεκτρονικά κείμενα όχι μόνο δεν αυξάνει τις γνώσεις μας αλλά εμποδίζει να απορροφήσουμε έστω και ελάχιστες απ' όσες περιλαμβάνουν.

Η διαδικασία απόκτησης γνώσεων απαιτεί χρόνο, προχωρά βήμα-βήμα και αναπτύσσει σταδιακά τον εγκέφαλό μας. Ωθώντας μαθητές και φοιτητές να διαβάζουν με τον τρόπο που το ίδιο το μέσο επιβάλλει, στην πραγματικότητα εμποδίζουμε την ανάπτυξη του εγκεφάλου τους.

 
Παρότι τα e-books βοηθούν στην έρευνα και στη γρήγορη πρόσβαση στη γνώση, τα αρνητικά στοιχεία για τη χρήση του ηλεκτρονικού βιβλίου, σε συνδυασμό με την πτώση των πωλήσεων e-books και e-readers, μας κάνουν επιφυλακτικούς ως προς την πλήρη αντικατάσταση των έντυπων βιβλίων από e-books στην εκπαίδευση μαθητών και φοιτητών.


Τέλος, δεν έχουμε αναφέρει τη σημασία του βιβλίου ως φορέα αισθητικής και τον ρόλο της τυπογραφίας στην πρόσληψη της πληροφορίας. Ίσως αυτά είναι ψιλά γράμματα για εποχές προόδου. Δεν αποκλείεται όλα αυτά να αλλάξουν πάλι, όταν η οθόνη γίνει χάρτινη.

ΠΗΓΕΣ

www.pewinternet.org/2016/09/01/book-reading-2016/

www.latimes.com/books/jacketcopy/la-et-jc-92-percent-college-students-prefer-paper-over-pixels-20160208-story.html

jehdnet.com/journals/jehd/Vol_3_No_2_June_2014/13.pdf

money.cnn.com/2017/04/27/media/ebooks-sales-real-books/index.html

money.cnn.com/2017/04/27/media/ebooks-sales-real-books/index.html

money.cnn.com/2017/04/27/media/ebooks-sales-real-books/index.html

www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0883035512001127

www.theguardian.com/books/2014/aug/19/readers-absorb-less-kindles-paper-study-plot-ereader-digitisation

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Γιατί τα βιβλία των γυναικών συγγραφέων πωλούνται σε χαμηλότερες τιμές απ' ό,τι των αντρών;

Βιβλίο / Γιατί τα βιβλία των γυναικών συγγραφέων πωλούνται σε χαμηλότερες τιμές απ' ό,τι των αντρών;

Στις συμβατικές εκδόσεις οι τίτλοι με γυναίκες συγγραφείς τιμολογούνται περίπου στη μισή τιμή σε σύγκριση με τα βιβλία που έχουν συγγράψει άνδρες, ενώ υποεκπροσωπούνται και στα πιο διακεκριμένα είδη
IRENE D'ATHENES

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Κώστας Σπαθαράκης, εκδότης.

Κώστας Σπαθαράκης / Κώστας Σπαθαράκης: «Δεν έχουμε αφηγήσεις για τις ερωτικές μας σχέσεις, για τα νιάτα μας»

Για τον άνθρωπο πίσω από τις εκδόσεις αντίποδες, το μεγαλύτερο όφελος ήταν ότι, ενώ του άρεσε να είναι χωμένος μέσα στα βιβλία – μια μοναχική και ίσως ναρκισσιστική συνήθεια –, στην πορεία έμαθε να τη μετατρέπει σε εργαλείο κοινωνικότητας και επαφής με τους γύρω του.
M. HULOT
Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού

Βιβλίο / Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: «Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού»

Ο πολυβραβευμένος Κολομβιανός συγγραφέας μιλά στη LiFO για τη βία που στοιχειώνει τη χώρα του, τη δύναμη της λογοτεχνίας να ανασύρει όσα κρύβει η Ιστορία, αλλά και για την αρχαιοελληνική φιλοσοφία ως σταθερή επιρροή του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
H Gen Z όχι μόνο διαβάζει αλλά συγχρόνως αλλάζει και την ίδια την έννοια της ανάγνωσης

Βιβλίο / Η Gen Z δεν διαβάζει απλώς· επαναπροσδιορίζει την ανάγνωση

Οι εκπρόσωποι αυτής της γενιάς λατρεύουν την απόδραση, παίρνουν την λεγόμενη fan fiction τόσο σοβαρά όσο και τη λίστα Booker, αναβιώνουν κλασικά βιβλία από την Τζέιν Όστεν έως τον Ντοστογιέφσκι και μοιράζονται ιστορίες στις δικές τους κοινότητες.
THE LIFO TEAM
Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Βιβλίο / Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Ο Πέρσιβαλ Έβερετ έγραψε ένα άκρως επίκαιρο, δεδομένων των τελευταίων ημερών, βιβλίο, που ταυτόχρονα φιλοδοξεί να καταστεί κλασικό, για τον ρατσισμό και τη χαμένη ανθρωπιά, και κέρδισε το Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας των ΗΠΑ και το Πούλιτζερ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη, κιθαρίστα και σκιτσογράφο Κώστα Μπέζο, που ξαναγράφει την ιστορία της Ελλάδας πριν από το 1940

Βιβλίο / «Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη Κώστα Μπέζο

Τη δεκαετία του ’30 άνθισε στην Ελλάδα ένα μουσικό είδος «διαφυγής» από τη σκληρή πραγματικότητα, οι χαβάγιες. Ο Κώστας Μπέζος, αινιγματική μορφή μέχρι πρόσφατα και σημαντικός ρεμπέτης και σκιτσογράφος, έγραψε μια ανείπωτη ιστορία, διαφορετική από αυτή που η επίσημη ιστορία έχει καταγράψει για την εποχή του Μεσοπολέμου.  
M. HULOT
Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Βιβλίο / Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Η Καταλανή συγγραφέας, που έχει εξελιχθεί σε σημείο αναφοράς της σύγχρονης queer λογοτεχνίας, μεταφράζεται παγκοσμίως και τη θαυμάζει ο Αλμοδόβαρ, μιλά στη LiFO για το τι σημαίνει να ζεις ελεύθερα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΕΞ Φάνη, ψηλά το κεφάλι!

Βιβλίο / Φάνη, ψηλά το κεφάλι!

Το πρώτο βιβλίο του Φάνη Παπαδημητρίου είναι μια συγκινητική εξομολόγηση για το ατύχημα στα 19 του που τον καθήλωσε σε αμαξίδιο, την πάλη του με τον τζόγο και τον αγώνα που έδωσε να ξαναφτιάξει τη ζωή του «μετά το τσουνάμι που ήρθε και τα σάρωσε όλα».
M. HULOT
«Τι ωραίο πλιάτσικο!»: Όταν η «αργόσχολη» τάξη εργάζεται σκληρά για το Κακό

Το πίσω ράφι  / «Τι ωραίο πλιάτσικο!»: Όταν η «αργόσχολη» τάξη εργάζεται σκληρά για το Κακό

Πιστή στην κλασική μορφή του μυθιστορήματος, αλλά ταυτόχρονα ανατρεπτική και μεταμοντέρνα, η καυστική σάτιρα του Τζόναθαν Κόου για τη βρετανική άρχουσα τάξη των αρχών της δεκαετίας του ’90 διαβάζεται μονορούφι.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
ΕΠΕΞ Γυναικείες φωνές από διαφορετικά μέρη του κόσμου

Βιβλίο / Από τη Μαλαισία μέχρι το Μεξικό: 5 νέα βιλία που αξίζει να διαβάσετε

5 συγγραφείς από διαφορετικά σημεία του πλανήτη χαράζουν νέους δρόμους στη λογοτεχνία. Ανάμεσά τους, η Τζόχα Αλχάρθι που κέρδισε το Booker και η βραβευμένη με Πούλιτζερ Κριστίνα Ριβέρα Γκάρσα.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ποιοι ήταν οι αληθινοί «σκλάβοι» της ηδονής στην Αρχαία Ρώμη;

Αρχαιολογία / Ποιοι ήταν οι αληθινοί «σκλάβοι» της ηδονής στην Αρχαία Ρώμη;

Η διακεκριμένη ιστορικός Mary Beard στο βιβλίο της «Οι Ρωμαίοι Αυτοκράτορες. Οι ηγεμόνες του αρχαίου ρωμαϊκού κόσμου», παρουσιάζει τη ζωή και το έργο των αυτοκρατόρων μέσα από ανεκδοτολογικές αφηγήσεις και συναρπαστικές λεπτομέρειες, που θυμίζουν απολαυστικό μυθιστόρημα. Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα κεφάλαια εστιάζει στον ρόλο των δούλων, τόσο στην καθημερινή ζωή όσο και στη σεξουαλική ζωή των Ρωμαίων αυτοκρατόρων.
M. HULOT
Τα μικρά ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία ενώνουν τις δυνάμεις τους

Βιβλίο / Τα μικρά ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία ενώνουν τις δυνάμεις τους

Από την Αμοργό ως την Αλεξανδρούπολη και από την Ξάνθη ως τη Μυτιλήνη, τα μικρά βιβλιοπωλεία αποκτούν για πρώτη φορά συλλογική φωνή. Βιβλιοπώλες και βιβλιοπώλισσες αφηγούνται τις προσωπικές τους ιστορίες, αλλά και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Μικρή μου, ας τους αφήσουμε αυτούς τους κερατάδες τους καλόγερους»

Lifo Videos / «Μικρή μου, ας τους αφήσουμε αυτούς τους κερατάδες τους καλόγερους»

Η Αγλαΐα Παππά διαβάζει ένα απόσπασμα από τις βέβηλες και αμφιλεγόμενες «120 Μέρες των Σοδόμων» του Μαρκησίου ντε Σαντ, ένα βιβλίο αναγνωρισμένο πλέον ως αξεπέραστο λογοτεχνικό αριστούργημα και χαρακτηρισμένο ως «εθνικός θησαυρός» της Γαλλίας.
THE LIFO TEAM