Κρόνενμπεργκ και Κάφκα: η μύγα και η κατσαρίδα

Κρόνενμπεργκ και Κάφκα: η μύγα και η κατσαρίδα Facebook Twitter
0

«Πρόσφατα ξύπνησα και ξαφνικά ανακάλυψα ότι έχω μεταμορφωθεί σε έναν εβδομηντάχρονο άντρα». Έτσι ξεκινάει την εισαγωγή του ο Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ σε μια νέα μετάφραση της «Μεταμόρφωσης» του Κάφκα από τη Susan Bernofsky.

«Όταν ο Γκρέγκορ Σόμσα ξύπνησε ένα πρωινό από κακό όνειρο, βρέθηκε στο κρεβάτι του μεταμορφωμένος σε γιγαντιαία κατσαρίδα». Έτσι ξεκινάει η «Μεταμόρφωση» του Κάφκα, ενός από τους πιο οικουμενικούς αλλά ταυτόχρονα πιο βαθιά συνδεδεμένους συγγραφείς με τον τόπο που τον ανέθρεψε.

Στην εισαγωγή του ο Κρόνενμπεργκ αναφέρεται στην πιο προφανή σχέση που έχει ο ίδιος με την ιστορία του Κάφκα: στην ταινία «η Μύγα», στην οποία ένας επιστήμονας μεταμορφώνεται σε ένα έντομο, χάνοντας σταδιακά ό,τι τον κάνει άνθρωπο και αποκτώντας «ζωώδη» ένστικτα, κάνοντας τον επικίνδυνο ακόμα και γι' αυτούς που αγαπά.

«Όταν κυκλοφόρησε η «Μϋγα» το 1986, υπήρχε η θεωρία ότι η ασθένεια που προκάλεσε ο Brundle στον εαυτό του ήταν μια αλληγορία για το ΑΙDS. Φυσικά το καταλάβαινα αυτό, το AIDS ήταν στο μυαλό όλων όσο η τεράστια έκταση αυτής της αρρώστια ερχόταν σταδιακά στο προσκήνιο. Όμως για μένα, η ασθένεια του Brundle ήταν κάτι πιο θεμελιώδες: με έναν τεχνητά επιταχυνόμενο τρόπο, γερνούσε. Ήταν μια συνείδηση που γνώριζε ότι ήταν ένα θνητό σώμα, και με οξεία συνειδητοποίηση και χιούμορ συμμετείχε σε μια αναπόφευκτη μεταμόρφωση που όλοι θα ζήσουμε, αν ζήσουμε αρκετό καιρό. Σε αντίθεση με τον παθητικό και ανώνυμο Γκρέγκορ, ο Brundle ήταν ένας σταρ στο στερέωμα της επιστήμης και η μεταφορά ύλης μέσα στο διάστημα (κατά την οποία το DNA του αναμιγνύεται με το DNA μιας μύγας) είναι ένα τολμηρό και ριψοκίνδυνο πείραμα που προκάλεσε τη μοίρα του.»

Αυτές είναι οι διαφορές της ιστορίας, αλλά οι ομοιότητες είναι οι εξής: και στις δύο περιπτώσεις το αλλόκοτο γεγονός, η ίδια η Μεταμόρφωση, δεν έχει τόση σημασία, όσο η αντίδραση του περιβάλλοντος σ' αυτή. Η αδυναμία αποδοχής είναι η καταδίκη μας και εμείς, οι θεατές, αισθανόμαστε τύψεις που δεν μπορούμε να επεξεργαστούμε τη νέα πραγματικότητα, είτε παρακολουθώντας τις αλλαγές στους άλλους, είτε (ακόμη πιο δύσκολα) παρακολουθώντας τις αλλαγές στον καθρέφτη μας.

Διαβάστε όλη την εισαγωγή του Κρόνενμπεργκ εδώ και μια θαυμάσια βιογραφία του Κάφκα εδώ.



Βιβλίο
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Βιβλίο / Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Η Γαλλίδα κριτικός λογοτεχνίας της «Monde», Φλοράνς Νουαβίλ, στο «Μίλαν Κούντερα: Γράψιμο... Τι ιδέα κι αυτή!», αποκαλύπτει καίριες στιγμές και συγγραφικές αλήθειες του καλού της φίλου, αναιρώντας όλες τις κατηγορίες που συνδέονταν με το όνομά του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πάουλο Σκoτ

Βιβλίο / Πάουλο Σκoτ: «Στη Βραζιλία ο ρατσισμός είναι παντού, στη λογοτεχνία, στους στίχους της σάμπα»

Πότε ρεαλιστικό, πότε στρατευμένο, πότε αστυνομικής υφής, πότε μια τρελή και ξεκαρδιστική σάτιρα. Οι «Φαινότυποι» του Πάουλο Σκοτ είναι ένα αξιοσημείωτο βιβλίο. Μιλήσαμε με τον Βραζιλιάνο συγγραφέα για τη λογοτεχνία, την κατάσταση στη Βραζιλία και την αξία των λογοτεχνικών βραβείων.
ΒΕΝΑ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κώστας Σπαθαράκης, εκδότης.

Κώστας Σπαθαράκης / Κώστας Σπαθαράκης: «Δεν έχουμε αφηγήσεις για τις ερωτικές μας σχέσεις, για τα νιάτα μας»

Για τον άνθρωπο πίσω από τις εκδόσεις αντίποδες, το μεγαλύτερο όφελος ήταν ότι, ενώ του άρεσε να είναι χωμένος μέσα στα βιβλία – μια μοναχική και ίσως ναρκισσιστική συνήθεια –, στην πορεία έμαθε να τη μετατρέπει σε εργαλείο κοινωνικότητας και επαφής με τους γύρω του.
M. HULOT
Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού

Βιβλίο / Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: «Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού»

Ο πολυβραβευμένος Κολομβιανός συγγραφέας μιλά στη LiFO για τη βία που στοιχειώνει τη χώρα του, τη δύναμη της λογοτεχνίας να ανασύρει όσα κρύβει η Ιστορία, αλλά και για την αρχαιοελληνική φιλοσοφία ως σταθερή επιρροή του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
H Gen Z όχι μόνο διαβάζει αλλά συγχρόνως αλλάζει και την ίδια την έννοια της ανάγνωσης

Βιβλίο / Η Gen Z δεν διαβάζει απλώς· επαναπροσδιορίζει την ανάγνωση

Οι εκπρόσωποι αυτής της γενιάς λατρεύουν την απόδραση, παίρνουν την λεγόμενη fan fiction τόσο σοβαρά όσο και τη λίστα Booker, αναβιώνουν κλασικά βιβλία από την Τζέιν Όστεν έως τον Ντοστογιέφσκι και μοιράζονται ιστορίες στις δικές τους κοινότητες.
THE LIFO TEAM
Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Βιβλίο / Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Ο Πέρσιβαλ Έβερετ έγραψε ένα άκρως επίκαιρο, δεδομένων των τελευταίων ημερών, βιβλίο, που ταυτόχρονα φιλοδοξεί να καταστεί κλασικό, για τον ρατσισμό και τη χαμένη ανθρωπιά, και κέρδισε το Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας των ΗΠΑ και το Πούλιτζερ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη, κιθαρίστα και σκιτσογράφο Κώστα Μπέζο, που ξαναγράφει την ιστορία της Ελλάδας πριν από το 1940

Βιβλίο / «Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη Κώστα Μπέζο

Τη δεκαετία του ’30 άνθισε στην Ελλάδα ένα μουσικό είδος «διαφυγής» από τη σκληρή πραγματικότητα, οι χαβάγιες. Ο Κώστας Μπέζος, αινιγματική μορφή μέχρι πρόσφατα και σημαντικός ρεμπέτης και σκιτσογράφος, έγραψε μια ανείπωτη ιστορία, διαφορετική από αυτή που η επίσημη ιστορία έχει καταγράψει για την εποχή του Μεσοπολέμου.  
M. HULOT
Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Βιβλίο / Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Η Καταλανή συγγραφέας, που έχει εξελιχθεί σε σημείο αναφοράς της σύγχρονης queer λογοτεχνίας, μεταφράζεται παγκοσμίως και τη θαυμάζει ο Αλμοδόβαρ, μιλά στη LiFO για το τι σημαίνει να ζεις ελεύθερα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΕΞ Φάνη, ψηλά το κεφάλι!

Βιβλίο / Φάνη, ψηλά το κεφάλι!

Το πρώτο βιβλίο του Φάνη Παπαδημητρίου είναι μια συγκινητική εξομολόγηση για το ατύχημα στα 19 του που τον καθήλωσε σε αμαξίδιο, την πάλη του με τον τζόγο και τον αγώνα που έδωσε να ξαναφτιάξει τη ζωή του «μετά το τσουνάμι που ήρθε και τα σάρωσε όλα».
M. HULOT
«Τι ωραίο πλιάτσικο!»: Όταν η «αργόσχολη» τάξη εργάζεται σκληρά για το Κακό

Το πίσω ράφι  / «Τι ωραίο πλιάτσικο!»: Όταν η «αργόσχολη» τάξη εργάζεται σκληρά για το Κακό

Πιστή στην κλασική μορφή του μυθιστορήματος, αλλά ταυτόχρονα ανατρεπτική και μεταμοντέρνα, η καυστική σάτιρα του Τζόναθαν Κόου για τη βρετανική άρχουσα τάξη των αρχών της δεκαετίας του ’90 διαβάζεται μονορούφι.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
ΕΠΕΞ Γυναικείες φωνές από διαφορετικά μέρη του κόσμου

Βιβλίο / Από τη Μαλαισία μέχρι το Μεξικό: 5 νέα βιλία που αξίζει να διαβάσετε

5 συγγραφείς από διαφορετικά σημεία του πλανήτη χαράζουν νέους δρόμους στη λογοτεχνία. Ανάμεσά τους, η Τζόχα Αλχάρθι που κέρδισε το Booker και η βραβευμένη με Πούλιτζερ Κριστίνα Ριβέρα Γκάρσα.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ