«Το κουρδιστό πορτοκάλι»: Το συναρπαστικό μανιφέστο του Άντονι Μπάρτζες

Το κουρδιστό πορτοκάλι Facebook Twitter
Αν απαιτείται ισχυρή δόση κακού για ν’ ανακαλύψει κανείς το καλό, ποιος θα υπερασπιστεί τα υποψήφια θύματα;
0

«Λοιπόν, τι κάνουμε; Ε; Ήμασταν εγώ, ο Άλεξ δηλαδή, και οι τρεις τρούγκηδές μου (φίλοι), που ’πα να πει ο Πιτ, ο Τζόρτζι και ο χαζο-Ντιμ. Καθόμασταν στο Γαλατομπάρ Κορόβα και στύβαμε τα ρασουντόκια μας (μυαλά), ψάχνοντας να βρούμε τι να κάνουμε το βράδυ. Ήταν ένα φλιπάτο, σκοτεινό και κρύο χειμωνιάτικο απόβραδο, αν κι ευτυχώς έβρεχε. Και μπορεί εσείς, ω αδελφοί μου, να έχετε ξεχάσει πια πώς ήταν εκείνα τα μέστα (μέρη), μια που τα πράγματα αλλάζουν τόσο σκόρικα (γρήγορα) σήμερα και όλοι βιάζονται να ξεχάσουν. Τέλος πάντων, δεν είχαν άδεια για αλκοόλ, αλλά τον καιρό εκείνο κανένας νόμος δεν απαγόρευε να σπρώχνει κανείς μερικά από εκείνα τα καινούργια βέσκια (ουσίες) που έβαζαν μέσα στο παλιό, καλό μολόκο (γάλα). Κι έτσι, μπορούσες να πιτάρεις (πίνεις) το μολόκο σου με βελοσέτ (ναρκωτικό) ή ντρένκρομ (αδρενοχρώμη) ή κάνα δυο άλλα τέτοια βέσκια που θα σου χάριζαν ένα όμορφο, ήσυχο και σκέτο έργο τρόμου δεκαπεντάλεπτο, να βιντάρεις τον Μπλογκ (να δεις τον Θεό) και όλους τους παναγίους Αγγέλους του να κάνουν κομμάτι στο αριστερό σου σαμπόγκι (παπούτσι) με φώτα να σκάνε ασταμάτητα μέσα στο μόζγκι σου (μυαλό)».

Έχοντας υιοθετήσει τη γλώσσα των εφήβων (νάντσατ) της εποχής του, ο Μπάρτζες εξέδωσε το 1962 αυτό το μανιφέστο που μεταφράστηκε στη γαλλική, ιταλική, ισπανική, καταλανική, ρωσική, εβραϊκή, ρουμανική και γερμανική γλώσσα.

Όταν το βιβλίο θα περάσει στον κινηματογράφο, χάρη στον Στάνλεϊ Κιούμπρικ, η επιτυχία θα είναι τεράστια και ήδη το πρόβλημα των εφήβων θα τεθεί σε νέα βάση. Πράγματι, οι έφηβοι -τουλάχιστον στο μυθιστόρημα- ανακαλύφθηκαν κατά τον 19ο αιώνα. Τότε και τώρα οι παιδαγωγοί είχαν τη γνώμη ότι ο έφηβος -ο Άλεξ είναι 15 χρόνων- πηγαίνει στο σχολείο για να μορφωθεί και κυρίως ν’ ανακαλύψει το εγώ του, ανοίγοντας δρόμο προς την κοινωνία.

Τι πιο συναρπαστικό, λοιπόν, απ’ το να περιγράψει κανείς πώς ο Άλεξ σπάζει το οικογενειακό τσόφλι; Η γλώσσα εν προκειμένω είναι το μέγα επιχείρημα. Μιλάς τη νάντσατ, άρα ανήκεις σε διαφορετικό κοινωνικό διάζωμα, σκέφτεσαι αλλιώς, υποφέρεις αλλιώς μέσα στο αφώτιστο σοκάκι της εφηβείας.

Η κοινωνία τον έχει ξεράσει, τον έχει απομονώσει· η ίδια η βία, που αποτελούσε το τερπνό του εντρύφημα και το ζηλευτό του στυλ, τώρα του φαίνεται ανώριμη και βαρετή. Γι’ αυτό θέλει να παντρευτεί, να κάνει παιδιά, να δημιουργήσει!

Η ομάδα του Άλεξ -τσακαλοπαρέα με τα όλα της- γυρίζει ανάποδα την ενάρετη στολή της οικογένειας: έχει χεσμένο το σχολείο, απεχθάνεται τους μπάτσους (τους μιλησέντηδες), φτύνει κάθε καθιερωμένη μορφή τάξης, εργασίας, υπακοής, νομιμότητας. Ξένος στην οικογένεια, περίπου σαν επικίνδυνος νοικάρης, μετράει τον χρόνο του μόνο το βράδυ, όταν μεταμορφώνεται σε πειρατή της νύχτας.

Το «μεγάλο έξω» της πόλης θυμίζει λίγο τον φόβο των Λονδρέζων όταν το Σαββατοκύριακο έκλειναν τα κολέγια κι οι φοιτητο-μαθητές ξαμολιόντουσαν στην πόλη σαν λυσσασμένοι μολοσσοί. Οι γονείς ήθελαν υπάκουα παιδιά που θα συνέχιζαν την ιστορία της οικογένειας - τα παιδιά μυούνταν στο κακό για ν’ απελευθερωθούν και κυρίως για ν’ αποκτήσουν νέο πρόσωπο. Το μολόκο (γάλα) της οικογένειας εμπλουτιζόταν με βελοσέτ (ναρκωτικό).

KOYRDISTO PORTOKALI
ΚΑΝΤΕ ΚΛΙΚ ΕΔΩ ΓΙΑ ΝΑ ΤΟ ΑΓΟΡΑΣΕΤΕ: Anthony Burgess, Το Κουρδιστό Πορτοκάλι, Μτφρ.: Βασίλης Αθανασιάδης, εκδόσεις Anubis

Στα πρώτα κεφάλαια η πειρατεία πάει πρίμα. Εφόσον ο φόβος φυλάει τα έρημα -τότε και τώρα-, η αλητοπαρέα του Άλεξ (συν το αρχηγιλίκι του) βρίσκεται σε τροχιά. Κλοπές, τσακωμοί, ληστείες, έφοδοι σε σπίτια, κλεμμένα αυτοκίνητα, περιφρόνηση προς κάθε αδύναμο [η σκηνή με τον γερο-βέκη (άντρα) που βρίσκεται ανυπεράσπιστος εν μέση οδώ και του κάνουν φύλλο και φτερό το βιβλίο για την κρυσταλλογραφία είναι αρχετυπική].

«Τον καιρό εκείνο δεν έβλεπες και πολλούς γέρους μπουρζουάδες να κυκλοφορούν έξω το σούρουπο, από τη μια λόγω ελλείψεως αντρών στην αστυνομία και από την άλλη λόγω ελλείψεως των φίνων νεαρών μούλτσικων (αγοριών) που αλώνιζαν. Έτσι, εκείνος ο τσελοβέκης που έμοιαζε με καθηγητή ήταν ολομόναχος σε ολόκληρο τον δρόμο. Γκουλιατάραμε (πλησιάσαμε), λοιπόν, κοντά του, πολύ ευγενικά…».

Είναι χαρακτηριστική η επιθετικότητα απέναντι στους ανυπεράσπιστους. Όπως σήμερα στην Αθήνα οι διαρρήκτες ληστεύουν γριές και γέρους, αφού πρώτα τους κάνουν τη μούρη κρέας, η παρέα του Άλεξ γρονθοκοπεί τα γκούμπια (χείλη) του υπερήλικα με το ξεδοντιάρικο ρότι (στόμα) «και τότε να σου πετιέται το αίμα, -ο καλός μας φίλος- ω αδελφοί μου, όμορφο όμορφο και κατακόκκινο».

Το κουρδιστό πορτοκάλι Facebook Twitter
«Απόλαυσα τους βιασμούς και τις καταστροφές δι’ αντιπροσώπου. Είναι η εγγενής δειλία του συγγραφέα που τον ωθεί να μεταβιβάσει στους φανταστικούς χαρακτήρες τις αμαρτίες που είναι πολύ επιφυλακτικός για να διαπράξει ο ίδιος. Αλλά το βιβλίο έχει ένα ηθικό δίδαγμα, το κουραστικό, παραδοσιακό δίδαγμα της θεμελιώδους σημασίας της ηθικής εκλογής».

Ο αυτοσχέδιος λυρισμός δεν λείπει από την παρέα. «Όλοι μας ψιλοχασμουριόμασταν, επιδεικνύοντας τα σφραγίσματά μας στο φεγγάρι, τ’ αστέρια και τα φανάρια του δρόμου, γιατί ήμασταν ακόμα μόλτσικοι πάνω στην ανάπτυξη και τα πρωινά είχαμε σχολείο».

Σε αυτήν τη φάση «μίσους και φόνου» ο αφηγητής σκηνοθετεί δυο ανθρωποκτονίες που θα στείλουν τον Άλεξ στο μαρτυρολόγιό του. Θ’ ακολουθήσουν φυσιολογικά όλα τα μέτρα αναμόρφωσης της προσωπικότητας του νέου φονιά. Ηλεκτροσόκ, φαρμακοθεραπεία, στυγνή επίβλεψη, απομόνωση, ίσαμε τη στιγμή που επέρχεται η μεταλλαγή της προσωπικότητάς του. Ό,τι τον έτερπε στις νυχτερινές επιθέσεις, τώρα του προκαλεί απώθηση. Κατά μία έννοια ο νόμος και η τάξη τον «ευνούχισαν» για να τον επαναφέρουν στον κόσμο των νομοταγών πολιτών.

Εδώ ακριβώς έχουμε και τις πιο αδύναμες σελίδες του βιβλίου. Άλλωστε, το περίφημο 21ο κεφάλαιο, όπου ο άγριος Άλεξ πλέον είναι παρελθόν και στη θέση του βρίσκουμε έναν Άλεξ προσαρμοσμένο, έχει αποβεί σημείο αμφιλεγόμενο.

Είναι χαρακτηριστικό ότι στην αμερικανική έκδοση το κεφάλαιο παραλείφθηκε για τον απλούστατο λόγο ότι το βιβλίο δεν ανταποκρινόταν στην ταινία του Κιούμπρικ.

Ο λόγος; Μας τον εξηγεί ο ίδιος ο μεταλλαγμένος Αλεξ: «Ναι, ναι, ναι, αυτό ήταν, το έβλεπα καθαρά. Τα νιάτα πρέπει να φύγουν, α, ναι. Αλλά τα νιάτα δεν είναι παρά σαν να είσαι κάπως ζώο. Όχι, δεν είναι τόσο να είσαι ζώο, αλλά κάτι σαν εκείνα τα μαλένκα (μικροσκοπικά) παιχνίδια που βιντάρουμε (βλέπουμε) καμιά φορά να πουλάνε στους δρόμους εκείνοι οι μικροί, τενεκεδένιοι τσελοβέκηδες (τύποι) που έχουν ένα ελατήριο μέσα τους κι ένα κλειδί απ’ έξω τους και τους κουρδίζεις, γκρ, γκρ, γκρ, και ιτάρουν (περνούν) σαν να περπατάνε, ω αδελφοί μου».

Εξίσου μεταλλαγμένος, βέβαια, και μετανοημένος παρουσιάζεται και ο ίδιος ο Μπάρτζες, όπως εξηγεί στο επίμετρό του συγκρίνοντας τη βρετανική εκδοχή του βιβλίου με την αμερικανική. Το Κουρδιστό Πορτοκάλι του Κιούμπρικ είναι ένας μύθος της άγριας νεότητας - και έτσι θέλει να παραμείνει.

Αντίθετα, το Πορτοκάλι της Βρετανίας είναι απλώς μυθιστόρημα. Με άλλα λόγια: «Ο εκδότης μου στη Νέα Υόρκη πίστευε ότι το εικοστό πρώτο κεφάλαιο ήταν η εύκολη λύση. Ήταν γελοία βρετανικό. Ήταν γλυκερό και φανέρωνε την απόλυτη απροθυμία αποδοχής του γεγονότος πως ένα ανθρώπινο πλάσμα μπορεί να είναι το πρότυπο του απόλυτου κακού. Οι Αμερικανοί, είπε στην ουσία, ήταν πιο σκληροί από τους Άγγλους και μπορούσαν ν’ αντιμετωπίσουν την πραγματικότητα. Πολύ σύντομα θα την αντιμετώπιζαν στο Βιετνάμ. Το βιβλίο μου ανήκει στη σχολή Κένεντι και δεχόταν την ιδέα της ηθικής προόδου. Αυτό που ήθελαν στ’ αλήθεια ήταν ένα βιβλίο της σχολής Νίξον, χωρίς ίχνος αισιοδοξίας».

Κουρδιστό Πορτοκάλι Facebook Twitter
Το «Κουρδιστό Πορτοκάλι» του Κιούμπρικ είναι ένας μύθος της άγριας νεότητας - και έτσι θέλει να παραμείνει.

Ο Μπάρτζες ομολογεί: «Απόλαυσα τους βιασμούς και τις καταστροφές δι’ αντιπροσώπου. Είναι η εγγενής δειλία του συγγραφέα που τον ωθεί να μεταβιβάσει στους φανταστικούς χαρακτήρες τις αμαρτίες που είναι πολύ επιφυλακτικός για να διαπράξει ο ίδιος. Αλλά το βιβλίο έχει ένα ηθικό δίδαγμα, το κουραστικό, παραδοσιακό δίδαγμα της θεμελιώδους σημασίας της ηθικής εκλογής».

Επ’ αυτού η λογοτεχνία έχει να επιδείξει πολλούς ήρωες του κακού που αμαρτάνουν μεν αλλά πάντα με τη διάθεση να μετατρέψουν το κακό σε μέσο για την προσωπική τους ευτυχία. Όπερ σημαίνει ότι άλλο να τα βάζεις με κάποιους εχθρούς και άλλο να τα βάζεις με τη ζωή την ίδια.

Δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι ο Αλεξ κάθε λίγο και λιγάκι απευθύνεται προς τους αναγνώστες με την επίκληση «ω, αδέλφια» (άρα, έχει ανάγκη ομοίους και αδελφούς), συν την ογκώδη λεπτομέρεια ότι την ουσία της φαντασίας του την ταυτίζει με τη μουσική του Μπετόβεν. Άρα, ο πόλεμος (όπου ο σκοπός αγιάζει τα μέσα και δεν καταδικάζει ενόχους, παρά μόνο αντιπάλους) είναι η μόνη διέξοδος της λογικής του κακού.

Άλλωστε, παρακολουθώντας τον Άλεξ στον αδιέξοδο δρόμο του, βλέπουμε ότι τα θύματά του επανεμφανίζονται πλέον σαν τιμωροί. Η κοινωνία τον έχει ξεράσει, τον έχει απομονώσει· η ίδια η βία, που αποτελούσε το τερπνό του εντρύφημα και το ζηλευτό του στυλ, τώρα του φαίνεται ανώριμη και βαρετή. Γι’ αυτό θέλει να παντρευτεί, να κάνει παιδιά, να δημιουργήσει! Η πικρή απορία, ωστόσο, παραμένει: αν απαιτείται ισχυρή δόση κακού για ν’ ανακαλύψει κανείς το καλό, ποιος θα υπερασπιστεί τα υποψήφια θύματα;

Το έργο τρόμου συνεχίζεται…

ΑΓΟΡΑΣΤΕ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΕΔΩ

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Μικρή μου, ας τους αφήσουμε αυτούς τους κερατάδες τους καλόγερους»

Lifo Videos / «Μικρή μου, ας τους αφήσουμε αυτούς τους κερατάδες τους καλόγερους»

Η Αγλαΐα Παππά διαβάζει ένα απόσπασμα από τις βέβηλες και αμφιλεγόμενες «120 Μέρες των Σοδόμων» του Μαρκησίου ντε Σαντ, ένα βιβλίο αναγνωρισμένο πλέον ως αξεπέραστο λογοτεχνικό αριστούργημα και χαρακτηρισμένο ως «εθνικός θησαυρός» της Γαλλίας.
THE LIFO TEAM
Το «προπατορικό αμάρτημα» του Τζο Μπάιντεν

Βιβλίο / Ποιο ήταν το θανάσιμο σφάλμα του Τζο Μπάιντεν;

Ένα νέο βιβλίο για τον πρώην Πρόεδρο αποτελεί καταπέλτη τόσο για τον ίδιο όσο και για τη δουλοπρεπή κλίκα πιστών και μελών της οικογένειάς του, που έκαναν το παν για να συγκαλύψουν τον ραγδαίο εκφυλισμό της γνωστικής του ικανότητας.
THE LIFO TEAM
ΕΠΕΞ Συγγραφείς/ Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου

Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου / 8 Έλληνες συγγραφείς ξαναγράφουν τους μύθους και τις παραδόσεις

Η Λυσιστράτη ερμηνεύει τις ερωτικές σχέσεις του σήμερα, η Ιφιγένεια διαλογίζεται στην παραλία και μια Τρωαδίτισσα δούλα γίνεται πρωταγωνίστρια: 8 σύγχρονοι δημιουργοί, που συμμετέχουν με τα έργα τους στο φετινό Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, συνομιλούν με τα αρχαία κείμενα και συνδέουν το παρελθόν με επίκαιρα ζητήματα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζούντιθ Μπάτλερ: «Θέλουμε να ζήσουμε με ανοιχτή ή με κλειστή καρδιά;»

Τζούντιθ Μπάτλερ / «Θέλουμε να ζήσουμε με ανοιχτή ή με κλειστή καρδιά;»

Μια κορυφαία προσωπικότητα της σύγχρονης παγκόσμιας διανόησης μιλά στη LiFO για τo «φάντασμα» της λεγόμενης ιδεολογίας του φύλου, για το όραμα μιας «ανοιχτόκαρδης κοινωνίας» και για τις εμπειρίες ζωής που της έμαθαν να είναι «ένας άνθρωπος ταπεινός και ταυτόχρονα θαρραλέος».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ντίνος Κονόμος

Βιβλίο / «Ο κύριος διευθυντής (καλό κουμάσι) έχει αποφασίσει την εξόντωσή μου…»

Ο Ντίνος Κονόμος, λόγιος, ιστοριοδίφης και συγγραφέας, υπήρξε συνεχιστής της ζακυνθινής πνευματικής παράδοσης στον 20ό αιώνα. Ο συγγραφέας Φίλιππος Δ. Δρακονταειδής παρουσιάζει έργα και ημέρες ενός ανθρώπου που «δεν ήταν του κόσμου τούτου».
ΦΙΛΙΠΠΟΣ Δ. ΔΡΑΚΟΝΤΑΕΙΔΗΣ
Η ζωή του Καζαντζάκη σε graphic novel από τον Αλέν Γκλικός

Βιβλίο / Ο Νίκος Καζαντζάκης όπως δεν τον είχαμε ξαναδεί σε ένα νέο graphic novel

Ο ελληνικής καταγωγής Γάλλος συγγραφέας Αλέν Γκλικός καταγράφει την πορεία του Έλληνα στοχαστή στο graphic novel «Καζαντζάκης», όπου ο περιπετειώδης και αντιφατικός φιλόσοφος και μυθιστοριογράφος ψυχαναλύεται για πρώτη φορά και συστήνεται εκ νέου στο ελληνικό κοινό.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πετρίτης»: Το πιο γρήγορο πουλί στον κόσμο και η άγρια, αδάμαστη ομορφιά του

Ηχητικά Άρθρα / Πετρίτης: Το πιο γρήγορο πουλί στον κόσμο και η άγρια, αδάμαστη ομορφιά του

Ο Τζoν Άλεκ Μπέικερ αφιέρωσε δέκα χρόνια από τη ζωή του στην παρατήρηση ενός πετρίτη και έγραψε ένα από τα πιο ιδιαίτερα βιβλία της αγγλικής λογοτεχνίας – μια από τις σημαντικότερες καταγραφές της άγριας ζωής που κινδυνεύει να χαθεί για πάντα. Κυκλοφόρησε το 1967 αλλά μόλις τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια οι κριτικοί και το κοινό το ανακάλυψαν ξανά.
M. HULOT
Μπενχαμίν Λαμπατούτ: «Ας μην αφήνουμε τον Θεό στους πιστούς» 

Βιβλίο / Μπενχαμίν Λαμπατούτ: «Αν αξίζει ένα πράγμα στη ζωή, αυτό είναι η ομορφιά»

Εν όψει της εμφάνισής του στη Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, στις 21 Μαΐου, ο Λατινοαμερικανός συγγραφέας-φαινόμενο Μπενχαμίν Λαμπατούτ μιλά στη LiFO για τον ρόλο της τρέλας στη συγγραφή, τη σχέση επιστήμης και λογοτεχνίας και το μεγαλείο της ήττας – και δηλώνει ακόμα φανατικός κηπουρός και εραστής της φύσης.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το πίσω ράφι/ Άντονι Μπέρτζες: «Έρνεστ Χέμινγουεϊ»

Το Πίσω Ράφι / Ο Χέμινγουεϊ ήταν ένας φωνακλάς νταής αλλά κι ένας σπουδαίος συγγραφέας του 20ού αιώνα

Η βιογραφία «Έρνεστ Χέμινγουεϊ - Μια ζωή σαν μυθοπλασία» του Βρετανού συγγραφέα Άντονι Μπέρτζες αποτυπώνει όχι μόνο την έντονη και περιπετειώδη ζωή του κορυφαίου Αμερικανού ομοτέχνου του αλλά και όλο το εύρος της αντιφατικής προσωπικότητάς του.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
21η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης

Βιβλίο / 21η ΔΕΒΘ: Εξωστρέφεια και καλύτερη οργάνωση αλλά μένουν ακόμα πολλά να γίνουν

Απολογισμός της 21ης ΔΕΒΘ που πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά υπό την αιγίδα του νεοσύστατου ΕΛΙΒΙΠ. Σε ποιο βαθμό πέτυχε τους στόχους της και ποια στοιχήματα μένει ακόμα να κερδίσει;
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
Η ποίηση όχι μόνο αλλάζει τον κόσμο, τον δημιουργεί» ​​​​​​/Μια νέα ανθολογία ελληνικής queer ποίησης μόλις κυκλοφόρησε στα ισπανικά /11 Έλληνες ποιητές σε μια νέα ισπανική queer ανθολογία /Queer ελληνική ποίηση σε μια νέα δίγλωσση ισπανική ανθολογία

Βιβλίο / Μια Ισπανίδα καθηγήτρια μεταφράζει ελληνική queer ποίηση

Η María López Villalba, καθηγήτρια Νέων Ελληνικών στο Πανεπιστήμιο της Μάλαγα, μετέφρασε 11 ελληνικά ποιήματα, σε μια πρόσφατη ανθολογία που προσφέρει στο ισπανόφωνο κοινό την ευκαιρία να γνωρίσει τη σύγχρονη ελληνική queer –και όχι μόνο– ποίηση.
M. HULOT
«Κανείς δεν μας επέβαλε να έχουμε όλοι μια μονστέρα στο σαλόνι»

Βιντσέντζο Λατρόνικο / «Κανείς δεν μας επέβαλε να έχουμε όλοι μια μονστέρα στο σαλόνι»

Ο Ιταλός συγγραφέας και υποψήφιος για το βραβείο Booker, Βιντσέντζο Λατρόνικο, μιλά στη LIFO για το πολυσυζητημένο βιβλίο του «Τελειότητα», στο οποίο αποτυπώνει την αψεγάδιαστη αλλά ψεύτικη ζωή μιας ολόκληρης γενιάς ψηφιακών νομάδων στην Ευρώπη, καθώς και τη μάταιη αναζήτηση της ευτυχίας στην ψηφιακή εποχή.
M. HULOT
Μεσσαλίνα: Ακόλαστη μέγαιρα ή πολύ έξυπνη για την εποχή της;

Ηχητικά Άρθρα / Μεσσαλίνα: Ακόλαστη μέγαιρα ή πολύ έξυπνη για την εποχή της;

Το όνομά της έχει συνδεθεί με την εικόνα μιας αδίστακτης, σεξουαλικά ακόρεστης και επικίνδυνης γυναίκας. Ένα νέο βιβλίο, όμως, έρχεται να αμφισβητήσει αυτή τη στερεοτυπική αφήγηση και να φωτίσει μια διαφορετική εκδοχή της ιστορίας της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Rene Karabash

Βιβλίο / Rene Karabash: «Θέλω πίσω τη γυναικεία δύναμη που μου στέρησαν οι άνδρες»

Η Βουλγάρα συγγραφέας Rene Karabash μιλά για το μυθιστόρημά της «Ορκισμένη», που τιμήθηκε με το βραβείο Ελίας Κανέτι, και στο οποίο εστιάζει στην ιστορία των «ορκισμένων παρθένων» γυναικών των Βαλκανίων που επέλεξαν να ζήσουν ως άνδρες.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Δυο γυναίκες συγγραφείς αποκαλύπτουν τα κρυφά μυστικά της γραφής

Βιβλίο / Όλες οι γυναίκες του κόσμου στο νέο βιβλίο της Αμάντας Μιχαλοπούλου

Στο «Μακρύ ταξίδι της μιας μέσα στην άλλη», η μητρότητα γίνεται ο συνδετικός κρίκος που ενώνει όλες τις μητέρες και όλες τις κόρες με τις γυναίκες της Ιστορίας που θαυμάσαμε, αλλά και τις ανώνυμες «Παναγίες» που κράτησαν στους ώμους τους τα βάρη της ανθρωπότητας.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Ένας μύθος λέει πως αν χάσεις κάτι στην Αθήνα, θα το βρεις στον Ελαιώνα»

Βιβλίο / «Ένας μύθος λέει πως αν χάσεις κάτι στην Αθήνα, θα το βρεις στον Ελαιώνα»

Στο νέο του βιβλίο, «Lost Things Found», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Hyper Hypo, ο εικαστικός φωτογράφος Αντώνης Θεοδωρίδης εξερευνά τον μαγικό κόσμο της υπαίθριας αγοράς του Ελαιώνα.
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Ντιντιέ Εριμπόν: «Καιρός για ένα κίνημα των ηλικιωμένων!»

Ντιντιέ Εριμπόν / Ντιντιέ Εριμπόν: «Να πάψουμε να βλέπουμε τους ηλικιωμένους ως κοινωνικούς παρίες»

Από τους σημαντικότερους και πιο επιδραστικούς σύγχρονους Γάλλους στοχαστές, ο Ντιντιέ Εριμπόν συνδύασε στα βιβλία του τα δύσκολα βιώματα της νεότητάς του με μια εμπεριστατωμένη, αλλά και εικονοκλαστική, κοινωνικοπολιτική «ακτινογραφία» της γαλλικής κοινωνίας. 
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ