Θα καταφέρει το Λούβρο να βρει 22 εκατομμύρια ευρώ για ένα καλάθι άγριες φράουλες;

Θα καταφέρει το Λούβρο να βρει 22 εκατομμύρια ευρώ για ένα καλάθι άγριες φράουλες; Facebook Twitter
Ζαν-Σιμεόν Σαρντέν, «Καλάθι με άγριες φράουλες», 1761.
0

Τον Σεπτέμβριο του 2021 βγήκε σε δημοπρασία ένα έργο του Ζαν-Σιμεόν Σαρντέν, του αποκαλούμενου και «Γάλλου Βερμέερ». Στο έργο απεικονίζεται μια γυναίκα να σκύβει για να γεμίσει ένα κανάτι νερό από μια οικιακή «δεξαμενή», ένα μεγάλο δοχείο, ενώ στο βάθος μια άλλη γυναίκα σκουπίζει το πάτωμα.

Αυτή είναι μια από τις πιο δημοφιλείς συνθέσεις του Σαρντέν, που θεωρείται ο μεγάλος ζωγράφος της μεσαίας τάξης και απεικόνισε μοναδικά σκηνές του καθημερινού βίου και νεκρές φύσεις. O πίνακας ανήκε σε ιδιώτες για 200 χρόνια και η εκτίμηση της αξίας του ήταν πέντε εκατομμύρια δολάρια. Πουλήθηκε για έξι εκατομμύρια, τιμή-ρεκόρ για έργο του Σαρντέν, κάνοντας χαρούμενη την οικογένεια του συλλέκτη Φρανσουά Μαρσίγ, στην οποία ανήκε.

Το όνομα του Σαρντέν ήρθε ξανά στην επικαιρότητα όταν στον οίκο δημοπρασιών Artcurial στο Παρίσι δημοπρατήθηκε το έργο του «Καλάθι με άγριες φράουλες», μια ήσυχη και ανεπιτήδευτη νεκρή φύση. Ο πίνακας πουλήθηκε σε άγνωστο αρχικά αγοραστή που εκ των υστέρων αποκαλύφθηκε ότι ήταν το Μουσείο Τέχνης Kimbell στο Τέξας.

Το έργο, που ζωγραφίστηκε το 1761, είναι το μοναδικό του Σαρντέν με θέμα τις φράουλες. Ανακαλύφθηκε εκ νέου έναν αιώνα αργότερα και στη συνέχεια επανεμφανίστηκε σε αναδρομικές εκθέσεις του 20ού αιώνα στο Παρίσι. Η περιγραφή του οίκου Artcurial το χαρακτηρίζει «μια από τις πιο διάσημες και εμβληματικές εικόνες του γαλλικού 18ου αιώνα».

Οι σκηνές των έργων του, που σήμερα θεωρούνται μοναδικές, απεικονίζουν υπηρέτριες σε κουζίνες, ταπεινές δραστηριότητες, απλές και καθημερινές, που λειτουργούν ως ντοκιμαντέρ για την καταγραφή της της γαλλικής κοινωνίας, οι οποίες μέχρι τότε δεν θεωρούνταν θέματα άξια να ζωγραφιστούν.

Και ενώ η αγορά είχε ολοκληρωθεί, το Λούβρο ζήτησε να χαρακτηριστεί το έργο τέχνης «εθνικός θησαυρός» και να παγώσει η εξαγωγή του για 30 μήνες, όπως προβλέπει η γαλλική νομοθεσία, μέχρι να μπορέσει να συγκεντρώσει από χορηγίες το ποσό των 22 εκατομμυρίων που έδωσε το αμερικανικό μουσείο. 

Το γιατί το Λούβρο δεν μπήκε στη δημοπρασία είναι σαφές: δεν υπήρχαν τα χρήματα για να «χτυπήσει» το έργο, αλλά, όπως δήλωσε η Laurence des Cars, πρόεδρος και διευθύντρια του Λούβρου: «Είναι απόλυτη προτεραιότητά μας να το εντάξουμε στην εθνική συλλογή».

Θα καταφέρει το Λούβρο να βρει 22 εκατομμύρια ευρώ για ένα καλάθι άγριες φράουλες; Facebook Twitter
Ζαν-Σιμεόν Σαρντέν, «Τα σύμβολα της τέχνης», 1766, Μιννεάπολις, Institute of Art.

Στην ιστοσελίδα του Λούβρου εμφανίζονται 53 έργα του Σαρντέν, 41 πίνακες και δώδεκα χαρακτικά. «Καταλαβαίνω απόλυτα γιατί το Λούβρο εμποδίζει την πώληση, αλλά αν ένα μουσείο έχει 41 πίνακες του Σαρντέν, χρειάζεται πραγματικά 42; Αυτό θα ήταν μια μεγάλη διαφήμιση για τη γαλλική τέχνη του 18ου αιώνα στις Ηνωμένες Πολιτείες», λέει ο έμπορος τέχνης  Άνταμ Γουίλιαμς που πρόσθεσε ότι ο αγοραστής του έργου, για τον οποίο πλειοδοτούσε, προσφέρθηκε να δανείσει τον πίνακα στη Γαλλία για μελλοντικές εκθέσεις.

Το αμερικανικό μουσείο αποφάσισε να αγοράσει τον πίνακα όταν στάλθηκε από μια ιδιωτική συλλογή στην γκαλερί Adam Williams Fine Art της Νέας Υόρκης στο Upper East Side. Οι άνθρωποι του μουσείου γνώριζαν ότι μπορεί να μην ήταν σε θέση να λάβουν άδεια εξαγωγής, αλλά αποφάσισαν ότι ο πίνακας άξιζε το ρίσκο και την αναμονή και ότι δεν θα έπρεπε να είναι κρυμμένος σε μια ιδιωτική συλλογή αλλά να γίνει διαθέσιμος στο κοινό.

Ο Προυστ στο «Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο» αναφέρει τον Σαρντέν όταν περιγράφει έναν μελαγχολικό νεαρό άνδρα που κάθεται στο τραπέζι του πρωινού και αναζητά την ιδέα της ομορφιάς που απεικονίζουν τα μεγάλα αριστουργήματα του Λούβρου σε φανταχτερά παλάτια και πλούσιους πρίγκιπες. Ο συγγραφέας λέει στον νεαρό να τον ακολουθήσει σε ένα άλλο τμήμα του Λούβρου όπου βρίσκονται οι εικόνες του Ζαν-Σιμεόν Σαρντέν. Εκεί θα έβλεπε την ομορφιά στη νεκρή φύση, στο σπίτι και στις καθημερινές δραστηριότητες όπως το ξεφλούδισμα των γογγυλιών.

Θα καταφέρει το Λούβρο να βρει 22 εκατομμύρια ευρώ για ένα καλάθι άγριες φράουλες; Facebook Twitter
Ζαν-Σιμεόν Σαρντέν, «Επιστρέφοντας από την Αγορά», περ. 1738-39), Λούβρο.
Θα καταφέρει το Λούβρο να βρει 22 εκατομμύρια ευρώ για ένα καλάθι άγριες φράουλες; Facebook Twitter
Ζαν-Σιμεόν Σαρντέν, «Προσευχή πριν το δείπνο», 1744, Αγία Πετρούπολη, Ερμιτάζ.

Ο Σαρντέν γεννήθηκε στο Παρίσι, ήταν γιος επιπλοποιού και σπάνια εγκατέλειψε την πόλη του. Έζησε στην Αριστερή Όχθη κοντά στο Saint-Sulpice μέχρι το 1757, όταν ο Λουδοβίκος XV του παραχώρησε στούντιο και διαμερίσματα στο Λούβρο. Πολύ νωρίς πούλησε τον πρώτο του πίνακα και το 1728 έγινε δεκτός στη Βασιλική Ακαδημία Ζωγραφικής και Γλυπτικής. Ζούσε μια μετρημένη ζωή αναλαμβάνοντας παραγγελίες και έκανε αποκαταστάσεις τοιχογραφιών όπως αυτή στην Galerie François I στο Fontainebleau το 1731. Τα έργα του εκτίθεντο συχνά και ήταν δημοφιλής λόγω των αναπαραγωγών των χαρακτικών και ζωγραφικών του έργων από καλλιτέχνες της εποχής.

Μέχρι το 1770 ο Σαρντέν ήταν ο «Πρώτος βασιλικός ζωγράφος» και η σύνταξή του ήταν η υψηλότερη στην Ακαδημία. Η τελευταία γνωστή ελαιογραφία του καλλιτέχνη χρονολογήθηκε το 1776. Πέθανε στο Παρίσι στις 6 Δεκεμβρίου, σε ηλικία 80 ετών.

Το έργο του είχε ελάχιστα κοινά με τους ροκοκό πίνακες που κυριάρχησαν στη γαλλική τέχνη τον 18ο αιώνα. Σε μια εποχή που τα ιστορικά θέματα θεωρούνταν υψηλή τέχνη και «μεγάλη ζωγραφική», τα θέματα που επέλεγε ο Σαρντέν χαρακτηρίζονταν δευτερεύουσας κατηγορίας. Προτιμούσε απλές αλλά όμορφες νεκρές φύσεις και χειρίστηκε με ευαισθησία εσωτερικούς χώρους και οικιακά αντικείμενα, ενώ είχε την εκπληκτική ικανότητα να απεικονίζει την αθωότητα των παιδιών.

Σε μεγάλο βαθμό αυτοδίδακτος, ο Σαρντέν επηρεάστηκε πολύ από τον ρεαλισμό και τη θεματολογία των δασκάλων του Low Country του 17ου αιώνα. Αν και απεικόνισε την άνοδο της αστικής τάξης, υπήρξε προστατευόμενος της γαλλικής αριστοκρατίας και του Λουδοβίκου XV.

Θα καταφέρει το Λούβρο να βρει 22 εκατομμύρια ευρώ για ένα καλάθι άγριες φράουλες; Facebook Twitter
Ζαν-Σιμεόν Σαρντέν, «Σαπουνόφουσκες», (περ.1733-1734), National Gallery of Art.

Οι σκηνές των έργων του, που σήμερα θεωρούνται μοναδικές, απεικονίζουν υπηρέτριες σε κουζίνες, ταπεινές δραστηριότητες, απλές και καθημερινές, που λειτουργούν ως ντοκιμαντέρ για την καταγραφή της γαλλικής κοινωνίας, οι οποίες μέχρι τότε δεν θεωρούνταν θέματα άξια να ζωγραφιστούν. Τα έργα του είναι αξιοσημείωτα για τη δομή και την εικονογραφική τους αρμονία. Ο Σαρντέν είχε πει κάποτε για τη ζωγραφική: «Ποιος είπε ότι ζωγραφίζει κανείς με χρώματα; Χρησιμοποιεί χρώματα, αλλά ζωγραφίζει με την αίσθηση».

Η επίδρασή του στους επόμενους ζωγράφους είναι εντυπωσιακή. Επηρέασε τον Μανέ και τον Σεζάν, ο Ματίς θαύμαζε το έργο του, μάλιστα έκανε τέσσερα αντίγραφα έργων του στο Λούβρο, όσο ήταν φοιτητής. Οι νεκρές φύσεις του Σουτίν είχαν τον Σαρντέν για έμπνευση, όπως και οι πίνακες του Μπρακ, και αργότερα του Τζόρτζιο Μοράντι. Το 1999 ο Λούσιαν Φρόιντ ζωγράφισε και χάραξε αρκετά αντίγραφα του έργου «The Young Schoolmistress» που βρίσκεται στην Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου.

Θα καταφέρει το Λούβρο να βρει 22 εκατομμύρια ευρώ για ένα καλάθι άγριες φράουλες; Facebook Twitter
Ζαν-Σιμεόν Σαρντέν, «Καλάθι με δαμάσκηνα», 1765, Chrysler Museum of Art.
Θα καταφέρει το Λούβρο να βρει 22 εκατομμύρια ευρώ για ένα καλάθι άγριες φράουλες; Facebook Twitter
Ζαν-Σιμεόν Σαρντέν, «The Attentive Nurse», 1747, National Gallery of Art.
Θα καταφέρει το Λούβρο να βρει 22 εκατομμύρια ευρώ για ένα καλάθι άγριες φράουλες; Facebook Twitter
Ζαν-Σιμεόν Σαρντέν, «Ο συντάκτης», 1737, Λούβρο.
Θα καταφέρει το Λούβρο να βρει 22 εκατομμύρια ευρώ για ένα καλάθι άγριες φράουλες; Facebook Twitter
Ζαν-Σιμεόν Σαρντέν, «La Brioche» (1763), oil on canvas, 47 x 56 cm., Louvre.
Θα καταφέρει το Λούβρο να βρει 22 εκατομμύρια ευρώ για ένα καλάθι άγριες φράουλες; Facebook Twitter
Ζαν-Σιμεόν Σαρντέν, «Καλάθι με ροδάκινα, καρύδια, μαχαίρι και ποτήρι κρασί», 1768, Λούβρο.
Θα καταφέρει το Λούβρο να βρει 22 εκατομμύρια ευρώ για ένα καλάθι άγριες φράουλες; Facebook Twitter
Ζαν-Σιμεόν Σαρντέν, Αυτοπροσωπογραφία, 1771, Λούβρο.
Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Αποκαλύφθηκε ένα σπάνιο τοπίο του Ρέμπραντ

Πολιτισμός / Αποκαλύφθηκε ένα σπάνιο τοπίο του Ρέμπραντ, από τα ελάχιστα που ζωγράφισε στη διάρκεια της ζωής του

Όσον αφορά την αξία του έργου, φυσικά εκτινάχθηκε σε περισσότερα από δέκα εκατομμύρια ευρώ. Ο Ρέμπραντ ζωγράφισε σχετικά λίγα τοπία. Μέχρι τώρα, πιστευόταν ότι υπήρχαν μόνο επτά.
THE LIFO TEAM
Τα προβατάκια που θα χαρίσουν στο μουσείο Ορσέ την πιο σημαντική του επέκταση

Εικαστικά / Τα προβατάκια που θα χαρίσουν στο μουσείο Ορσέ την πιο σημαντική του επέκταση

Τα διάσημα πρόβατα του Φρανσουά Ξαβιέ Λαλάν και τα διάσημα ζώα της Κλοντ Λαλάν θα χρηματοδοτήσουν το παράρτημα του μουσείου για την αρχειοθέτηση και την έρευνα της τέχνης του 19ου αιώνα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ρολάν Πετί και Ζιζί Ζανμέρ: Η συλλογή τους στο σφυρί (κι ένας Φασιανός)

Εικαστικά / Ρολάν Πετί και Ζιζί Ζανμέρ: Η συλλογή τους στο σφυρί (κι ένας Φασιανός)

Τα έργα της συλλογής του διάσημου ζευγαριού του χορού αντικατοπτρίζουν τα χρόνια της διεθνούς καριέρας τους από το Παρίσι και το Λονδίνο έως το Μπρόντγουεϊ και το Χόλιγουντ.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο Ανδρέας Αγγελιδάκης πέταξε τον Πλάτωνα σε ένα escape room για την Μπιενάλε

Εικαστικά / Ο Ανδρέας Αγγελιδάκης μετατρέπει το σπήλαιο του Πλάτωνα σε escape room

Με τo «Δωμάτιο Απόδρασης», μια εγκατάσταση ερευνητική και παιγνιώδη, βασισμένη στην ιδέα της φιλοσοφίας και την παραίσθηση του ψηφιακού κόσμου, θα μας εκπροσωπήσει στην 61η Μπιενάλε Βενετίας ο καταξιωμένος εικαστικός και αρχιτέκτονας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο συναρπαστικός εξπρεσιονισμός του Ζορζ Ρουό 

Εικαστικά / Ζορζ Ρουό: Ο μεγάλος λησμονημένος του εξπρεσιονισμού

Ο Γάλλος ζωγράφος και χαράκτης συνδέθηκε με τα κινήματα της μοντέρνας τέχνης στις αρχές του 20ού αιώνα αλλά ξεχάστηκε μετά τον θάνατό του. Μια έκθεση με σημαντικά του έργα τον επαναφέρει στο προσκήνιο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«ΤΕΧΝΗ – ΔΙΑΓΩΝΙΟΣ»: Η διαρκής συμβολή των δύο ομάδων στην ανεπανάληπτη πολιτισμική κίνηση της Θεσσαλονίκης

Εικαστικά / «Διαγώνιος» και «Τέχνη»: Πρόσφεραν παιδεία στη Θεσσαλονίκη. Τώρα συναντιούνται ξανά σε μια έκθεση

Η «Διαγώνιος» του Ντίνου Χριστιανόπουλου και η Καλλιτεχνική Εταιρεία «Τέχνη» επιστρέφουν στο προσκήνιο μέσα από ένα αφιέρωμα στο Τελλόγλειο Ίδρυμα, που αναδεικνύει δύο ιστορικές ομάδες της πνευματικής ζωής της Θεσσαλονίκης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η «λίστα Τραμπ» και τα «απαράδεκτα έργα τέχνης» οδηγούν σε μια άλλη Αμερική

Εικαστικά / Tο μένος του Τραμπ για το Smithsonian: Λογοκρισία, ρατσισμός, λίστες με «απαράδεκτα» έργα

Με στόχο το μεγαλύτερο συγκρότημα μουσείων και ερευνητικών κέντρων στον κόσμο, ο Τραμπ επιχειρεί να ασκήσει έλεγχο και λογοκρισία σε έργα τέχνης και στο περιεχόμενο εκθέσεων, κατηγορώντας το Smithsonian ως «woke» και απειλώντας με περικοπές της χρηματοδότησής του.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το σπίτι-μουσείο της Πολίν Καρπίδα βγάζει τους θησαυρούς του στο σφυρί (μέχρι κεραίας)

Εικαστικά / Το σπίτι-μουσείο της Πολίν Καρπίδα βγάζει τους θησαυρούς του στο σφυρί (μέχρι κεραίας)

Μια από τις πιο εξέχουσες συλλέκτριες στην Ευρώπη, η οποία έχει αφήσει το αποτύπωμά της και στην Ύδρα, αποφάσισε να πουλήσει τη συλλογή σουρεαλιστικής και μεταπολεμικής τέχνης που στεγάζει στο σπίτι της στο Λονδίνο -τη μεγαλύτερη αυτού του είδους- σε μια δημοπρασία-ορόσημο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Χάρις Επαμεινώνδα: Η γλώσσα μου δεν είναι οι λέξεις

Εικαστικά / Χάρις Επαμεινώνδα: «Η γλώσσα μου δεν είναι οι λέξεις»

Η βραβευμένη με Αργυρό Λέοντα Κύπρια εικαστικός συνθέτει έναν κόσμο θραυσμάτων, αποκομμάτων της εσωτερικότητας, με ελλειπτικές εικόνες, τον οποίο μας προκαλεί να ανακατασκευάσουμε μέσα από τη σταδιακή του αποκάλυψη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
 Μαρία Λοϊζίδου και Πέτρος Μώρης στη 13η Μπιενάλε του Λίβερπουλ

Εικαστικά / Μαρία Λοϊζίδου και Πέτρος Μώρης στη 13η Μπιενάλε του Λίβερπουλ

Οι δύο καλλιτέχνες με καταγωγή από Κύπρο και Ελλάδα αντίστοιχα, παρουσιάζουν νέα έργα τους σε μια από τις σημαντικότερες εικαστικές διοργανώσεις της Βρετανίας που φιλοξενεί 30 καλλιτέχνες και συλλογικότητες, με αναθέσεις και θεματικές που έχουν να κάνουν με τη γεωγραφία και τις αξίες που διαπερνούν την πόλη αυτή: καταγωγή και μνήμη.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μια έκθεση για την πολύχρωμη, πολύπλοκη Αθήνα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

Εικαστικά / Μια έκθεση για την πολύχρωμη και πολύπλοκη Αθήνα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

Ο Τόνι Μιλάκης καταγράφει μια πόλη που η πραγματικότητα προσφέρει τις καλύτερες ζωγραφικές λύσεις, που ακόμη και το πιο ευφάνταστο μυαλό ενός καλλιτέχνη δεν μπορεί να τις επινοήσει.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
CHECK Ο Ζαν Φρανσουά Μιλέ και η ατέρμονη γοητεία της φύσης και των εργατών της γης

Εικαστικά / Ζαν Φρανσουά Μιλέ: ο ζωγράφος που ο Βαν Γκογκ αποκαλούσε «πρωτοπόρο»

«Όσο το σκέφτομαι, τόσο περισσότερο νομίζω ότι ο Μιλέ πίστευε σε κάτι ανώτερο» έγραφε ο Βαν Γκογκ για τον «ζωγράφο των χωρικών» αλλά και έναν από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του γαλλικού ρεαλισμού. Η Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου τον τιμά με μια μεγάλη έκθεση.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το Μοναστήρι του Καρόλου: Το μουσείο του «κομμωτή των σταρ»

Εικαστικά / Κάρολος: O «κομμωτής των σταρ» έχει πλέον δικό του μουσείο στα Χανιά

Το «Μοναστήρι του Καρόλου», ένα ενετικό κτίσμα του 1583 και κατοικία του αυτοδίδακτου δημιουργού από το 1991, έχει μετατραπεί σε ένα μοναδικό καταφύγιο όπου συνυπάρχουν η ιστορία της κομμωτικής, έργα Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών μαζί με μνήμες της Μαρίας Κάλλας, της Μπριζίτ Μπαρντό αλλά και της Μαντάμ Ορτάνς.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Γιγάντιοι φαλλοί, το σεξ ως ζωτική δύναμη: Τα «ερωτικά» του Takis αναστατώνουν ακόμα

Εικαστικά / Γιγάντιοι φαλλοί, το σεξ ως ζωτική δύναμη: Τα «ερωτικά» του Takis αναστατώνουν ακόμα

«Τα έργα του αποθεώνουν την ικανότητα του έρωτα να μας αποσπά από την ιδέα του θανάτου». Και έχουμε την ευκαιρία να τα δούμε στην αναδρομική έκθεση του Ιδρύματος Γουλανδρή στην Άνδρο, και στην Αθήνα. Όλα σχεδόν, εκτός από το πιο γνωστό του, το οποίο οι επιμελητές απέρριψαν ως «κραυγαλέο»...
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Το Fondation Louis Vuitton υποδέχεται 270 έργα του Gerhard Richter σε μια μεγάλη αναδρομική έκθεση

Εικαστικά / Gerhard Richter: «Τώρα που δεν απέμειναν ιερείς ή φιλόσοφοι, οι καλλιτέχνες είναι οι σημαντικότεροι άνθρωποι στον κόσμο»

270 έργα ενός από τους σημαντικότερους εν ζωή ζωγράφους θα εκτεθούν το φθινόπωρο στο Fondation Louis Vuitton σε μια μεγάλη αναδρομική έκθεση.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ