Τα προβατάκια που θα χαρίσουν στο μουσείο Ορσέ την πιο σημαντική του επέκταση

Τα προβατάκια που θα χαρίσουν στο μουσείο Ορσέ την πιο σημαντική του επέκταση Facebook Twitter
Η Κλοντ Λαλάν και ο Φρανσουά Ξαβιέ φωτογραφίζονται με τα "πρόβατά" τους.
0

Είναι λευκά, απαλά και πολύτιμα και από τα πιο γνωστά γλυπτά στον κόσμο της σύγχρονης τέχνης. Είναι τόσο ακριβά που όταν δημοπρατηθούν θα πληρώσουν την επέκταση του μουσείου Ορσέ.

Ο λόγος για τα διάσημα πρόβατα-γλυπτά του Φρανσουά Ξαβιέ Λαλάν που βρίσκονται ανάμεσα σε άλλα σπάνια έργα τέχνης, δικά του και της συζύγου του, επίσης εικαστικού Κλοντ Λαλάν, η δημοπρασία των οποίων είναι μέγα θέμα συζήτησης, αφότου ο φίλος τους και συλλέκτης Ντανιέλ Μαρσεσό αποφάσισε να δημοπρατήσει την ιδιωτική του συλλογή με έργα του ζεύγους Λαλάν προκειμένου να πληρωθεί η επέκταση του Musée d'Orsay στο Παρίσι. Ο επί 50 χρόνια στενός τους φίλος θέλησε να κάνει αυτή τη δωρεά και να αποχωριστεί τα έργα τέχνης ως μέρος των 5 εκατομμυρίων ευρώ που πρόκειται να δωρίσει στο διάσημο γαλλικό μουσείο για να δημιουργηθεί ένα παράρτημα για την αρχειοθέτηση και την έρευνα της τέχνης του 19ου αιώνα.

Από τα πιο διάσημα και σημαντικά καλλιτεχνικά ζευγάρια στην τέχνη του 20ού αιώνα, ο Φρανσουά Ξαβιέ και η Κλοντ Λαλάν, που η τέχνη τους έχει αναγνωριστεί και οι τιμές των έργων τους στις δημοπρασίες βρίσκονται πιο ψηλά από ποτέ, με τα έργα τους έχουν αποτυπώσει τη χαρά της ζωής και αυτό και μόνο τα κάνει ακαταμάχητα.

Συλλαμβάνουν κάτι από την αθωότητα της παιδικής φαντασίας – μια ματιά στον κόσμο όπου όλα είναι δυνατά και όλα μετατρέπονται σε διασκεδαστική εμπειρία. Δεν είναι τυχαίο ότι οι κριτικοί τα πρώτα χρόνια συνέδεαν το έργο τους με τα φαντασιακά τοπία της «Αλίκης στη Χώρα των Θαυμάτων». Μάλιστα τα έβρισκαν λίγο αφελή, λίγο ανόητα και καθόλου χρήσιμα, και τους αγνόησαν εντελώς.

Από τα πιο διάσημα και σημαντικά καλλιτεχνικά ζευγάρια στην τέχνη του 20ού αιώνα, ο Φρανσουά Ξαβιέ και η Κλοντ Λαλάν, που η τέχνη τους έχει αναγνωριστεί και οι τιμές των έργων τους στις δημοπρασίες βρίσκονται πιο ψηλά από ποτέ, με τα έργα τους έχουν αποτυπώσει τη χαρά της ζωής και αυτό και μόνο τα κάνει ακαταμάχητα.

Οι Λαλάν, που χρησιμοποιούσαν κοινό όνομα, πρωταγωνίστησαν στη γλυπτική και τις διακοσμητικές τέχνες με έργα εμπνευσμένα από τη φύση που αποτελούν παράδειγμα σύγκλισης των καλών και των διακοσμητικών τεχνών μέχρι σήμερα, ενώ το έργο τους θεωρείται πολύτιμο και ανήκει στις μεγαλύτερες συλλογές έργων τέχνης. Είχαν κοινή υπογραφή αλλά δεν δούλευαν μαζί τα έργα τους, ο Ξαβιέ Φρανσουά έκανε κυρίως ζώα και η Κλοντ απεικόνιζε τον φυτικό κόσμο.

Η γοητεία του οικείου και του λειτουργικού ζυμώθηκε στα έργα τους με ζωηρή φαντασία, χιούμορ και ποίηση. Μεταξύ των έργων του Λαλάν περιλαμβάνονται μια μεγάλη χάλκινη χελώνα-γλάστρα, φυτεμένη με παχύφυτα, και ένα από τα πρόβατα-σήμα κατατεθέν του ονόματος Λαλάν, επίσης σε μπρούντζο, κηροπήγια με σχήματα πουλιών, ένας πολυέλαιος με ποντίκια και πεταλούδες και μια λάμπα με περιστέρια.

Ο 74χρονος δωρητής Μαρσεσό, ιστορικός τέχνης και επιμελητής πολλών μουσείων του Παρισιού, δήλωσε ότι θα δωρίσει τα έσοδα από τη δημοπρασία του Sotheby's τον επόμενο μήνα για την ανακαίνιση του Hôtel de Mailly-Nesle, ενός σπιτιού του 17ου αιώνα στην άλλη πλευρά του Σηκουάνα, απέναντι από το Λούβρο, το οποίο θα γίνει το Κέντρο Έρευνας και Αρχείων του Μουσείου Ορσέ, που ειδικεύεται στην τέχνη του 19ου αιώνα. Όταν ολοκληρωθεί το 2025, θα είναι το σημαντικότερο έργο πολιτιστικής κληρονομιάς του μουσείου.

Ο ίδιος δήλωσε στον «Γκάρντιαν» ότι «τα έργα έφυγαν από το διαμέρισμά μου πριν από τρεις με τέσσερις ημέρες και κλαίω με λυγμούς κάθε πρωί, αλλά πρέπει κανείς να ξέρει τι θέλει και ο στόχος μου είναι πολύ πιο σημαντικός από το να κρατήσω αυτά τα έργα για τον εαυτό μου, οπότε τελείωσε. Οι Λαλάν ήταν φίλοι μου για 50 χρόνια. Ανέθεσα ο ίδιος κάποια από τα έργα, αλλά δεν ήταν επίσημες παραγγελίες, αλλά φιλικά αιτήματα. Η δική μας σχέση ήταν υπέροχη, τόσο χαρούμενη, φιλική, γεμάτη εμπιστοσύνη. Αισθάνομαι προνομιούχος που τους γνώρισα και μοιράστηκα μαζί τους αυτή την αγνή φιλία».

Τα προβατάκια που θα χαρίσουν στο μουσείο Ορσέ την πιο σημαντική του επέκταση Facebook Twitter
Ο Ιβ Σεν Λοράν στον κήπο του ζευγαριού στο Ury. Το μοντέλο φοράει το μπούστο της Βερούσκα. © Archives Lalanne LITRAN Manuel

Ο Μαρσεσό, πρώην επιμελητής στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης του Παρισιού και στο Μουσείο Διακοσμητικών Τεχνών, και τώρα διευθυντής του Μουσείου Ρομαντικής Ζωής στη γαλλική πρωτεύουσα, πουλάει 18 έργα του Λαλάν, όλα είναι μοναδικά κομμάτια ή πρωτότυπα για μεταγενέστερα γλυπτά του καλλιτέχνη. Ερωτηθείς σχετικά με τη δωρεά του, δήλωσε ότι οι επιμελητές τέχνης έχουν την ευθύνη να «δίνουν το παράδειγμα».

Οι Λαλάν πίστευαν ότι η τέχνη πρέπει να είναι μέρος της καθημερινότητας, μια ιδέα που λάμπει στις γλυπτικές αλλά λειτουργικές δημιουργίες τους. Ακόμη και τα πρόβατα προορίζονται να χρησιμοποιηθούν ως έπιπλα. Η Κλοντ Λαλάν συχνά αμφισβητώντας τα όρια μεταξύ τέχνης και ντιζάιν δούλεψε με τον Ιβ Σεν Λοράν το 1969 φτιάχνοντας το περίφημο μεταλλικό χυτό μπούστο της Βερούσκα, του πιο διάσημου μοντέλου της εποχής της, για την επίδειξή του, που σήμερα εκτίθενται στο μουσείο Ιβ Σεν Λοράν στο Παρίσι και συνέχισε με συνεργασίες με τους Ιμπερ ντε Ζιβανσί, Καρλ Λάνγκερφελντ, Μάρκ Τζέικομπς, Τζον Γκαλιάνο. 

Τα προβατάκια που θα χαρίσουν στο μουσείο Ορσέ την πιο σημαντική του επέκταση Facebook Twitter
François-Xavier Lalanne, Troupeau de Moutons, δημιουργήθηκε μεταξύ 1979 και 2004. © 2021 Artist Rights Society (ARS), New York NY/ADAGP Paris

Ο Φρανσουά Ξαβιέ Λαλάν πέθανε το 2008 σε ηλικία 81 ετών και ήταν σύγχρονος του Μαγκρίτ και του Νταλί στο μεταπολεμικό Παρίσι. Η σύζυγός του, Κλοντ, πέθανε το 2019 σε ηλικία 93 ετών. Τους Λαλάν τους ένωναν όχι μόνο οι λαμπρές τους ιδέες αλλά και η αγάπη τους για την ιστορική γαλλική χειροτεχνία, που μετέφεραν με τελειότητα στη διακοσμητική τους τέχνη.

Μετά τον θάνατο του Φρανσουά Ξαβιέ το 2008 η Κλοντ Λαλάν συνέχισε να δουλεύει μόνη στο Ury, νότια του Παρισιού, στο σπίτι που είχαν μοιραστεί για περισσότερες από πέντε δεκαετίες, φτιάχνοντας φυτά και λουλούδια, έχοντας πάρει πρώτα με χαλκό το φυσικό τους αποτύπωμα για να δημιουργήσει τέλεια αντίγραφα.

Το Hôtel de Mailly-Nesle ήταν κάποτε το σπίτι της οικογένειας De Mailly – τέσσερις από τις πέντε κόρες της οποίας υπήρξαν διαδοχικά επίσημες ερωμένες του Λουδοβίκου XV. Το κτίριο ανήκε αργότερα στον στρατάρχη της Γαλλίας κατά τη διάρκεια της επανάστασης, όταν κατασχέθηκε και χρησιμοποιήθηκε για την αποθήκευση κατασχεμένων έργων τέχνης, και στη συνέχεια ως κατοικία για τους καλλιτέχνες που εκδιώχθηκαν από το Λούβρο. Μόνο η ανατολική πτέρυγα του αρχικού κτιρίου παραμένει μέχρι σήμερα, αλλά περιέχει εξαιρετικές διακοσμήσεις του 17ου αιώνα. Το Μουσείο Ορσέ απέκτησε το κτίριο το 2016.

Τα προβατάκια που θα χαρίσουν στο μουσείο Ορσέ την πιο σημαντική του επέκταση Facebook Twitter
François-Xavier Lalanne, Mouton de Pierre, 1979. Φωτο: Courtesy of Sotheby’s Paris.
Τα προβατάκια που θα χαρίσουν στο μουσείο Ορσέ την πιο σημαντική του επέκταση Facebook Twitter
François-Xavier Lalanne, Η χάλκινη χελώνα που ο Μαρσεσό παρήγγειλε το 1987. Φωτο: Courtesy of Sotheby’s Paris.
Τα προβατάκια που θα χαρίσουν στο μουσείο Ορσέ την πιο σημαντική του επέκταση Facebook Twitter
François-Xavier Lalanne, Les Trois Grands Moutons de Peter, 2008. Φωτο: Courtesy of Sotheby’s Paris.
Τα προβατάκια που θα χαρίσουν στο μουσείο Ορσέ την πιο σημαντική του επέκταση Facebook Twitter
François-Xavier Lalanne, Léopard I, 2005. Φωτο: Courtesy of Sotheby’s Paris.
Τα προβατάκια που θα χαρίσουν στο μουσείο Ορσέ την πιο σημαντική του επέκταση Facebook Twitter
Claude Lalanne, La Femme du Crocodile, 2013. Φωτο: Courtesy of Sotheby’s Paris.
Τα προβατάκια που θα χαρίσουν στο μουσείο Ορσέ την πιο σημαντική του επέκταση Facebook Twitter
François-Xavier Lalanne, Table Les Deux Capricornes Attablés, 2006. Φωτο: Courtesy of Sotheby’s Paris.
Τα προβατάκια που θα χαρίσουν στο μουσείο Ορσέ την πιο σημαντική του επέκταση Facebook Twitter
François-Xavier and Claude Lalanne, Guéridon Singe aux Nénuphars, 2010. Φωτο: Courtesy of Sotheby’s Paris.
Τα προβατάκια που θα χαρίσουν στο μουσείο Ορσέ την πιο σημαντική του επέκταση Facebook Twitter
François-Xavier Lalanne, Le Minotaure, 2004. Φωτο: Courtesy of Sotheby’s Paris.
Τα προβατάκια που θα χαρίσουν στο μουσείο Ορσέ την πιο σημαντική του επέκταση Facebook Twitter
Claude Lalanne, Banc Crocodiles, 2017. Φωτο: Courtesy of Sotheby’s Paris.
Τα προβατάκια που θα χαρίσουν στο μουσείο Ορσέ την πιο σημαντική του επέκταση Facebook Twitter
François-Xavier and Claude Lalanne, La Pomme de Ben, 2013. Φωτο: Courtesy of Sotheby’s Paris.
Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Τέχνη με χιούμορ, με πνεύμα, με αγάπη στη φύση: Η σπουδαία τέχνη των Λαλάν

Εικαστικά / Τέχνη με χιούμορ, με πνεύμα, με αγάπη στη φύση: Η σπουδαία τέχνη των Λαλάν

Η κληρονομιά τους συνεχίζει να αντηχεί στον κόσμο της μόδας, της τέχνης και της διακόσμησης αποδεικνύοντας τη δύναμη της καλλιτεχνικής φαντασίας τους, την εντυπωσιακή τους γνώση της τεχνικής και τη διαρκή οπτική ελκυστικότητα των έργων τους.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μια έκθεση με τα «πειραγμένα» πορτρέτα του θρυλικού Ντέιβιντ Μπέιλι

Πολιτισμός / Μια έκθεση με τα «πειραγμένα» πορτρέτα του θρυλικού Ντέιβιντ Μπέιλι

Ο Μπέιλι ανήκει στη γενιά των σταρ της τέχνης, της μουσικής, του κινηματογράφου, του θεάτρου, της λογοτεχνίας και της φωτογραφίας που πυροδότησαν μια πολιτιστική επανάσταση στις αρχές της δεκαετίας του 1960.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο ζωοπλάστης γλύπτης Ευριπίδης Βαβούρης (1911-1987) 

Εικαστικά / Ευριπίδης Βαβούρης: Πέρα από το «Λαγωνικό» της Φωκίωνος Νέγρη

Ο δημιουργός του γνωστού αγάλματος της Κυψέλης υπήρξε ένας στοχαστικός γλύπτης της Αθήνας με αξιόλογη πορεία, που απέδιδε πειστικά και με μεγάλη ευαισθησία τα κατοικίδια ζώα. Μια επίσκεψη στο ατελιέ του, που έχει διατηρηθεί σε άψογη κατάσταση, αποτέλεσε το ερέθισμα για να τον ανακαλύψουμε και να τον επανεκτιμήσουμε. 
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ένας Ιούνιος γεμάτος τέχνη: 28 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Εικαστικά / Ένας Ιούνιος γεμάτος τέχνη: 28 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Μια σειρά από εκθέσεις σημαντικών καλλιτεχνών χαρακτηρίζουν την έναρξη του καλοκαιριού. Από τα Plásmata 3 της Στεγης έως την αναδρομική έκθεση του Takis κι από τη Marlene Dumas έως την Charline von Heyl.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μαρλέν

Εικαστικά / Marlene Dumas: «Η τέχνη είναι πάντοτε μια πράξη εναντίον της βίας»

Η κορυφαία Νοτιοαφρικανή ζωγράφος παρουσιάζει την πρώτη ατομική της έκθεση στην Ελλάδα, στην οποία τα έργα της διαλέγονται με αρχαιότητες από τις μόνιμες συλλογές του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Πρόδρομος Τσιαβός: «Στην παρουσία μας στον δημόσιο χώρο ο στόχος μας δεν είναι απλά να κάνουμε μια έκθεση αλλά να ακούσουμε, να συζητήσουμε, να αφήσουμε κάτι πίσω μας»

Plāsmata 3 / Πρόδρομος Τσιαβός: «Στόχος μας δεν είναι απλά να κάνουμε μια έκθεση, αλλά να αφήσουμε κάτι πίσω μας»

Ο επικεφαλής Ψηφιακής Ανάπτυξης και Καινοτομίας του Ιδρύματος Ωνάση μιλά με υπόκρουση τα ασταμάτητα τιτιβίσματα των πουλιών που έρχονται από τα σκιερά δέντρα του Πεδίου του Άρεως.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Ραλλού Μάνου, ο Γρηγόρης Σεμιτέκολο και η Ναυσικά Πάστρα σε μια συνάντηση με τη σύγχρονη τέχνη σε ένα εργοστάσιο στον Πειραιά

Εικαστικά / Η Ραλλού Μάνου, ο Γρηγόρης Σεμιτέκολο και η Ναυσικά Πάστρα «συνομιλούν» με τη σύγχρονη τέχνη

Οι τρεις Έλληνες πρωτοπόροι καλλιτέχνες που στιγμάτισαν την ελληνική δημιουργία, σε μια απρόσμενη διαγενεακή συνάντηση με τη Sagg Napoli και τον Mungo Thomson, σε ένα εργοστάσιο στον Πειραιά.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
PLASMATA 3 TOPIC

Plāsmata 3 / Plāsmata 3: «Ο πιο σύντομος δρόμος είναι πάντα ο λιγότερο ενδιαφέρων»

Η Αφροδίτη Παναγιωτάκου, καλλιτεχνική διευθύντρια του Ιδρύματος Ωνάση, επιμελείται μαζί με την ομάδα της Στέγης μια έντυπη «ξενάγηση» στην έκθεση «Plāsmata 3: We’ve met before, haven’t we?», που παρουσιάζεται στο Πεδίον του Άρεως.
THE LIFO TEAM
O Jean Tinguely σατίριζε την εξάρτησή μας από την τεχνολογία πολύ πριν το AI

Εικαστικά / O Jean Tinguely σατίριζε την εξάρτησή μας από την τεχνολογία πολύ πριν το AI

Τα παράξενα μηχανικά γλυπτά του πρωτοποριακού καλλιτέχνη –του οποίου φέτος γιορτάζονται τα 100 χρόνια από τη γέννησή του με εκθέσεις σε όλο τον κόσμο– αποτελούν ένα σαρδόνιο σχόλιο και για τη σύγχρονη κοινωνία.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
2ο κομμάτι Αφροδίτη

Onassis Stegi / Ξενάγηση στα Plāsmata: Κεφάλαιο 2

«Μας αρέσει η παρέκκλιση και η απόκλιση. Στη ζωή, γενικά. Στους ανθρώπους. Και στην τέχνη. Και εδώ. Από τον Ροδώνα στη Γαρδένια, από τις Αριές στο θέατρο Αλίκη. Οι σπείρες έχουν φτιαχτεί για να τις περπατήσεις και τα παρτέρια για να σταθείς».
ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΟΥ
Αφροδίτη 5.

Onassis Stegi / Ξενάγηση στα Plāsmata: Κεφάλαιο 5

«Και έχεις τόσα να πεις με τα έργα που θα συναντήσεις. Σαν τα ταξίδια. Τα αληθινά ταξίδια, όχι αυτά που κάνεις για δουλειά. Τα άλλα. Εκείνα που κάνεις με παρέα και πιάνετε κουβέντα με αγνώστους χωρίς βιασύνη. Εκείνα που παίρνεις τον χρόνο σου για να χορτάσεις τις λεπτομέρειες».
ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΟΥ