Ροντέν: Μια έκθεση στην Tate αποκαλύπτει τη σημασία του γύψου στο έργο του

Ροντέν: Μια έκθεση στην Tate αποκαλύπτει τη σημασία του γύψου στο έργο του Facebook Twitter
0

«Το σπουδαιότερο», γράφει ο Ροντέν στη διαθήκη που απευθύνει προς τους νέους καλλιτέχνες, «είναι να συγκινείσαι, να αγαπάς, να ελπίζεις, να πάλλεσαι, να ζεις».

Με μια μεγάλη έκθεση, την πρώτη που επικεντρώνεται στη σημασία του γύψου στο έργο του, η Tate τιμά τον ανανεωτή της γλυπτικής που δουλεύοντας στα τέλη του 20ού αιώνα, «παραβίασε» τους κανόνες της κλασικής γλυπτικής για να δημιουργήσει μια εικόνα του ανθρώπινου σώματος που αντικατοπτρίζει τις ρήξεις, τις πολυπλοκότητες και τις αβεβαιότητες της σύγχρονης εποχής.

Αν και ο Ροντέν είναι γνωστός για τα χάλκινα και μαρμάρινα γλυπτά του, ο ίδιος δούλεψε ως μοντελιστής που συνέλαβε την κίνηση, το φως και τον όγκο σε εύκαμπτα υλικά όπως ο πηλός και ο γύψος.

Η έκθεση στην Tate που θα ξεκινήσει στις 18 Μαΐου ανακαλεί την ατμόσφαιρα που επικρατούσε μέσα στο στούντιό του. Οι γύψοι σε όλα τα μεγέθη δείχνουν πως πειραματίζεται συνεχώς με τον κατακερματισμό, την επανάληψη και την ένωση υπαρχόντων τμημάτων με μη συμβατικούς τρόπους. Μερικά από τα πιο γνωστά έργα του επηρεάστηκαν από αυτήν τη διαδικασία, συμπεριλαμβανομένων των The Burghers of Calais, το οποίο παρουσιάζεται στην έκθεση με αποκατεστημένο τον αρχικό του γύψο.

Ο Ροντέν, πατριάρχης της σύγχρονης γλυπτικής, ζούσε μέσα σε ένα εργαστήριο και η ικανότητά του ήταν μοναδική στο να χειρίζεται πήλινα, χάλκινα, μαρμάρινα στερεά που μεταφέρουν κίνηση και συναίσθημα.

Τα διακόσια έργα, που προέρχονται από τη συλλογή του μουσείου Ροντέν στο Παρίσι και δεν έχουν ποτέ εκτεθεί εκτός Γαλλίας, δείχνουν όχι μόνο τη διαδικασία αλλά και την περίπλοκη δυναμική του εργαστηρίου και τις σχέσεις του με την Camille Claudel, τη Γιαπωνέζα ηθοποιό Ohta Hisa και τη Γερμανίδα αριστοκράτισσα Helene Von Nostitz. 

Ο Ροντέν, πατριάρχης της σύγχρονης γλυπτικής, ζούσε μέσα σε ένα εργαστήριο και η ικανότητά του ήταν μοναδική στο να χειρίζεται πήλινα, χάλκινα, μαρμάρινα στερεά που μεταφέρουν κίνηση και συναίσθημα. Ακόμα και σήμερα πλήθος καλλιτεχνών μελετούν την ανώτερη ποιότητα και τη μοναδική εκτέλεση του έργου του. Γιατί οι πειραματισμοί του, που σηματοδοτούν προσεγγίσεις και νοήματα, προκαλούν πάντα τη μέγιστη συναισθηματική ένταση, με τα έργα του να μεταδίδουν τη δύναμη της κίνησης και της έκφρασης με ρεαλισμό, προσδίδοντας φυσικότητα στην ανθρώπινη μορφή.

Ροντέν: Μια έκθεση με τα γύψινα από το εργαστήριό του αποκαλύπτει τον κόσμο του εργαστηρίου του γίγαντα της γλυπτικής Facebook Twitter
Auguste Rodin, Study for The Thinker. Φωτο: Musée Rodin

Ακόμα και στα έργα από γύψο ο Ροντέν, ένας πολυτάλαντος και ακούραστος εργάτης της τέχνης, καταφέρνει να αποδώσει τη σκιά και το φως με απαράμιλλη αρμονία και πλαστικότητα.

Ο Ροντέν γεννήθηκε το 1840 στο Παρίσι όπου και μεγάλωσε. Από παιδί έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον για τη ζωγραφική και μόλις στα δέκα του χρόνια παίρνει τα πρώτα μαθήματα ζωγραφικής. Δεκατεσσάρων σπουδάζει στο «École Impériale de Dessin» αλλά απορρίπτεται από την «École des Beaux-Arts» (Σχολή Καλών Τεχνών) στην οποία διακαώς επιθυμούσε να εισαχθεί. Δεν απογοητεύεται, ανακαλύπτει την κλίση του στη γλυπτική και κείνη η αποτυχία του ήταν η ώθηση που τον διαμόρφωσε σε πρωτοποριακό, εξαιρετικό γλύπτη.

Δεκαοκτώ ετών αρχίζει να εργάζεται για να συντηρήσει την οικογένειά του και συγχρόνως κατασκευάζει τα πρώτα του έργα. Ο θάνατος της αγαπημένης του αδερφής Μαρί, τέσσερα χρόνια αργότερα, θα τον τραυματίσει ψυχικά και θα τεθεί σε θεραπευτική αγωγή. Με την ενθάρρυνση του πατέρα του, που πιστεύει στο ταλέντο του, συνεχίζει.

Στα 24 του (1864) συναντά τη Ροζ Μπερέ που γίνεται μούσα και σύντροφός του ποζάροντας σε αρκετά έργα του. Το 1866 εκείνη θα μείνει έγκυος και θα γεννηθεί ο γιος τους, τον οποίο δεν αναγνώρισε ποτέ.

Ροντέν: Μια έκθεση με τα γύψινα από το εργαστήριό του αποκαλύπτει τον κόσμο του εργαστηρίου του γίγαντα της γλυπτικής Facebook Twitter
Ο Ροντέν στο ατελιέ του περ.1905. Φωτο: Albert Harlingue | Musée Rodin

Το 1875 για πρώτη φορά εκτίθεται έργο του στο Σαλόν του Παρισιού. Ταξιδεύει στην Ιταλία και επηρεάζεται σημαντικά από την οπτική και το έργο του Μιχαήλ Άγγελου. Συνεχίζει να παίρνει μέρος στο Σαλόν με έργα του μεγάλων διαστάσεων, σμιλευμένα. Αναγνωρίζεται από όλους πλέον η υψηλή αισθητική του, όμως οι κριτικοί της εποχής τον κατηγορούν πως χρησιμοποιεί καλούπι, γιατί δεν μπορούν να πιστέψουν στο ταλέντο του και τη ρεαλιστική απόδοση των έργων του.

Το 1880, στην ηλικία των σαράντα, αρχίζει να δημιουργεί τις περίφημες «Πύλες της Κολάσεως» βασιζόμενος στη «Θεία Κωμωδία» του Δάντη, που αποτέλεσαν τη βάση για τα δημοφιλέστερα έργα του, όπως ο «Σκεπτόμενος» και το «Φιλί».

Διδάσκει γλυπτική και τότε γνωρίζεται με τη δεκαοκτάχρονη Καμίλ Κλοντέλ, που γίνεται πηγή έμπνευσης, μαθήτρια, μοντέλο, ερωτική σύντροφος και συνεργάτης του μέχρι το 1898 που διακόπτεται η σχέση τους, χωρίς όμως ποτέ να εγκαταλείψει τη Ροζ Μπερέ.

Ροντέν: Μια έκθεση με τα γύψινα από το εργαστήριό του αποκαλύπτει τον κόσμο του εργαστηρίου του γίγαντα της γλυπτικής Facebook Twitter
Auguste Rodin’s The Burghers of Calais, 1889. Φωτο: Musée Rodin, Paris

Η αρχή του 20ού αιώνα τον βρίσκει καταξιωμένο και αναγνωρισμένο, με μερικές δεκάδες βοηθών-μαθητών γύρω του για να μπορεί να αντεπεξέρχεται στον όγκο των παραγγελιών που του ανατίθενται.

Το 1908 μετακομίζει στην καρδιά της πόλης, στο Hôtel Biron, ένα υπέροχο αρχοντικό χτισμένο στα 1720, κρυμμένο πίσω από τον επιχρυσωμένο τρούλο του Les Invalides, με μεγάλες τζαμαρίες που εκτείνονται από το δάπεδο μέχρι την οροφή, αφήνοντας να πλημμυρίζουν τα δωμάτια με φως και επιτρέποντας να απολαμβάνει τη θέα ενός από τους καλύτερους κήπους της πόλης.

Ο Ροντέν το χρησιμοποίησε ως εργαστήρι για χρόνια. Το δώρισε στο γαλλικό κράτος με τα έργα του, και μαζί με τη συλλογή του από πίνακες ζωγραφικής μετατράπηκε σε μουσείο Ροντέν, εκεί που υπάρχει συγκεντρωμένη ολόκληρη η σημαντική δουλειά του, ακριβώς στους χώρους όπου μεγαλούργησε.

Ενώ έχει ξεσπάσει ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος καταφεύγει στο Μεντόν, όπου βρίσκεται το εξοχικό του, και συνεχίζει να εργάζεται.

Τον Ιανουάριο του 1917 παντρεύεται την πιστή σύντροφό του Ροζ Μπερέ, η οποία πεθαίνει μετά από δύο εβδομάδες. Λίγους μήνες αργότερα, τον Νοέμβριο του 1917, θα πεθάνει και ο ίδιος και θα ταφεί εκεί.

Ροντέν: Μια έκθεση με τα γύψινα από το εργαστήριό του αποκαλύπτει τον κόσμο του εργαστηρίου του γίγαντα της γλυπτικής Facebook Twitter
Rodin’s ‘Dance Movement’ (1911), part of the sculptor’s ‘late obsession with extreme acrobatic dance poses’ © Musée Rodin
Ροντέν: Μια έκθεση με τα γύψινα από το εργαστήριό του αποκαλύπτει τον κόσμο του εργαστηρίου του γίγαντα της γλυπτικής Facebook Twitter
Study for Torso of John the Baptist’ (1878–87) © Musée Rodin
Ροντέν: Μια έκθεση με τα γύψινα από το εργαστήριό του αποκαλύπτει τον κόσμο του εργαστηρίου του γίγαντα της γλυπτικής Facebook Twitter
Auguste Rodin,The Tragic Muse, 1890. Φωτο: Christian Baraja/Studio SLB/collections du Musee Rodin, Paris
Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Ογκίστ Ροντέν: Αυτή είναι η ζωή του καλλιτέχνη που δημιούργησε το γλυπτό ο «Σκεπτόμενος»

Γεννήθηκε Σαν Σήμερα / Ογκίστ Ροντέν: Αυτή είναι η ζωή του καλλιτέχνη που δημιούργησε το γλυπτό ο «Σκεπτόμενος»

Τα ρεαλιστικά γλυπτά του, που εκφράζουν τα ανθρώπινα συναισθήματα αλλά και τις αδυναμίες, εξακολουθούν να είναι σήμερα ιδιαίτερα δημοφιλή και να συγκεντρώνουν πλήθη φιλότεχνων όπου και αν εκτίθενται.
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
Η καθοριστική επίδραση του Φειδία στον Ροντέν, σε μια μοναδική έκθεση στο Βρετανικό Μουσείο

Εικαστικά / Η καθοριστική επίδραση του Φειδία στον Ροντέν, σε μια μοναδική έκθεση στο Βρετανικό Μουσείο

Οι επισκέπτες της έκθεσης «Ο Ροντέν και η τέχνη της Αρχαίας Ελλάδας» θα ανακαλύψουν την εκλεκτική συγγένεια των γλυπτών του Ροντέν με τα αρχαιοελληνικά γλυπτά
IRENE D'ATHENES

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ένας Μάιος γεμάτος τέχνη: Όλες οι εκθέσεις που δεν πρέπει να χάσεις

Εικαστικά / Ένας Μάιος γεμάτος τέχνη: 24 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Οικολογία, αποικιοκρατία, εξουσία, η σχέση μας με τα ζώα, μετανάστευση, ρατσισμός: Η εικαστική κίνηση της Αθήνας σήμερα αναδεικνύει τα φλέγοντα και επίκαιρα θέματα που απασχολούν τους σύγχρονους εικαστικούς.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μπάμπης Ρετζεπόπουλος: Ένας ανένταχτος, εκλεκτικός και ασυμβίβαστος καλλιτέχνης

Εικαστικά / Η αθώα, ανόθευτη, παιδική ματιά στο έργο του Μπάμπη Ρετζεπόπουλου

Η Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων τιμά με μία αναδρομική έκθεση τον, γνωστό και ως Babis R., ζωγράφο και χαράκτη, έναν ανένταχτο καλλιτέχνη που, πέρα από το πολύτιμο εικαστικό του έργο, μάς άφησε παρακαταθήκη την ακεραιότητά του και την απροκατάληπτη στάση του απέναντι στην τέχνη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
H εκρηκτική συνάντηση του Francis Bacon με τον Peter Beard

Σαν σήμερα / Φράνσις Μπέικον: «Σιχαίνομαι εννιά στις δέκα ζωγραφιές που βλέπω, ανάμεσά τους και τις δικές μου»

Σαν σήμερα το 1992 πεθαίνει ο σπουδαίος αιρετικός Βρετανός ζωγράφος και ανατόμος της ανθρώπινης υπαρξιακής αγωνίας. Ο Βασίλης Κιμούλης είχε μεταφράσει αποκλειστικά για τη LIFO αποσπάσματα από τις εκρηκτικές συνομιλίες του Μπέικον με τον φωτογράφο Peter Beard.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΙΜΟΥΛΗΣ
Η Κιμώνα τα μεσάνυχτα γίνεται γάτα

Εικαστικά / Όταν η Κιμώνα ήταν μικρή έκλεβε τους μαγνήτες του παππού της, του γλύπτη Takis

Η τοσοδούλα γκαλερί Red Carpet, με το τέλειο γκράφιτι στον τοίχο, ξεχωρίζει από μακριά στην οδό Σολωμού. Κόρη της εικαστικού Λυδίας Βενιέρη και εγγονή του γλύπτη Takis, η ιδιοκτήτριά της, η Κιμώνα, φιλοξενεί 7 καλλιτέχνες σε 15 τετραγωνικά. Όταν της μιλούν για τα Eξάρχεια τα μάτια της βγάζουν καρδούλες.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ
Άγγελος Μεργές: Οff season παραθεριστές με χρώματα που εκπέμπουν ηλεκτρισμένη ενέργεια

Εικαστικά / Παραθεριστές ή πρόσφυγες; Οι αινιγματικές φιγούρες του Άγγελου Μεργέ

Ο 36χρονος Έλληνας ζωγράφος, με έδρα τη Ζυρίχη, εκθέτει στην γκαλερί Καλφαγιάν έργα του με διφορούμενες –έντονα χρωματισμένες και ηλεκτρισμένες– ανθρώπινες φιγούρες σε off season παραλίες, που θυμίζουν ήρωες του Αντονιόνι.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Leigh Bowery: ακόρεστη όρεξη για έρωτα και υψηλή τέχνη από την καλτ φιγούρα που σημάδεψε μια εποχή

Nothing Days / Leigh Bowery: Ακόρεστη όρεξη για έρωτα και υψηλή τέχνη από την καλτ φιγούρα που σημάδεψε μια εποχή

Ο εκκεντρικός καλλιτέχνης που ο Boy George είχε χαρακτηρίσει ως «μοντέρνα τέχνη με πόδια» έζησε μια περιπετειώδη ζωή με εκατοντάδες συνευρέσεις στις τουαλέτες του Λονδίνου, δημιουργώντας ταυτόχρονα τέχνη με τα μοναδικά καλτ κοστούμια του που σημάδεψαν μια γενιά σχεδιαστών και εξακολουθούν να εμπνέουν.
M. HULOT
Project Mycelium: Η διάβρωση, η αναγέννηση και τα μανιτάρια που φυτρώνουν σε μια φανταστική τουαλέτα της Κάλλας

Εικαστικά / Μια πρωτοποριακή συνάντηση τέχνης, επιστήμης, ιστορίας και οικολογίας

Στο Project Mycelium, τρία εντυπωσιακά κοστούμια, που θα μπορούσαν να φοράνε η Μαρία Κάλλας, η βασίλισσα Αμαλία και ο Ιωάννης Καποδίστριας, καταβροχθίζονται από ζωντανούς μύκητες.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Οι αόρατες δυνάμεις στο έργο της Καλλιόπης Παυλίδη

Εικαστικά / Οι αόρατες δυνάμεις στο έργο της Καλλιόπης Παυλίδη

Η 27χρονη εικαστικός μιλά για τη διαδρομή της από την Αθήνα στο Λος Άντζελες, για το πώς το ερωτικό πάθος μεταμόρφωσε την τέχνη της, καθώς και για τη μυστικιστική διάσταση στα έργα της. Για τη γνωριμία της με τη Lana Del Rey απέφυγε να μιλήσει.
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
«Η εμμονή του βλέμματος»: Μας αφορά η τέχνη του Τέτση σήμερα;

The Review / Μας αφορά η τέχνη του Τέτση σήμερα;

Ποιο είναι το αποκαλούμενο «εθνικό αφήγημα» που υπηρετεί η Εθνική Πινακοθήκη; Ο Χρήστος Παρίδης συζητά με τον δημοσιογράφο και επιμελητή εκθέσεων Δημήτρη Τρίκα για τη νέα επετειακή έκθεση στη μνήμη του Παναγιώτη Τέτση, η οποία μόλις εγκαινιάστηκε στην Εθνική Πινακοθήκη.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Το εξαίσιο ελληνικό φως του Περικλή Βυζάντιου / Περικλής Βυζάντιος: από το Παρίσι της Μπελ Επόκ στο φως της Ύδρας 

Εικαστικά / Το εξαίσιο ελληνικό φως του Περικλή Βυζάντιου

Μια ανασκόπηση της ζωής και του έργου του ζωγράφου, που ήταν γνωστός για τα ελληνικά τοπία και την Ύδρα, με αφορμή την αναδρομική έκθεση του Περικλή και του Ντίκου Βυζάντιου στο Ίδρυμα Θεοχαράκη.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
 Μαρία Ελένα Βιέρα ντα Σίλβα: Η Συλλογή Guggenheim επανασυστήνει στο κοινό μια σημαντική ζωγράφο

Εικαστικά / Μαρία Ελένα Βιέρα ντα Σίλβα: Η Συλλογή Guggenheim επανασυστήνει στο κοινό μια σημαντική ζωγράφο

Με αφορμή την αναδρομική έκθεση στη Συλλογή Peggy Guggenheim στη Βενετία, έφτασε η στιγμή να ανακαλύψουμε τη ζωγράφο που θεωρείται εθνικός θησαυρός για την Πορτογαλία.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ματίς και Μαργκερίτ: Βλέποντας τον ζωγράφο μέσα από τα μάτια της κόρης του

Εικαστικά / Ματίς και Μαργκερίτ: Βλέποντας τον ζωγράφο μέσα από τα μάτια της κόρης του

Μια νέα έκθεση στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης στο Παρίσι με πορτρέτα της κόρης του Ανρί Ματίς, Μαργκερίτ, προσφέρει μια νέα οπτική στο έργο του μεγάλου Γάλλου καλλιτέχνη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ