Κρίστο: Μια έκθεση στο Παρίσι με τα πρώιμα έργα του

Ο Κρίστο πριν από τον Κρίστο: Μια έκθεση στο Παρίσι αποκαλύπτει τα παλαιότερα έργα του καλλιτέχνη Facebook Twitter
Ο Κρίστο κατά τη διάρκεια της ανέγερσης των 26 βαρελιών πετρελαίου (1961) στο στούντιο του φωτογράφου Jean-Dominique Lajoux στο Παρίσι. Φωτο: © 1961 Christo and Jeanne-Claude Foundation Artwork © Christo and Jeanne-Claude Foundation. Φωτο: Jean-Dominique Lajoux
0

Πολύ πριν τυλίξει το Ράιχσταγκ και την Pont-Neuf στο Παρίσι, ο Κρίστο ξεκίνησε με πειράματα στον χώρο, δημιουργώντας έργα μικρότερης κλίμακας.

Έχοντας φύγει από την κομμουνιστική Βουλγαρία για το Παρίσι και δουλεύοντας σε ένα δωμάτιο που προοριζόταν για υπηρετικό προσωπικό, ο εξαθλιωμένος πρόσφυγας άρχισε να δημιουργεί τα πρώτα του τυλιγμένα γλυπτά χρησιμοποιώντας καθημερινά αντικείμενα όπως κουτιά, μπουκάλια και –όταν βρήκε ένα μεγαλύτερο στούντιο– παλιά βαρέλια πετρελαίου.

Δύο χρόνια μετά τον θάνατό του, μερικά από τα σπάνια εμφανιζόμενα έργα του, πολλά από τα οποία είναι δημιουργικοί πειραματισμοί που αργότερα θα εκφράζονταν σε πολύ μεγαλύτερα έργα –συμπεριλαμβανομένου του περιτυλίγματος της Αψίδας του Θριάμβου τον περασμένο Οκτώβριο– παρουσιάζονται σε μια νέα έκθεση στο Παρίσι.

Η έκθεση θα συμπληρώσει ένα ακόμα κομμάτι από τη δημιουργική καριέρα του παζλ που λέγεται Κρίστο, ο οποίος αποτέλεσε μια αυτόνομη καλλιτεχνική προσωπικότητα στον χώρο της τέχνης του 20ού αιώνα.

Δύο χρόνια μετά τον θάνατό του, μερικά από τα σπάνια εμφανιζόμενα έργα του, πολλά από τα οποία είναι δημιουργικοί πειραματισμοί που αργότερα θα εκφράζονταν σε πολύ μεγαλύτερα έργα –συμπεριλαμβανομένου του περιτυλίγματος της Αψίδας του Θριάμβου τον περασμένο Οκτώβριο– παρουσιάζονται σε μια νέα έκθεση στο Παρίσι.

Στην έκθεση θα παρουσιαστούν 25 έργα που δημιούργησε ο Κρίστο πριν από τη συνεργασία του με τη σύζυγό του, Ζαν Κλοντ, μεταξύ 1958 και 1963.

Η Lorenza Giovanelli, διευθύντρια του Christo and Jeanne-Claude Studio με έδρα τη Νέα Υόρκη, την πόλη όπου ζούσε το ζευγάρι, δήλωσε ότι αυτή η έκθεση είναι μια ευκαιρία να δούμε μερικά από τα αντικείμενα που δημιούργησε και με τα οποία πειραματίστηκε πριν από τα εμβληματικά τυλιγμένα κομμάτια.

«Όλοι συνδέουν τον Κρίστο με το περιτύλιγμα, αλλά εδώ συνειδητοποιείς πόσο επηρεάστηκε από την ατμόσφαιρα που τον περιέβαλε στο Παρίσι όταν έφτασε από τη Βουλγαρία και είδε παντού αυτό το πρωτοποριακό καλλιτεχνικό έργο. Από αυτά τα αντικείμενα μπορούμε να δούμε το καλλιτεχνικό ταξίδι του και πώς έφτασε σε μερικά από τα σημαδιακά έργα του».

Γεννημένος στη Βουλγαρία ως Christo Vladimirov Javacheff, ο Κρίστο, όπως έγινε γνωστός, σπούδασε στη Σόφια, αλλά αυτομόλησε στη Δύση το 1957, κρυμμένος σε ένα τρένο από την Πράγα στη Βιέννη και στη συνέχεια μέσω Γενεύης στο Παρίσι, όπου γνώρισε τη Jeanne-Claude Denat de Guillebon, η οποία έγινε σύζυγος και καλλιτεχνική του σύντροφος μέχρι τον θάνατό της το 2009. Το ζευγάρι μετακόμισε στη Νέα Υόρκη το 1964, περνώντας τα τρία πρώτα χρόνια εκεί ως παράνομοι μετανάστες.

Ο Κρίστο πριν από τον Κρίστο: Μια έκθεση στο Παρίσι αποκαλύπτει τα παλαιότερα έργα του καλλιτέχνη Facebook Twitter
Ο Κρίστο στην αποθήκη του στο υπόγειο του διαμερίσματος της Jeanne-Claude στη λεωφόρο Raymond Poincaré 4. Παρίσι, 1960. Φωτο: René Bertholo. © 1960 Christo and Jeanne-Claude Foundation

«Τη στιγμή που κοιτάζεις αυτά τα πρώιμα έργα δεν μπορείς παρά να γοητευτείς που έχουν μια τόσο ισχυρή φυσική παρουσία. Και τα εκθέματα περιλαμβάνουν μια από τις ελάχιστες κατασκευές βαρελιών που υπάρχουν ακόμη, επειδή οι περισσότερες καταστράφηκαν όταν ο Κρίστο και η Ζαν Κλοντ μετακόμισαν στη Νέα Υόρκη», δήλωσε η Giovanelli.

Με αυτά τα κομμάτια, που παρουσιάζονται στην έκθεση, διαφαίνεται το ενδιαφέρον του Κρίστο για την υφή και το κυλινδρικό σχήμα και ο τρόπος με τον οποίο μετεξελίχθηκε η δουλειά του.

Το τελευταίο έργο του Κρίστο που σχεδιάστηκε πριν από τον θάνατό του, τον Μάιο του 2020 σε ηλικία 84 ετών, το «Mastaba», μια κατασκευή ύψους 150 μέτρων και μήκους 300 μέτρων, κατασκευασμένη από 410.000 πολύχρωμα ατσάλινα βαρέλια, αναμένεται να τοποθετηθεί στην έρημο Liwa στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, περίπου 100 μίλια νότια του Άμπου Ντάμπι.

Ο Κρίστο πριν από τον Κρίστο: Μια έκθεση στο Παρίσι αποκαλύπτει τα παλαιότερα έργα του καλλιτέχνη Facebook Twitter
Κρίστο και Ζαν Κλοντ, "Τοίχος από βαρέλια πετρελαίου-Το Σιδηρούν Παραπέτασμα", Rue Visconti, Παρίσι, 1961-62. Φωτο: Jean-Dominique Lajoux. © 1962 Christo and Jeanne-Claude Foundation
Ο Κρίστο πριν από τον Κρίστο: Μια έκθεση στο Παρίσι αποκαλύπτει τα παλαιότερα έργα του καλλιτέχνη Facebook Twitter
Τα τυλιγμένα βαρέλια πετρελαίου του Κρίστο, 1958-1959. Φωτο: Christo: © 1959 Christo and Jeanne-Claude Foundation
Ο Κρίστο πριν από τον Κρίστο: Μια έκθεση στο Παρίσι αποκαλύπτει τα παλαιότερα έργα του καλλιτέχνη Facebook Twitter
Κρίστο, "Πακέτο", 1958. Property of the Estate of Christo V. Javacheff. Φωτο: Eeva-Inkeri. © 1958 Christo and Jeanne-Claude Foundation
Ο Κρίστο πριν από τον Κρίστο: Μια έκθεση στο Παρίσι αποκαλύπτει τα παλαιότερα έργα του καλλιτέχνη Facebook Twitter
Ο Κρίστο στο στούντιό του στη rue de Saint-Sénoch 14, 1961. Φωτο: Jean-Jacques Lévèque © 1961 Christo and Jeanne-Claude Foundation
Ο Κρίστο πριν από τον Κρίστο: Μια έκθεση στο Παρίσι αποκαλύπτει τα παλαιότερα έργα του καλλιτέχνη Facebook Twitter
Κρίστο, "Ράφια", 1958. Property of the Estate of Christo V. Javacheff Φωτο: Eeva-Inkeri. © 1958 Christo and Jeanne-Claude Foundation
Ο Κρίστο πριν από τον Κρίστο: Μια έκθεση στο Παρίσι αποκαλύπτει τα παλαιότερα έργα του καλλιτέχνη Facebook Twitter
Κρίστο, "Κρατήρας", 1959. Property of the Estate of Christo V. Javacheff Φωτο: Wolfgang Volz. © 1959 Christo and Jeanne-Claude Foundation
Ο Κρίστο πριν από τον Κρίστο: Μια έκθεση στο Παρίσι αποκαλύπτει τα παλαιότερα έργα του καλλιτέχνη Facebook Twitter
Κρίστο, "Πακέτο σε τραπέζι", 1961. © Christo and Jeanne-Claude Foundation Φωτο: Thomas Lannes, Courtesy Gagosian
Ο Κρίστο πριν από τον Κρίστο: Μια έκθεση στο Παρίσι αποκαλύπτει τα παλαιότερα έργα του καλλιτέχνη Facebook Twitter
Κρίστο, "Δύο τυλιγμένες καρέκλες", 1961. © Christo and Jeanne-Claude Foundation. Φωτο: Thomas Lannes, Courtesy Gagosian
Ο Κρίστο πριν από τον Κρίστο: Μια έκθεση στο Παρίσι αποκαλύπτει τα παλαιότερα έργα του καλλιτέχνη Facebook Twitter
Ο Κρίστο κατά τη διάρκεια της ανέγερσης των 26 βαρελιών πετρελαίου (1961) στο στούντιο του φωτογράφου Jean-Dominique Lajoux στο Παρίσι. Φωτο: © 1961 Christo and Jeanne-Claude Foundation Artwork © Christo and Jeanne-Claude Foundation. Φωτο: Jean-Dominique Lajoux

Η έκθεση «Christo: Early Works 1958-1963» θα διαρκέσει από τις 10 Ιουνίου έως τις 8 Οκτωβρίου στην Gagosian στο Παρίσι.

Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

L'Arc de Triomphe, Wrapped

Εικαστικά / Η «πακεταρισμένη» Αψίδα του Θριάμβου: Πώς υλοποιήθηκε το μνημειώδες έργο του Κρίστο

Η Χριστίνα Μπουφέα, η μοναδική Ελληνίδα που συμμετείχε ενεργά στο πρότζεκτ «Arc de Triomphe, Wrapped» των Κρίστο και Ζαν-Κλοντ, περιγράφει όλη τη διαδικασία του «πακεταρίσματος» του παρισινού τοπόσημου.
ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΜΠΟΥΦΕΑ*
Το επόμενο μεταθανάτιο έργο του Κρίστο θα είναι ο μεγαλύτερος μασταμπάς του κόσμου

Πολιτισμός / Το επόμενο μεταθανάτιο έργο του Κρίστο θα είναι ο μεγαλύτερος μασταμπάς του κόσμου

Ο μασταμπάς θα έχει 150 μέτρα ύψος - 12 μέτρα ψηλότερο από τη Μεγάλη Πυραμίδα της Γκίζας στην Αίγυπτο, 160 χιλιόμετρα νότια του Αμπού Ντάμπι, σε μια περιοχή με τους ψηλότερους αμμόλοφους στον κόσμο.
THE LIFO TEAM

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

12 διαμάντια από την έκθεση «Από τον Μονέ στον Πικάσο» και η ιστορία τους

Εικαστικά / 12 διαμάντια στην έκθεση «Από τον Μονέ στον Γουόρχολ» και η ιστορία τους

Από τα 84 έργα που φιλοξενεί η έκθεση, επιλέξαμε αυτά στα οποία αξίζει να σταθούμε, καθώς περιηγούμαστε στην ιστορία, στον πλούτο και στην περιπλοκότητα των κινημάτων της τέχνης τα τελευταία 130 χρόνια.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Εκθέσεις Δεκέμβριος 2025

Εικαστικά / Ο Δεκέμβρης έχει εκθέσεις που δεν χάνονται

Η έκθεση «Από τον Monet στον Warhol», που άνοιξε πριν από λίγες μέρες, δικαίως μονοπωλεί το ενδιαφέρον μας, όπως και το αφιέρωμα στο έργο της Λίλα ντε Νόμπιλι. Η λίστα μας όμως δεν εξαντλείται σε αυτές τις δύο!
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Δυο τιτάνες της ζωγραφικής, δυο μεγάλοι αντίπαλοι στην Tate Britain

Εικαστικά / Τέρνερ και Κόνσταμπλ: Δύο μεγάλοι ανταγωνιστές συναντιούνται ξανά

Για να τιμήσει τα 250 χρόνια από τη γέννησή τους η Tate Britain εξερευνά με μια έκθεση-ορόσημο τις αλληλένδετες ζωές τους και αυτό που τους ένωνε πάνω απ' όλα, την ανεξάντλητη πηγή ομορφιάς και έμπνευσης που είναι η φύση.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Η Chryssa συνέδεσε την αρχαία μορφή και απλότητα με τη σύγχρονη τεχνολογία»

Εικαστικά / «Η Chryssa συνέδεσε την αρχαία μορφή και απλότητα με τη σύγχρονη τεχνολογία»

Με αφορμή τη δωρεά του αρχείου της στο ΕΜΣΤ, μέσα από πλήθος τεκμηρίων και σημειώσεων, ξαναδιαβάζουμε το έργο μιας σπουδαίας καλλιτέχνιδας της πρωτοπορίας και αναζητάμε εκ νέου την προσωπικότητά της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο κόσμος του Ανδρέα Βουτσινά ζωντανεύει ξανά σε μια σπάνια εκθεση

Εικαστικά / Ο κόσμος του Ανδρέα Βουτσινά ζωντανεύει ξανά σε μια σπάνια έκθεση

Σπάνια αντικείμενα, έργα τέχνης, memorabilia, φωτογραφίες, αφιερώσεις και μία μικρή αναπαράσταση του σπιτιού του χαρισματικού ηθοποιού, δάσκαλου και σκηνοθέτη στο Παρίσι έχουμε την ευκαιρία να δούμε στην έκθεση «Εγώ, ο Ανδρέας Βουτσινάς» που ξεκίνησε μόλις.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Η Λίλα Ντε Νόμπιλι έχτισε περιοχές θαυμάτων, ρομαντισμού και τρυφερότητας»

Εικαστικά / «Η Λίλα Ντε Νόμπιλι έχτισε περιοχές θαυμάτων, ρομαντισμού και τρυφερότητας»

Μια έκθεση για τη θρυλική ζωγράφο, σκηνογράφο και ενδυματολόγο εμβληματικών παραστάσεων όπερας και θεάτρου ανοίγει στην Αθήνα χάρη στη μοναδική συλλογή του Ερρίκου Σοφρά.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ορόσημο της σύγχρονης τέχνης και της γκέι ορατότητας: Ο πίνακας του Χόκνεϊ που έπιασε τα 44 εκατομμύρια

Εικαστικά / Ορόσημο της ζωγραφικής και της γκέι ορατότητας: Ο πίνακας του Χόκνεϊ που έπιασε τα 44 εκατομμύρια

Πριν από λίγες μέρες ο οίκος Christie’s δημοπράτησε το πρώτο από τα διπλά πορτρέτα που δημιούργησε ο μεγάλος Βρετανός καλλιτέχνης στα τέλη της δεκαετίας του 1960.
THE LIFO TEAM
Ο Λάζαρος Ζήκος ήθελε να χαρίζει τα έργα του

Εικαστικά / Ο Λάζαρος Ζήκος ήθελε να χαρίζει τα έργα του

H έκθεση «Tα εικονο-όργανα του Λάζαρου Ζήκου» μάς θυμίζει τον ανήσυχο, ευφάνταστο καλλιτέχνη που έφυγε νωρίς, ξανασυστήνοντας τα ανατρεπτικά, ευφυή, παιγνιώδη, σκοτεινά και ενοχλητικά πολλές φορές έργα του.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Ευγενία Βερελή αφηγείται ιστορίες που κάνουν την τέχνη μαγεία

Εικαστικά / Τα «μαγικά» κεραμικά της Ευγενίας Βερελή συνομιλούν με το έργο του Αλέκου Φασιανού

«Στις εξιστορήσεις της ζωής σου συχνά ανταποκρίνομαι με ρίγη» λέγεται η έκθεση της νεαρής εικαστικού που λαμβάνει χώρα στο Μουσείο Αλέκου Φασιανού. Το χάσμα του χρόνου εξαφανίζεται και ένας γόνιμος διάλογος ξεκινά ανάμεσα στους δύο καλλιτέχνες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ένα γλυπτό ζωντανεύει το «άγνωστο» λατομείο του Φιλοπάππου

Εικαστικά / Ένα γλυπτό ζωντανεύει το «άγνωστο» λατομείο του Φιλοπάππου

Ο Αλέξανδρος Τζάννης δημιουργεί σε μια ερειπωμένη κατασκευή στον λόφο του Φιλοπάππου ένα έργο στο οποίο αποτυπώνονται μέρη από τα κλαδιά του φυτού που βρίσκεται διάσπαρτο στον λόφο, «μεταφρασμένα» σε σίδερο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζόρτζιο ντε Κίρικο: «Η μοντέρνα τέχνη δεν αρέσει σε κανένα»

Εικαστικά / Τζόρτζιο ντε Κίρικο: «Η μοντέρνα τέχνη δεν αρέσει σε κανέναν»

Πεθαίνει σαν σήμερα ο Ιταλός ζωγράφος Τζόρτζιο ντε Κίρικο. Διαβάζουμε ξανά μια δύστροπη και νευρική συνέντευξή του από το 1966, στην οποία μιλάει ελεύθερα, σκληρά, συχνά όμως και με αλήθειες, για τη σύγχρονη ζωγραφική.
ΦΩΝΤΑΣ ΤΡΟΥΣΑΣ
Στη Θεσσαλονίκη θα περάσεις τέλεια, όποιο κι αν είναι το vibe σου

Εικαστικά / Στη Θεσσαλονίκη θα περάσεις τέλεια, όποιο κι αν είναι το vibe σου

Από την έκθεση με τις φωτογραφίες της Φρίντα Κάλο μέχρι τις άπειρες συναυλίες: Αυτά τα 22 events αξίζουν την προσοχή σας στην αγαπημένη πόλη της Θεσσαλονίκης.
ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΜΙΝΑ ΚΑΛΟΓΕΡΑ, ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ & ΧΡΗΣΤΟ ΠΑΡΙΔΗ
Αγγελική Αντωνοπούλου

Οι Αθηναίοι / Αγγελική Αντωνοπούλου: «Τι να σου πει η τέχνη με μια τέτοια καθημερινότητα»

Είναι ιδιοκτήτρια μιας σημαντικής γκαλερί της πόλης. Πιστεύει πως πλέον δεν υπάρχουν πολλοί γκαλερίστες ή συλλέκτες που να παθιάζονται με την τέχνη. Είναι σίγουρη, όμως, πως το να ανακαλύπτεις την ομορφιά στην τέχνη είναι ό,τι πιο αισιόδοξο. Η Αγγελική Αντωνοπούλου αφηγείται τη ζωή της στη LiFO.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ