ΕΧΩ ΒΡΕΘΕΙ ΠΟΛΛΕΣ φορές σε συζητήσεις που αφορούν την GenZ. Δεν είναι και δύσκολο να πέσεις σε αυτό το θεματάκι που έχει γίνει αγαπημένο, ενώνοντας πολλές και διαφορετικές γενιές –συνήθως μεγαλύτερες– που ξεχνούν όσα τις χωρίζουν και αγκαλιάζονται σφιχτά, λιθοβολώντας τους νέους που γεννήθηκαν από τα τέλη του ’90 μέχρι τις αρχές του 2010.
Τότε δηλαδή που οι Baby Boomers, οι Millennials ή ακόμα και εμείς οι ξεχασμένοι της Generation X ψαχνόμασταν να μάθουμε πώς λειτουργούν τα smartphones και ζούσαμε με τα φαντάσματα μιας εποχής που έφυγε για πάντα (τα τηλεφωνικά καντράν, ο ήχος του modem και οι δισκέτες είναι μόνο κάποια από τα συντρίμμια πάνω στα οποία ακόμα πατάμε ξυπόλυτοι για να σηκώσουμε τη σημαία της δικής μας ανωτερότητας).
Δεν ξέρω πότε άρχισε ακριβώς η μόδα του «Let’s talk about GenZers», αλλά με λύπη παραδέχομαι ότι πολλές φορές συμφώνησα όσον αφορά την ανεπάρκεια «των σημερινών νέων», την απλότητα της σκέψης τους, την έλλειψη ομαδικότητας, την αδυναμία να τους εμπιστευτείς, την αδιαφορία τους για την τέχνη, την επικοινωνία, ακόμα και για την ορθογραφία που ποτέ δεν χρειάστηκε να μάθουν, όπως στην «προ κορέκτορος» εποχή.
Τους ζηλεύω τους GenZers. Για τα απενοχοποιημένα τατού τους που μπορεί και να μη σημαίνουν τίποτα, για τον τρόπο που χειρίζονται τα social media χωρίς να φοβούνται το τέρας της παρακολούθησης, για τις λέξεις που έχουν φτιάξει και καταλαβαίνουν μόνο αυτοί.
«Οι σημερινοί νέοι». Μόλις ξεστομίσεις για πρώτη φορά αυτήν τη φράση, αυτόματα περνάς στην άλλη όχθη του ποταμού, κατατάσσεσαι στο στρατόπεδο «των μεγάλων» που μπορούν να κρίνουν και να απαξιώνουν όσους τώρα ξεκινούν τη ζωή τους, μόνο και μόνο γιατί δεν το κάνουν όπως εσύ.
Οι σημερινοί νέοι ακούνε στο όνομα GenZers και αξίζουν την προσοχή μας. Έχω διαβάσει πολλές έρευνες που αφορούν αυτήν τη γενιά. Είναι κι αυτές ένα hype της εποχής, όπως οι έρευνες για τις τάσεις της σύγχρονης διατροφής ή οι λίστες με τις καλύτερες σειρές για binge watching.
Ειδικοί προσπαθούν να εξηγήσουν τις συμπεριφορές και τα χαρακτηριστικά τους, σαν να μιλάμε για πειραματόζωα που αναλύεται κάθε τους κίνηση ή αντίδραση ώστε να δούμε αν είναι ικανά να ανταποκριθούν σε αληθινές συνθήκες ζωής και εργασίας. Εκείνες τις συνθήκες που φτιάξαμε όλοι οι προηγούμενοι και τώρα απαιτούμε την πλήρη συμμόρφωση και πειθαρχία σε αυτές. Ή, ακόμα κι αν δεν τις φτιάξαμε, δεν λες ότι τους πήγαμε και πολύ κόντρα.
Ένα από τα χαρακτηριστικά που καταλογίζεται στους GenZers είναι οι συνεχείς αλλαγές δουλειάς χωρίς την έννοια της δέσμευσης, ενώ οι ίδιοι, απαντώντας σε αναρίθμητα ερωτηματολόγια, δηλώνουν πως η δουλειά τους μπαίνει χαμηλότερα στις προτεραιότητές τους από ό,τι το χόμπι τους. Ντροπή! Όχι δική τους. Δική μας. Ντροπή που εμείς ξεχάσαμε τι σημαίνει χόμπι και κάναμε τη δουλειά τόσο σημαντική ώστε κάθε απόρριψη ή ακύρωση να αποτελεί ζήτημα ζωής και θανάτου. Ντροπή που κρύβαμε στη δουλειά τον λεκέ από τις γουλιές του μωρού μας – αυτό που αφήσαμε βιαστικά το πρωί για να το ξαναδούμε το βράδυ.
Κρίμα που θεωρούσαμε ότι δεν μπορούμε να πούμε ποτέ «λυπάμαι, δεν μπορώ να μείνω τόσο αργά, με περιμένουν οι φίλοι μου» ή «θα χάσω το μάθημα της γιόγκα» ή «έχω υποσχεθεί στα παιδιά μου να φτιάξουμε κέικ». Δύσκολες φράσεις, που έγιναν εύκολες επειδή αυτή η γενιά αποφάσισε να μη ζει για να δουλεύει. Κι αυτό δεν σημαίνει ανεπάρκεια, αλλά αντίθετα σημαίνει αξιολόγηση, ιεράρχηση και προσήλωση σε αυτά που πραγματικά μετράνε.
Τους ζηλεύω τους GenZers. Για τα απενοχοποιημένα τατού τους που μπορεί και να μη σημαίνουν τίποτα, για τον τρόπο που χειρίζονται τα social media χωρίς να φοβούνται το τέρας της παρακολούθησης, για τις λέξεις που έχουν φτιάξει και καταλαβαίνουν μόνο αυτοί. Τους ζηλεύω για τη σοφία τους να φροντίζουν τον εαυτό τους και να του προσφέρουν την πολυτέλεια της προτεραιότητας. Αν ενώσουμε τη δική τους σοφία με τη δική μας, ίσως να βγει κάτι πολύ καλό. Κάτι που τουλάχιστον δεν θα χωράει κριτικές που ξεκινούν με το «οι σημερινοί νέοι». Οι σημερινοί νέοι ήμασταν κάποτε εμείς. Πριν περάσουμε στην άλλη όχθη του ποταμού.