Οι γεωμέτρες και η πολιτική σύγκρουση

Οι γεωμέτρες και η πολιτική σύγκρουση Facebook Twitter
Επιμένοντας σε μια γεωμετρική σύλληψη της σταθερότητας, αυτή η σκέψη περιστρέφεται γύρω από τη διαχείριση της ανασφάλειας. Φωτ.: Άρης Οικονόμου/ SOOC
0

ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΟΣΑ ειπώθηκαν για την εκλογή στο ΠΑΣΟΚ, σκέφτομαι πόσο έντονα συντηρείται στον δημόσιο λόγο μια πολύ συγκεκριμένη ιδέα για το πολιτικό μας σύστημα και τη δημοκρατία. Αναφέρομαι στον τετριμμένο γεωμετρικό συλλογισμό που συναντούμε διαρκώς σε σχόλια και συζητήσεις. Ακούμε: χρειαζόμαστε δύο πόλους εξουσίας που να έχουν σχετική ισορροπία μεταξύ τους.

Ο ένας πόλος θα είναι πιο συντηρητικός (όχι δεξιός) και ο άλλος πιο προοδευτικός (όχι αριστερός). Θα λειτουργούν κανονικά, συσπειρώνοντας τον κεντρικό κορμό της χώρας όλα εκείνα τα συμφέροντα και τις προσδοκίες που συνθέτουν τον «μέσο όρο». Μιλάμε, δηλαδή, για ένα bloc centrale, ένα κεντρικό μπλοκ, αποτελούμενο όμως από δύο σκέλη, ικανά να στεγάζουν διαφορετικές ευαισθησίες και καταβολές παρά διαφορετικούς πολιτικούς στόχους.

Το σχήμα εμφανίζεται εδώ και καιρό ως επίκληση της χαμένης ισορροπίας. Όπως έχει ειπωθεί συχνά, δεν είναι καλό για μια χώρα να μην έχει μια σοβαρή κυβέρνηση και μια αρκούντως κόσμια αξιωματική αντιπολίτευση. Ποιο είναι όμως το πρόβλημα με το συγκεκριμένο σχήμα και όσους το υποστηρίζουν όλο και πιο φανατικά;

Η γεωπολιτική αποδιοργάνωση του κόσμου μας ενισχύει τον πειρασμό της αναδίπλωσης και της αυτοσυντήρησης. Οι φρικτές εικόνες των πολεμικών καταστροφών ολόγυρα «δικαιώνουν» τους υποστηρικτές μιας δημοκρατίας που φροντίζει τα προνόμιά της και δεν ενδιαφέρεται για μετατοπίσεις ούτε για αληθινό αναστοχασμό.

Ότι κατά βάση ευνοεί τον έναν πόλο εις βάρος του άλλου. Ενισχύει, εμμέσως, το συντηρητικό μπλοκ και, για να το πω αλλιώς, την πλευρά όσων είναι σε γενικές γραμμές ικανοποιημένοι με την υπάρχουσα κατάσταση. Για έναν κυρίως λόγο: επιμένοντας σε μια γεωμετρική σύλληψη της σταθερότητας, αυτή η σκέψη περιστρέφεται γύρω από τη διαχείριση της ανασφάλειας. Προωθεί αναπόφευκτα μια εικόνα πολιτικής που βασίζεται περισσότερο στον φόβο για τα δεινά τα οποία ενδέχεται να πέσουν στο κεφάλι μας και όχι στην ελπίδα για το τι καλύτερο θα μπορούσε να υπάρξει στη θέση του ισχύοντος.

Διαχέει μια ατμόσφαιρα εθνικών συμφορών που δεν έχουν τον ρόλο συνετών προειδοποιήσεων (πάντα πολύτιμων) αλλά διασπείρουν αποτρεπτικά και κινδυνολογικά σινιάλα. Λόγου χάρη, μην παρεμβαίνετε στις τράπεζες γιατί θα πληγούν οι «καλές αξιολογήσεις τους», μην εφαρμόζετε τους αυστηρούς πολεοδομικούς κανονισμούς γιατί έτσι υπονομεύουμε την ανάπτυξή μας κ.λπ.  

Παγιώνεται εν τέλει μια πολιτική κουλτούρα μειωμένων προσδοκιών. Αυτή η κουλτούρα μεγεθύνεται από διεθνή γεγονότα και τάσεις της συγκυρίας που παράγουν διαρκώς τρόμο. Η γεωπολιτική αποδιοργάνωση του κόσμου μας ενισχύει τον πειρασμό της αναδίπλωσης και της αυτοσυντήρησης. Οι φρικτές εικόνες των πολεμικών καταστροφών ολόγυρα «δικαιώνουν» τους υποστηρικτές μιας δημοκρατίας που φροντίζει τα προνόμιά της και δεν ενδιαφέρεται για μετατοπίσεις ούτε για αληθινό αναστοχασμό. Ας προσθέσουμε στο μείγμα τη μεγάλη ισχύ της νοσταλγίας για μια βιωμένη ή κατά φαντασίαν μεσοαστική ευφορία, τις πτώσεις και την εν γένει ρευστοποίηση στην αριστερά αλλά και την αίσθηση ματαίωσης από πρόσωπα και λέξεις που κούρασαν ή αποδείχτηκαν λίγα.

Για έναν κόσμο –πολίτες με ποικίλη προέλευση– αυτό που μετράει πια είναι μια κάποια πολιτική κομψότητα και ευπρέπεια ή παραμετρικά μέτρα βελτίωσης της καθημερινότητας· κυρίως όμως η αποφυγή των «περιπετειών». Οι μνήμες από τη δεκαετία του 2010 και το φάντασμα του ΣΥΡΙΖΑ λειτουργούν τελικά ως φρένα της πολιτικής σκέψης και λογοκρισία των προσδοκιών.

Η διαχείριση της ανασφάλειας γίνεται εχθρός του ουσιαστικού πολιτικού αναστοχασμού. Εμποδίζει τις γόνιμες αναθεωρήσεις και την επανεξέταση των πεπραγμένων. Νομίζω ότι αυτός ο «ψυχικός» συντηρητικός τόνος μεταφράζεται σε ένα είδος βαθιάς κεντροδεξιάς επιθυμίας: επιθυμία να κλειστούν όλα τα ερωτήματα και οι αγωνίες της πολιτικής και κοινωνικής μας κατάστασης σε ένα πρότυπο εγκεκριμένο από τις ανησυχίες των ευπορότερων μερίδων.

Δηλαδή οτιδήποτε ενοχλεί αισθητικά ή πολιτικά αυτές τις μερίδες θεωρείται εκ προοιμίου ανίκανο να σταθεί με πολιτική σοβαρότητα και επάρκεια απέναντι στα προβλήματα.

Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν χρειαζόμαστε δυσπιστία απέναντι στην ασάφεια, στον υπερφίαλο πολιτικό λυρισμό ή στους fake ριζοσπαστισμούς. Είναι ένα από τα μαθήματα των προηγούμενων χρόνων μαζί με την αίσθηση ότι το ήθος των προσώπων έχει επίσης σημασία στην πολιτική (δεν είναι όλα πολιτικές «θέσεις» ή σχέδια, πρέπει να πείθουν στοιχειωδώς και τα πρόσωπα). Αν όμως καθηλωθούμε στην ανασφαλή απώθηση και την άρνηση κάθε καινούργιας πρότασης, αρνούμαστε την ίδια την επινοητικότητα και το πάθος της δημοκρατική μας ζωής. Άλλο πράγμα είναι ωστόσο ο σκεπτικισμός που διατηρεί το κριτικό πνεύμα της αμφιβολίας και άλλο το να υπερασπίζεται κανείς τα προνόμια και τη βολή του οχυρωμένος πίσω από τη μάσκα της σταθερότητας και της κεκτημένης του ωριμότητας.

Το αντίθετο άλλωστε της γεωμετρικής, συντηρητικής και φοβικής πολιτικής δεν είναι ο τυχοδιωκτισμός και η ρηχότητα. Είναι η διαμόρφωση λόγων και πράξεων που μετατοπίζουν πραγματικά την εξουσία και τις αποφάσεις της, μειώνουν τα προνόμια και τις αυθαίρετες κυριαρχίες και ανοίγουν χώρο εκπροσώπησης για τους φτωχότερους, τους νέους και αυτούς που δεν διαθέτουν κληρονομημένα assets. Χρειαζόμαστε περισσότερο μια δημοκρατία εναλλακτικών τρόπων παρά ένα σύστημα εξισορρόπησης των συμφερόντων και των φιλοδοξιών του πολιτικού μας προσωπικού.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Το κρασί, το λάδι και ένας υπουργός του Τραμπ

Οπτική Γωνία / Ειδήσεις που περνούν στα ψιλά και είναι πιο σημαντικές από το μαλλί ενός υπουργού

Η σύγχρονη ακροδεξιά από τη μία κλείνει το μάτι στην πιο παραδοσιακή, αδιάφορη για θέματα υγείας και περιβάλλοντος, κουλτούρα, ενώ από την άλλη, ορισμένοι εκπρόσωποί της, όπως ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζούνιορ, δείχνουν ευαισθησία απέναντι στους κινδύνους του τεχνολογικού καπιταλισμού.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Το δικαίωμα στην απομόνωση

Ιλεκτρίσιτυ / Ας αφήσουμε τους ιθαγενείς στην ησυχία τους

Οι φυλές ιθαγενών που ζουν αποκομμένες από τον ανθρώπινο πολιτισμό χαίρουν νομικής προστασίας, καθώς η επαφή τους με τα οργανωμένη κράτη ενέχει καταστροφικές συνέπειες για τις κοινότητές τους.
ΧΑΡΗΣ ΚΑΛΑΪΤΖΙΔΗΣ
«To TikTok πέτυχε γιατί σε διασκεδάζει»

Enrico Bellini / «To TikTok πέτυχε γιατί σε διασκεδάζει»

Ο επικεφαλής Κυβερνητικών Σχέσεων και Δημόσιας Πολιτικής του TikTok στη Νότια Ευρώπη, Enrico Bellini, περιγράφει το μυστικό της επιτυχίας της δημοφιλούς πλατφόρμας και εξηγεί γιατί η προστασία των δεδομένων των Ευρωπαίων χρηστών είναι υψίστης σημασίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πόσο απέχει ένα βιντεοπαιχνίδι για βιασμούς από την incel πραγματικότητα που ζούμε;

Οπτική Γωνία / Πόσο απέχει ένα βιντεοπαιχνίδι για βιασμούς από την incel πραγματικότητα που ζούμε;

Ορθώς μας σοκάρει το «No Mercy» που «παίζει» με τον βιασμό και την αιμομιξία, όμως την ίδια στιγμή ζούμε σε μια κοινωνία όπου η γυναικεία υποταγή πλασάρεται ως κανονικότητα.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Τα νέα στοιχεία για τον Κώστα Αχ. Καραμανλή τον επαναφέρουν στο προσκήνιο 

Πολιτική / Nέα στοιχεία για τον Κώστα Αχ. Καραμανλή τον επαναφέρουν στο προσκήνιο 

Η υπόθεση των Τεμπών επιστρέφει στη Βουλή μέσω της δικογραφίας για τον Κώστα Αχ. Καραμανλή, αλλά στελέχη της κυβέρνησης υποστηρίζουν ότι αυτήν τη φορά είναι καλά προετοιμασμένοι. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
κωνσταντοπουλου

Βασιλική Σιούτη / Ποιος είναι, τελικά, αξιωματική αντιπολίτευση;

Οι δημοσκοπήσεις καταγράφουν πλέον στη δεύτερη θέση το κόμμα της Πλεύσης Ελευθερίας. Θα διατηρήσει η Ζωή Κωνσταντοπούλου τη δυναμική που απέκτησε; Θα αλλάξει σύντομα πάλι η σειρά των κομμάτων; Το σίγουρο είναι πως η ρευστότητα είναι η νέα πολιτική συνθήκη. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Tίτλος: Explainer: Το κίνημα "Cute Winter Boots" και το κριντζ της ψηφιακής πολιτικοποίησης

Explainer / «Cute Winter Boots»: Όσο κι αν το υποτιμάτε, το TikTok παράγει πολιτική

Το hashtag #CuteWinterBoots συγκεντρώνει τους προβληματισμούς των χρηστών για την άνοδο της παγκόσμιας ακροδεξιάς και για τον τρόπο που εφαρμόζεται η δημοκρατία σήμερα. Έχουμε αφήσει πίσω μας για πάντα το «για να συμμετέχω στην πολιτική πάω σε συνελεύσεις και γράφομαι σε κόμμα».
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Τι μας δείχνουν τα πρώτα ίχνη ζωής εκτός της Γης;

Διάστημα / Βρέθηκαν όντως ίχνη εξωγήινης ζωής;

Τι ανακάλυψε ακριβώς το τηλεσκόπιο James Webb; Θα υπάρξει σύντομα κατοικήσιμος πλανήτης; Πόσο κοντά είμαστε στην κατάκτηση του Διαστήματος; Ο αστρονόμος και καθηγητής Φυσικής του Διαστήματος Ξενοφών Μουσάς εξηγεί τι σηματοδοτεί η ανακάλυψη του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θέλει τρίτη θητεία και τα δίνει όλα για να αλλάξει το κλίμα

Βασιλική Σιούτη / Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θέλει τρίτη θητεία και τα δίνει όλα για να αλλάξει το κλίμα

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ξεκαθάρισε ότι θα διεκδικήσει και τρίτη πρωθυπουργική θητεία και τα δίνει όλα με στόχο την άμεση αντιστροφή του αρνητικού πολιτικού κλίματος.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Χριστόφορος Πισσαρίδης: «Με ενοχλεί που η Ελλάδα, σε όλες τις λίστες, βρίσκεται στην τελευταία θέση»

Χριστόφορος Πισσαρίδης / «Με ενοχλεί που η Ελλάδα βρίσκεται παντού στην τελευταία θέση»

Από τον Τραμπ και την AI μέχρι την ελληνική γραφειοκρατία και την παγκόσμια ύφεση, ο νομπελίστας καθηγητής Οικονομικών Σερ Χριστόφορος Πισσαρίδης μιλά στη LIFO για το μέλλον της εργασίας και την απειλή του λαϊκισμού, εξηγώντας γιατί η Ελλάδα χρειάζεται λιγότερο Δημόσιο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Τζέφρι Σακς: «Η κατάληψη των πανεπιστημίων από τον Τραμπ δεν θα πετύχει»

Οπτική Γωνία / Τζέφρι Σακς: «Η κατάληψη των πανεπιστημίων από τον Τραμπ δεν θα πετύχει»

Ο καθηγητής Οικονομικών και διευθυντής του Κέντρου για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια σχολιάζει στη LiFO τη σύγκρουση που έχει ξεσπάσει μεταξύ της κυβέρνησης Τραμπ και των αμερικανικών πανεπιστημίων και πώς βλέπει την επόμενη μέρα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Αθήνα: Τα ηλεκτρικά πατίνια και το χάος της μικροκινητικότητας/ Πώς θα μπει τάξη στο χάος με τα ηλεκτρικά πατίνια στην Αθήνα;/ «Δεν γίνεται να μην έχουμε πατίνια γιατί είναι επικίνδυνο να κυκλοφορήσουν»

Ρεπορτάζ / Τι θα γίνει επιτέλους με τα ηλεκτρικά πατίνια στην Αθήνα;

Τα ηλεκτρικά πατίνια είναι η νέα τάση μετακίνησης στην πόλη αλλά προς το παρόν δημιουργούν αρκετά προβλήματα και προκαλούν αντιδράσεις. Πώς θα μπουν όρια στην άναρχη κυκλοφορία τους και τη στάθμευσή τους και ποιες υποδομές χρειάζονται;
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Τα μεγάλα έργα που αλλάζουν τη χώρα: Ποια προχωρούν και ποια καθυστερούν

Ρεπορτάζ / Τα μεγάλα έργα που αλλάζουν τη χώρα: Ποια προχωρούν και ποια καθυστερούν

Νέοι αυτοκινητόδρομοι, νέες γραμμές μετρό, νοσοκομεία, σιδηρόδρομοι, αεροδρόμια. Στις μακέτες όλα φαίνονται φανταστικά. Πότε όμως στ' αλήθεια παραδίδονται, πόσο κοντά στις μακέτες θα είναι η πραγματικότητα; Και ποια οφέλη μπορεί να προσφέρουν στην κοινωνία και την οικονομία;
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Απειλείται η οικονομία από νέο κραχ;

Οπτική Γωνία / Έρχεται νέο παγκόσμιο κραχ;

Εμπορικοί πόλεμοι, γεωπολιτικές απειλές και ο κίνδυνος παγκόσμιας ύφεσης. Πόσο θα επηρεαστεί η Ελλάδα από τη νέα εποχή Τραμπ; Ο καθηγητής Χρηματοοικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ, Κώστας Μήλας, μιλά στη LiFO.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μπορεί μια φεμινίστρια να είναι χριστιανή; 

Οπτική Γωνία / Μπορεί μια φεμινίστρια να είναι χριστιανή; 

Υπάρχει τελικά ασυμβίβαστο μεταξύ χριστιανισμού και φεμινισμού; Μπορούν οι δύο ταυτότητες να συνυπάρξουν ή πρόκειται για έναν αδύνατο συνδυασμό; Δύο γυναίκες παραθέτουν τα επιχειρήματα κάθε πλευράς.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ