Μην κλαις, αγάπη μου, θα γίνεις άσxημη

Μην κλαις, αγάπη μου, θα γίνεις άσxημη Facebook Twitter
Η ομορφιά είναι μια μορφή δύναμης. Είναι μια εξουσία που μας δίνεται – σύμφωνες και με αυτό. Είναι μια εξουσία που λειτουργεί όμως με όρους που θέτουν άλλοι και όχι εμείς οι ίδιες. Εικονογράφηση: bianka/ LIFO
0


ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΙΑ ΠΑΘΗΣΗ
που λέγεται ομορφιά. Είναι καταδικασμένη κατάσταση. Γεννιέσαι όμορφη και εντελώς άτυχη, γιατί σε όλα, από δω και πέρα, θα ακούς κάτι και για την ομορφιά σου. Θα είναι εσύ. Ένα με τον εαυτό σου, ένα με την ταυτότητά σου. Θα το ακούς παντού, σε μετρό και σούπερ-μάρκετ, από τις φίλες της μαμάς και του μπαμπά, στο πλοίο όταν παίρνεις μπισκότα νυσταγμένη, στη δουλειά. Είσαι όμορφη!

Είναι πρωί. Μπαίνει μια κοπέλα στο καφέ όπου διαβάζω και κάθεται στο διπλανό τραπέζι. Ε, τώρα θα τα ακούσω όλα. Δεν φταίει κανένας άλλος, εμείς φταίμε που βάζουμε τα τραπέζια τόσο κοντά, λες και είμαστε στο Παρίσι. Η κοπέλα, κούκλα. Τη βλέπεις και λιώνεις. Έχει αυτά τα στοιχεία που την κάνουν να είναι ελκυστική μόνο και μόνο επειδή κρατάει τον κατάλογο στα χέρια της. Ευχή και κατάρα. Ήθελα να της πω «αν έχεις διαβάσει Αριστοτέλη, μην τον ακούς». Αυτό που έγραψε πως «η ομορφιά είναι η καλύτερη συστατική επιστολή», ε, είναι ψέμα. Μην τον ακούς.

Μπαίνει ένα αγόρι λίγο μετά. Έχουν επαγγελματικό ραντεβού. Αυτός την έχει για χαζή πριν καν ανοίξει το στόμα της. Μπορείς να το καταλάβεις αυτό. Είναι κούκλα και έχει όλα τα προνόμια για να πάει καλά το ραντεβού της. Εγώ νευριάζω. Όχι με την κοπέλα, εκείνη έχει όλα τα δίκια του κόσμου. Και το πιστεύω αυτό. Αλήθεια. Τελικά έτσι και γίνεται, αυτός πιο πολλή σημασία δίνει στα έξυπνα μάτια της και στη γοητευτική φωνή της παρά σε όσα λέει για το πρότζεκτ που θα αναλάβει.

«Τα προνόμια της ομορφιάς είναι τεράστια», γράφει ο Κοκτό. Και είναι αλήθεια, το λυπηρό είναι ότι αποτελεί τη μόνη μορφή εξουσίας που οι περισσότερες γυναίκες ενθαρρύνονται να αναζητήσουν. «Γιατί δεν είναι η δύναμη του να κάνεις αλλά η δύναμη του να προσελκύεις».

Προσπαθώ να δω πού θα πάει η συζήτηση. Είμαι πολύ περίεργη. Μερικοί άνθρωποι δεν καταλαβαίνουν ότι ακόμη και αν μοιάζεις με ζαχαρωτό που μόλις βγήκε από τον φούρνο, μπορείς να μιλήσεις, να ζητήσεις, να διεκδικήσεις.

Δεύτερο κύμα φεμινισμού. Τζούντιθ Μπάτλερ. Η ομορφιά αποτελεί μια μορφή καταπίεσης για τις γυναίκες. Είναι μια κοινωνική κατασκευή. Μπράβο στην κοπέλα του καφέ. Συμφωνώ μαζί της. Και εύχομαι να πάρει τη δουλειά. Κοινωνική κατασκευή που καθορίζεται από πολιτισμικούς κανόνες και πρότυπα της εκάστοτε κοινωνίας – σύμφωνες. Δεν έχουμε επιλογή, απλώς επιτελούμε τον ρόλο μας. Δύσκολα ξεφεύγουμε. Εξάλλου το παιχνίδι το έχουν στήσει χρόνια πριν. Στην πατριαρχία αυτό συμβαίνει καθημερινά, στα σπίτια, στις δουλειές, στις εξόδους, στα φλερτ. Οι όμορφοι άνθρωποι έχουν τις διπλάσιες πιθανότητες να γίνουν αντιληπτοί και να θελήσει ένα ολόκληρο πάρτι να γίνει μια τρίχα από τα μαλλιά τους.

Δύσκολα ξεφεύγουμε, γιατί η ομορφιά είναι μια μορφή δύναμης. Είναι μια εξουσία που μας δίνεται – σύμφωνες και με αυτό. Είναι μια εξουσία που λειτουργεί όμως με όρους που θέτουν άλλοι και όχι εμείς οι ίδιες. Οι κοινωνικές αξίες για την ομορφιά δεν βασίζονται παρά στην επαναλαμβανόμενη επιτέλεση των προτύπων και των ρόλων. Τζούντιθ Μπάτλερ. Σύμφωνες. Πώς θα ξεφύγουμε επιτέλους από αυτό; Αυτό σας ρωτάω.

Και δεν έχω τίποτα προσωπικό με την ομορφιά. Ίσα ίσα, τη χρησιμοποιώ. Τη χρησιμοποιώ και έχω καταλάβει από μικρή πως μάλλον είναι πολύ σημαντικό να είσαι όμορφη, γιατί είναι το πρώτο πράγμα που σου λένε όταν γεννιέσαι. Τα αγόρια, από την άλλη, ακούνε άλλου είδους κομπλιμέντα, δεν έχουν την κοινωνική προσδοκία να είναι ευχάριστα, μαθαίνουν να απαιτούν και να επιθυμούν. Δεν έχει και τόση σημασία αν είναι όμορφα, αρκεί να είναι έξυπνα. Το κορίτσι στο διπλανό τραπέζι, που θα μπορούσε να είναι οποιοδήποτε άλλο κορίτσι, η αδελφή μου, η κολλητή μου, η γειτόνισσα, έχει ακούσει τουλάχιστον 300 φορές τη φράση «μην κλαις, αγάπη μου, γιατί θα γίνεις άσχημη». Και το να γίνεις άσχημη είναι το χειρότερο πράγμα στον κόσμο που μπορεί να συμβεί σε μια κοπέλα, λένε...

Ίσως εγώ εκείνο το ωραίο πρωινό στην Αθήνα ήθελα να σηκωθεί αυτό το κορίτσι από την καρέκλα του, να πατήσει με τα παπούτσια στο τραπέζι και να ξεκινήσει έναν μονόλογο, και να μην το νοιάζει. Να μην το νοιάζει τίποτε απολύτως. Και όλοι εμείς να συνεχίζαμε τη ζωή μας, ξέροντας πως ένα όμορφο κορίτσι είπε αυτά που έπρεπε να πει. Επιτέλους.

Όπως γράφει η Σούζαν Σόνταγκ, «δεν είναι, ασφαλώς, αυτή καθαυτή η επιθυμία να είσαι όμορφος λανθασμένη αλλά η υποχρέωση να είσαι ή να προσπαθείς να είσαι». «Τα προνόμια της ομορφιάς είναι τεράστια», γράφει ο Κοκτό. Και είναι αλήθεια, το λυπηρό είναι ότι αποτελεί τη μόνη μορφή εξουσίας που οι περισσότερες γυναίκες ενθαρρύνονται να αναζητήσουν. «Γιατί δεν είναι η δύναμη του να κάνεις αλλά η δύναμη του να προσελκύεις».

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO. 

Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Οπτική Γωνία
0

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Τζούντιθ Μπάτλερ: Μιλώντας για το «φάντασμα του φύλου» χωρίς φόβο και πάθος

Βιβλίο / Τζούντιθ Μπάτλερ: Έρχεται στην Ελλάδα σε μια κρίσιμη συγκυρία

Το Τζούντιθ Μπάτλερ θα μιλήσει στις 22 Μαΐου στη Δημοτική Αγορά Κυψέλης, σε μία επίκαιρη συζήτηση σχετικά με τα έμφυλα ζητήματα και την anti-gender στρατηγική της ακροδεξιάς - όσα πρέπει να γνωρίζετε για το έργο του.
EΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζούντιθ Μπάτλερ: «Ο αγώνας κατά της βίας συνδέεται με τον αγώνα κατά της ανισότητας»

Στήλες / Τζούντιθ Μπάτλερ: «Ο αγώνας κατά της βίας συνδέεται με τον αγώνα κατά της ανισότητας»

Η πιο σημαντική φιλόσοφος και θεωρητικός φύλου του καιρού μας μίλησε στους New York Times για τις αποχρώσεις του σύγχρονου φεμινιστικού κινήματος τονίζοντας τη σύνδεση ανάμεσα στον αγώνα ενάντια στη βία κατά των γυναικών και στον αγώνα κατά της ανθρώπινης ανισότητας

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Gen Z και σεξουαλικότητα: Ρευστή, ελεύθερη και χωρίς ταμπέλες

Οπτική Γωνία / Gen Z και σεξουαλικότητα: Ρευστή και χωρίς ταμπέλες

Γιατί οι νέοι αμφισβητούν τα πρότυπα των millennials, τι είναι το «slowmance» και τι σημαίνει η αποδοχή της ταυτότητας φύλου για την ψυχική τους υγεία; Η ψυχολόγος-παιδοψυχολόγος Αντιγόνη Γινοπούλου εξηγεί.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Adrian Zduńczyk: «Χάρη στις νέες τεχνολογίες, η εξουσία μπορεί να επιστρέψει στον λαό»

Τεχνολογία / Adrian Zduńczyk: «Χάρη στις νέες τεχνολογίες, η εξουσία μπορεί να επιστρέψει στον λαό»

Ένας από τους κορυφαίους παγκοσμίως ειδικούς της νέας ψηφιακής επανάστασης που φέρνουν το Web 3.0, τα κρυπτονομίσματα, τα NTF και η τεχνολογία blockchain, μιλά στη LiFO.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
CHECK Άδειασε ο Αλ Σίσι την ελληνική κυβέρνηση για τη Μονή Σινά ή μήπως όχι; 

Ρεπορτάζ / Άδειασε ο Αλ Σίσι την ελληνική κυβέρνηση για τη Μονή Σινά ή μήπως όχι; 

Η κυβέρνηση, υποστηρίζει ο Αλ Σίσι, είχε αποδεχθεί την κυριότητα της Μονής του Σινά επί των 71 ακινήτων της, αλλά η αιγυπτιακή προεδρία στις ανακοινώσεις της αναγνωρίζει μόνο το θρησκευτικό και όχι το ιδιοκτησιακό καθεστώς της.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Οι Φρουροί του Κηφισού: Mια γειτονιά υπερασπίζεται έναν φυσικό παράδεισο

Περιβάλλον / Οι Φρουροί του Κηφισού: Mια γειτονιά υπερασπίζεται ένα φυσικό παράδεισο

Το τελευταίο φυσικό τμήμα του Κηφισού ρέει ακόμη ελεύθερο, δημιουργώντας μέσα στον αστικό ιστό έναν κρυφό παράδεισο, τον οποίο κάποιοι άνθρωποι αγωνίζονται να κρατήσουν ζωντανό.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Βραβεία Ιδρύματος Μπότση: Πώς βραβεύεις κάποιον που έβγαλε fake news;

Οπτική Γωνία / Βραβεία Ιδρύματος Μπότση: Πώς βραβεύεις κάποιον που έβγαλε fake news;

Παρότι δεν είναι η πρώτη φορά που κάποιες βραβεύσεις του ιδρύματος Μπότση αμφισβητούνται, μετά τις φετινές απονομές, ακούστηκε από αρκετά χείλη ότι «το κακό παράγινε». Δίκαιες ή «προϊόν φθόνου» οι ενστάσεις; 
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
CHECK ΜΑΡΙΑ ΕΠΕΞ Ιμπραϊμ Τραορέ: Είναι άραγε ο φιλόδοξος πρόεδρος της Μπουρκίνα Φάσο ο «Αφρικανός Τσε Γκεβάρα του 21ου αιώνα» ή ένας ακόμα δικτατορίσκος με πολύ προσεγμένη δημόσια εικόνα;

Οπτική Γωνία / Ιμπραΐμ Τραορέ: O «Τσε Γκεβάρα της Αφρικής» ή ένας ακόμα δικτατορίσκος;

Για κάποιους είναι η «φωνή των κολασμένων» της Μαύρης Ηπείρου και η ενσάρκωση του αντιαποικιοκρατικού ιδεώδους. Για άλλους, πάλι, ένας ακόμα τυχοδιώκτης στρατιωτικός που έγινε «λαϊκός ήρωας» με τη συνδρομή της AI.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Κουράστηκα να τη φροντίζω, λυτρώθηκε»: Ποιος δικαιούται να δολοφονεί από οίκτο; 

Οπτική Γωνία / «Κουράστηκα να τη φροντίζω, λυτρώθηκε από τα βάσανά της»: Ποιος δικαιούται να δολοφονεί από οίκτο; 

Το πότε και υπό ποιες συνθήκες κατανοούμε και συμπάσχουμε με έναν δολοφόνο αποκαλύπτει πολλά για τις αξίες και τις προτεραιότητές μας. 
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
ΔΟΥΝΕΙΚΑ

Ρεπορτάζ / Σκάνδαλο παιδεραστίας στα Δουνέικα: Το αποκρουστικό πρόσωπο της «αγίας» ελληνικής κοινωνίας

Η υπόθεση παιδεραστίας στα Δουνέικα, ένα χωριό 900 κατοίκων κοντά στην Αμαλιάδα, τη δεκαετία του ’80, φέρνει στο φως όχι μόνο τα φρικιαστικά εγκλήματα «ευυπόληπτων πολιτών», αλλά και τη συνωμοσία της σιωπής και την υποκρισία που επικρατεί σε κλειστές κοινωνίες.
ΝΙΚΟΣ ΤΣΕΦΛΙΟΣ
σιούτη

Οπτική Γωνία / ΟΠΕΚΕΠΕ, μεταναστευτικό και Τέμπη ζορίζουν ξανά την κυβέρνηση

Το σκάνδαλο των αγροτικών επιδοτήσεων και η πιθανή επιστροφή προσφύγων από τη Γερμανία στην Ελλάδα έρχονται να προστεθούν στα προβλήματα που έχει να αντιμετωπίσει η κυβέρνηση. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ