ΣΕ ΕΝΑΝ ΠΟΛΥ ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΔΡΟΜΟ ΚΟΝΤΑ στο Σύνταγμα περιμένουμε το λεωφορείο. Δεν είμαστε πολλοί. Η περιοχή έχει τουρίστες που κάνουν ποδήλατο σ’ έναν προσεκτικά σχεδιασμένο κύκλο γύρω από το Καλλιμάρμαρο και μέσα από τον Εθνικό Κήπο. Η βιτρίνα βιώσιμης μετακίνησης στην πόλη ενδεχομένως να τους φαίνεται σύντομη, αλλά πειστική.
Η κίνηση του δρόμου είναι τόσο αφόρητη, που βάζω τ’ ακουστικά μου. Όσοι ποδηλατούν αγκομαχώντας εισπνέουν τους ρύπους. Ένα πατίνι διεκδικεί ζωτικό χώρο. Το λεωφορείο αποδεικνύεται εντελώς αναξιόπιστο. Φτάνει αφότου έχουμε περάσει από διάφορα στάδια απελπισίας και πλήξης. Είναι καταταλαιπωρημένο, σχεδόν το λυπάσαι. Όταν τελικά επιβιβάζομαι, τα αυτοκόλλητα που έχουν ξεμείνει από την πανδημία φαντάζουν γελοία. Είναι ανέφικτο να κρατήσεις απόσταση από το οτιδήποτε εδώ μέσα. Οι φαντασιώσεις πανδημία - ευκαιρία ηχούν πλέον ειρωνικές.
Λίγες μέρες μετά παίρνω τον Ηλεκτρικό. Μου κάνει εντύπωση πόσο βρόμικος είναι. Τα καθίσματα σε άθλια κατάσταση, σκέφτομαι ότι πρέπει να πλύνω το ρούχο μου μόλις βγω. Το πλήθος του κόσμου που ανεβοκατεβαίνει είναι ετερόκλητο. Όλοι θα μυρίζουμε άσχημα όταν βγούμε χειρονομώντας και σπρώχνοντας απ’ το βαγόνι. Το χειρότερο είναι γι’ αυτούς που πάνε στη δουλειά τους.
Κανένας Έλληνας πολιτικός δεν ξενυχτάει με την αγωνία ότι θα χάσει τη δουλειά του επειδή αδιαφορεί για το περιβάλλον. Ο απλός κόσμος δεν φαίνεται να νιώθει ενοχή όταν μετακινείται εις βάρος των άλλων. Άλλωστε, όταν σου παρουσιάζεται σαν αλλόκοτη, οριακά εξευτελιστική επιλογή η μετακίνηση με τα μέσα, δεν φταις και ακριβώς εσύ που τα αποφεύγεις. Ή, μήπως, φταις;
Η μετακίνηση είναι δύσκολη στην Αθήνα λόγω αποτυχίας των υπευθύνων. Μια σειρά πολυετών πολιτικών αποφάσεων οδήγησαν εδώ. Εάν τα μέσα ήταν καλύτερα και δεν έρχονταν κάθε είκοσι πέντε λεπτά, θα τα έπαιρναν περισσότεροι άνθρωποι. Θα χτιζόταν οπωσδήποτε η σχετική κουλτούρα πράσινης μετακίνησης. Γι’ αυτό και κάθε προσπάθεια επέκτασης της επικράτειας των μέσων μαζικής μεταφοράς είναι στη σωστή κατεύθυνση.
Είναι κρίμα που η έλλειψη δημόσιας συζήτησης δημιουργεί εχθρότητα προς παρεμβάσεις που «κόβουν» από το αυτοκίνητο και δίνουν στο μετρό ή τον Ηλεκτρικό. Δεν είναι επιλογή το αυτοκίνητο για αστικές μετακινήσεις. Η χρήση του είναι προκλητικός εγωισμός. Σκαρφαλωμένο πάνω στα πεζοδρόμιά μας, είναι ένα άσχημο, θορυβώδες παράσιτο που μας κλέβει αέρα, χώρο και ησυχία. Η οδήγηση έχει κάτι αντικοινωνικό.
Η Ευρώπη υποτίθεται πως προσπαθεί να απεξαρτηθεί από τα κακά ορυκτά καύσιμα. Αυτός ο εθισμός της την έχει κάνει junky που συχνάζει στα πλέον κακόφημα μέρη. Από τον τύραννο Πούτιν μέχρι τους Σαουδάραβες γόνους-ολιγάρχες, οι έμποροι των καυσίμων είναι ο ορισμός του ανθρώπου που η συναναστροφή μαζί του σε λερώνει. Η Ευρώπη έχει διακηρύξει τον στόχο της να ξεκόψει. Θα δούμε πώς θα πάει αυτό.
Τέτοιοι στόχοι προφανώς είναι δύσκολοι και περιλαμβάνουν περίπλοκες γεωστρατηγικές κινήσεις αλλά και έναν απαιτητικό συντονισμό βουλήσεων σε επίπεδο ηγετών και πολιτών. Δυστυχώς, οι συμπολίτες μας σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες ασκούν αποτελεσματικότερη συλλογική πίεση για την πράσινη μετάβαση σε σχέση μ’ εμάς εδώ.
Πιέζουμε δυσανάλογα λίγο για πράσινες λύσεις, εάν αναλογιστούμε πόσο υποφέρει ήδη ο ευρωπαϊκός Νότος από υψηλές θερμοκρασίες, πλημμύρες και πυρκαγιές. Κανένας Έλληνας πολιτικός δεν ξενυχτάει με την αγωνία ότι θα χάσει τη δουλειά του επειδή αδιαφορεί για το περιβάλλον. Ο απλός κόσμος δεν φαίνεται να νιώθει ενοχή όταν μετακινείται εις βάρος των άλλων. Άλλωστε, όταν σου παρουσιάζεται σαν αλλόκοτη, οριακά εξευτελιστική επιλογή η μετακίνηση με τα μέσα, δεν φταις και ακριβώς εσύ που τα αποφεύγεις. Ή, μήπως, φταις;
Ίσως όλα αυτά οφείλονται στο ότι δεν υπάρχει γενικά πολλή ντροπή στη χώρα για την κλοπή πόρων από τις επόμενες γενιές και τη δημιουργία διαφόρων χρεών που τις επιβαρύνουν. Ας γεννηθούν με το καλό και τότε ‒τι να κάνουμε;‒ θα τους περιμένει ένα ταμείο υπερχρεωμένο από τα επιδόματα (που χρηματοδοτούν τους ίδιους μη βιώσιμους κύκλους παραγωγής και κατανάλωσης) και ένα περιβάλλον βγαλμένο απ’ τις σελίδες της Αποκάλυψης.
Τότε κάποιοι θα πρέπει να δουλέψουν σκληρά ώστε να πείσουν πως η καταστροφή ήταν αποτέλεσμα φυσικών διεργασιών. Οι καινούργιοι κάτοικοι της Γης δεν πρόλαβαν καθόλου περιβάλλον, όχι επειδή το φάγανε οι προηγούμενοι ούτε επειδή η μία κακή απόφαση διαδέχθηκε την άλλη αλλά επειδή όλες οι καταστροφές έρχονται με φυσικό τρόπο. Η πολιτική δεν παίζει ρόλο, δεν αλλάζει στην πραγματικότητα τίποτα. Η ιδιότητα του πολίτη είναι μια οφθαλμαπάτη. Θα υπάρχουν σίγουρα επιστήμονες και γραφήματα που θα μπορούν να βοηθήσουν στη στοιχειοθέτηση αυτού του ισχυρισμού και καλοπροαίρετοι άνθρωποι που θα γράψουν πως δεν υπήρχε και ούτε υπάρχει εναλλακτική.
Η διάλυση του περιβάλλοντος ήταν μονόδρομος, θα λένε, κάτι που έγινε μαγικά. Κι ας είναι απόφαση που ελήφθη συστηματικά και επανειλημμένα, ένα διαρκές έγκλημα με πολλούς αυτουργούς που λειτουργούν ετεροχρονισμένα σε βάρος των επόμενων γενεών. Ξέρουν πώς να το κάνουν, υπάρχει η διανοητική τεχνογνωσία για την παρουσίαση του πολιτικού ως φυσικού και αναπόφευκτου.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.
σχόλια