Τα ιστορικά καταστήματα της Αθήνας μετριούνται πια στα δάχτυλα του ενός χεριού

Τα ιστορικά καταστήματα της Αθήνας μετριούνται πια στα δάχτυλα του ενός χεριού Facebook Twitter
To bar Galaxy σε μια στοά στην οδό Σταδίου. Παραμένει ένα από τα ελάχιστα ιστορικά μπαρ της πόλης που αντέχει τον χρόνο και την άλωση από κάθε νέα ιδέα. Φωτογραφία: Πάρις Ταβιτιάν / LiFO
0

ΓΥΡΝΩΝΤΑΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΔΙΑΚΟΠΕΣ ΜΕ περίμενε μια έκπληξη – το παλιό βιβλιοχαρτοπωλείο όπου πήγαινα χρόνια, μια τρύπα τρίτης γενιάς σε μια κάθοδο κοντά στην Ομόνοια, δεν υπήρχε πια. Η ταμπέλα και η μικρή χαώδης βιτρίνα –σκηνές, χάρτες, παλιομοδίτικα παιχνίδια– είχαν εξαφανιστεί.

Στην ακριβώς διπλανή πόρτα, σε μια εντελώς αθηναϊκή συνύπαρξη, βρισκόταν από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου και μέχρι πολύ πρόσφατα ένας κινηματογράφος – στην είσοδο, ακριβώς πάνω από μια στενή πόρτα που οδηγούσε στο υπόγειο, τρεις μεγάλες άσπρες-μπλε πινακίδες: «2 ΕΡΓΑ ΣΕΞ» και «ΕΡΓΑ ΠΡΩΤΗΣ ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΧΧΧ». Οι ταμπέλες έλειπαν, οι πόρτες ήταν κλειστές.

Σκέφτηκα όλα τα ιστορικά μαγαζιά που έχουν φύγει ή κλείσει τα τελευταία δέκα χρόνια – μέρη που ήταν αληθινά κομμάτια της πόλης. Στην κρίση άρχισαν να εξαφανίζονται τα εστιατόρια. Πρώτα ήταν τα παλιά μαγειρεία του κέντρου – το τελευταίο πράγμα για το οποίο είχε ο κόσμος λεφτά μέσα στην κρίση ήταν το μεσημεριανό φαγητό.

Πρώτος εξαφανίστηκε ο Παπανδρέου στην Αγορά – το μέρος όπου πήγαιναν όλοι οι ξενύχτηδες για πατσά και πατάτες τηγανητές στις έξι το πρωί. Μετά ο Δωρίς στην οδό Πραξιτέλους, ένα από τα παλιότερα μαγειρεία της πόλης, εκεί όπου ηλικιωμένοι άντρες βασάνιζαν τα μεσημέρια επί μονίμου βάσεως τις υπομονετικές κοπέλες του σέρβις με συνεχείς ερωτήσεις («Δεσποινίς, σας ρώτησα για πολλοστή φορά αν βάλατε το τυρί μου στη σακούλα και δεν μου απαντήσατε»).

Δεν νομίζω ότι το πρόβλημα είναι μόνο η κρίση, η πανδημία, η νέα οικονομία της παγκοσμιοποίησης. Ίσως να μας αρέσουν οι πόλεις που μοιάζουν φυτευτές

Μετά άρχισαν να κλείνουν τα «αστικά» εστιατόρια, αυτά που είχαν μεγαλώσει γενιές Αθηναίων – το Κεντρικόν στη στοά της οδού Βουλής (ήταν το αγαπημένο μου, πήγαινες στην κουζίνα, κοιτούσες τα ταψιά και διάλεγες τι θα φας) και το πιο κλασικό εστιατόριο του κέντρου, το Ιντεάλ στην Πανεπιστημίου.

Κάπου τότε έκλεισαν και οι Λουκουμάδες Αιγαίον, το βιβλιοπωλείο του Ελευθερουδάκη, μπαρ και καταστήματα. Δεν θα γράψω καν για τα καταστήματα που έκλεισαν στη διάρκεια της πανδημίας ή τα σινεμά – ανάμεσά τους το Έμπασσυ στο Κολωνάκι. 

Πιθανόν τα ιστορικά καταστήματα της Αθήνας να μετριούνται πια στα δάχτυλα του ενός χεριού. Είναι σαν η πόλη να χάνει σιγά σιγά τη μνήμη της. Και όχι, δεν μπορεί να μας ξελασπώσει το Galaxy ή το Au Revoir, ούτε καν η Στάνη ή οι λουκουμάδες του Κτιστάκη.

Σε άλλες πόλεις (και δεν μιλάω μόνο για πρωτεύουσες, ούτε καν μόνο για ευρωπαϊκές πόλεις) τέτοια στέκια αποτελούν κομμάτι της καθημερινότητας της πόλης. Στην Αθήνα αποτελούν αφορμή για μελό, νοσταλγικά κείμενα που θυμίζουν τη ρήση του Tony Soprano «“Remember when” is the lowest form of conversation» («To “θυμάσαι τότε που” είναι η ευτελέστερη μορφή συζήτησης»), μέχρι να ξεχαστούμε και να πάμε στο επόμενο καφέ με ξύλινα τραπεζάκια φορμάικα, καφέ τρίτου κύματος, φυτά εσωτερικού χώρου και βάσκικο τσιζκέικ.

Νομίζω πως οι Αθηναίοι πάσχουμε από ένα ιδιότυπο σύνδρομο αθεράπευτου χιπστερισμού – όλα τα νέα είναι ωραία, ας τρέξουμε να φτιάξουμε 8 εκατομμύρια καταστήματα με frozen yoghurt, για να τα κλείσουμε μετά όλα μαζί, και να φτιάξουμε στη θέση τους πολλά μαγαζιά που θα πουλάνε bao buns και μετά να φτιάξουμε μαγαζιά που θα πουλάνε sando και πικάνια με πουρέ από παστινάκι.

Δεν νομίζω ότι το πρόβλημα είναι μόνο η κρίση, η πανδημία, η νέα οικονομία της παγκοσμιοποίησης. Ίσως οι περισσότεροι Αθηναίοι –που πόσοι Αθηναίοι υπάρχουν που να είναι έστω δεύτερης ή τρίτης γενιάς– να παραμένουμε πάντα επαρχιώτες ή να μη νιώθουμε το κέντρο της πόλης (αυτό που εγκατέλειψαν οι γονείς μας τη δεκαετία του '80 και του '90 για να πάνε να ζήσουν στα προάστια) ως πραγματικά δικό μας, να μην αναγνωρίζουμε στ’ αλήθεια τα στέκια μας γι’ αυτό που είναι – κομμάτια της πόλης.

Ίσως να μας αρέσουν οι πόλεις που μοιάζουν φυτευτές, προκάτ αποικίες που μυρίζουν cinnamon buns.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Η γενιά αυτή τολμά όσα δεν τολμήσαμε εμείς και της αξίζει κάθε στήριξη!»

Οπτική Γωνία / Αμπντελά Ταϊά: «Η γενιά αυτή τολμά όσα δεν τολμήσαμε εμείς και της αξίζει κάθε στήριξη!»

Ο Μαροκινός συγγραφέας και σκηνοθέτης, κάτοικος Γαλλίας πλέον και γνωστός στην Ελλάδα από το υπέροχο μυθιστόρημα «Η ζωή με το δικό σου φως», μιλά με θαυμασμό για την εξέγερση της νεολαίας που συνταράσσει την πατρίδα του.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Νίκος Χασαπόπουλος: «Παραλίγο να πεθάνω από τη σκευωρία της Novartis»

Συνέντευξη / Νίκος Χασαπόπουλος: «Παραλίγο να πεθάνω από τη σκευωρία της Novartis»

Μετά από μισό αιώνα στο «Βήμα», ο Νίκος Χασαπόπουλος μιλά για πρώτη φορά για την πιο δύσκολη απόφαση της ζωής του, τις στιγμές που έζησε δίπλα σε Λαμπράκη, Ψυχάρη και πρωθυπουργούς, αλλά και για το μεγάλο λάθος του.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ένας άλλος «Μεσοπόλεμος»: Το μένος για τα θύματα (που γίνονται φωνή)

Οπτική Γωνία / Ένας άλλος «Μεσοπόλεμος»: Το μένος για τα θύματα (που γίνονται φωνή)

Έχουμε ένα καινούργιο συναίσθημα, όχι το κλασικό της εποχής των φασισμών, δηλαδή τον φόβο μη βρεθεί κανείς στη θέση των κατώτερων, όσων έμειναν πίσω ή «από κάτω». Πλέον βλέπει κανείς μένος για τα θύματα που μιλάνε.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Μποτιλιαρισμένοι στην Αθήνα: Δαπανούμε έναν μισθό στον δρόμο κάθε έτος

Οπτική Γωνία / Κάθε χρόνο χάνουμε 110 ώρες από τη ζωή μας κολλημένοι στο τιμόνι

Πώς μπορεί να μειωθεί άμεσα το μποτιλιάρισμα στους δρόμους της πρωτεύουσας; Γιατί η λεωφόρος Κηφισού δεν θα αδειάσει ποτέ; Ο συγκοινωνιολόγος και καθηγητής του ΕΜΠ, Κωνσταντίνος Κεπαπτσόγλου, εξηγεί.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Ερντογάν που (δεν) τα πήρε όλα και οι αποκαλύψεις πίσω από τις εντυπώσεις

Βασιλική Σιούτη / Ο Ερντογάν που (δεν) τα πήρε όλα και οι αποκαλύψεις πίσω από τις εντυπώσεις

Οι εκ των υστέρων αποκαλύψεις για τη συνάντηση Τραμπ - Ερντογάν κατέδειξαν τις πραγματικές ισορροπίες στο πεδίο των διεθνών σχέσεων: καμία πλευρά δεν κερδίζει άνευ ανταλλαγμάτων και οι διεθνείς σχέσεις δεν καθορίζονται από προσωπικές συμπάθειες.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Η στρατηγική του Νίκου Δένδια και η λεπτή ισορροπία με τον Κυριάκο Μητσοτάκη

Βασιλική Σιούτη / Η στρατηγική του Νίκου Δένδια και η λεπτή ισορροπία με τον Κυριάκο Μητσοτάκη

Την ώρα που η κυβέρνηση βρίσκεται αντιμέτωπη με το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, με τα Τέμπη και με την ακρίβεια, που προκαλεί κοινωνική δυσφορία, ο Νίκος Δένδιας εμφανίζεται ως μεταρρυθμιστής που θα οδηγήσει τις Ένοπλες Δυνάμεις στη νέα εποχή.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Χθες ο Μαζωνάκης, σήμερα ο Μπισμπίκης: Ποιο θα είναι το επόμενο «μεγάλο θέμα»;

Ακροβατώντας / Χθες ο Μαζωνάκης, σήμερα ο Μπισμπίκης: Ποιο θα είναι το επόμενο «μεγάλο θέμα»;

Αξιολογώντας ως πιο σημαντικό ένα τροχαίο από τη συνάντηση Τραμπ - Νετανιάχου, τα κυρίαρχα μέσα αναδεικνύουν το ασήμαντο χάριν τηλεθέασης, εξυπηρετώντας συγκεκριμένες σκοπιμότητες που θα μετατοπίσουν το ενδιαφέρον της κοινωνίας από τα σημαντικά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Joe Coughlin: «Η τρίτη ηλικία δεν είναι κρουαζιέρες ή πατερίτσες»

Οπτική Γωνία / Joe Coughlin: «Γηρατειά δεν είναι μόνο κρουαζιέρες, πατερίτσες και να είσαι με το ένα πόδι στον τάφο»

Ο φιλέλληνας καθηγητής εξετάζει τις όψεις της μακροζωίας, πιστεύει πως στην Ελλάδα αυτό το φαινόμενο μπορεί να συνδυαστεί άνετα με το lifestyle και μιλάει με τρόπο ασυνήθιστο για το γήρας.
ΝΙΚΟΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ
Κοσμάς Μαρινάκης: «Σε ποιον θα πουλήσει ο καπιταλιστής αν ο κόσμος δεν έχει να το αγοράσει;»

Οπτική Γωνία / Κοσμάς Μαρινάκης: «Σε ποιον θα πουλήσει ο καπιταλιστής αν ο κόσμος δεν έχει να το αγοράσει;»

Ο δημιουργός του Greekonomics μιλά στη LiFO για την επιτυχία αυτού του εγχειρήματος αλλά και τις επιθέσεις που δέχτηκε πρόσφατα για κάποιες «άβολες αλήθειες» που επισήμανε αναφορικά με τα διαπλεκόμενα συμφέροντα πολιτικών, οικονομικών «καρτέλ» και ΜΜΕ στην Ελλάδα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί οι διεθνείς συγκυρίες δεν ευνοούν την Ελλάδα;

Οπτική Γωνία / Γιατί οι διεθνείς συγκυρίες δεν ευνοούν την Ελλάδα;

Από την Ουκρανία και την κρίση στη Γαλλία μέχρι τις αποφάσεις Τραμπ, η Ευρώπη περνάει κρίση ταυτότητας. Πώς επηρεάζεται η χώρα μας; Μιλά στη LiFO ο Σωτήρης Ντάλης, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και Ευρωπαϊκής Ενοποίησης του τμήματος Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ