Από την άσκηση επιρροής στην επιθετική εξαγορά

Από την άσκηση επιρροής στην επιθετική εξαγορά Facebook Twitter
Δεν έχουμε πλέον μια κρίση πολιτικής ταυτότητας όσο μια ακραία επιθετική κίνηση εναντίον κάθε πολιτισμικής και πολιτικής ταυτότητας που είχε συνδεθεί με την αριστερή παράταξη. Εικονογράφηση: bianka/ LIFO
0

H ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ δεν παύει να επιφυλάσσει εκπλήξεις. Ανατρέχοντας σαράντα χρόνια πίσω, συμπεριφορές και πρότυπα που αναδύθηκαν από την κουλτούρα της κατανάλωσης άρχισαν να ασκούν πίεση στη συμβατική πολιτική σκηνή, στα κόμματα και στα μέλη τους. Έχουμε κάνει κατάχρηση του όρου lifestyle μιλώντας γι’ αυτή την κοινωνική κουλτούρα της εποχής.

Προφανώς υπήρξε κάτι περισσότερο από κάποια περιοδικά, εκδοτικές ιστορίες και αστέρες/διασημότητες του τοπικού αφρού: κάπου στα τέλη της δεκαετίας του ’80 η συγχώνευση παγκόσμιων trends και εθνικών ιδεολογικών μοτίβων διεκδίκησε τον καθορισμό της κυρίαρχης αισθητικής της ευμάρειας. Η αναρρίχηση μιας νέας μεσαίας τάξης και η αφελής προσχώρηση πολλών λαϊκών νέων στο άρμα της σχετικής φαντασίωσης (η οποία από οικονομική άποψη δεν ήταν αυταπάτη) χρωμάτισε σε μεγάλο βαθμό την ύστερη Μεταπολίτευση.

Αυτό που εξελίσσεται διεθνώς λίγο-πολύ από τις αρχές του 2000 είναι ότι στυλ ζωής που αναδύονται έξω ή σε πολύ μεγάλη απόσταση από τον πολιτικό χώρο αποκτούν σαγηνευτική ισχύ για όλη τη δημόσια σφαίρα και τμήματα του λαού.

Ένας υβριδικός «μεταμοντερνισμός» αποτέλεσε την άλλη όψη της ακμάζουσας, τότε, ρητορικής για τον εκσυγχρονισμό και τον εξευρωπαϊσμό. Το περιβόητο «ξεβλάχεμα» ήταν ουσιαστικά η ωμή και λαϊκότροπη εκδοχή της επίσημης έκκλησης για εξευρωπαϊσμό της χώρας. Τότε πρωτοσμιλεύτηκε ένα κλίμα και κυρίως φυτεύτηκαν κάποια καινούργια λεξιλόγια στον δημόσιο χώρο. Αυτή, παρ’ όλα αυτά, η μεγάλη παράτα του lifestyle δεν επιδίωξε να αποτελέσει κανονικό μέρος του συστήματος διακυβέρνησης.

Η νέα αγορά συμβόλων και στυλ αρκέστηκε να περιπαίζει την πολιτική τάξη, κολακεύοντας συγχρόνως κάποιους από τους ισχυρούς της εποχής. Το «lifestyle» δεν διεκδίκησε κομματικά ηνία, απλώς να έχει ελεύθερο πεδίο για επιρροή και εξουσία πάνω στις συμπεριφορές και στα ήθη.

Αυτό που εξελίσσεται διεθνώς λίγο-πολύ από τις αρχές του 2000 είναι ότι στυλ ζωής που αναδύονται έξω ή σε πολύ μεγάλη απόσταση από τον πολιτικό χώρο αποκτούν σαγηνευτική ισχύ για όλη τη δημόσια σφαίρα και τμήματα του λαού. Πρόσωπα άσχετα με τα κόμματα και με διαδρομές πολιτικού και κοινωνικού ακτιβισμού διεκδικούν το να «μπουν στην πολιτική». Αυτό ήταν ο Τραμπ και ο τραμπισμός και πιο πριν το ίδιο περίπου έκανε ο Μπερλουσκόνι με την ιταλική δεξιά.

Ωστόσο, πολλοί αρμοί της πολιτικής θα αντέξουν διότι κάποια κόμματα, παρά τις κρίσεις και τις τάσεις συρρίκνωσης, συντηρούν παραδόσεις, έχουν ακόμα ιστορίες να αφηγηθούν και κυρίως δεν έχουν εξαερωθεί οργανωτικά. Το παρατηρούμε και στα δικά μας: κάποιες παρατάξεις διαθέτουν, όπως φαίνεται, ένα εισιτήριο διαρκείας στη δημόσια ζωή ακόμα και αν τις βρίσκουν διασπάσεις, εκλογικές βυθίσεις και ηγετικές αμφισβητήσεις.

Σε όλη την Ευρώπη (με διαφορές βέβαια από τόπο σε τόπο), ανεξάρτητα από την αμφισβήτησή τους από τους νέους παίκτες της ριζοσπαστικής δεξιάς και το τρομαχτικό παγόβουνο της πολιτικής απάθειας και την ψυχική απόσχιση των νεότερων ηλικιών, τα κόμματα συνεχίζουν, κουτσά-στραβά, να εκπροσωπούν την κλασική πολιτική πραγματικότητα.

Έχουν, φυσικά, την αγωνία της μειωμένης επιρροής και αισθάνονται την αποδοκιμασία των πολιτών και τη βαθιά περιφρόνηση των μεγάλων κέντρων εξουσίας που είναι οι επιχειρήσεις, οι οίκοι αξιολόγησης και η αρένα των social media όπου, ανά πάσα στιγμή, καίγονται ή δοξάζονται τα πολιτικά πρόσωπα.

Επιστρέφοντας, λοιπόν, στη δική μας μικρή κλίμακα, αυτό που παίζεται στον ΣΥΡΙΖΑ δεν αφορά απλώς την αντιπαράθεση ενός προσώπου και των οπαδών του με κάποια πολιτικά στελέχη και τα οφίτσιά τους. Αν το δούμε σε συνάφεια με όσα γράφουμε παραπάνω, η «πρόταση» Κασσελάκη είναι ουσιαστικά η έφοδος ενός μοντέλου της αγοράς στο κέντρο ενός πολιτικού οργανισμού.

Ο πολιτικός-ινφλουένσερ καλεί πλέον το κοινό του να κατασκευάσουν ένα άλλο «πράγμα» στη θέση του υπάρχοντος. Μιμείται με αυτά τα γραφεία real estate που αγοράζουν ένα κάπως φθαρμένο κτίριο για να το μετατρέψουν σε boutique hotel. Ό,τι σε άλλες περιπτώσεις αποτελεί μια κοινότητα φανατικών οπαδών αποφασίζει να προσκολληθεί στο είδωλό του για να ανατινάξουν μαζί… το γενικό επιτελείο!

Οι μυημένοι στις περιπέτειες της αριστεράς του 20ού αιώνα ξέρουν ότι αυτό το κάλεσμα για επανάσταση της «βάσης» κατά των «γραφειοκρατικών επιτελείων» έχει άλλες ρίζες και μίσχους. Πολλά ριζοσπαστικά ρεύματα ορκίζονταν στην εξουσία του λαού και στην άμεση δημοκρατία εναντίον των κομματικών ελίτ και των «προνομίων» τους. Μια αντιγραφειοκρατική πολιτική επανάσταση δονούσε τις εκκλήσεις του Λέοντα Τρότσκι και όσων κατήγγελλαν τα σταλινικά κομμουνιστικά κόμματα ή ακόμα και τον ίδιον τον Λένιν και τον λενινισμό.

Ζούμε, λοιπόν, μια απόλυτη φάρσα, συναντώντας αυτές τις συνθηματολογίες της αμεσοδημοκρατίας και της «συνέλευσης βάσης» απέναντι στον Σωκράτη Φάμελλο ή στην Όλγα Γεροβασίλη. Ούτε ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν σταλινικό κόμμα ούτε ο Στέφανος Κασσελάκης ο αντιγραφειοκράτης ηγέτης που θα οργανώσει την κατάληψη των κάστρων της «νομενκλατούρας». Το μόνο που μπορεί να πει κανείς είναι ότι όταν πρόσωπα διεκδικούν την προσωπική τους λάμψη στη show biz, στις επιχειρήσεις και στην πολιτική (πηδώντας εύκολα από το ένα στο άλλο), η πολιτική βυθίζεται περισσότερο στην ανυποληψία και την ασημαντότητα.  

Είναι μια τραγωδία το ότι αυτό συμβαίνει τώρα σε ένα κόμμα που μίλησε και μιλάει ακόμα στο όνομα της αριστεράς. Το ατύχημα δεν συνέβη τον τελευταίο χρόνο, τώρα πια το παραδέχονται όλοι, ακόμα και όσοι έχουν εγκλωβιστεί στο ψυχόδραμα. Ένας ολόκληρος πολιτικός χώρος φαίνεται να έχει παγιδευτεί σε μια πορεία αυτοκαταστροφής. Έχοντας ξορκίσει χίλιες φορές τον ιό του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού, ο ΣΥΡΙΖΑ γίνεται εργαστήριο για τη δοκιμή ενός πλουτολαϊκισμού που υπόσχεται στους πελάτες το καινούργιο όπως ένας content creator ο οποίος ενδιαφέρεται να λανσάρει τα προϊόντα του.

Δεν έχουμε πλέον μια κρίση πολιτικής ταυτότητας (αυτή υπήρξε ήδη στον προηγούμενο ΣΥΡΙΖΑ) όσο μια ακραία επιθετική κίνηση εναντίον κάθε πολιτισμικής και πολιτικής ταυτότητας που είχε συνδεθεί με την αριστερή παράταξη. Αυτό πιστεύω θα έπρεπε να ενδιαφέρει ακόμα και όσους χαίρονται με τα «παθήματα των συριζαίων», πιστεύοντας μάλλον πως μια κοινωνία δίχως αντιπολίτευση και κυρίως μια δημοκρατία δίχως κοινωνικούς ανταγωνισμούς είναι η καλύτερη λύση.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Μπερλουσκόνι ή για τα πυκνά σκοτάδια μιας εποχής

Οπτική Γωνία / Μπερλουσκόνι ή για τα πυκνά σκοτάδια μιας εποχής

Το αρσενικό «παλιάς κοπής» και ο θαυμαστής του Βλαδίμηρου Πούτιν σμιλεύουν στην προσωπικότητα του Μπερλουσκόνι κάτι χοντροκομμένο και συγχρόνως ανάλαφρο αλλά με έναν σκοτεινό πυρήνα.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
50 χρόνια Μεταπολίτευση: Τι άλλαξε στην ελληνική κοινωνία

LiFO politics / 50 χρόνια Μεταπολίτευση: Τι άλλαξε στην ελληνική κοινωνία

Ο συγγραφέας Βασίλης Λιόσης μιλά στη Βασιλική Σιούτη για τα χαρακτηριστικά της Μεταπολίτευσης, το διεθνές περιβάλλον μέσα στο οποίο συντελέστηκε, αλλά και για το φαινόμενο του Αυριανισμού.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η ανάγκη μιας σκαλωσιάς: Μεταμορφώσεις και φεμινισμοί

Guest Editors / Η ανάγκη μιας σκαλωσιάς: Μεταμορφώσεις και φεμινισμοί

Η πατριαρχία είναι παντού: στην οικονομία, στην κοινωνία, στην ψυχολογία, στην αισθητική, στον πολιτισμό, σε ολόκληρη την ανθρώπινη κατάσταση. Όταν σκεφτόμαστε το πολιτικό, δεν γίνεται να μη σκεφτόμαστε το φεμινιστικό.
ΝΙΚΟΣ ΔΑΣΚΑΛΟΠΟΥΛΟΣ
«Ζούμε στην εποχή της ισορροπίας του ισχυρού»

Οπτική Γωνία / «Ζούμε στην εποχή της ισορροπίας του ισχυρού»

Οι παγκόσμιες και περιφερειακές επιπτώσεις της σύγκρουσης στη Γάζα και τα αδιέξοδα του Παλαιστινιακού. Μιλά στη LiFO ο δρ. Ευρωπαϊκής Ασφάλειας και Νέων Απειλών και κύριος ερευνητής του ΕΛΙΑΜΕΠ, Τριαντάφυλλος Καρατράντος.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μια ομάδα μαθητών κατασκεύασε ρομπότ που καθαρίζει τις θάλασσες

Περιβάλλον / Πώς μια ομάδα μαθητών από τον Άλιμο έφτιαξε ρομπότ που καθαρίζει τον βυθό;

Το Greek Seabot είναι το υποβρύχιο ρομπότ που δημιούργησε μια μαθητική ομάδα από το ΕΠΑΛ Αλίμου για να βοηθήσει στον καθαρισμό των βυθών από πλαστικά και απορρίμματα. Μιλούν στη LIFO οι μαθητές για τα κίνητρά τους και το όραμά τους για ένα πιο καθαρό περιβάλλον.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Οι αλλαγές που φέρνουν στο μεταναστευτικό η πρόσφατη απόφαση της Λειψίας και η νέα πολιτική του Μερτς/ Μεταναστευτικό: Από τη Μέρκελ στον Μερτς και η αλλαγή που φέρνει η απόφαση της Λειψίας

Βασιλική Σιούτη / Μεταναστευτικό: Πώς επηρεάζει την Ελλάδα η αλλαγή πολιτικής της Γερμανίας;

Μετά την εκλογή του Φρίντριχ Μερτς, η Γερμανία αυστηροποιεί τη μεταναστευτική πολιτική της και αναζητά τρόπους για να εξαιρεθεί από την υποχρέωση εφαρμογής της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, ώστε να μην κάνει δεκτά νέα αιτήματα ασύλου.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Becca Bloom: Γιατί θεοποιούμε τις ζάπλουτες; 

Οπτική Γωνία / Becca Bloom: Γιατί θεοποιούμε τις ζάπλουτες ενώ δεν έχουμε να φάμε;

Αν νομίζετε ότι η επίδειξη πλούτου προκαλεί σήμερα κοινωνική κατακραυγή, πλανάστε. Άνθρωποι που δυσκολεύονται οικονομικά, αντί να βιώσουν ταξική αφύπνιση, βλέποντας πώς ζει η δισεκατομμυριούχος σταρ του TikTok, θέλουν να μάθουν τα πάντα γι' αυτήν.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Ανήλικοι στην πρώτη γραμμή: Το νέο πρόσωπο της ακροδεξιάς στη Θεσσαλονίκη

Ελλάδα / 13χρονα παιδιά σε νεοναζιστικές συμμορίες: Πώς φτάσαμε εδώ;

Όλο και περισσότεροι έφηβοι και νέοι φαίνεται να γοητεύονται από ακροδεξιές ιδεολογίες. Τι σηματοδοτεί η έκρηξη αυτού του επικίνδυνου φαινομένου; Μιλά στη LiFO ο καθηγητής Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ, Άρης Στυλιανού.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
« Βρίσκω πολύ πιθανό να δούμε κάποια στιγμή μη λευκό Πάπα»

Οπτική Γωνία / «Βρίσκω πολύ πιθανό να δούμε κάποια στιγμή μη λευκό Πάπα»

Ο επίκουρος καθηγητής Φιλοσοφίας της Θρησκείας της Θεολογικής Σχολής του ΕΚΠΑ και διδάκτορας των πανεπιστημίων Βοστώνης και Λουβέν Χαράλαμπος Βέντης μιλά για την εκλογή του νέου Πάπα, την «επιστροφή» της θρησκείας και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σήμερα η Καθολική και η Ορθόδοξη Εκκλησία.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η αντιπολίτευση που υποδύεται πως δεν καταλαβαίνει…

Οπτική Γωνία / Η αντιπολίτευση που υποδύεται πως δεν καταλαβαίνει

Την τελευταία δεκαετία, όλα σχεδόν έχουν αλλάξει στην ελληνική κοινωνία, ιδιαίτερα σε εκείνο το κομμάτι της που βρισκόταν παραδοσιακά και ιστορικά απέναντι στη συντηρητική παράταξη.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Επίδομα ανεργίας: Όταν το κράτος αποφασίζει πως θα το ξοδέψεις

Ρεπορτάζ / Επίδομα ανεργίας: Όταν το κράτος αποφασίζει πώς θα το ξοδέψεις

Η απόφαση της κυβέρνησης να καταβάλλεται το επίδομα ανεργίας και άλλες κοινωνικές παροχές σε προπληρωμένη κάρτα, με πλαφόν 50% στην ανάληψη μετρητών, προκαλεί την αγανάκτηση των δικαιούχων. Σχολιάζουν στη LIFO άνεργοι πολίτες, ο γενικός γραμματέας της ΓΣΕΕ και εκπρόσωποι κλάδων που πλήττονται.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
«Empty the Tanks»: Σώστε τα δελφίνια!

Ρεπορτάζ / «Empty the Tanks»: Πότε θα σταματήσει η αιχμαλωσία των δελφινιών;

Η παγκόσμια καμπάνια «Empty the Tanks» εναντιώνεται στην αιχμαλωσία και την εκμετάλλευση των δελφινιών. Πώς εκφράζεται η κινητοποίηση στην Ελλάδα και ποια η τύχη των δελφινιών του Αττικού Ζωολογικού Πάρκου; Μιλούν στη LIFO εκπρόσωποι οργανώσεων, αλλά και ο ιδρυτής του Αττικού Πάρκου.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Υψηλοί τόνοι για τα Τέμπη, χαμηλοί για τα ελληνοτουρκικά 

Οπτική Γωνία / Υψηλοί τόνοι για τα Τέμπη, χαμηλοί για τα ελληνοτουρκικά 

Τα Τέμπη συνεχίζουν να πυροδοτούν εντάσεις μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, αντιθέτως στα ελληνοτουρκικά και στο θέμα της πώλησης των Eurofighter στην Τουρκία που απασχόλησε την επικαιρότητα, η κριτική για τη στάση της κυβέρνησης από το ΠΑΣΟΚ και τον ΣΥΡΙΖΑ είναι σε χαμηλούς τόνους.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Οδός Βύρωνος: Ένας δρόμος-ντροπή για τον δημόσιο χώρο

Aθήνα / Οδός Βύρωνος: Ένας δρόμος-ντροπή για τον δημόσιο χώρο

Τα πεζοδρόμια στην καρδιά της πόλης έχουν παραδοθεί στα τουριστικά καταστήματα, αποκλείοντας τους πιο ευάλωτους πολίτες, ενώ η Αθήνα χάνει τον βασικό λόγο ύπαρξής της: να είναι μια πόλη για ανθρώπους.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΕΞ Έχετε «επιστροφή φόρου»: Οι συχνότερες περιπτώσεις phishing

Οπτική Γωνία / «Έχετε επιστροφή φόρου, πατήστε εδώ»: Πώς να γλιτώσεις από το phishing

Παραπλανητικά μηνύματα, αποκάλυψη προσωπικών δεδομένων, χακάρισμα τραπεζικών λογαριασμών. Το phishing είναι πιο συχνό και πολύ πιο επικίνδυνο πιο επικίνδυνο απ' ό,τι νομίζουμε. Μιλά στη LiFO ο καθηγητής Κυβερνοασφάλειας στο Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Πειραιώς και επικεφαλής της Εθνικής Ομάδας Κυβερνοασφάλειας, Χρήστος Ξενάκης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Το χρονικό των χαμένων βίντεο των Τεμπών

Οπτική Γωνία / Το χρονικό των χαμένων βίντεο των Τεμπών

Η υπόθεση των χαμένων βίντεο των Τεμπών αναδεικνύει, για ακόμη μία φορά, λανθασμένους χειρισμούς που έγιναν σε κρίσιμες φάσεις της ανακριτικής διαδικασίας, αφήνοντας πλήθος αναπάντητων ερωτημάτων.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ