1.

Ζωή. Ο Ουμπέρτο Έκο γεννήθηκε στις 5 Ιανουαρίου του 1932 στην Αλεσσάντρια του Πιεμόντε. Σπούδασε Μεσαιωνική Φιλοσοφία και Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο του Τουρίνου. Δίδαξε ως καθηγητής Σημειολογίας στο Πανεπιστήμιο της Μπολόνια και διετέλεσε διευθυντής του περιοδικού «VS». Πολυγραφότατος, έχει δημοσιεύσει άρθρα, κριτικά δοκίμια, φιλοσοφικές πραγματείες, ενώ το 1980 κάνει τη θριαμβευτική του εμφάνιση και στον χώρο της μυθιστοριογραφίας με το πολυδιαβασμένο Όνομα του Ρόδου, ένα αναπάντεχο best και long-seller. Μανιώδης αναγνώστης, ο Έκο ταξινομούσε διαρκώς τα αποκτήματά του σε μια μεγαλειώδη βιβλιοθήκη που περιλάμβανε πάνω από τριάντα χιλιάδες βιβλία. Οι φήμες, ωραίες φήμες εν προκειμένω, λένε ότι το επώνυμο Έκο είναι το αρκτικόλεξο των λατινικών λέξεων Ex Coelis Oblatus, που σημαίνει «θεϊκό δώρο». Τόσο οι θεωρίες του σχετικά με τη δεξίωση του λογοτεχνικού έργου από τον αναγνώστη όσο και τα γεμάτα αναφορές σε έργα τέχνης και συγγραφείς μυθιστορήματά του έχουν ευρέως συζητηθεί. Έχει γράψει, επίσης, και βιβλία για παιδιά. Ενδεικτικά έργα: Το όνομα του ρόδου (1980), Το εκκρεμές του Φουκώ (1988), Το νησί της προηγούμενης ημέρας (1994), Μπαουντολίνο (2000), όλα σε μετάφραση Έφης Καλλιφατίδη, από τις εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα (2000, 2000, 2004, 2001), Κήνσορες και Θεράποντες (1964), σε μετάφραση Έφης Καλλιφατίδη (εκδόσεις Γνώση, 1987), Εμπειρίες Μετάφρασης (2003), σε μετάφραση Έφης Καλλιφατίδη (εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, 2003), και τώρα στις εκδόσεις Ψυχογιός. Ο Ουμπέρτο Έκτο, τον οποίο ο Αχιλλέας Κυριακίδης, συγκαταλέγει στους ευφυέστερους ανθρώπους του εικοστού αιώνα, πήγε να συναντήσει τον άλλο μέγιστο βιβλιοθηκάριο, τον Χόρχε Λουίς Μπόρχες, στις 19 Φεβρουαρίου του 2016. 




2.

Η μυστηριώδης φλόγα της βασίλισσας Λοάνα. Με αφορμή την προσπάθεια να βρει τη μνήμη του ένας έμπορος βιβλίων που αναρρώνει ύστερα από ένα εγκεφαλικό, ο Ουμπέρτο Έκο ξετυλίγει μια ιδιοσυγκρασιακή ιστορία των δεκαετιών από την άνοδο του φασισμού στην Ιταλία έως σήμερα. Ο λίαν πεπαιδευμένος βιβλιοπώλης αφήνεται σε έναν στρόβιλο σπαραγμάτων από αγαπημένα μυθιστορήματα, τραγούδια, κόμικς, ποιήματα και κινηματογραφικές ταινίες, που όλα συνθέτουν στο αφυπνισμένο του μυαλό μια πολύχρωμη, μελωδική, νοσταλγική φαντασμαγορία. Πρόκειται για ένα από τα πιο παιγνιώδη και απολαυστικά μυθιστορήματα των τελευταίων χρόνων, και είναι μάλιστα λαμπρά εικονογραφημένο, αποτελώντας ένα απαστράπτον κολάζ λέξεων, ήχων και εικόνων. Ένα απόσπασμα: «Η Πάολα με συμβούλεψε εκνευρισμένη να μυρίσω τα αρώματα και να πάψω να απαγγέλλω ποίηση – μια και όλοι οι ποιητές ήταν ψεύτες, τα τριαντάφυλλα ανθίζουν όταν πια οι βιόλες έχουν μαραθεί και, εν πάση περιπτώσει, είναι αδύνατον να βάλεις μαζί σ' ένα μπουκέτο ρόδα και βιόλες, δοκίμασέ το αν θες και θα δεις».

 

3.

Στυλ. Η ευρυμάθεια του πληθωρικού Ιταλού συγγραφέα είναι εκθαμβωτική. Αναμειγνύει δεκάδες διαφορετικά στυλ, ενθέτει στη ροή του κειμένου αποσπάσματα από αγαπημένα του λογοτεχνικά έργα, από επιστημονικές θεωρήσεις, από λαϊκά αφηγήματα, από ποιήματα και τραγούδια. Εμπλέκει τα ιστορικά γεγονότα με την προσωπική περιπέτεια της καθημερινότητας και επιτρέπει στη χυμώδη φαντασία του να οργιάσει. Μολονότι το Όνομα του Ρόδου είναι το πιο φημισμένο μυθιστόρημά του, η Μυστηριώδης φλόγα της βασίλισσας Λοάνα είναι, το δίχως άλλο, το πιο απολαυστικό, ένα σύγχρονο παραμύθι για μεγάλους και, συνάμα, ένα πολύτιμο κιβώτιο μνήμης. Ο Έκο βάζει τον ήρωά του να καταφεύγει, προκειμένου να ανασυγκροτήσει τη μνήμη του, αυτό το πολύτιμο, το ανεκτίμητο, κιβώτιο κάθε ανθρώπου, σε βασίλισσες και θαύματα, σε στροβίλους της φαντασίας, όπου το πραγματικό χορεύει φοξ-τροτ με το φαντασιακό, όπου η λαλιά γίνεται εκστατική, όπου το χθαμαλό σμίγει με το υψηλό. Ιστορίες για μικρά παιδιά, κόμικς, ποιήματα, όλα γίνονται ένα καλειδοσκόπιο που στριφογυρίζει ιλιγγιωδώς. Όλα τα είδη προσφέρονται σε μια στροβιλιζόμενη λογοτεχνική πιατέλα. Ο νους αργοσαλεύει, βγαίνει μ' ένα παιδικό καραβάκι από τη λίμνη της λήθης και μπαίνει στον καταρράκτη του χρόνου, έναν καταρράκτη που το βουητό του σημαίνει κίνδυνο αλλά και λύτρωση. Συνάμα, ο Έκο αδράχνει, ξανά, την ευκαιρία να μας μιλήσει μυθιστορηματικά για όλα όσα δεν έπαψε να μας μιλάει μέσα από εμβριθέστατα δοκίμια και μελέτες. Ας θυμηθούμε ότι παρέμενε ένας δριμύς κριτικός των κοινωνικών φαινομένων, ότι δεν μάσαγε τα λόγια του, δεν ισοπεδώθηκε ποτέ από καμία φαινομενικότητα. Ιδού τι έχει πει για τα social media και την ακατάσχετη, πολλές φορές χυδαία και πάντα εσπευσμένη φλυαρία τους: «Οι ιστότοποι κοινωνικής δικτύωσης έδωσαν το δικαίωμα να μιλάνε σε λεγεώνες ηλιθίων που άλλοτε δεν μίλαγαν παρά μόνο σε μπαρ, αφού είχαν πιει κανένα ποτήρι κρασί, χωρίς να βλάπτουν την κοινότητα. Τους αναγκάζαμε αμέσως να σωπάσουν, αλλά σήμερα έχουν το ίδιο δικαίωμα λόγου με ένα βραβείο Νόμπελ. Είναι η εισβολή των ηλιθίων». Όπως έλεγε και ο άλλος μεγάλος κριτικός των κοινωνικών φαινομένων, ζούμε την άνοδο της ασημαντότητας. 





www.radiobookspotting.blogspot.gr.