Αν και πραγματοποιήθηκε η πρώτη σύλληψη, χρόνια μετά, το σαμποτάζ στον Nord Stream, λίγο μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, παραμένει ένα θρίλερ κατασκόπων.
Ο άνθρωπος που συνελήφθη στο Ρίμινι της Ιταλίας, αυτή την εβδομάδα, φαίνεται πως ήταν ο «καπετάνιος», όχι μόνο στο σκάφος «Andromeda» που έφερε εις πέρας τη δολιοφθορά, αλλά και της επιχείρησης. Στην αποστολή εκείνη, στο σκάφος επιβιβάστηκαν έξι άτομα - ένα μικρό πλήρωμα πολιτών και στρατιωτικών σε ιστιοπλοϊκό σκάφος με σκοπό τη δολιοφθορά του αγωγού Nord Stream - ο Σεργκέι Κουζνιέτσοφ είχε τον ρόλο του επικεφαλής, μεταδίδει η ιταλική εφημερίδα Corriere della Sera.
Και μοιάζει απίστευτο πως μια από τις μεγαλύτερες δολιοφθορές της ιστορίας, μια πράξη που σημάδεψε τις πρώτες φάσεις του πολέμου στην Ουκρανία, οργανώθηκε πάνω σε ένα σκάφος μόλις 15 μέτρων, το «Andromeda», νοικιασμένο στο Ρόστοκ της Γερμανίας. Μια επιχείρηση που σήμερα θεωρείται «έργο του Κιέβου» - όπως προκύπτει από έρευνες, διαρροές και δημοσιογραφικές αποκαλύψεις - ξεκίνησε από ένα φαινομενικά αδιανόητο σχέδιο.
Πώς έγινε το σαμποτάζ στον Nord Stream
Ένας Ουκρανός αξιωματικός που συμμετείχε στον σχεδιασμό περιέγραψε την υπόθεση στον δημοσιογράφο της Wall Street Journal, Μπόιτζαν Πάντσεφσκι: «Γελάω πάντα όταν διαβάζω στα ΜΜΕ για υποτιθέμενες γιγαντιαίες επιχειρήσεις με μυστικές υπηρεσίες, υποβρύχια, drones και δορυφόρους. Όλα ξεκίνησαν ένα βράδυ μεθυσμένων συζητήσεων και από την αποφασιστικότητα μιας χούφτας ανθρώπων που είχαν τα κότσια να ρισκάρουν τη ζωή τους για τη χώρα τους».
Το κόστος; Περίπου 300.000 ευρώ, χρηματοδοτημένα από επιχειρηματίες. Το δίκτυο οδηγεί, σύμφωνα με Γερμανούς ανακριτές, μέχρι τον τότε αρχηγό των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων, στρατηγό Βαλερί Ζαλούζνι, ο οποίος φέρεται να είχε δώσει το πράσινο φως.
Ο Σεργκέι Κουζνιέτσοφ - γνωστός στα γερμανικά ΜΜΕ ως Sergei K., χωρίς πλήρη στοιχεία - 49 ετών, είναι πρώην αξιωματικός του ουκρανικού στρατού, πρώην μέλος της υπηρεσίας πληροφοριών SBU και μέλος της ελίτ μονάδας που το 2022 υπερασπίστηκε το Κίεβο από τη ρωσική επίθεση, σύμφωνα με τη WSJ.
Η ομάδα του απέπλευσε από το Ρόστοκ στις 7 Σεπτεμβρίου με προορισμό το νησί Μπόρνχολμ της Δανίας, περνώντας από Πολωνία και Σουηδία. Στο πλήρωμα βρίσκονταν τέσσερις έμπειροι δύτες - ανάμεσά τους και μία γυναίκα, ώστε η έξοδος να μοιάζει με απλή εκδρομή φίλων - και δύο άνδρες των ειδικών δυνάμεων.
Διέθεταν εξοπλισμό καταδύσεων, φορητό σόναρ και ανοιχτές χαρτογραφικές πηγές για τον εντοπισμό του αγωγού, που βρίσκεται σε βάθος 80 μέτρων. Οι καταδύσεις υπολογίζεται ότι γίνονταν σε ζεύγη, διάρκειας περίπου 20 λεπτών, με ωστόσο πολύωρους χρόνους αποσυμπίεσης και ανάπαυσης.
Στις 26 Σεπτεμβρίου 2022, ο αγωγός εξερράγη, απελευθερώνοντας ποσότητα CO₂ ισοδύναμη με τις ετήσιες εκπομπές της Δανίας. Τρεις από τις τέσσερις γραμμές καταστράφηκαν. Κατά την επιστροφή, όμως, η ομάδα έκανε μοιραίο λάθος: η Andromeda δεν καθαρίστηκε επαρκώς και οι Γερμανοί ερευνητές εντόπισαν DNA και βιολογικά ίχνη που οδήγησαν στην ταυτοποίησή τους.
Το μεγάλο ερώτημα για το σαμποτάζ στον Nord Stream: Ποιος ήξερε;
Έχει γραφτεί ότι ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι αρχικά συναίνεσε, αλλά όταν η CIA εντόπισε την προετοιμασία διέταξε να σταματήσει. Ο Ζαλούζνι φέρεται να μην υπάκουσε. «Είναι σαν να σταματάς τορπίλη: μόλις φύγει, το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι να περιμένεις να εκραγεί», φέρεται να είπε. Ο ίδιος πάντως αρνήθηκε κάθε εμπλοκή, αποκαλώντας τα σχετικά δημοσιεύματα «προβοκάτσια».
Η συνεργασία με τις γερμανικές υπηρεσίες ήταν περιορισμένη, όμως στα τρία χρόνια που ακολούθησαν υπήρξαν εξελίξεις. Ένας δύτης εντοπίστηκε στην Πολωνία, εκδόθηκε διεθνές ένταλμα, αλλά κατάφερε να διαφύγει στην Ουκρανία.
Η σύλληψη στην Ιταλία είναι η πρώτη που σχετίζεται με την υπόθεση Nord Stream. Ο πρώην αξιωματικός και μέλος των μυστικών υπηρεσιών, με ισχυρές διασυνδέσεις στο Κίεβο, κρατείται πλέον σε φυλακή της Μπολόνια. «Μια εξαιρετική επιχείρηση», τη χαρακτήρισε η Γερμανίδα υπουργός Δικαιοσύνης.
Σύμφωνα με τις λιγοστές πληροφορίες που έχουν διαρρεύσει, ο Sergei K. εντοπίστηκε από τις ομοσπονδιακές αρχές όταν αγόρασε αεροπορικό εισιτήριο από την Πολωνία προς την ιταλική Ριβιέρα, όπου στήθηκε η παγίδα για τη σύλληψή του. Η είδηση ανακοινώθηκε νωρίς το πρωί από τους Γερμανούς εισαγγελείς: «καλύτερα να μην περιμένουμε άλλο», καθώς ήδη μια φορά είχαν αποτύχει στην Πολωνία.
Με πληροφορίες από την Corriere della Sera
