Τέλος εποχής για τα Αρχεία της Στάζι

Τέλος εποχής για τα Αρχεία της Στάζι Facebook Twitter
Ο νυν επικεφαλής Ρόναλντ Γιαν παρουσίασε στο Βερολίνο την τελευταία του έκθεση
0

Ο αριθμός είναι εντυπωσιακός: 7.353.885 αιτήσεις  είχαν υποβληθεί από το 1991 στην Υπηρεσία Αρχείων της Στάζι από πολίτες που ζητούσαν πρόσβαση στους φακέλους που διατηρούσε το υπουργείο Κρατικής Ασφάλειας της πρώην Ανατολικής Γερμανίας. 

Το 46% ήταν αιτήματα πολιτών που ήθελαν να μάθουν τι γνώριζε γι αυτούς η Στάζι, η μυστική υπηρεσία της Λαοκρατικής Δημοκρατίας της Γερμανίας. Όλα αυτά τα στοιχεία συμπεριλαμβάνονταν στις εκθέσεις πληροφοριοδοτών. Ο όγκος των σχετικών αρχείων καλύπτει μία περίοδο 40 ετών και ακτίνα 111 χιλιομέτρων.

Κατά την ειρηνική επανάσταση του 1989 ακτιβιστές της Ανατολικής Γερμανίας εμπόδισαν την καταστροφή των Αρχείων της Στάζι. Στην Επανενωμένη Γερμανία δημιουργήθηκε ειδική αρχή με επικεφαλής έναν «Ομοσπονδιακό Επίτροπο για τα Αρχεία της Υπηρεσίας Κρατικής Ασφάλειας της πρώην ΛΔΓ». Η υπηρεσία είναι γνωστή απλά ως Αρχεία της Στάζι.

Τα κεντρικά της Στάζι στο Ανατολικό Βερολίνο, 1985

Ο νυν επικεφαλής της Ρόναλντ Γιαν παρουσίασε στο Βερολίνο την τελευταία του έκθεση, σηματοδοτώντας το τέλος μιας εποχής: το καλοκαίρι η υπηρεσία θα πάψει να υπάρχει και τα αρχεία της θα μεταφερθούν στα ομοσπονδιακά αρχεία, 31 χρόνια μετά τη διάσωσή τους. Την απόφαση έλαβε η γερμανική βουλή τον περασμένο Νοέμβριο.

Σύμφωνα με τον Γιαν το 2020 υπεβλήθησαν 23.686 αιτήματα για έλεγχο αρχείων, αριθμός χαμηλότερος σε σχέση με το 2019 (35.554 αιτήματα). Η αυξημένη ζήτηση του 2019 οφείλεται στην επέτειο των 30 χρόνων από την Πτώση του Τείχους του Βερολίνου. Το ίδιο φαινόμενο παρατηρήθηκε και στην επέτειο των 25 χρόνων. Η κάλυψη των ιστορικών γεγονότων από τα γερμανικά ΜΜΕ ξύπνησε σε πολλούς την περιέργεια να θυμηθούν ξανά το παρελθόν.

Το «κεφάλαιο Στάζι» είναι ακόμη επώδυνο, ειδικά για πολλούς Ανατολικογερμανούς. «Κάποιοι χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να διαχειριστούν την προσωπική τους ιστορία» αναφέρει ο Ρόναλντ Γιαν. Το 20% μάλιστα των αιτημάτων υποβλήθηκαν από συγγενείς αποθανόντων, που θέλησαν να ρίξουν φως στην οικογενειακή ιστορία τους. Περίπου 400.000 αιτήσεις έχουν υποβληθεί μάλιστα από κατοίκους δυτικογερμανικών κρατιδίων. Επίσης 21.000 αιτήματα έχουν υποβληθεί από υπηκόους χωρών του εξωτερικού.

Η επιτυχία του αρχείου

Παρά το επικείμενο κλείσιμό τους, τα Αρχεία της Στάζι ήταν μια ιστορία επιτυχίας και πρότυπο για χώρες της Ανατολικής Ευρώπη, της Λατινικής Αμερικής και της Μέσης Ανατολής. Με το άνοιγμα των αρχείων, δράστες μπορούν να εντοπιστούν και να διωχθούν. Θύματα βρίσκουν επίσης αποδεικτικά στοιχεία για το πώς παρεμποδίστηκε πχ. η καριέρα τους για πολιτικούς λόγους, αξιώνοντας αποζημιώσεις.

Με τη μεταφορά τους στα ομοσπονδιακά αρχεία, τα Αρχεία της Στάζι θα συνεχίσουν να είναι προσβάσιμα, τόσο σε θύματα όσο και σε δημοσιογράφους και ερευνητές. Επίσης μέχρι το 2030 θα είναι εφικτές έρευνες για διασυνδέσεις με τη Στάζι κρατικών αξιωματούχων, χάρη σε νομοθετική ρύθμιση του 2019. Ωστόσο τέτοιες αποκαλύψεις σήμερα είναι σπάνιες, σε αντίθεση με τις αρχές της δεκαετίας του '90 και τους αγώνες ακτιβιστών μεταξύ των οποίων και ο μετέπειτα πρόεδρος της Γερμανίας Γιόαχιμ Γκάουκ.

Αξίζει τέλος να σημειωθεί ότι απέναντι στο κλείσιμο των Αρχείων της Στάζι υπάρχουν και αντιδράσεις. Επικριτές όπως ο πρώην εκπρόσωπος Τύπου της υπηρεσίας Κρίστιαν Μπόος θεωρεί λάθος την ενσωμάτωσή τους στα κρατικά αρχεία διότι «η έρευνα στα Αρχεία της Στάζι δεν ολοκληρώθηκε ποτέ ουσιαστικά».

Σε κάθε περίπτωση η θητεία του Γιαν λήγει στις 17 Ιουνίου, ημερομηνία της λαϊκής εξέγερσης στην Ανατολική Γερμανία το 1953, η οποία κατεστάλη από τους Σοβιετικούς. Η δεύτερη το 1989 ήταν επιτυχής οδηγώντας στην πτώση του καθεστώτος και στην Επανένωση της Γερμανίας.

Με πληροφορίες από Deutsche Welle

Διεθνή
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Νέες κυρώσεις Τρραμπ με σκοπό την υπονόμευση της στρατιωτικής μηχανής του Ιράν

Διεθνή / Νέες κυρώσεις Τραμπ με σκοπό την υπονόμευση της στρατιωτικής μηχανής του Ιράν

Η κυβέρνηση Τραμπ στοχοποιεί κινεζικές επιχειρήσεις, έναν Κινέζο υπήκοο και ένα φορτηγό πλοίο για εμπλοκή σε μεταφορά στρατιωτικής τεχνολογίας προς το Ιράν, εν μέσω της κλιμακούμενης σύρραξης με το Ισραήλ
LIFO NEWSROOM
Ο Πάπας Λέων προειδοποιεί για τους κινδύνους της AI: «Η νεολαία μας πρέπει να ενισχύεται, όχι να εμποδίζεται»

Διεθνή / Ο Πάπας Λέων προειδοποιεί για τους κινδύνους της AI: «Η νεολαία μας πρέπει να ενισχύεται, όχι να εμποδίζεται»

Η στάση του ποντίφικα για την ΑΙ μοιάζει με εκείνη του προκατόχου του, Πάπα Φραγκίσκου, ο οποίος είχε δηλώσει ότι οι κοινωνίες μας διατρέχουν τον κίνδυνο να χάσουν «την αίσθηση του ανθρώπινου»
LIFO NEWSROOM
Επιθέσεις Ισραήλ κατά του Ιράν: Πώς επηρεάζουν την ενεργειακή ανεξαρτησία της Κίνας

Διεθνή / Επιθέσεις Ισραήλ κατά Ιράν: Πώς επηρεάζουν την ενεργειακή ανεξαρτησία της Κίνας

Οι συγκρούσεις Ισραήλ–Ιράν απειλούν τις εισαγωγές πετρελαίου της Κίνας, θέτοντας σε κίνδυνο την ενεργειακή της ασφάλεια: μια πρόκληση που επιταχύνει την στροφή προς ΑΠΕ και αυτόνομη παραγωγή
LIFO NEWSROOM
ΝΑΤΟ: Η Ισπανία απειλεί να εκτροχιάσει τη σύνοδο κορυφής - Στο επίκεντρο ο στόχος 5% του Τραμπ

Διεθνή / ΝΑΤΟ: Η Ισπανία απειλεί να εκτροχιάσει τη σύνοδο κορυφής - Στο επίκεντρο ο στόχος 5% του Τραμπ

Ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ χαρακτηρίζει «ανεδαφικό» τον στόχο 5% του ΑΕΠ για δαπάνες στην άμυνα, ζητώντας ευελιξία ή εξαίρεση για τη Μαδρίτη στο επερχόμενο summit του NATO
LIFO NEWSROOM
Γάζα: Η ΕΕ καταλογίζει ευθύνες στο Ισραήλ για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων

Διεθνή / Γάζα: Η ΕΕ καταλογίζει ευθύνες στο Ισραήλ για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων

Απόρρητη έκθεση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης επισημαίνει ενδείξεις παραβίασης του Άρθρου 2 της Συμφωνίας Σύνδεσης ΕΕ–Ισραήλ, με αναφορές σε αποκλεισμό ανθρωπιστικής βοήθειας, πλήγματα σε νοσοκομεία και βία εποίκων
LIFO NEWSROOM
Το γαλλικό σχέδιο στη Μάγχη θα οδηγήσει σε περισσότερους θανάτους, λέει φιλανθρωπική οργάνωση

Διεθνή / Το γαλλικό σχέδιο στη Μάγχη θα οδηγήσει σε περισσότερους θανάτους, λέει φιλανθρωπική οργάνωση

Η στρατηγική εντάσσεται στην προετοιμασία για τη γαλλοβρετανική σύνοδο στις 8 Ιουλίου, που θα συμπέσει με την επίσημη επίσκεψη του Εμανουέλ Μακρόν στο Λονδίνο
LIFO NEWSROOM