Ογδόντα χρόνια μετά την έναρξη των Δικών της Νυρεμβέργης, η Νομική Σχολή του Harvard θέτει στο διαδίκτυο ολόκληρο το αρχείο των εγγράφων που σχετίζονται με τη διαδικασία, προσφέροντας ελεύθερη πρόσβαση σε ερευνητές και κοινό. Πρόκειται για την πρώτη φορά που το σύνολο του υλικού καθίσταται διαθέσιμο ψηφιακά.
Το έργο ξεκίνησε το 1998, όταν οι αρχειακοί φάκελοι είχαν αρχίσει να φθείρονται εξαιτίας της κακής ποιότητας του χαρτιού της εποχής. Η ψηφιοποίηση απαιτούσε λεπτομερή συντήρηση και πολυετή εργασία από ερευνητές και προσωπικό της βιβλιοθήκης. Μέχρι σήμερα το υλικό φυλασσόταν σε κουτιά και σπάνια είχε μελετηθεί στο σύνολό του.
Η συλλογή περιλαμβάνει περισσότερες από 750.000 σελίδες από τα πρακτικά των συνεδριάσεων, τα υπομνήματα των νομικών ομάδων και τα αποδεικτικά στοιχεία των 13 δικών που διεξήχθησαν στη Νυρεμβέργη μεταξύ 1945 και 1949.
Στην πρώτη και πιο προβεβλημένη δίκη παραπέμφθηκαν 19 κορυφαία στελέχη του καθεστώτος, μεταξύ των οποίων οι Χέρμαν Γκέρινγκ, Ρούντολφ Ες και Άλμπερτ Σπέερ. Ακολούθησαν άλλες 12 διαδικασίες με σχεδόν 200 κατηγορουμένους. Μόνο τρεις αθωώθηκαν, ενώ δώδεκα καταδικάστηκαν σε θάνατο.
Το αρχείο περιλαμβάνει επίσης τα έγγραφα που χρησιμοποιήθηκαν ως αποδεικτικό υλικό, τόσο από την κατηγορία όσο και από την υπεράσπιση. Μέσα από αυτά μπορεί κανείς να παρακολουθήσει πώς διαμορφώθηκαν και πώς εξελίχθηκαν τα σχέδια των Ναζί για το Ολοκαύτωμα, από την πρώιμη φάση της δεκαετίας του ’30 έως την εφαρμογή τους στον πόλεμο.
Το ψηφιοποιημένο υλικό επιτρέπει αναζήτηση με λέξεις-κλειδιά ή πλοήγηση μέσω των πρακτικών, προσφέροντας πολλαπλές εισόδους για τον μελετητή. Ήδη, σύμφωνα με τους υπεύθυνους του έργου, έχουν εκδηλωθεί ενδιαφέρον ιστορικοί, παραγωγοί ντοκιμαντέρ, νομικοί ερευνητές και συγγενείς όσων συμμετείχαν στις δίκες.
Ο επικεφαλής του έργου, Paul Deschner, σημείωσε ότι η διασταύρωση της αυθεντικότητας είναι πλέον πιο εύκολη, καθώς το αρχείο περιλαμβάνει όλα τα στάδια παραγωγής των εγγράφων, από το πρωτότυπο έως τις μεταγενέστερες μεταφράσεις και περιλήψεις.
Λιγότερο γνωστές πτυχές των δικών
Το υλικό αναδεικνύει και την τεχνική πλευρά των διαδικασιών. Η ταυτόχρονη διερμηνεία σε τέσσερις γλώσσες, οι απομαγνητοφωνήσεις και οι διαδοχικές μεταγραφές δημιουργούν μια πολυεπίπεδη γλωσσική αλυσίδα, η οποία, σύμφωνα με τον Deschner, έχει αποτελέσει αντικείμενο περιορισμένης έρευνας.
Η Amanda Watson, επικεφαλής υπηρεσιών πληροφόρησης της βιβλιοθήκης, υπογράμμισε ότι η ψηφιακή διάσωση έχει νόημα μόνο σε συνδυασμό με ελεύθερη πρόσβαση. «Το αρχείο απαντά στο ερώτημα με ποιον τρόπο το δίκαιο μπορεί να ανταποκριθεί σε διεθνείς κρίσεις. Η απάντηση πρέπει να είναι προσβάσιμη σε όλους», ανέφερε.
Σε περίοδο αυξημένης αμφισβήτησης της ακαδημαϊκής έρευνας και της αξιοπιστίας των θεσμών, το Harvard θεωρεί ότι η δημόσια διάθεση του αρχείου λειτουργεί ως τεκμήριο και σημείο αναφοράς απέναντι στη διαστρέβλωση ιστορικών γεγονότων.
Με πληροφορίες από BBC