Πέντε ισχυρές δυτικές χώρες -Βρετανία, Καναδάς, Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία και Νορβηγία- προχώρησαν στην επιβολή κυρώσεων κατά δύο κορυφαίων υπουργών του Ισραήλ: του Ιταμάρ Μπεν-Γκβίρ, υπουργού Εθνικής Ασφάλειας, και του Μπεζαλέλ Σμότριτς, υπουργού Οικονομικών και αναπληρωτή υπουργού Άμυνας.
Πρόκειται για μια πρωτοφανή κίνηση, καθώς για πρώτη φορά επιβάλλονται τέτοιου είδους περιοριστικά μέτρα σε εν ενεργεία μέλη της ισραηλινής κυβέρνησης από χώρες που διατηρούν στενούς δεσμούς με το Ισραήλ.
Οι κυρώσεις περιλαμβάνουν πάγωμα περιουσιακών στοιχείων, απαγόρευση εισόδου στις εν λόγω χώρες, καθώς και περιορισμούς σε επιχειρηματικές δραστηριότητες, όπως η απαγόρευση ανάληψης διευθυντικών θέσεων σε εταιρείες. Η απόφαση αυτή δεν στρέφεται κατά του ισραηλινού κράτους ή της κυβέρνησης συνολικά, αλλά στοχεύει προσωπικά τους δύο υπουργούς, ως υπεύθυνους για συγκεκριμένες πολιτικές και δηλώσεις.
Η αιτιολόγηση είναι σαφής και κατηγορηματική: οι Μπεν-Γκβίρ και Σμότριτς κατηγορούνται για συστηματική υποκίνηση βίας κατά των Παλαιστινίων, ιδίως στη Δυτική Όχθη και τη Γάζα, σε μια περίοδο που η ένταση και οι παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν κλιμακωθεί δραματικά. Οι δηλώσεις και οι πολιτικές τους, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις των πέντε χωρών, προωθούν τον εκτοπισμό Παλαιστινίων, την επέκταση των παράνομων ισραηλινών εποικισμών και την προσάρτηση παλαιστινιακών εδαφών – ενέργειες που, όπως τονίζεται, απειλούν τη λύση των δύο κρατών και τη σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή.
Οι κυβερνήσεις που επέβαλαν τις κυρώσεις καταδίκασαν με έντονο τρόπο τη ρητορική και τις πράξεις που ενθαρρύνουν τη βία, την εξαναγκαστική μετακίνηση πληθυσμών και την περαιτέρω εποικιστική δραστηριότητα, χαρακτηρίζοντάς τις «απαράδεκτες, επικίνδυνες και αποτρόπαιες».
Η απόφαση των πέντε χωρών σηματοδοτεί μια νέα φάση στις σχέσεις Δύσης - Ισραήλ, με το βάρος να μετατίθεται πλέον στην ανάγκη λογοδοσίας και σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ακόμη και όταν πρόκειται για στενούς συμμάχους.
Έχουν περάσει 20 μήνες από την έναρξη του πολέμου του Ισραήλ στη Γάζα ως απάντηση στην πρωτοφανή διασυνοριακή επίθεση της Χαμάς της 7ης Οκτωβρίου 2023, κατά την οποία περίπου 1.200 άνθρωποι σκοτώθηκαν -επίσημα το Ισραήλ έχει αναθεωρήσει τον αριθμό των νεκρών σε 1.139- συμπεριλαμβανομένων 282 γυναικών και 36 παιδιών, ενώ 8.730 τραυματίστηκαν. Τουλάχιστον 54.927 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί στη Γάζα από τότε.