Από ταπεινή καταγωγή και παιδικά χρόνια στα χωράφια αβοκάντο, ο Νεμέσιο «Μέντσο» Οσεγέρα έχει πλέον εξελιχθεί στον αδιαμφισβήτητο ηγέτη του καρτέλ Jalisco New Generation, ενός δικτύου διακίνησης ναρκωτικών που εξαπλώνεται από τη Λατινική Αμερική έως τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η αποδυνάμωση της Σιναλόα, λόγω των αμερικανικών πιέσεων και της εσωτερικής σύγκρουσης μεταξύ των «Chapitos» και των υπολοίπων, άφησε ένα τεράστιο κενό εξουσίας. Ο Μέντσο το εκμεταλλεύτηκε πλήρως. Αντί να εστιάσει αποκλειστικά στη φεντανύλη, που πλέον παρακολουθείται στενά από τις ΗΠΑ, στράφηκε στην κοκαΐνη και τη μεθαμφεταμίνη, που αποφέρουν υψηλά κέρδη χωρίς τόσο έντονη επιτήρηση.
Η κοκαΐνη, συγκεκριμένα, γνωρίζει τεράστια άνοδο. Η τιμή της έχει πέσει, η καθαρότητα έχει αυξηθεί και η ζήτηση στις ΗΠΑ σημειώνει άνοδο έως και 154% σε ορισμένες περιοχές. Ο Μέντσο αποκομίζει δισεκατομμύρια, ενώ παραμένει σχεδόν αόρατος στις Αρχές, προστατευμένος από επίλεκτες ένοπλες ομάδες σε δυσπρόσιτα βουνά.
Πόλεμος στα ναρκωτικά ή νέα συμμαχία;
Παρά την αμοιβαία έχθρα του παρελθόντος, η ανασφάλεια στη Σιναλόα οδήγησε τους «Chapitos», γιους του Ελ Τσάπο, σε συμμαχία με τον Μέντσο. Αντάλλαξαν πρόσβαση σε τούνελ και διαδρομές διακίνησης με χρήμα, όπλα και μαχητές από το CJNG. Έτσι, διαμοιράστηκε το «καρτέλ της Αμερικής»: οι Chapitos διακινούν φεντανύλη, ενώ το CJNG εστιάζει στην κοκαΐνη και τις συνθετικές ναρκωτικές ουσίες.
Το πιο ανησυχητικό; Ο Mencho λειτουργεί σαν «παράλληλο κράτος» σε περιοχές που ελέγχει. Επιβάλλει φόρους, διαχειρίζεται δημόσια έργα, εκμεταλλεύεται τη μετανάστευση, και διοικεί τηλεφωνικά κέντρα απάτης. Είναι το τέλειο παράδειγμα του πώς ένα καρτέλ ναρκωτικών μπορεί να γίνει κρατικός μηχανισμός.
Η νέα πραγματικότητα των ναρκωτικών στις ΗΠΑ και το Μεξικό
Η διοίκηση Τραμπ, επικεντρωμένη στην απέλαση μεταναστών και τη φεντανύλη, άφησε σοβαρά κενά στα σύνορα. Σημεία ελέγχου εγκαταλείφθηκαν και χρησιμοποιούνται πλέον για τη μεταφορά ναρκωτικών, ειδικά κοκαΐνης και μεθαμφεταμίνης, από το CJNG.
Το CJNG, εκτός από τα παραδοσιακά ναρκωτικά, έχει κερδίσει δισεκατομμύρια από τη μαύρη αγορά καυσίμων, φορολογώντας επιχειρήσεις, λειτουργώντας δικά του εργοτάξια και εκμεταλλευόμενο πρόσφυγες. Ο Μέντσο έχει δημιουργήσει ένα καρτέλ που δεν βασίζεται μόνο στις ουσίες αλλά σε ένα πολυπλόκαμο δίκτυο εξουσίας και οικονομικού ελέγχου.
Με σύγχρονο οπλισμό, στρατηγική παρακολούθηση των συνεργατών του και προσωπική φρουρά επιπέδου ειδικών δυνάμεων, ο Μέντσο παραμένει ασύλληπτος και σχεδόν άπιαστος. Η άνοδός του δεν μοιάζει με τίποτα άλλο που έχουμε δει στον πόλεμο κατά των ναρκωτικών. Είναι ο νέος «Ελ Τσάπο», αλλά πολύ πιο οργανωμένος, πολύ πιο επικίνδυνος και πολύ πιο έξυπνος.
Με πληροφορίες από Wall Street Journal