Ντόντο: Το «ανόητο» πτηνό που εξαφανίστηκε πριν από 350 χρόνια- Αλήθειες και μύθοι

Ντόντο: Το «ανόητο» πτηνό που εξαφανίστηκε πριν από 350 χρόνια- Αλήθειες και μύθοι Facebook Twitter
Ντόντο/ Φωτ. Αρχείου: Unsplash
0

Το ντόντο, ένα πτηνό που δεν μπορούσε να πετάξει, είχε το μέγεθος μιας γαλοπούλας και μια μακριά, γαμψή μύτη. Παρά τη συμπαθητική του εμφάνιση, με κάποιους να το συγκρίνουν με τον βασιλικό πιγκουίνο, η εικόνα του έχει συνδεθεί με την έννοια της αποτυχίας. 

Το ντόντο εμφανίστηκε πριν από περισσότερα από 25 εκατομμύρια χρόνια, όμως εξαφανίστηκε το 1662, όταν οι άνθρωποι έφτασαν στο νησί Μαυρίκιος, το μοναδικό μέρος όπου ζούσε.

Έχει μείνει στη συλλογική φαντασία ως σύμβολο της αδεξιότητας, χάρη και στην εμφάνισή του στο «Η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων» το 1865. Σε αυτό το πλαίσιο, ο χιουμορίστας Will Cuppy το 1941 είχε σχολιάσει ότι το ντόντο φαινόταν να έχει σχεδιαστεί μόνο για να εξαφανιστεί: «Με τέτοια εμφάνιση δεν μπορείς να επιβιώσεις». Ωστόσο, ο Neil Gostling, παλαιοβιολόγος από το Πανεπιστήμιο του Σαουθάμπτον, γελά με αυτό το στερεότυπο. «Οι ντόντο ήταν γρήγορα, ευκίνητα και εξαιρετικά επιτυχημένα για 12 εκατομμύρια χρόνια πριν εξαφανιστούν», αναφέρει.

Ο Dr. Gostling ήταν ένας από τους συγγραφείς μιας πρόσφατης μελέτης που δημοσιεύτηκε στο Zoological Journal of the Linnaean Society, η οποία προσπαθεί να αποκαταστήσει την πραγματική εικόνα του ντόντο. Η ομάδα του επιστημονικού ερευνητικού έργου ανέλυσε 400 χρόνια βιβλιογραφίας και μελέτησε απολιθώματα, συμπεριλαμβανομένου του μοναδικού διασωθέντος μαλακού ιστού από ντόντο, που φυλάσσεται στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης. Η έρευνα αυτή είναι μέρος ενός ευρύτερου έργου που ερευνά τον ρόλο του ντόντο στο οικοσύστημα του Μαυρίκιου, το οποίο κάποτε ήταν κατάφυτο με έβενους και μπαμπού.

Ντόντο: Το «ανόητο» πτηνό που εξαφανίστηκε πριν από 350 χρόνια- Αλήθειες και μύθοι Facebook Twitter

Ντόντο: Το πρώτο καταγεγραμμένο είδος που εξαφανίστηκε

Το ντόντο ήταν το πρώτο καταγεγραμμένο είδος που εξαφανίστηκε εξαιτίας ανθρώπινων παρεμβάσεων και η εξαφάνισή του συνέβη πριν καν οριστούν οι κανόνες της επιστημονικής ονοματολογίας. Ο Dr. Gostling τονίζει ότι ο στόχος της έρευνάς τους ήταν να φωτίσουν τις βιολογικές και συμπεριφορικές πτυχές του ντόντο, καθώς και τους παράγοντες που οδήγησαν στην εξαφάνισή του.

Οι ερευνητές επίσης επιβεβαίωσαν τη στενή συγγένεια του ντόντο με το Ροντριγέζ σολοτέ, ένα άλλο πτηνό που δεν πετούσε και εξαφανίστηκε τον 18ο αιώνα στο νησί Ροντριγέζ, 350 μίλια ανατολικά του Μαυρίκιου. Και τα δύο είδη ανήκαν στην οικογένεια των περιστεριών και οι επιστήμονες δημιούργησαν ένα νέο οικογενειακό γένος, το Raphina subtribus nova, για να τα ενώσουν.

Γενετικές αναλύσεις δείχνουν ότι οι κοινές ρίζες των δύο ειδών εντοπίζονται στη Νοτιοανατολική Ασία πριν από 25 εκατομμύρια χρόνια, ενώ η διακλάδωση που δημιούργησε το ντόντο και το σολοτέ συνέβη περίπου πριν από 12 εκατομμύρια χρόνια. Τα πτηνά αυτά μετακινήθηκαν στα νησιά του αρχιπελάγους Μαυρίκιου και προσαρμόστηκαν στις περιβάλλουσες συνθήκες. Καθώς δεν υπήρχαν φυσικοί θηρευτές, σταμάτησαν σταδιακά να πετούν, και το βάρος τους αυξήθηκε τόσο πολύ που τελικά έχασαν την ικανότητα πτήσης.

Ντόντο: Το «ανόητο» πτηνό που εξαφανίστηκε πριν από 350 χρόνια- Αλήθειες και μύθοι Facebook Twitter

Οι ερευνητές υπολογίζουν ότι το αρσενικό ντόντο είχε ύψος περίπου 75 εκατοστά και ζύγιζε περίπου 14,5 κιλά, ενώ τα θηλυκά ήταν ελαφρύτερα, περίπου 10 κιλά. Η παχιά και γαμψή μύτη του ντόντο θεωρείται ότι ήταν η μόνη του άμυνα, με έναν ναυτικό του 17ου αιώνα να την αποκαλεί «όπλο πολέμου». Το σολοτέ, από την άλλη, είχε ένα παρόμοιο αμυντικό μηχανισμό, με οστικές αποφύσεις στα φτερά του που χρησιμοποιούσε πιθανώς σε μάχες με άλλα πτηνά.

Ντόντο: Το «ανόητο» πτηνό που εξαφανίστηκε πριν από 350 χρόνια- Αλήθειες και μύθοι Facebook Twitter

Γιατί τα ντόντο θεωρούνται ανόητα; 

Η φήμη του ντόντο ως «ανόητου» πτηνού ίσως πηγάζει από την εμπιστοσύνη του στους ανθρώπους. Όταν ναυτικοί πλησίαζαν τα πτηνά, αυτά δεν έφευγαν, επιτρέποντάς τους να τα σκοτώσουν εύκολα. Οι μαρτυρίες από το ημερολόγιο Ολλανδών ναυτικών αναφέρουν ότι σε μία ημέρα μπορούσαν να σκοτώσουν μέχρι και 50 ντόντο.

Παρότι το κρέας του ντόντο δεν θεωρούνταν εκλεκτό, οι ναυτικοί διατηρούσαν τα υπόλοιπα μέρη του σώματός του, κυρίως το στομάχι του, το οποίο θεωρούσαν νοστιμότατο. Ωστόσο, με την έλευση ανθρώπων και οικόσιτων ζώων στο Μαυρίκιο, όπως γάτες, σκύλοι, χοίροι και αρουραίοι, τα αυγά του ντόντο έγιναν εύκολος στόχος, ενώ η αποψίλωση των δασών κατέστρεψε το φυσικό τους περιβάλλον.

Ντόντο: Το «ανόητο» πτηνό που εξαφανίστηκε πριν από 350 χρόνια- Αλήθειες και μύθοι Facebook Twitter

Η επιστημονική κατανόηση του ντόντο είχε βασιστεί για αιώνες σε ελλιπή απολιθώματα και ανακριβείς περιγραφές, συχνά από ναυτικούς ή καλλιτεχνικές αναπαραστάσεις που παρουσίαζαν το πτηνό με αστείο χαμόγελο. Αυτό οδήγησε σε εσφαλμένες ταξινομήσεις και σε υποθέσεις για ανύπαρκτα είδη, όπως το «λευκό ντόντο» και το «μοναχικό ντόντο». Ακόμη και τον 18ο και 19ο αιώνα, κάποιοι επιστήμονες αμφισβητούσαν αν το ντόντο υπήρξε ποτέ.

Σήμερα, υπάρχουν πολύ λίγα πλήρη απολιθώματα του ντόντο, με το πιο διατηρημένο σκελετό να βρίσκεται στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας στο Πορτ Λούις, την πρωτεύουσα του Μαυρίκιου. Από τη μελέτη των οστών, οι επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το ντόντο ήταν πολύ πιο δυνατό και ευκίνητο από ό,τι είχε πιστευτεί. Ωστόσο, αυτές οι ικανότητες δεν ήταν αρκετές για να επιβιώσει από την ανθρώπινη επέμβαση.

Η ιστορία του ντόντο μας υπενθυμίζει ότι καμία μορφή ζωής δεν είναι απρόσβλητη από τον κίνδυνο της εξαφάνισης. Όπως είχε γράψει ο Cuppy: «Οι περισσότεροι από εμάς νιώθουμε ότι δεν μπορούμε να εξαφανιστούμε. Το ντόντο πίστευε το ίδιο».

Με πληροφορίες από New York Times

Διεθνή
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η ακροδεξιά γράφει το σενάριο: Πώς τα μεγάλα κόμματα της Ευρώπης ακολουθούν τη ρητορική της

Διεθνή / Η ακροδεξιά γράφει το σενάριο: Πώς τα μεγάλα κόμματα της Ευρώπης ακολουθούν τη ρητορική της

Μια νέα γερμανική έρευνα αποκαλύπτει πώς τα παραδοσιακά κόμματα της Ευρώπης βοηθούν, άθελά τους, την άνοδο της ακροδεξιάς, υιοθετώντας τη ρητορική και τα θέματα που εκείνη θέτει στη δημόσια ατζέντα
LIFO NEWSROOM
Πώς οι δωρεές προς τον Τραμπ μετέτρεψαν επενδυτές σε ωφελούμενους της κυβέρνησης

Διεθνή / Πώς οι δωρεές προς τον Τραμπ μετέτρεψαν επενδυτές σε ωφελούμενους της κυβέρνησης

Τουλάχιστον 30 άτομα και εταιρείες που δώρισαν πάνω από 116 εκατ. δολάρια σε ομάδες του Ντόναλντ Τραμπ έχουν επωφεληθεί από πολιτικές και αποφάσεις της κυβέρνησης, δημιουργώντας ερωτήματα για πιθανά συμφέροντα και συγκρούσεις
LIFO NEWSROOM
«Ιστορική ταπείνωση»: Ο βρετανικός Τύπος χλευάζει τον πρίγκιπα Άντριου

Διεθνή / «Ιστορική ταπείνωση»: Ο βρετανικός Τύπος χλευάζει τον πρίγκιπα Άντριου

Ο βρετανικός τύπος που παραδοσιακά παρακολουθεί με μεγάλο ενδιαφέρον τα της βασιλικής οικογένειας, αντανακλά και τη γενικότερη απογοήτευση ή ακόμη και αγανάκτηση της κοινής γνώμης
LIFO NEWSROOM
Brexit: Κρίση μυδιών στη Βρετανία - Όταν η γραφειοκρατία γίνεται απειλή για τη θάλασσα

Διεθνή / Brexit: Κρίση μυδιών στη Βρετανία - Όταν η γραφειοκρατία γίνεται απειλή για τη θάλασσα

Βρετανική εταιρεία μυδιών υπέστη ζημιά 150.000 λίρες μετά την απόρριψη τριών φορτίων της από τις γαλλικές τελωνειακές αρχές, σε ένα επεισόδιο που αποκαλύπτει τα συνεχιζόμενα εμπόδια του Brexit στο εμπόριο τροφίμων και θαλασσινών
LIFO NEWSROOM
Μυστήριο με τις αμερικανικές δυνάμεις στην Καραΐβική: Αποχωρεί ο επικεφαλής ναύαρχος ένα χρόνο μετά τον διορισμό του

Διεθνή / Μυστήριο με τις αμερικανικές δυνάμεις στην Καραΐβική: Αποχωρεί ο επικεφαλής ναύαρχος έναν χρόνο μετά τον διορισμό του

Ο ναύαρχος Άλβιν Χόλσεϊ αποχωρεί από την ηγεσία της SOUTHCOM, ενώ οι ΗΠΑ ενισχύουν τις στρατιωτικές δυνάμεις στην Καραϊβική και αυξάνουν τις επιθέσεις κατά των καρτέλ ναρκωτικών
LIFO NEWSROOM
Γάζα: Η Αίγυπτος αναμένεται να ηγηθεί διεθνούς δύναμης σταθεροποίησης, σύμφωνα με διπλωμάτες

Διεθνή / Γάζα: Η Αίγυπτος πρωτοστατεί στη δημιουργία διεθνούς δύναμης σταθεροποίησης στην περιοχή

Ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ στοχεύει στη σύσταση διεθνούς δύναμης σταθεροποίησης με ισχυρές αρμοδιότητες για τη διαχείριση της ασφάλειας εντός του παλαιστινιακού θύλακα
LIFO NEWSROOM
«Η μαμά σου το πρότεινε»: Η απίστευτη απάντηση αξιωματούχων του Λευκού Οίκου για τη συνάντηση Τραμπ - Πούτιν

Διεθνή / «Η μαμά σου το πρότεινε»: Η απίστευτη απάντηση αξιωματούχων του Λευκού Οίκου για τη συνάντηση Τραμπ - Πούτιν

Η νέα κόντρα του Τύπου με την κυβέρνηση Τραμπ, με φόντο την αμφιλεγόμενη επιλογή της Βουδαπέστης ως τόπο συνάντησης του Ρώσου προέδρου με τον Αμερικανό ηγέτη
LIFO NEWSROOM
ΗΠΑ: Τίθενται σε ετοιμότητα οι Εθνοφρουρές ενόψει των κινητοποιήσεων «No Kings» κατά του Τραμπ

Διεθνή / ΗΠΑ: Τίθενται σε ετοιμότητα οι Εθνοφρουρές ενόψει των κινητοποιήσεων «No Kings» κατά του Τραμπ

Οι οργανωτές υποστηρίζουν ότι οι διαδηλώσεις αποτελούν αντίδραση στον αυξανόμενο αυταρχισμό και την «προσπάθεια ελέγχου των θεσμών» από τον Τραμπ και τους συμμάχους του
LIFO NEWSROOM