Για πρώτη φορά μέσα σε έναν αιώνα και μετά από 25 συνεχόμενα χρόνια πτώσης, οι θάνατοι παιδιών κάτω των πέντε ετών από πλήρως προλαμβάνσιμες ασθένειες αναμένεται να αυξηθούν μέσα στο 2025.
Η εκτίμηση προέρχεται από νέα μοντέλα του Institute for Health Metrics and Evaluation (IHME) του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον, τα οποία παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά στη φετινή έκθεση Goalkeepers του Ιδρύματος Gates και επικαλείται με τη σειρά του το περιοδικό «Time».
Σύμφωνα με αυτά, 200.000 επιπλέον παιδιά ενδέχεται να πεθάνουν φέτος από ασθένειες που σήμερα προλαμβάνονται χάρη στα εμβόλια ή σε βασικές ιατρικές θεραπείες. Η ανατροπή αποδίδεται κυρίως σε δραματικές περικοπές στη χρηματοδότηση της παγκόσμιας υγείας από τους μεγαλύτερους διεθνείς δωρητές, μεταξύ τους και οι ΗΠΑ.
For the first time in 25 years, child mortality rates for preventable diseases are projected to increase, after having declined for 25 years.https://t.co/74lFX7b43r
— TIME (@TIME) December 5, 2025
Τι δήλωσε ο Μπιλ Γκέιτς για την παιδική θνησιμότητα
«Είναι τραγωδία το ότι ο κόσμος είναι πλουσιότερος, αλλά επειδή έχουν γίνει δυσανάλογες περικοπές στα κονδύλια που στηρίζουν τα φτωχότερα παιδιά, περισσότερα από αυτά πεθαίνουν», δηλώνει o Μπιλ Γκέιτς στο TIME.
Το Ίδρυμα Gates έχει θέσει ως μακροπρόθεσμο στόχο να μειώσει στο μισό την παιδική θνησιμότητα μέσα στα επόμενα 20 χρόνια. Με 4,8 εκατ. θανάτους παιδιών ετησίως σήμερα, η φιλοδοξία είναι να πέσει ο αριθμός γύρω στα 2,5 εκατ. μέχρι το 2045. «Δεν μπορείς να κόψεις κάτι στο μισό όταν ανεβαίνει», σχολιάζει.
Μόνο τον τελευταίο χρόνο, οι μεγαλύτεροι δωρητές στον χώρο της παγκόσμιας υγείας έχουν μειώσει τις δαπάνες τους κατά 27%. Αν αυτή η τάση συνεχιστεί ή αγγίξει το 30%, η έκθεση προβλέπει έως και 16 εκατομμύρια επιπλέον θανάτους παιδιών έως το 2045.
Για τον Γκέιτς, οι μειώσεις αυτές εγκλωβίζουν πολλές χώρες -ειδικά στην Αφρική- σε έναν φαύλο κύκλο φτώχειας: «Όταν είσαι γενναιόδωρος τώρα, σώζεις παιδιά που αργότερα μπορούν να στηρίξουν την οικονομική ανάπτυξη της χώρας τους».
Αντίθετα, οι προτεραιότητες αρκετών πλούσιων χωρών μετατοπίζονται σε τομείς όπως η άμυνα. «Κι όμως, πρόκειται για λιγότερο από το 1% του προϋπολογισμού τους», σημειώνει. Παρά το ζοφερό παρόν, ο Γκέιτς παραμένει αισιόδοξος ότι μέσα στα επόμενα χρόνια η καμπύλη θα αντιστραφεί. Στην «ουρά» βρίσκονται νέα εμβόλια για RSV, καθώς και καινοτόμες θεραπείες για ελονοσία και φυματίωση.
Καθοριστικό ρόλο αναμένεται να παίξει και η τεχνητή νοημοσύνη, μέσα από συστήματα που:
- υποστηρίζουν την ανάπτυξη φαρμάκων,
- καθιστούν ευκολότερη την πρόσβαση σε φροντίδα,
- καλύπτουν κενά εκεί όπου η ιατρική στελέχωση είναι σχεδόν ανύπαρκτη.
«Οι περισσότεροι άνθρωποι στην Αφρική δεν θα δουν γιατρό ποτέ στη ζωή τους — ούτε στη γέννηση, ούτε στον θάνατο», λέει χαρακτηριστικά. Γι’ αυτό τρέχουν πιλοτικά προγράμματα AI που παρακολουθούν εγκύους και ανθρώπους με HIV, ενημερώνοντάς τους πότε πρέπει να αναζητήσουν ιατρική βοήθεια.
Με πληροφορίες από The Time