Η ποσότητα πλαστικών απορριμμάτων από συσκευασίες που καταλήγει στο περιβάλλον, ήτοι 66 εκατ. τόνοι κάθε χρόνο, θα μπορούσε σχεδόν να εξαλειφθεί μέσα στα επόμενα 15 χρόνια.
Μοναδική προϋπόθεση είναι οι χώρες να υιοθετήσουν συστήματα επιστροφής και επαναχρησιμοποίησης, όπως αποκάλυψε εκτενής, νέα ανάλυση από το Pew Charitable Trusts σε συνεργασία με ερευνητές από το Imperial College London και το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.
Η μελέτη, Breaking the Plastic Wave 2025, καταγράφει την πλήρη εικόνα ενός παγκόσμιου συστήματος πλαστικών που έχει «ξεφύγει από κάθε έλεγχο» και πλέον απειλεί δημόσια υγεία, οικονομίες και οικοσυστήματα.
Η κρίση που επιταχύνεται
Αν δεν ληφθούν μέτρα, η πλαστική ρύπανση αναμένεται να υπερδιπλασιαστεί έως το 2040, φθάνοντας τους 280 εκατ. τόνους ετησίως, με τους ερευνητές να το παρομοιάζουν με ένα απορριμματοφόρο πλαστικά, να αδειάζει στη φύση κάθε δευτερόλεπτο.
Ο κλάδος της συσκευασίας, σακούλες, φιλμ, μπουκάλια, καπάκια, δοχεία τροφίμων, είναι ο κύριος υπαίτιος, καθώς παράγει περισσότερα πλαστικά από οποιονδήποτε άλλο τομέα και αποτελεί το 33% των παγκόσμιων πλαστικών αποβλήτων.
Την ίδια στιγμή, η παραγωγή πλαστικού που προέρχεται από ορυκτά καύσιμα προβλέπεται να αυξηθεί κατά 52% έως το 2040, πολύ πιο γρήγορα από τις ικανότητες διαχείρισης απορριμμάτων των χωρών.
Οι επιπτώσεις στην υγεία και το κλίμα
Η ανθρώπινη έκθεση στα πλαστικά, από τα παιχνίδια και τα καλλυντικά μέχρι τις τοξικές ουσίες γύρω από πετροχημικά εργοστάσια, συνδέεται ήδη με:
- ορμονικές διαταραχές
- μειωμένη γονιμότητα
- χαμηλό βάρος γέννησης
- αναπτυξιακές αποκλίσεις στα παιδιά
- αυξημένο κίνδυνο για διαβήτη, καρδιαγγειακά και καρκίνο
Τα πλαστικά περιέχουν 16.000+ χημικές ουσίες, πολλές εκ των οποίων παραμένουν ανεξέλεγκτες.
Επιπλέον, οι ετήσιες εκπομπές αερίων θερμοκηπίου από το παγκόσμιο σύστημα πλαστικών αναμένεται να αυξηθούν κατά 58%, φτάνοντας τους 4,2 GtCO2e το 2040, επίπεδο που θα καθιστούσε τη βιομηχανία πλαστικών τον τρίτο μεγαλύτερο ρυπαντή παγκοσμίως.
Παρά την αποθαρρυντική εικόνα, οι ερευνητές επιμένουν ότι η αλλαγή είναι εφικτή. Με συνδυασμό παρεμβάσεων, όπως συστήματα επιστροφής συσκευασιών και εγγυοδοσίας, επαναχρησιμοποίηση (refill & reuse) σε σούπερ μάρκετ και καφέ, απαγόρευση συγκεκριμένων πολυμερών, μετάβαση σε υλικά όπως γυαλί, χαρτί και μέταλλο, η πλαστική ρύπανση από συσκευασίες θα μπορούσε να μειωθεί έως και 97% μέχρι το 2040.
Μάλιστα, οι ερευνητές αναφέρουν πως, πέρα από το περιβάλλον, θα υπήρχε: μείωση εκπομπών κατά 38%, μείωση επιπτώσεων στην υγεία κατά 54%, εξοικονόμηση 19 δισ. δολαρίων ετησίως σε συστήματα αποκομιδής και διαχείρισης απορριμμάτων.
«Έχουμε τη δυνατότητα να επανεφεύρουμε το σύστημα των πλαστικών και να λύσουμε την κρίση μέσα σε μια γενιά», δήλωσε ο Tom Dillon του Pew Charitable Trusts, καλώντας τις κυβερνήσεις να προτάξουν «τους ανθρώπους και τον πλανήτη».
Το μήνυμα της έκθεσης είναι σαφές: η λύση υπάρχει, το ερώτημα είναι αν οι κυβερνήσεις, η βιομηχανία και οι καταναλωτές θα επιλέξουν να την εφαρμόσουν εγκαίρως.
Με πληροφορίες από Guardian
