Η εντολή Πούτιν τις προηγούμενες ημέρες να τεθούν οι πυρηνικές δυνάμεις της Ρωσίας σε υψηλό συναγερμό θύμισε κίνηση ψυχροπολεμικής πυρηνικής κρίσης και έφερε ξανά τον ρόλο των πυρηνικών όπλων στο παγκόσμιο προσκήνιο.
Παρά την πρόοδο στη μείωση των πυρηνικών όπλων ειδικότερα στον μεταψυχροπολεμικό κόσμο, το απόθεμα πυρηνικών κεφαλών παραμένει παγκοσμίως σε πολύ υψηλό επίπεδο με εννέα χώρες (επιβεβαιωμένα) να διαθέτουν περίπου 12.700 κεφαλές στις αρχές του 2022.
Περίπου το 90% όλων των πυρηνικών κεφαλών που διαθέτει ο πλανήτης ανήκουν στη Ρωσία και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Τα υπόλοιπα κράτη κατέχουν έως μερικές εκατοντάδες πυρηνικές βόμβες επικαλούμενα λόγους εθνικής ασφαλείας.
Ρωσία
Οι εκτιμήσεις για τους ακριβείς αριθμούς ποικίλλουν, αλλά είναι ευρέως αποδεκτό ότι η Ρωσία διαθέτει το μεγαλύτερο πυρηνικό οπλοστάσιο στον κόσμο. Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Ειρήνης της Στοκχόλμης, ο Πούτιν διέθετε 6.255 πυρηνικά όπλα τον Ιανουάριο του 2021. Άλλοι οργανισμοί που παρακολουθούν τη διάδοση των πυρηνικών όπλων υπολογίζουν το σύνολο μεταξύ 5.977 και 6.257.
Αν και ανησυχητικός αριθμός, οι πυρηνικοί οπλισμοί της Ρωσίας έχουν μειωθεί σημαντικά, καθώς η χώρα κληρονόμησε 35.000 όπλα όταν κατέρρευσε η ΕΣΣΔ το 1991. Η Ρωσία και οι ΗΠΑ υπέγραψαν και οι δύο τη Νέα Συνθήκη για τη μείωση των στρατηγικών όπλων (New START), η οποία είναι μια συνθήκη ελέγχου των όπλων που έχει τεθεί σε ισχύ από τις 5 Φεβρουαρίου 2011.
Η συνθήκη περιορίζει τον αριθμό των «αναπτυγμένων» (έτοιμα για επιχείρηση) στρατηγικών πυρηνικών κεφαλών και βομβών σε 1.550. Υπενθυμίζεται ότι η Ρωσία δεν έχει χρησιμοποιήσει ποτέ τα πυρηνικά της όπλα σε επίθεση. Η πρώτη πυρηνική δοκιμή έγινε σε μια απομακρυσμένη περιοχή του Καζακστάν το 1949.
Ηνωμένες Πολιτείες
Οι ΗΠΑ διαθέτουν περίπου 5.500 πυρηνικά όπλα, 1.800 από τα οποία είναι «ανεπτυγμένα», που σημαίνει ότι τοποθετούνται σε πυραύλους ή σε βάσεις με επιχειρησιακές δυνάμεις.
Μέχρι σήμερα, οι ΗΠΑ είναι η μόνη χώρα που έχει ποτέ χρησιμοποιήσει πυρηνική βόμβα σε πόλεμο. Στις 6 Αυγούστου 1945, μια βόμβα ουρανίου εξερράγη πάνω από τη Χιροσίμα της Ιαπωνίας, η οποία σκότωσε περίπου 140.000 ανθρώπους. Μια δεύτερη βόμβα εξερράγη τρεις μέρες αργότερα στο Ναγκασάκι που σκότωσε άλλους 74.000 ανθρώπους.
Κίνα
Μετά τις ΗΠΑ και τη Ρωσία, ο αριθμός των πυρηνικών όπλων ανά χώρα μειώνεται σε μεγάλο βαθμό. Η Κίνα είναι τρίτη στη λίστα με 350 πυρηνικές βόμβες. Η χώρα ανέπτυξε για πρώτη φορά πυρηνικά όπλα κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου και αναμένεται να συνεχίσει να επεκτείνει το πυρηνικό της οπλοστάσιο.
Τον περασμένο Νοέμβριο, μια έκθεση του Πενταγώνου προειδοποιούσε ότι η κινεζική πυρηνική δύναμη επεκτείνεται πολύ πιο γρήγορα από το αναμενόμενο. Εκτιμήσεις ανέφεραν ότι η Κίνα θα μπορούσε να διαθέτει έως και 1.000 πυρηνικές βόμβες μέχρι το 2030.
Γαλλία
Τα πυρηνικά όπλα της Γαλλίας ανέρχονται σε 290, κατατάσσοντας τη χώρα στην τέταρτη θέση παγκοσμίως και την πρώτη θέση στην Ευρώπη. Τα περισσότερα από αυτά τα όπλα μπορούν να εκτοξευτούν από υποβρύχια και πολεμικά σκάφη.
Η Γαλλία προχώρησε για πρώτη φορά σε πυρηνική δοκιμή το 1960. Το πυρηνικό δόγμα της χώρας βασίζεται, σύμφωνα με το Παρίσι, στην πολιτική «αυστηρής επάρκειας», διατηρώντας δηλαδή το πυρηνικό οπλοστάσιο στο «χαμηλότερο δυνατό επίπεδο», στρατηγικά.
Ηνωμένο Βασίλειο
Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει περίπου 225 πυρηνικές βόμβες και ξεκίνησε το πρόγραμμα πυρηνικών όπλων κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Τα όπλα μεταφέρονται από βαλλιστικούς πυραύλους Trident που αγοράστηκαν από τις ΗΠΑ.
Οι Trident χρησιμοποιούνται από το ναυτικό και μεταφέρονται από τέσσερα υποβρύχια, που εδρεύουν στο HMNB Clyde στη Σκωτία.
Μέχρι σήμερα, η χώρα έχει πραγματοποιήσει 45 δοκιμές πυρηνικών όπλων, με πιο πρόσφατη το 1991.
Πακιστάν
Το Πακιστάν έχει 165 πυρηνικά όπλα, με σχέδια να δημιουργήσει περισσότερα. Η τεταμένη σχέση της χώρας με την Ινδία επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τον ρυθμό παραγωγής των πυρηνικών όπλων της.
Το Πακιστάν ξεκίνησε για πρώτη φορά τις δοκιμές πυρηνικών όπλων το 1988, ισχυριζόμενο λόγους εθνικής ασφάλειας.
Ινδία
Με 156 πυρηνικά όπλα, η Ινδία βρίσκεται εδώ και καιρό σε κούρσα εξοπλισμών με το Πακιστάν. Ωστόσο, οι πρόσφατες στενές σχέσεις με την Κίνα περιπλέκουν την παραγωγή πυρηνικών όπλων.
Έτσι, οποιαδήποτε κίνηση της Ινδίας να εκσυγχρονίσει τα πυρηνικά της όπλα θα εκληφθεί ως απειλή από το Πακιστάν, υποκινώντας περαιτέρω την κούρσα πυρηνικών εξοπλισμών.
Ισραήλ
Το Ισραήλ πιστεύεται ότι έχει 90 πυρηνικές βόμβες, αν και ποτέ δεν επιβεβαίωσε επίσημα την ύπαρξη πυρηνικού προγράμματος.
Θεωρείται ότι κατέχει τέτοιου τύπου όπλα από τη δεκαετία του 1960, αν και δεν έχει πραγματοποιήσει ποτέ πυρηνική δοκιμή, επισήμως τουλάχιστον.
Βόρεια Κορέα
Η Βόρεια Κορέα εικάζεται ότι διαθέτει 50 περίπου πυρηνικές βόμβες. Η χώρα συμφώνησε σε μορατόριουμ για πυρηνικές δοκιμές και πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς το 2018, αλλά επανέλαβε τις δοκιμές πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς το 2020.
Το 2017, η Βόρεια Κορέα πραγματοποίησε τη μεγαλύτερη πυρηνική δοκιμή της μέχρι σήμερα, με εκτιμώμενη απόδοση 100-370 κιλοτόνων. Συγκριτικά, η βόμβα που έπεσε στη Χιροσίμα ήταν περίπου 15 κιλοτόνων.
Με πληροφορίες από Independent και Federation of Americans Scientists
