Γαστρεντερίτιδα: Συμπτώματα, πρόληψη και θεραπεία

Η γαστρεντερίτιδα είναι μια φλεγμονή του εντέρου που προκαλεί διάρροια, κοιλιακές κράμπες, ναυτία, απώλεια όρεξης και άλλα συμπτώματα διαταραχής του πεπτικού συστήματος.  

Στους ενήλικες, οι δύο συχνότερες αιτίες γαστρεντερίτιδας είναι οι ιογενείς και οι βακτηριακές λοιμώξεις. Σε κατά τα άλλα υγιείς ενήλικες, οι ιογενείς λοιμώξεις του πεπτικού συστήματος είναι συχνά ο λόγος που παρουσιάζονται συμπτώμτα γαστρεντερίτιδας. 

Αυτές οι ιογενείς λοιμώξεις είναι πιθανό να οφείλονται σε νοροϊούς, ροταϊούς, ή αδενοϊούς. Οι ιοί που προκαλούν γαστρεντερίτιδα είναι πολύ μεταδοτικοί και συνήθως μεταδίδονται από το ένα άτομο στο άλλο είτε λόγω κακού πλυσίματος χεριών είτε μέσω στενής επαφής με μολυσμένο άτομο, όπως η κοινή χρήση σκευών φαγητού.  

Η ιογενής γαστρεντερίτιδα εξαπλώνεται με ευκολία σε ιδρύματα και άλλες καταστάσεις όπου οι άνθρωποι ζουν σε στενούς χώρους, όπως φυλακές, γηροκομεία, κρουαζιερόπλοια και σχολεία. Οι ιοί μπορούν επίσης να μεταδοθούν όταν κάποιος είτε αγγίζει τα κόπρανα ενός μολυσμένου ατόμου είτε αγγίζει επιφάνειες μολυσμένες με μολυσμένα κόπρανα. Για το λόγο αυτό, οι επαγγελματίες του τομέα της υγειονομικής περίθαλψης και οι εργαζόμενοι στη φροντίδα παιδιών διατρέχουν ιδιαίτερα υψηλό κίνδυνο ιογενούς γαστρεντερίτιδας, ιδίως εάν δεν πλένουν καλά τα χέρια τους . 

Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι παράγοντες που προκαλούν ιογενή γαστρεντερίτιδα μπορούν επίσης να μεταφερθούν με το νερό ή τα τρόφιμα, ιδίως με το πόσιμο νερό ή τα οστρακοειδή του εμπορίου που έχουν μολυνθεί από την απορροή λυμάτων. Τα μολυσμένα άτομα που δεν ακολουθούν τις κατάλληλες διαδικασίες υγιεινής μπορούν επίσης να μεταδώσουν την ιογενή γαστρεντερίτιδα μέσω γευμάτων σε εστιατόρια και καφετέριες. 

Στην περίπτωση της βακτηριδιακής μόλυνσης, η σαλμονέλα, η σιγκέλα, το Campylobacter jejuni, η E. coli και πολλοί άλλοι τύποι βακτηρίων μπορούν να προκαλέσουν γαστρεντερίτιδα. Μπορούν να μεταδοθούν με στενή επαφή με μολυσμένο άτομο ή με την κατανάλωση μολυσμένων τροφίμων ή νερού. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η ασθένεια προκαλείται από μια τοξίνη που παράγεται από βακτήρια που αναπτύσσονται σε τρόφιμα που έχουν παρασκευαστεί ή αποθηκευτεί ακατάλληλα.  

Συμπτώματα γαστρεντερίτιδας

Στους ενήλικες, τα συμπτώματα της γαστρεντερίτιδας περιλαμβάνουν συνήθως ήπια διάρροια, κοιλιακό πόνο και κράμπες, χαμηλό πυρετό, πονοκέφαλο, ναυτία και μερικές φορές εμετό. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να υπάρξει διάρροια με αίμα. Σε σπάνιες περιπτώσεις, εάν κάποιος παρουσιάζει ασυνήθιστα σοβαρά συμπτώματα, μπορεί να χρειαστούν ειδικές εργαστηριακές εξετάσεις. Τέτοια συμπτώματα μπορεί να είναι: 

• πυρετός υψηλότερος από 38 
• σοβαρή διάρροια (περισσότερες από 10 υδαρείς κενώσεις ημερησίως) 
• σημάδια σημαντικής αφυδάτωσης (ξηροστομία, έντονη δίψα, αδυναμία) 
• κόπρανα που περιέχουν αίμα ή πύον 

Συμβουλές για την αποφυγή της γαστρεντερίτιδας

Οι ειδικοί του Harvard για την αποφυγή της γαστρεντερίτιδας, συνιστούν στους πολίτες:  

• Να πλένετε συχνά τα χέρια σας, ιδίως μετά τη χρήση της τουαλέτας, την αλλαγή πάνας ή τη φροντίδα κάποιου που έχει διάρροια. 
• Να πλένετε τα χέρια σας πριν και μετά την προετοιμασία του φαγητού, ιδίως μετά το χειρισμό ωμού κρέατος. 
• Να πλένετε τα λερωμένα από τη διάρροια ρούχα με απορρυπαντικό και χλωρίνη. Εάν οι επιφάνειες του μπάνιου έχουν μολυνθεί από κόπρανα, σκουπίστε τις με ένα οικιακό καθαριστικό με βάση το χλώριο. 
• Μαγειρέψτε καλά όλο το κρέας πριν το φάτε και βάλτε τα περισσεύματα στο ψυγείο εντός δύο ωρών. 
• Βεβαιωθείτε ότι δεν μεταφέρετε μαγειρεμένα φαγητά σε άπλυτα πιάτα που περιείχαν ωμό κρέας. 
• Πλύνετε καλά τους πάγκους και τα σκεύη της κουζίνας αφού χρησιμοποιηθούν για την προετοιμασία κρέατος. 
• Ποτέ μην πίνετε μη παστεριωμένο γάλα ή μη επεξεργασμένο νερό. 
• Πίνετε μόνο εμφιαλωμένο νερό ή αναψυκτικά αν ταξιδέψετε σε περιοχή όπου η υγιεινή είναι κακή. Σε αυτές τις περιοχές, αποφύγετε επίσης τον πάγο, τα ωμά λαχανικά ή τα φρούτα που δεν έχετε καθαρίσει μόνοι σας. 

Οι συστάσεις των ειδικών σε αυτούς που νοσούν με γαστρεντερίτιδα

Σε κατά τα άλλα υγιείς ενήλικες, οι περισσότερες περιπτώσεις ήπιας γαστρεντερίτιδας υποχωρούν μέσα σε λίγες ημέρες. Οι ειδικοί συνιστούν σε όσους νοσούν με γαστρεντερίτιδα:   

Για να αποφύγουν την αφυδάτωση, να πίνουν άφθονα υγρά - νερό, αναψυκτικά, αθλητικά ποτά. Εάν η ναυτία είναι έντονη, για να αυξηθεί η ποσότητα των υγρών που καταναλώνονται, οι ειδικοί συνιστούν να πίνετε πολλές μικρότερες γουλιές. 

Μόλις η ναυτία αρχίσει να υποχωρεί, είναι σημαντικό οι ασθενείς να επανέρχονται σταδιακά σε μια κανονική διατροφή. Η αρχή μπορεί να γίνει με σούπες, ή ζελέ και στη συνέχεια θα βοηθήσει το ρύζι ή τα δημητριακά ρυζιού. Το Harvard, συνιστά την αποφυγή των γαλακτομικών προϊόντων  και των τροφίμων που περιέχουν αλεύρι σίτου όπως είναι το ψωμί, τα μακαρόνια καθώς το πεπτικό σύστημα μπορεί να είναι ασυνήθιστα ευαίσθητο σε αυτά για λίγες ημέρες. Το ίδιο ισχύει και για τροφές που είναι πλούσιες σε φυτικές ίνες, όπως φρούτα και λαχανικά. Η ξεκούραση στο κρεβάτι είναι επίσης πολύ σημαντική. 

Στην περίπτωση που παρατηρούνται συμπτώματα σοβαρής γαστρεντερίτιδας, ο γιατρός μπορεί να συνταγογραφήσει φάρμακα για την ανακούφιση της ναυτίας, του εμετού και της διάρροιας, ενδοφλέβια υγρά για συμπτώματα σοβαρής αφυδάτωσης και αντιβιοτικά εάν οι εξετάσεις κοπράνων επιβεβαιώσουν ότι μια σοβαρή βακτηριακή λοίμωξη.