Απαντήσεις και λύσεις στη λειψυδρία όχι μόνο του σήμερα, αλλά και στο εγγύς μέλλον, επιδιώκει να δώσει το έργο «WATERWISE», που υλοποιείται από επιστήμονες του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, σε συνεργασία με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο και τρεις μεγάλες εταιρείες πληροφορικής της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης.
Στο μικροσκόπιο των ερευνητών τίθενται όλες εκείνες οι περιοχές της Ελλάδας που αντιμετωπίζουν ζητήματα λειψυδρίας, με σκοπό να συλλέξουν ακριβή δεδομένα και να καταγράψουν τις ανάγκες κάθε τόπου, αλλά και την κατανάλωση που γίνεται από κατοίκους και τουρίστες.
Σε μία εποχή που η λειψυδρία απειλεί ολοένα και περισσότερες περιοχές της χώρας, την ώρα που η τουριστική πίεση ειδικά τους θερινούς μήνες είναι μεγάλη, επιδεινώνοντας τις υδάτινες ανισορροπίες, το έργο «WATERWISE-Ευφυής Εκτίμηση Υδατικού Ισοζυγίου για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή» θα επιχειρήσει να δώσει ρεαλιστικές λύσεις με επιστημονική ακρίβεια.
Το έργο στοχεύει στην εκτίμηση της μελλοντικής ζήτησης του νερού, ακόμα και με τα πιο δυσμενή σενάρια, ώστε να προταθούν ταυτόχρονα και τα κατάλληλα έργα, μέσω των οποίων θα μπορεί η ζήτηση αυτή να καλυφθεί, αποσκοπώντας στην ύπαρξη επάρκειας του πολύτιμου αυτού φυσικού πόρου, για κάθε περιοχή.
Λειψυδρία: Καινοτόμα Πλατφόρμα και Τεχνολογία Τεχνητής Νοημοσύνης
Όπως εξηγεί στο Αθηναϊκό - Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο καθηγητής Διευθέτησης Ορεινών Υδάτων και Διευθυντής Έδρας UNESCO CON-E-ECT στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Δημήτρης Εμμανουλούδης, το έργο (project) θα αποτελείται αρχικά από μια πλατφόρμα, στην οποία θα καταχωρούνται οι εισροές νερού μιας συγκεκριμένης περιοχής για διάφορα μελλοντικά κλιματικά σενάρια, δυσμενή, «κανονικά» ή ευμενή. Στη συνέχεια, στην ίδια πλατφόρμα, θα καταχωρούνται οι υπάρχουσες εκροές της εν λόγω περιοχής, επιφανειακές, υπόγειες ή λόγω εξάτμισης.
«Με αυτόν τον τρόπο θα έχουμε μια πρώτη εικόνα δυναμικού υδατικού ισοζυγίου της περιοχής, για τα προαναφερθέντα σενάρια. Εν συνεχεία, με τη βοήθεια ενός πρωτότυπου λογισμικού, που θα βασίζεται σε διάφορα υποσυστήματα, Τεχνητής Νοημοσύνης και συστήματα ανάλυσης μεγάλων δεδομένων, θα μπορούμε να προβλέπουμε μελλοντικά σενάρια κατανάλωσης του νερού στην εν λόγω περιοχή, αρχικά των κατοίκων για αστικές, γεωργικές και κτηνοτροφικές χρήσεις, και στη συνέχεια των τουριστών της περιοχής. Με δεδομένο ότι όλα τα προαναφερθέντα μεγέθη, που συμμετέχουν στη σύνθεση του Υδατικού Ισοζυγίου, είναι, είτε κατά κάποιο τρόπο γνωστά, είτε μετρήσιμα (π.χ.: εισροές-μέτρηση βροχόπτωσης, καταναλώσεις κατοίκων-υδρόμετρα), κρίσιμο μέγεθος για την υλοποίηση του μοντέλου κατανάλωσης μιας περιοχής στο μέλλον είναι ο υπολογισμός του συνολικού υδατικού αποτυπώματος (Water Footprint) των τουριστών της περιοχής, δεδομένης της μη γνώσης του πόσο αυτοί καταναλώνουν έκαστος και πόσοι πρόκειται να είναι κάθε χρονιά», σημειώνει ο κ. Εμμανουλούδης.
Για τον λόγο αυτό, ύψιστης σημασίας για την ορθή υλοποίηση του έργου είναι το ερωτηματολόγιο που έχει ετοιμάσει η επιστημονική ομάδα και το οποίο απευθύνεται σε τουρίστες, κυρίως νησιωτικών περιοχών, προκειμένου να καταγραφεί το προαναφερθέν υδατικό τους αποτύπωμα, δηλαδή η ποσότητα του νερού που ο καθένας τους καταναλώνει, κατά τη διάρκεια παραμονής του στον τόπο επίσκεψης.
Στο ερωτηματολόγιο περιλαμβάνονται ερωτήσεις γύρω από τα χαρακτηριστικά του καταλύματος που διαμένουν οι επισκέπτες, την ατομική αλλά και συλλογική κατανάλωση νερού, καθώς και ζητήματα γύρω από την εξοικονόμηση και θα μπορεί να συμπληρωθεί από τους συμμετέχοντες τουρίστες, είτε μπαίνοντας στο σχετικό link, είτε σαρώνοντας με το κινητό τους το αντίστοιχο QR, το οποίο βρίσκεται διαθέσιμο σε χώρους εστίασης και ξενοδοχείων. Με αυτό τον τρόπο, οι απαντήσεις τους θα καταχωρούνται στη βάση δεδομένων, η οποία είναι συνδεδεμένη με την πλατφόρμα του έργου και θα επεξεργάζονται χωριστά κατά περιοχή.
Όπως τονίζει ο κ. Εμμανουλούδης, «τοιουτοτρόπως, δίνεται η δυνατότητα υπολογισμού, με προσομοίωση, του συνολικού υδατικού αποτυπώματος των τουριστών σε κάθε περιοχή, μια κρίσιμη πληροφορία η οποία μας λείπει γενικώς και που με τη βοήθειά της, συμπληρώνεται αθροιστικά το ποσό του ζητούμενου κατ' έτος νερού μιας περιοχής σε παρόντα και μελλοντικό χρόνο, με την βοήθεια των μοντέλων και σεναρίων που προαναφέραμε», και προσθέτει ότι, λύνοντας το πρόβλημα της κατανάλωσης των τουριστών, έχουμε πλέον γνώση όλων των μεγεθών που συμμετέχουν στην εξίσωση εισροών - εκροών μιας περιοχής, όχι μόνο σήμερα, αλλά και στο εγγύς μέλλον και κυρίως γνωρίζουμε την ποσότητα του νερού που μας λείπει και που πρέπει να βρούμε, ώστε να υπάρχει επάρκεια του πόρου αυτού, όσον αφορά σε κάθε περιοχή.
«Με τον τρόπο αυτό, μπορούμε να σχεδιάσουμε με ασφάλεια το είδος, τον αριθμό και το μέγεθος των έργων, που δυνητικά θα μας εξασφαλίσουν τις ποσότητες αυτές νερού στο μέλλον, είτε μέσω συλλογής νερού των βροχοπτώσεων (φράγματα, ταμιευτήρες, δεξαμενές κ.λπ.), είτε μέσω αφαλάτωσης», σημειώνει.
Λειψυδρία: Μελέτη σε έξι περιοχές της χώρας
Σύμφωνα με την επιστημονική ομάδα, σε πρώτο στάδιο, «case study» («για ενδεικτική μελέτη») θα αποτελέσουν έξι περιοχές της χώρας και συγκεκριμένα η Σαντορίνη, η Κέρκυρα, η Χίος, οι Φούρνοι Ικαρίας, η Θάσος και η Δράμα, ωστόσο, ο σκοπός είναι να επεκταθεί σε όλη την Επικράτεια. Όπως υπογραμμίζει η ομάδα, η ολοκληρωμένη εφαρμογή του έργου «WATERWISE» συνιστά ένα πολυδιάστατο εργαλείο στρατηγικής σημασίας για την αντιμετώπιση της υδατικής κρίσης και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας απέναντι στις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής.
«Μέσω της συνδυαστικής αξιοποίησης δεδομένων, τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης και προγνωστικών αλγορίθμων, το έργο προσφέρει ουσιαστικές λύσεις σε προβλήματα που σχετίζονται με την αβεβαιότητα της υδατικής διαθεσιμότητας, τις αυξανόμενες καταναλωτικές πιέσεις και την ανάγκη βιώσιμου σχεδιασμού. Η κοινωνική επίδραση του έργου είναι εξίσου σημαντική. Η εφαρμογή του "WATERWISE" συμβάλλει άμεσα στην ενίσχυση της υδατικής ασφάλειας, στην εξοικονόμηση φυσικών πόρων και στην ενδυνάμωση της συμμετοχικής διαχείρισης των υδάτων», καταλήγουν τα μέλη της ομάδας.
Για συμμετοχή στην έρευνα, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να συμπληρώσουν τα ερωτηματολόγια στους παρακάτω συνδέσμους:
- Ερωτηματολόγιο WATERWISE στα Ελληνικά: https://forms.office.com/e/rDDNmjWjKy
- WATERWISE Questionnaire in English: https://forms.office.com/e/08HDNbzaTm
