Ο Δημήτρης Κάντας, 33 ετών, με καταγωγή από την Πάτρα, έχασε τη ζωή του κατά την κατάβαση στο Mont Blanc, το ψηλότερο βουνό των Άλπεων, στη Γαλλία. Ο θάνατός του σημειώθηκε στην περιοχή Goûter, ένα από τα πιο επικίνδυνα σημεία της διαδρομής προς την κορυφή, γνωστό και ως «διάδρομος του θανάτου».
Ο Ελληνικός Ορειβατικός Σύλλογος Πάτρας αποχαιρέτησε τον Κάντα με ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, σημειώνοντας: «Ήταν ένας δραστήριος και αγαπητός άνθρωπος, μέλος της ορειβατικής κοινότητας, με πάθος για το βουνό, την ελευθερία και την εξερεύνηση. Θα τον θυμόμαστε πάντα με εκτίμηση και σεβασμό».
Η μοιραία πτώση και το βαρύ σακίδιο
Σύμφωνα με το pelop.gr, ο Δημήτρης Κάντας ήταν γνωστός στην τοπική κοινωνία τόσο ως αθλητής του μπάσκετ όσο και ως φυσικός και παθιασμένος ορειβάτης. Κατά την κατάβασή του από το καταφύγιο Goûter, σε υψόμετρο 3.835 μέτρων, φέρεται να έχασε την ισορροπία του και να έπεσε στο κενό. Οι γαλλικές αρχές ανέφεραν ότι επιχειρούσε σόλο κατάβαση χωρίς χρήση σχοινιού.
Ένα από τα στοιχεία που εξετάζονται είναι το βάρος του σακιδίου του, το οποίο ενδέχεται να επηρέασε την ισορροπία του σε εκείνο το κρίσιμο σημείο.
Στην επιχείρηση διάσωσης συμμετείχε η Ορεινή Χωροφυλακή του Chamonix (PGHM), ύστερα από ειδοποίηση αυτοπτών μαρτύρων. Στην περιοχή έσπευσε και ελικόπτερο της Πολιτικής Ασφάλειας (Dragon 74). Οι διασώστες εντόπισαν τον 33χρονο χωρίς τις αισθήσεις του – ήταν ήδη νεκρός.
Το πέρασμα Goûter και το «παιχνίδι με τους βράχους»
Το πέρασμα Goûter είναι από τα πιο γνωστά αλλά και πιο επικίνδυνα του Mont Blanc. Η διαδρομή αυτή – που επιλέγουν χιλιάδες ορειβάτες κάθε καλοκαίρι – εκτίθεται σε καθημερινές κατολισθήσεις βράχων, ιδιαίτερα όταν ανεβαίνει η θερμοκρασία.
Πριν από μερικές εβδομάδες, στην ίδια περιοχή έχασε τη ζωή της μια 24χρονη Αμερικανίδα. Οι ντόπιοι οδηγοί βουνού και πολλοί Ισπανοί ορειβάτες αποκαλούν το σημείο "la bolera" (διάδρομος του μπόουλινγκ), καθώς η διάσχισή του μοιάζει με τυφλό παιχνίδι τύχης: σε διάστημα μόλις 100 μέτρων, οι αναρριχητές πρέπει να διασχίσουν οριζόντια πλαγιά αποφεύγοντας βράχους που κατρακυλούν απρόβλεπτα.
Το καταφύγιο Goûter, όπου είχε καταλύσει ο Δημήτρης Κάντας, θεωρείται σχεδόν υποχρεωτική στάση για όσους ανεβαίνουν προς την κορυφή. Όπως περιγράφει το EL PAÍS, ακόμη και δασοφύλακες ή έμπειροι οδηγοί έχουν τραυματιστεί σοβαρά εκεί. Ένας από αυτούς, ο Antoine Rattin, είχε χτυπηθεί από μεσαίου μεγέθους βράχο και εκσφενδονίστηκε 15 μέτρα χαμηλότερα, καταφέρνοντας να σταματήσει την πτώση του.
Οι οδηγοί βουνού και οι περισσότεροι Ισπανοί ορειβάτες γνωρίζουν αυτό το μέρος ως "la bolera", ένα οριζόντιο πέρασμα μήκους μόλις 100 μέτρων, που αποτελεί ένα από τα «μαύρα σημεία» του ορεινού όγκου, όπως γράφει το δημοσίευμα. Η διάσχισή του συνεπάγεται έκθεση σε ένα «κάπως τρελό παιχνίδι», στο οποίο οι ορειβάτες πρέπει να αποφύγουν να παρασυρθούν ή να σκοτωθούν από τους βράχους που κυλούν στην πλαγιά. Χτυπημένος από έναν ογκόλιθο μεσαίου μεγέθους, ο Rattin εκσφενδονίστηκε περίπου 15 μέτρα κάτω από την πλαγιά, αλλά κατάφερε να σταματήσει την πτώση του.
«Οι λιγότερο τυχεροί παραλαμβάνονται από ελικόπτερο διάσωσης εκατοντάδες μέτρα πιο κάτω και μεταφέρονται στο νεκροτομείο», σχολιάζει η EL PAÍS.
Οι αριθμοί του κινδύνου
Από το 2017 (στο διάστημα 15 Ιουνίου έως 15 Σεπτεμβρίου), πέρασαν από το σημείο κατά μέσο όρο 21.350 άνθρωποι. Από τότε έχει καταγραφεί ένας ετήσιος μέσος όρος 3,7 θανατηφόρων ατυχημάτων.
Αυτά τα στατιστικά στοιχεία προέρχονται από τη μελέτη του Πανεπιστημίου Savoie Mont Blanc, η οποία για πρώτη φορά κατέστησε δυνατό όχι μόνο να αναλυθούν οι κίνδυνοι που αντιμετωπίζουν οι ορειβάτες στη διαδρομή αυτή, αλλά και να ποσοτικοποιηθούν.
Υπάρχουν δύο βασικά είδη κινδύνου στο βουνό:
- Αντικειμενικοί κίνδυνοι: σχετίζονται με το έδαφος (κατολισθήσεις, χιονοστιβάδες, κεραυνοί, ρωγμές σε παγετώνες).
- Υποκειμενικοί κίνδυνοι: ενεργοποιούνται από τις πράξεις και αποφάσεις των ορειβατών (κακή προετοιμασία, υπερεκτίμηση δυνατοτήτων, ανεπαρκής εξοπλισμός κ.ά.).
Bowling Alley: Το πιο επικίνδυνο σημείο στις Άλπεις
Οι αντικειμενικοί κίνδυνοι στο Goûter διαφέρουν σημαντικά ως προς τη φύση τους. Οι θερμικές συνθήκες επηρεάζουν άμεσα τη συχνότητα και την ποσότητα των πτώσεων βράχων στο λεγόμενο «bowling alley», ενώ δεν επηρεάζουν την κατάρρευση παγομαζών στον Mont Blanc du Tacul.
Στις πλαγιές του Tacul, ο μέσος αριθμός θανατηφόρων ατυχημάτων ανά έτος είναι 0,6, όμως οι ορειβάτες εκτίθενται για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Αντίθετα, το πέρασμα από το «bowling alley» διαρκεί μόλις 30 δευτερόλεπτα για μια γρήγορη ομάδα, όμως πολύ περισσότεροι ορειβάτες το διασχίζουν, και οι κατολισθήσεις είναι συχνότερες.
Οι ερευνητές το χαρακτηρίζουν ως το πιο επικίνδυνο μέρος στις Άλπεις και ένα από τα πιο επικίνδυνα στον κόσμο.
Κατολισθήσεις κάθε 37 λεπτά
Για να μετρηθεί η συχνότητα των κατολισθήσεων, το 2019 εγκαταστάθηκαν σεισμικός αισθητήρας και κάμερες. Κατέγραψαν ότι κάθε 37 λεπτά συμβαίνει μια μεγάλη κατολίσθηση, με αυξανόμενο μέγεθος προς το τέλος του καλοκαιριού.
Ο κίνδυνος θανάτου στο «bowling alley» είναι τρεις φορές υψηλότερος από τη θνησιμότητα στους δρόμους της Γαλλίας. Ένας μέσος ορειβάτης έχει τις ίδιες πιθανότητες να πεθάνει σε μία διάσχιση, όσες θα είχε οδηγώντας για τρία χρόνια.
Για έναν 45χρονο Γάλλο ορειβάτη, η διάσχιση αυξάνει την πιθανότητα θανάτου δέκα φορές σε σχέση με το φυσιολογικό.
Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι οι κίνδυνοι στη διαδρομή αυτή θα επιδεινωθούν στο μέλλον. Το μόνιμα παγωμένο υπέδαφος (permafrost) στη δυτική πλευρά της Aiguille de Goûter υποβαθμίζεται κάθε χρόνο. Η θέρμανση του πάγου στον Tacul επιταχύνει τη ρωγμή και την κατάρρευση παγομαζών, αυξάνοντας περαιτέρω τους κινδύνους.
