Στήβεν Αντωνάκος: Οριοθετώντας τον χρόνο - Μια έκθεση με 29 σημαντικά έργα του

Ένα σύνολο έργων που αποτελούν σταθμό στην πορεία του σημαντικού καλλιτέχνη της διασποράς Στήβεν Αντωνάκος (Λακωνία 1930- Νέα Υόρκη 2013) παρουσιάζονται στην γκαλερί Citronne από τις 17 Απριλίου έως τις 19 Ιουνίου 2021.

Στην επιλεκτική αναδρομή (1960-2009) στο έργο του «Marking Time», οριοθετείται ο χρόνος. Παρουσιάζονται επιτοίχια έργα νέον, έργα της ενότητας «Αλφάβητος», ζωγραφικά έργα σε περγαμηνή (1980 και 2006), σχέδια προτάσεως έργων (1967- 1973) όπως επίσης και η ενότητα χαρακτικών “Tears.” Είναι έργα - σταθμοί στην πορεία του καλλιτέχνη, ως προς τα μέσα που έχει χρησιμοποιήσει και τις κεντρικές ιδέες στις οποίες αναφέρεται.

Ο Στήβεν Αντωνάκος, Έλληνας της Διασποράς, πρωτοπόρος καλλιτέχνης, με ευρεία καταξίωση, έζησε και εργάστηκε στη Νέα Υόρκη, όπου και διακρίθηκε για τα λιτά του έργα με λυχνίες νέον, όπως επίσης και για τα χαρακτηριστικά ζωγραφικά του έργα σε περγαμηνή. Από το 1960 χρησιμοποίησε ένα υλικό ταυτισμένο με τον μαζικό χαρακτήρα της διαφήμισης και, ειδικότερα, της αμερικανικής εμπορικής ταυτότητας – τους ηλεκτρικούς λαμπτήρες νέον. Στη χρήση του υλικού αυτού, όμως, ο καλλιτέχνης ακυρώνει κάθε αναφορά στον ρεαλιστικό διαφημιστικό χαρακτήρα του νέον και υιοθετεί μια αυστηρά αφαιρετική και μινιμαλιστική μέθοδο γραφής. Το φως από τους λαμπτήρες νέον σταδιακά αποκτά μια διαφορετική νοηματική και πλαστική αξία. Από τα τέλη της δεκαετίας του '70 εγκαταστάθηκαν μόνιμα πάνω από 45 μεγάλης κλίμακας ∆ημόσια Έργα του στις ΗΠΑ, την Ευρώπη και την Ιαπωνία.

Η μη παραστατική, μινιμαλιστική του τέχνη είναι βασισμένη στη δυναμική ένταση ανάμεσα σε πλήρεις και ελλιπείς γεωμετρικές μορφές, ορθογώνια, τετράγωνα, κύκλους και γραμμές, καθώς και έντονα χρώματα. Τα γλυπτά και οι πίνακες διαθέτουν εμφανή αρχιτεκτονικά στοιχεία· οι καθαρές συνθέσεις καταγράφουν μια εικονογραφική πραγματικότητα η οποία εστιάζεται στη σχέση ανάμεσα σε χρώματα και αφηρημένες μορφές. Κυριαρχεί μία έντονη αίσθηση ρυθμού, κίνησης και πνευματικότητας. Αυστηρά αφαιρετικός, χαρακτηρίζει το έργο του ως «πραγματικά πράγματα σε πραγματικό χώρο» -- άμεση οπτική και χωρική εμπειρία, χωρίς ψευδαισθήσεις, συνειρμούς ή αναφορές έξω από το ίδιο το καλλιτέχνημα. Τα επιτοίχια έργα του, μεταλλικές ή ξύλινες επιφάνειες καλυμμένες με στρώσεις χρωμάτωνή με φύλλα χρυσού, με λυχνίες χρωματιστού νέον πίσω από τις ακμές στα τελάρα, έργα σε χαρτί ή περγαμηνή, σειρές έργων Τοίχοι, ∆ωμάτια ∆ιαλογισμού, Παρεκκλήσια και Βιβλία Καλλιτέχνη απετέλεσαν το υλικό για πολλές εκθέσεις στις Ηνωμένες πολιτείες και στην Ευρώπη, επί σαράντα και πλέον χρόνια.

Αυτή η κομβική περίοδος παρουσιάζεται στη Citronne. Πρόκειται για μια ενότητα από 9 σπάνια σχέδια - Project Drawings, από τις πρώτες μελέτες του Αντωνάκου για την κατασκευή εικαστικού περιβάλλοντος, με την οποία πειραματίστηκε την δεκαετία του 1960 -70 (Rooms, 1970). Όλα τα γλυπτά και οι εγκαταστάσεις της πρώτης περιόδου της δουλειάς του με τον νέον είχαν αφετηρία τα σχέδια του σε χαρτί. Στα εικαστικά αυτά περιβάλλοντα προεκτείνει την σχεδιαστική ιδιότητα του νέον μέσα στον τρισδιάστατο χώρο.

Από το 1980 ο Αντωνάκος έχει συχνή επαφή με την Ελλάδα. Πειραματίζεται με έργα αντιπαραθέσεις ανάμεσα στην ακτινοβολία του ηλεκτρικού φωτός και τις στερεές χρωματιστές επιφάνειες, με πλούσιες τονικές διαβαθμίσεις και χρωματικές επιστρώσεις, όπου το νέον μετατρέπεται σε μυστηριακό φως. Αυτή η περίοδος χαρακτηρίζεται από έργα με πνευματική αύρα, στα οποία διακρίνονται και συγκεκριμενοποιούνται οι αναφορές στη Βυζαντινή τέχνη. Στα 2 έργα της έκθεσης "And Looking Up", 2009 και ”Prediction, 2009”, σαν λαμπερό φωτοστέφανο, ακτινοβολεί μυστηριακά πίσω από τις επιχρυσωμένες με 22 καράτια χρυσού ξύλινες επιφάνειες.

Η έκθεση στην γκαλερί Citronne θα λειτουργήσει εκ παραλλήλου με την παρουσίαση των Project Drawings του Αντωνάκου στην γκαλερί Bookstein Projects της Νέας Υόρκης τον Μάιο του 2021.