Ο μεγαλύτερος διεθνώς αρχαιολογικός χώρος στο Μετρό Θεσσαλονίκης

Μουσεία Facebook Twitter
Αρχαιότητες στο σταθμό μετρό Αγία Σοφία
0

Πέντε σταθμοί-μουσεία και ο μεγαλύτερος διεθνώς αρχαιολογικός χώρος, ενταγμένος σε μείζον τεχνικό έργο στον Σταθμό Βενιζέλου, είναι τα αποτελέσματα των εργασιών στο πλαίσιο κατασκευής του μετρό Θεσσαλονίκης

Όπως ανέφερε η Λίνα Μενδώνη στο πλαίσιο της κατασκευής του μετρό Θεσσαλονίκης, διενεργήθηκε η μεγαλύτερη ανασκαφική έρευνα σωστικού χαρακτήρα, που έχει ποτέ πραγματοποιηθεί στη χώρα. Στη χθεσινή εκδήλωση της «Ελληνικό Μετρό» για την υπογραφή της σύμβασης λειτουργίας του μετρό Θεσσαλονίκης, παρουσία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη έκανε επίσης λόγο «αναδίφηση της ιστορίας της πόλης από την ίδρυσή της, στα χρόνια του Κασσάνδρου, στο τέλος του 4ου αι. π.Χ. έως τις αρχές του 20ού αιώνα».

Το μεγαλύτερο τμήμα του έργου χωροθετήθηκε στο ιστορικό κέντρο της Θεσσαλονίκης, εντός και εκτός των τειχών της αρχαίας πόλης. Η πυκνότητα των αρχαίων καταλοίπων είναι μεγάλη. Αποκαλύπτονται σχεδόν αμέσως κάτω από το σύγχρονο οδόστρωμα και φθάνουν έως και τα 9.00μ. βάθος.

Σύμφωνα με την υπουργό, η μεγάλη πυκνότητα των αρχαιοτήτων, ιδιαιτέρως στους σταθμούς «Βενιζέλου» και «Αγίας Σοφίας» και ο τεράστιος αριθμός των κινητών ευρημάτων -ξεπερνούν τις 300.000- οφείλεται στις επάλληλες φάσεις κατοίκησης της Θεσσαλονίκης, από τους ελληνιστικούς έως και τους νεότερους χρόνους. Με ιδιαίτερη ένταση, όμως, στη βυζαντινή εποχή.

Μετρό Θεσσαλονίκης: Πού ανακαλύφθηκαν αρχαιότητες 

Από τους 13 συνολικά σταθμούς του μετρό Θεσσαλονίκης, αρχαιότητες αποκαλύφθηκαν στους δύο σταθμούς του ιστορικού κέντρου («Βενιζέλου και Αγίας Σοφίας»), στους εκτός των τειχών σταθμούς στα δυτικά («Δημοκρατίας, Νέος Σιδηροδρομικός Σταθμός») και στα ανατολικά, («Σιντριβάνι», «Πανεπιστήμιο», «Φλέμιγκ» και «Αμαξοστάσιο Πυλαίας»).

Σύμφωνα με την Λίνα Μενδώνη τα ευρήματα στους σταθμούς «Βενιζέλου» και «Αγίας Σοφίας» -οι οποίοι απέχουν μόλις 800μ. μεταξύ τους- αποτυπώνουν διαχρονικά την πολεοδομική εξέλιξη του αστικού ιστού, στο ύψος της κεντρικής οδού, που διέτρεχε την πόλη -από της ιδρύσεώς της μέχρι σήμερα- στην ίδια σχεδόν χάραξη.

Μετρό Θεσσαλονίκης: Τα ιστορικά χαρακτηριστικά 

«Ο ελληνιστικός δρόμος με τα χαλικόστρωτα καταστρώματά του, ο decumanus maximus της ρωμαϊκής εποχής και της ύστερης αρχαιότητας, η βυζαντινή Λεωφόρος ή Μέση Οδός, η σημερινή Εγνατία. Οι ανασκαφές έφεραν στο φως μια μοναδική μνημειακή εικόνα της πρωτοβυζαντινής πόλης. Στο σταθμό της Αγίας Σοφίας, στο κομβικό σημείο της διασταύρωσης του decumanus maximus (οδός Εγνατία) με τον cardo (στο ύψος της οδού Αγίας Σοφίας), διαμορφώνονται κιονοστήρικτες ημικυκλικές στοές, που όριζαν μαρμαρόστρωτες πλατείες. Ανεγείρονται μεγάλα κτηριακά συγκροτήματα με πολυτελή ψηφιδωτά δάπεδα, εντοίχιο γραπτό διάκοσμο, ορθομαρμαρώσεις και opus sectile. Την ίδια εποχή, στη συμβολή του decumanus με τον cardo, κατασκευάζεται ένα κρηναίο οικοδόμημα, ένα νυμφαίο, με επάλληλες οικοδομικές φάσεις», είπε η υπουργός.

Συνεχίζοντας σημείωσε πως δραστική επέμβαση στον πολεοδομικό σχεδιασμό της πόλης συντελείται στον 6ου αι.: Ο μαρμαρόστρωτος decumanus διαπλατύνεται, τα παλαιότερα οικοδομήματα ισοπεδώνονται και στη θέση τους διαμορφώνονται πλακόστρωτες πλατείες στα κεντρικά σταυροδρόμια της πόλης. Οι επιβλητικές αυτές αρχιτεκτονικές διαμορφώσεις του δημόσιου χώρου -πλατείες, στοές, κρήνες στην πορεία των κεντρικών οδών αποτελούν την τελευταία μνημειακή εικόνα της ύστερης αρχαιότητας.

Στη βόρεια είσοδο του Σταθμού, στους βυζαντινούς χρόνους, πάνω στα ερείπια της βόρειας πλατείας και των οικοδομημάτων της κτίζονται καταστήματα και εργαστήρια που ανοίγονται προς τη Λεωφόρο και καταδεικνύουν λειτουργία οργανωμένης αγοράς με βιοτεχνική παραγωγή και πώληση κυρίως έργων μικροτεχνίας.

Μετρό Θεσσαλονίκης: Αποσπάστηκαν αρχαιότητες 

Σύμφωνα με τα λεγόμενα της Λίνας Μενδώνη, για να κατασκευαστεί ο Σταθμός, σημαντικές αρχαιότητες αποσπάστηκαν, το 2017, το 2018, χωρίς ουσιαστικές μελέτες. «Σε αντίθεση, με όλα όσα εφαρμόζουμε από το 2019. Το κρηναίο οικοδόμημα, που αποσπάστηκε τότε, επανατοποθετήθηκε πριν λίγους μήνες. Τμήματα κτηρίων με πολυτελή ψηφιδωτά δάπεδα, των αρχών του 4ου αι., που αποσπάστηκαν τότε ή τμήμα του decumanus, που αποσπάστηκε το 2012, χωρίς να υπάρχει η δυνατότητα επανατοποθέτησής τους, προβλέπεται να εκτεθούν στα δύο Μουσεία, που έχουν σχεδιαστεί από το υπουργείο Πολιτισμού για τα ευρήματα του μετρό. Το ένα στο κτήριο-μνημείο του στρατωνισμού Α3, στο Μητροπολιτικό Πάρκο Παύλου Μελά, με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2025, και το δεύτερο στο υπόγειο κτήριο στο Crossover, με προβλεπόμενο χρόνο ολοκλήρωσης το 2027, συνολικού προϋπολογισμού περίπου 45.000.000 ευρώ», ανέφερε η υπουργός Πολιτισμού. 

Στη βόρεια είσοδο του Σταθμού, επί της πλατείας Μακεδονομάχων, δημιουργείται από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης και αποδίδεται στην πόλη, μέχρι το τέλος του έτους, ένας νέος αρχαιολογικός χώρος, άνω των 800 τμ., με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης.

Για την προστασία και την ανάδειξη αυτών των αρχαιοτήτων, κρίθηκε αναγκαία από το υπουργείο Πολιτισμού, η κατασκευή του στεγάστρου. Σκοπός του, η προστασία των ευπαθών καταλοίπων από τους παράγοντες του περιβάλλοντος και του σκάμματος από τα όμβρια ύδατα, αλλά και η δυνατότητα θέασης των αρχαιοτήτων, κυρίως από τον άξονα της Εγνατίας. Παράλληλα, ολοκληρώθηκε η ανάδειξη του αρχαιολογικού χώρου στην περιοχή της νότιας εισόδου του Σταθμού με την επανατοποθέτηση της κυκλικής μαρμαρόστρωτης πλατείας, καθώς και τμήματος του στυλοβάτη της στοάς που την περιέβαλε, ενώ αναστηλώθηκαν και οι δύο ακέραιοι κίονες από ατράκιο λίθο, που βρέθηκαν στην ανασκαφή.

Εντός του κελύφους του Σταθμού, όπως και στους Σταθμούς «Πλατείας Δημοκρατίας», «Σιντριβάνι», «Αγίας Σοφίας» και «Φλέμιγκ», πρόκειται να φιλοξενηθούν εκθεσιακές παρεμβάσεις που σκιαγραφούν το χαρακτήρα της κάθε μίας περιοχής της πόλης. Στην Αγία Σοφία αφορούν κυρίως στην απόδοση της συνολικής στρωματογραφίας με την επαλληλία των φάσεων, προκειμένου να αποτυπωθεί όλη η ιστορική διαχρονία της πόλης, ενώ σε προθήκες θα εκτίθενται κινητά ευρήματα της ανασκαφής.

Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ 

Πολιτισμός
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Victoria’s Secret Fashion Show 2025: Ο λόγος που η Κένταλ Τζένερ δεν περπάτησε στο φετινό σόου

Πολιτισμός / Victoria’s Secret Fashion Show 2025: Ο λόγος που η Κένταλ Τζένερ δεν περπάτησε στο φετινό σόου

Το θρυλικό σόου επέστρεψε στη Νέα Υόρκη, σηματοδοτώντας τη δεύτερη χρονιά του μεγάλου comeback του μετά την εξαετή παύση και την επανεκκίνηση του 2024, με μία ηχηρή ωστόσο απουσία
LIFO NEWSROOM
Baby Reindeer: Ο Μάκης Παπαδημητρίου σκηνοθετεί την επιτυχία του Netflix στο Θέατρο Ιλίσια-Βολανάκης

Πολιτισμός / Baby Reindeer: Ο Μάκης Παπαδημητρίου σκηνοθετεί την επιτυχία του Netflix στο Θέατρο Ιλίσια-Βολανάκης

Το «Baby Reindeer» είναι μια δραματική μαύρη κωμωδία, βασισμένη στην αληθινή ιστορία του Βρετανού κωμικού Ρίτσαρντ Γκαντ, ο οποίος υπήρξε θύμα εμμονικής παρακολούθησης από μια γυναίκα
LIFO NEWSROOM
Στο μυαλό του Τζον Λε Καρέ

Πολιτισμός / Ένα βότσαλο με την ένδειξη «to fix» και άλλες 1200 κούτες είναι το αρχείο του Τζον Λε Καρέ

Μια νέα έκθεση ανοίγει το δαιδαλώδες αρχείο του πιο διάσημου συγγραφέα κατασκοπείας, φωτίζοντας τη συναρπαστική, συχνά ιδιόμορφη δημιουργική διαδικασία που έκρυβαν τα μυθιστορήματά του.
LIFO NEWSROOM
«Φάρμα»: Τα ζώα «ζωντανεύουν» μέσα από τη Νεοελληνική Γλυπτική στην Εθνική Γλυπτοθήκη

Πολιτισμός / «Φάρμα»: Τα ζώα της συλλογής της Εθνικής Γλυπτοθήκης αποκτούν μόνιμη έκθεση

Ένα πιο σπάνιο, αλλά πολύ ενδιαφέρον θέμα της Γλυπτικής, όχι μόνο μέσα από την ιδιαίτερη προσέγγιση, αλλά και μέσα από το ύφος του κάθε καλλιτέχνη, άλλοτε έντονα ρεαλιστικό και άλλοτε λιτό και αφαιρετικό, από τη δεκαετία του 1940 έως και τη δεκαετία του 1970.
ΕΛΠΙΔΑ ΜΟΥΡΚΑΚΟΥ