Ο Έκτορας Λυγίζος αφηγείται τη ζωή του στη LIFO Facebook Twitter
Την Αθήνα δεν την αγαπάω πια όπως παλιά, μάλλον επειδή κάνει τους φίλους μου να αγανακτούν και θλίβει τους ανθρώπους που αγαπώ. Το μόνο που κρατώ είναι το φως της Αττικής, αυτό που μεταμορφώνει τις δυσκολίες και κάνει τη θάλασσα να λαμπυρίζει. Φωτο: Στάθης Μαμαλάκης / LIFO

Ο Έκτορας Λυγίζος αφηγείται τη ζωή του στη LIFO

0

Υπάρχει κάτι σχεδόν αυτοκαταστροφικό στις διαδρομές που εξακολουθώ να κάνω εμμονικά στο κέντρο της Αθήνας εδώ και δεκαπέντε χρόνια. Ίσως επειδή περιμένω πως κάτι θα με εκπλήξει πέρα από κάθε προσδοκία. Κι αυτό τελικά μου συμβαίνει κάθε φορά που επιστρέφω ξημερώματα Πρωτοχρονιάς στο Σύνταγμα και το αντικρίζω με το πρώτο φως της μέρας, σαν τουρίστας.

Κατά τα άλλα, όμως, την Αθήνα δεν την αγαπάω πια όπως παλιά, μάλλον επειδή κάνει τους φίλους μου να αγανακτούν και θλίβει τους ανθρώπους που αγαπώ. Το μόνο που κρατώ είναι το φως της Αττικής, αυτό που μεταμορφώνει τις δυσκολίες και κάνει τη θάλασσα να λαμπυρίζει.

Αυτό είναι που θυμάμαι από μικρός, από τις ανέμελες εκδρομές που κάναμε στο πιο συγκινητικό κομμάτι της Αττικής, την παραθαλάσσια διαδρομή από τον Πειραιά, όπου μεγάλωσα, μέχρι την Ανάβυσσο, εκεί όπου κρύβονταν τα εξοχικά των φίλων μου και οι αναμνήσεις. Σπάνια επισκέπτομαι πια τα μέρη αυτά, αλλά όταν το κάνω, νιώθω σαν να εισέρχομαι σε μια παράδοξη κάψουλα του χρόνου.

• Παρότι είμαι από τους ανθρώπους που προτιμούν τον εγκλεισμό στο σπίτι, όλο και περισσότερο τελευταία μου αρέσουν οι συνευρέσεις. Αυτές οι συνωμοτικές συναντήσεις και έξοδοι που αναζητούν ως αφορμή ένα παιχνίδι ή μια ασχολία. Υπάρχει πάντα ένας κρυφός κώδικας στο να πηγαίνεις για μπάσκετ με φίλους, αντί για τη βαρετά συντονισμένη έξοδο για καφέ.

Είναι καλό επομένως να απενοχοποιεί κανείς το θέμα της ασχολίας, αφού όλοι λίγο-πολύ ψοφάμε για τέτοιου είδους ξεσπάσματα, θέλουμε να γίνουμε και λίγο παιδιά. Το βλέπω στις επισκέψεις σε σπίτια όπου συνευρίσκονται μαζί παιδιά κι ενήλικες: πάντα τα παιδιά ξέρουν καλύτερα πώς να περάσουν τον χρόνο τους από τους μεγάλους, οι οποίοι αφήνουν ανεκμετάλλευτη τη λογική της ασχολίας. Τα παιδιά, αντίθετα, αναζητούν τους κανόνες ενός φαντασιακού παιχνιδιού, ενόσω οι μεγάλοι παλεύουν με κάτι ακυρωμένα σώματα να στήσουν μια ανέφικτη επικοινωνία. Και τελευταία μου αρέσει πολύ που μπορώ και ξαναγίνομαι παιδί.

Είναι ψέμα τα περί ανταγωνισμού στον έρωτα. Ο αμιγής έρωτας πολεμάει τον ανταγωνισμό με τον πλέον υπέροχο τρόπο: βγάζοντας στην επιφάνεια τα πιο ανασφαλή κομμάτια, αλλά ταυτόχρονα γιατρεύοντάς τα. Όταν υπάρχει βάση εμπιστοσύνης εσύ γίνεσαι ο καλύτερος δάσκαλος για το άλλο σου μισό και το άλλο σου μισό ο καλύτερος γιατρός για σένα. Με έναν τρόπο ο έρωτας μπορεί και σου κόβει τα άρρωστα μέρη και όλες τις καμπούρες. 

• Είναι ψέμα τα περί ανταγωνισμού στον έρωτα. Ο αμιγής έρωτας πολεμάει τον ανταγωνισμό με τον πλέον υπέροχο τρόπο: βγάζοντας στην επιφάνεια τα πιο ανασφαλή κομμάτια, αλλά ταυτόχρονα γιατρεύοντάς τα. Όταν υπάρχει βάση εμπιστοσύνης εσύ γίνεσαι ο καλύτερος δάσκαλος για το άλλο σου μισό και το άλλο σου μισό ο καλύτερος γιατρός για σένα.

Με έναν τρόπο ο έρωτας μπορεί και σου κόβει τα άρρωστα μέρη και όλες τις καμπούρες. Μπορεί να ακούγεται πολύ ιδεαλιστικό, αλλά επειδή το ζω πολύ έντονα τελευταία, μου φαίνεται πραγματικά σαν αποκάλυψη. Ακόμα και αν αυτό ικανοποιεί μια ανάγκη μου, είναι πραγματικά λυτρωτικό.

• Η ικανότητα που σου δίνει ο έρωτας να δεις το πρόσωπο του άλλου, πέρα από κοινωνικά προσωπεία και λογικές κατασκευές, είναι απελευθερωτική. Είναι ο μοναδικός τρόπος να επικοινωνήσεις με τα πιο μύχια κομμάτια του εαυτού σου, που μένουν πολλές φορές ακατέργαστα. Σε αντίθεση με τον δυτικό πολιτισμό και τις πουριτανικές προκαταλήψεις που ακόμα είναι πολύ έντονες στην εποχή μας, ο έρωτας σε βοηθά να δεις τους πολλαπλούς σου εαυτούς, όπως ακριβώς και το θέατρο.

Σου δείχνει έναν διαφορετικό χειρισμό του σώματος και του μυαλού σου, πέρα από τους παραδεδομένους και λογικούς κανόνες. Πρέπει να τα έχεις βιώσει όλα αυτά για να αντιληφθείς τη μανιακή διαδικασία, είτε για ένα μεθύσι είτε για καλό σεξ. Ξέρεις ότι την άλλη μέρα θα πονέσεις, αλλά αυτό δεν σε σταματάει από το να θες να τα βιώσεις μέχρι το τέρμα. Ευτυχώς, αυτές οι διαδικασίες ποτέ δεν αυτοματοποιούνται, ακριβώς επειδή δεν επιτυγχάνονται ποτέ εκατό τοις εκατό.

Πάντα υπάρχει περιθώριο γι' ακόμα περισσότερο και ωραιότερο σεξ, γι' ακόμα αγριότερο μεθύσι. Γι' ακόμα περισσότερη ελευθερία, γιατί πάντα θες το ακόμα πιο πολύ. Αυτό ακριβώς συμβαίνει στο θέατρο: ακόμα και αν τα αναλύσεις όλα, ακόμα και αν έχεις βρει τα τέλεια σώματα και τις τέλειες συνθήκες, θες να τα ξεριζώσεις –όπως το κεφάλι του Πενθέα– και να τα πάρεις από την αρχή, γνωρίζοντας ότι ποτέ τίποτα δεν θα είναι το ίδιο. Κι αυτό είναι που εγώ αποκαλώ «θέατρο της προσπάθειας».

• Γι' αυτό, λοιπόν, ένα από τα μεγάλα προβλήματα του θεάτρου είναι ότι πασχίζουμε να βάλουμε τελείες. Είναι απόλυτα ακυρωτική για το θέατρο αυτή η ανάγκη του ελέγχου, αφού το κείμενο δεν σταματάει ποτέ. Αυτό συμβαίνει μόνο όταν εσύ έχεις ανάγκη να βρεθείς σε άπνοια, ώστε να εξελιχθεί κάτι μέσα σου και το σώμα σου να πάρει την επόμενη ανάσα. Αλλά αυτή η σωματική διαδικασία είναι συνεχής. Και ενέχει δυσκολία, κόπο και επιμονή.

Είναι τρομερό να βλέπω ότι από τις περισσότερες παραστάσεις σήμερα απουσιάζει ο κόπος. Υπάρχει ακόμα στο μυαλό ορισμένων ο μύθος του «χαλαρού» ηθοποιού που δεν θέλει να παιδευτεί αλλά να χαλαρώνει. Μα, στη ζωή και στο θέατρο δεν μπορείς να χαλαρώνεις, παρά μόνο μια στιγμή. Χαλαρός είναι μόνο ο νεκρός, που στο τέλος καταλήγει άκαμπτος. Το σώμα του νεκρού δεν δονείται, ούτε πάσχει.

• Ευτυχώς, στο εξωτερικό και στα διάφορα φεστιβάλ έχουν αρχίσει και αντιλαμβάνονται ότι οι ταινίες μας δεν μοιάζουν τόσο μεταξύ τους. Πέρα από τη σχέση που έχουν οι περισσότερες με ένα παράλογο και ιδιότυπο χιούμορ, υπάρχουν παιδιά που επιμένουν πεισματικά στη λογική του είδους, όπως ο Αλεξίου, και άλλοι στους χαρακτήρες, όπως ο Τζουμέρκας.

Υπάρχει, ωστόσο, ένας κοινός τόπος που σχετίζεται με τις θεματικές και την αναφορά στην κρίση των συστημάτων και των θεσμών. Οι περισσότερες από αυτές τις ταινίες έχουν να κάνουν με πρόσωπα που έχουν χάσει την ταυτότητά τους και είναι κενά – όπως συμβαίνει με τη δική μου περίπτωση, του Αλεξίου, του Λάνθιμου, του Τζουμέρκα. Δεν πρόκειται ακριβώς για ρεαλιστικές ταινίες, αλλά για παράδοξους τρόπους να μιλήσει κανείς για διάφορα θέματα, προστρέχοντας όχι σε πρόσωπα αλλά σε καρικατούρες.

Κι αυτό είναι ευεργετικό για το ελληνικό σινεμά, το να βρίσκει, δηλαδή, με αυτό τον τρόπο τα θεμέλιά του, τα οποία βασίζονται στις κατασκευές – γιατί ακριβώς έτσι είναι η τέχνη. Ο χαρακτήρας χρησιμοποιείται ως πρόσχημα για να πραγματευτεί κανείς κάτι άλλο. Αυτό συμβαίνει κατά κόρον στο αγγλικό σινεμά, όπως, για παράδειγμα, στον Μάικ Λι, που οι χαρακτήρες του φέρουν ιδιαίτερο συμβολικό βάρος. Αντίθετα, η Ελλάδα δεν θέλησε ποτέ να δει τις ρίζες της, που εδράζονται στο μη ρεαλιστικό στοιχείο –κάτι που συνέβη με την τραγωδία–, στην αναζήτηση πραγμάτων που μας υπερβαίνουν, με άξονα τη φαντασία. Προτίμησε τον μιμητισμό και τον νατουραλισμό.

Αυτό, όμως, που διατρέχει την ελληνική αφήγηση είναι το μεγάλο και το υπερβολικό κι εκεί ακριβώς έγκειται ο ελληνικός τρόπος, αν υπάρχει κάτι που μπορεί να αποκαλείται έτσι. Ακόμα και το ελληνικό φως είναι από μόνο του κάτι που δεν μπορεί κανείς να το διαχειριστεί με ανθρώπινα εργαλεία και αυτό τελικά καταλήγει σαν ένα όμορφο, γοητευτικό προϊόν, γεμάτο θεατρικότητα. Δεν είναι κακό επομένως να εξάγουμε το υπερβολικό: είναι καλό που οι Έλληνες ασπάζονται με τον δικό τους τρόπο τη φάρσα του γελωτοποιού ή του πιο ακραίου drama queen. Αυτή είναι, άλλωστε, η γοητεία μας.

Θέατρο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ζιλιέτ Μπινός: Η Ιουλιέτα των Πνευμάτων στην Επίδαυρο

Θέατρο / Ζιλιέτ Μπινός: Η Ιουλιέτα των Πνευμάτων στην Επίδαυρο

Η βραβευμένη με Όσκαρ ηθοποιός προσπαθεί να παραμείνει συγκεντρωμένη μέχρι την κάθοδό της στο αργολικό θέατρο. Παρ’ όλα αυτά, βρήκε τον χρόνο να μας μιλήσει για τους γυναικείους ρόλους που τη συνδέουν με την Ελλάδα και για τη σημασία της σιωπής.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Όλα όσα ζήσαμε στο 79ο Φεστιβάλ της Αβινιόν: από το «La Distance» του Ροντρίγκες έως τη μεγάλη επιτυχία του Μπανούσι

Θέατρο / Όλα όσα ζήσαμε στο 79ο Φεστιβάλ της Αβινιόν

Οι θερμές κριτικές της «Liberation» και της «Le Monde» για το «ΜΑΜΙ» του Μπανούσι σε παραγωγή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση είναι απλώς μια λεπτομέρεια μέσα στις απανωτές εκπλήξεις που έκρυβε το πιο γνωστό θεατρικό φεστιβάλ στον κόσμο.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Κωνσταντίνος Ζωγράφος: Ο «Ορέστης» του Τερζόπουλου

Θέατρο / Κωνσταντίνος Ζωγράφος: «Ο Τερζόπουλος σου βγάζει τον καλύτερό σου εαυτό»

Ο νεαρός ηθοποιός που πέρυσι ενσάρκωσε τον Πυλάδη επιστρέφει φέτος ως Ορέστης. Με μια ήδη πλούσια διαδρομή στο θέατρο δίπλα σε σημαντικούς δημιουργούς, ετοιμάζει ένα νέο έργο εμπνευσμένο από το Νεκρομαντείο του Αχέροντα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Μάλιστα κύριε Ζαμπέτα»: Αξίζει η παράσταση για τον «μάγκα» του ελληνικού πενταγράμμου;

The Review / «Μάλιστα κύριε Ζαμπέτα»: Αξίζει η παράσταση για τον «μάγκα» του ελληνικού πενταγράμμου;

Με αφορμή την παράσταση γι’ αυτόν τον αυθεντικό δημιουργό που τις δεκαετίες του 1950 και του 1960 μεσουρανούσε, ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου σχολιάζουν τον αντίκτυπό του στο κοινό σήμερα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Οιδίπους Τύραννος» και «Οιδίπους επί Κολωνώ» του Σοφοκλή: Η άνοδος, πτώση και η αποθέωση

Αρχαίο Δράμα Explained / «Οιδίπους Τύραννος» και «Οιδίπους επί Κολωνώ» του Σοφοκλή: Η άνοδος, η πτώση και η αποθέωση

Τι μας μαθαίνει η ιστορία του Οιδίποδα, ενός ανθρώπου που έχει τα πάντα και τα χάνει εν ριπή οφθαλμού; Η κριτικός θεάτρου Λουίζα Αρκουμανέα επιχειρεί μια θεωρητική ανάλυση του έργου του Σοφοκλή.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Αλίκη Βουγιουκλάκη: Στη ζωή έσπαγε τα ταμπού, στο θέατρο τα ταμεία

Θέατρο / Αλίκη Βουγιουκλάκη: Πώς έσπαγε τα ταμεία στο θέατρο επί 35 χρόνια

Για δεκαετίες έχτισε, με το αλάνθαστο επιχειρηματικό της ένστικτο, μια σχέση με το θεατρικό κοινό που ακολουθούσε υπνωτισμένο τον μύθο της εθνικής σταρ. Η πορεία της ως θιασάρχισσας μέσα από παραστάσεις-σταθμούς και τις μαρτυρίες συνεργατών της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Νίκος Καραθάνος: «Εμείς είμαστε οι χώρες, τα κείμενα, οι πόλεις, εμείς είμαστε οι μύθοι»

Θέατρο / Νίκος Καραθάνος: «Εμείς είμαστε οι χώρες, τα κείμενα, οι πόλεις, εμείς είμαστε οι μύθοι»

Στον πολυαναμενόμενο «Οιδίποδα» του Γιάννη Χουβαρδά, ο Νίκος Καραθάνος επιστρέφει, 23 χρόνια μετά, στον ομώνυμο ρόλο, ακολουθώντας την ιστορία από το τέλος προς την αρχή και φωτίζοντας το ανθρώπινο βάθος μιας τραγωδίας πιο οικείας απ’ όσο νομίζουμε.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ένα δώρο που άργησε να φτάσει

Θέατρο / «Κοιτάξτε πώς φέρονταν οι αρχαίοι στους ξένους! Έτσι πρέπει να κάνουμε κι εμείς»

Ένα δώρο που έφτασε καθυστερημένα, μόλις είκοσι λεπτά πριν το τέλος της παράστασης - Κριτική της Λουίζας Αρκουμανέα για το «ζ-η-θ, ο Ξένος» σε σκηνοθεσία Μιχαήλ Μαρμαρινού.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Η Κασσάνδρα της Έβελυν Ασουάντ σημάδεψε το φετινό καλοκαίρι

Θέατρο / Η Κασσάνδρα της Έβελυν Ασουάντ σημάδεψε την «Ορέστεια»

Η «Ορέστεια» του Θεόδωρου Τερζόπουλου συζητήθηκε όσο λίγες παραστάσεις: ενθουσίασε, προκάλεσε ποικίλα σχόλια και ανέδειξε ερμηνείες υψηλής έντασης και ακρίβειας. Ξεχώρισε εκείνη της Έβελυν Ασουάντ, η οποία, ως Κασσάνδρα, ερμήνευσε ένα αραβικό μοιρολόι που έκανε πολλούς να αναζητήσουν το όνομά της. Το φετινό καλοκαίρι, η παράσταση επιστρέφει στη Θεσσαλονίκη, στους Δελφούς και στο αρχαίο θέατρο Φιλίππων.
M. HULOT
Η Λίνα Νικολακοπούλου υπογράφει και σκηνοθετεί τη μουσικοθεατρική παράσταση «Χορικά Ύδατα»

Θέατρο / «Χορικά Ύδατα»: Ο έμμετρος κόσμος της Λίνας Νικολακοπούλου επιστρέφει στη σκηνή

Τραγούδια που αποσπάστηκαν από το θεατρικό τους περιβάλλον επιστρέφουν στην πηγή τους, σε μια σκηνική τελετουργία γεμάτη εκπλήξεις που φωτίζει την τεράστια καλλιτεχνική παρακαταθήκη της στιχουργού.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Το ημέρωμα της στρίγγλας»: Ήταν ο Σαίξπηρ μισογύνης;

The Review / «Το ημέρωμα της στρίγγλας»: Ήταν ο Σαίξπηρ μισογύνης;

Γιατί εξακολουθεί να κερδίζει το σύγχρονο κοινό η διάσημη κωμωδία του Άγγλου βάρδου κάθε φορά που ανεβαίνει στη σκηνή; Ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου συζητούν με αφορμή την παράσταση που σκηνοθετεί η Εύα Βλασσοπούλου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Darkest White»: Ένα σύμπαν που εξερευνά την ανθεκτικότητα και τη δύναμη της γυναίκας 

Θέατρο / «Darkest White»: Ο εμφύλιος από την πλευρά των χαμένων

Το έργο της Δαφίν Αντωνιάδου που θα δούμε στο Φεστιβάλ Αθηνών, εξερευνά μέσω προσωπικών και ιστορικών αναμνήσεων και μέσα από την ανθεκτικότητα και τη δύναμη της γυναικείας παρουσίας, ιστορίες εκτοπισμού και επιβίωσης. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Beytna: Μια παράσταση χορού που είναι στην ουσια ένα τραπέζι με φίλους

Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας / Beytna: Μια παράσταση χορού που είναι στην ουσία ένα τραπέζι με φίλους

Ο σπουδαίος λιβανέζος χορευτής και χορογράφος Omar Rajeh, επιστρέφει με την «Beytna», μια ιδιαίτερη περφόρμανς με κοινωνικό όσο και γαστριμαργικό αποτύπωμα, που θα παρουσιαστεί στο πλαίσιο του φετινού 31ου Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η νύφη και το «Καληνύχτα, Σταχτοπούτα»

Θέατρο / Η Καρολίνα Μπιάνκι παίρνει το ναρκωτικό του βιασμού επί σκηνής. Τι γίνεται μετά;

Μια παράσταση-περφόρμανς που μέσα από έναν εξαιρετικά πυκνό και γοητευτικό λόγο, ένα κολάζ από εικόνες, αναφορές, εξομολογήσεις, όνειρα και εφιάλτες μάς κάνει κοινωνούς μιας ακραίας εμπειρίας, χωρίς να σοκάρει.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Ακούγεσαι Λυδία, Ακούγεσαι ίσαμε το στάδιο

Επίδαυρος / «Ακούγεσαι, Λυδία, ίσαμε το στάδιο ακούγεσαι»

Κορυφαίο πρόσωπο του αρχαίου δράματος, συνδεδεμένη με εμβληματικές παραστάσεις, ανατρέχει σε δεκαπέντε σταθμούς της καλλιτεχνικής της ζωής στην Επίδαυρο και αφηγείται προσωπικές ιστορίες, επιτυχίες και ματαιώσεις, εξαιρετικές συναντήσεις και συνεργασίες, σε μια πορεία που αγγίζει τις πέντε δεκαετίες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Ούρλιχ Ράσε και το παρασκήνιο της ιστορίας της Ισμήνης

Θέατρο / Η σκηνή του Ούρλιχ Ράσε στριφογύριζε - και πέταξε έξω την Ισμήνη

Στην παράσταση που άνοιξε την Επίδαυρο, ο Γερμανός σκηνοθέτης επέλεξε να ανεβάσει μια Αντιγόνη χωρίς Ισμήνη. Η απομάκρυνση της Κίττυς Παϊταζόγλου φωτίζει τις λεπτές –και άνισες– ισορροπίες εξουσίας στον χώρο του θεάτρου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Θάνος Παπακωνσταντίνου μέσα στη γοητεία και στον τρόμο του Δράκουλα

Πρώτες Εικόνες / Dracula: Η υπερπαραγωγή που έρχεται το φθινόπωρο στην Αθήνα

Ο Θάνος Παπακωνσταντίνου μιλά αποκλειστικά στη LiFO για την πιο αναμενόμενη παράσταση της επερχόμενης σεζόν, για τη διαχρονική γοητεία του μύθου που φαντάστηκε ο Μπραμ Στόκερ στα τέλη του 19ου αιώνα, για το απόλυτο και το αιώνιο μιας ιστορίας που, όπως λέει, τον «διαλύει».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ