Ο Έκτορας Λυγίζος αφηγείται τη ζωή του στη LIFO Facebook Twitter
Την Αθήνα δεν την αγαπάω πια όπως παλιά, μάλλον επειδή κάνει τους φίλους μου να αγανακτούν και θλίβει τους ανθρώπους που αγαπώ. Το μόνο που κρατώ είναι το φως της Αττικής, αυτό που μεταμορφώνει τις δυσκολίες και κάνει τη θάλασσα να λαμπυρίζει. Φωτο: Στάθης Μαμαλάκης / LIFO

Ο Έκτορας Λυγίζος αφηγείται τη ζωή του στη LIFO

0

Υπάρχει κάτι σχεδόν αυτοκαταστροφικό στις διαδρομές που εξακολουθώ να κάνω εμμονικά στο κέντρο της Αθήνας εδώ και δεκαπέντε χρόνια. Ίσως επειδή περιμένω πως κάτι θα με εκπλήξει πέρα από κάθε προσδοκία. Κι αυτό τελικά μου συμβαίνει κάθε φορά που επιστρέφω ξημερώματα Πρωτοχρονιάς στο Σύνταγμα και το αντικρίζω με το πρώτο φως της μέρας, σαν τουρίστας.

Κατά τα άλλα, όμως, την Αθήνα δεν την αγαπάω πια όπως παλιά, μάλλον επειδή κάνει τους φίλους μου να αγανακτούν και θλίβει τους ανθρώπους που αγαπώ. Το μόνο που κρατώ είναι το φως της Αττικής, αυτό που μεταμορφώνει τις δυσκολίες και κάνει τη θάλασσα να λαμπυρίζει.

Αυτό είναι που θυμάμαι από μικρός, από τις ανέμελες εκδρομές που κάναμε στο πιο συγκινητικό κομμάτι της Αττικής, την παραθαλάσσια διαδρομή από τον Πειραιά, όπου μεγάλωσα, μέχρι την Ανάβυσσο, εκεί όπου κρύβονταν τα εξοχικά των φίλων μου και οι αναμνήσεις. Σπάνια επισκέπτομαι πια τα μέρη αυτά, αλλά όταν το κάνω, νιώθω σαν να εισέρχομαι σε μια παράδοξη κάψουλα του χρόνου.

• Παρότι είμαι από τους ανθρώπους που προτιμούν τον εγκλεισμό στο σπίτι, όλο και περισσότερο τελευταία μου αρέσουν οι συνευρέσεις. Αυτές οι συνωμοτικές συναντήσεις και έξοδοι που αναζητούν ως αφορμή ένα παιχνίδι ή μια ασχολία. Υπάρχει πάντα ένας κρυφός κώδικας στο να πηγαίνεις για μπάσκετ με φίλους, αντί για τη βαρετά συντονισμένη έξοδο για καφέ.

Είναι καλό επομένως να απενοχοποιεί κανείς το θέμα της ασχολίας, αφού όλοι λίγο-πολύ ψοφάμε για τέτοιου είδους ξεσπάσματα, θέλουμε να γίνουμε και λίγο παιδιά. Το βλέπω στις επισκέψεις σε σπίτια όπου συνευρίσκονται μαζί παιδιά κι ενήλικες: πάντα τα παιδιά ξέρουν καλύτερα πώς να περάσουν τον χρόνο τους από τους μεγάλους, οι οποίοι αφήνουν ανεκμετάλλευτη τη λογική της ασχολίας. Τα παιδιά, αντίθετα, αναζητούν τους κανόνες ενός φαντασιακού παιχνιδιού, ενόσω οι μεγάλοι παλεύουν με κάτι ακυρωμένα σώματα να στήσουν μια ανέφικτη επικοινωνία. Και τελευταία μου αρέσει πολύ που μπορώ και ξαναγίνομαι παιδί.

Είναι ψέμα τα περί ανταγωνισμού στον έρωτα. Ο αμιγής έρωτας πολεμάει τον ανταγωνισμό με τον πλέον υπέροχο τρόπο: βγάζοντας στην επιφάνεια τα πιο ανασφαλή κομμάτια, αλλά ταυτόχρονα γιατρεύοντάς τα. Όταν υπάρχει βάση εμπιστοσύνης εσύ γίνεσαι ο καλύτερος δάσκαλος για το άλλο σου μισό και το άλλο σου μισό ο καλύτερος γιατρός για σένα. Με έναν τρόπο ο έρωτας μπορεί και σου κόβει τα άρρωστα μέρη και όλες τις καμπούρες. 

• Είναι ψέμα τα περί ανταγωνισμού στον έρωτα. Ο αμιγής έρωτας πολεμάει τον ανταγωνισμό με τον πλέον υπέροχο τρόπο: βγάζοντας στην επιφάνεια τα πιο ανασφαλή κομμάτια, αλλά ταυτόχρονα γιατρεύοντάς τα. Όταν υπάρχει βάση εμπιστοσύνης εσύ γίνεσαι ο καλύτερος δάσκαλος για το άλλο σου μισό και το άλλο σου μισό ο καλύτερος γιατρός για σένα.

Με έναν τρόπο ο έρωτας μπορεί και σου κόβει τα άρρωστα μέρη και όλες τις καμπούρες. Μπορεί να ακούγεται πολύ ιδεαλιστικό, αλλά επειδή το ζω πολύ έντονα τελευταία, μου φαίνεται πραγματικά σαν αποκάλυψη. Ακόμα και αν αυτό ικανοποιεί μια ανάγκη μου, είναι πραγματικά λυτρωτικό.

• Η ικανότητα που σου δίνει ο έρωτας να δεις το πρόσωπο του άλλου, πέρα από κοινωνικά προσωπεία και λογικές κατασκευές, είναι απελευθερωτική. Είναι ο μοναδικός τρόπος να επικοινωνήσεις με τα πιο μύχια κομμάτια του εαυτού σου, που μένουν πολλές φορές ακατέργαστα. Σε αντίθεση με τον δυτικό πολιτισμό και τις πουριτανικές προκαταλήψεις που ακόμα είναι πολύ έντονες στην εποχή μας, ο έρωτας σε βοηθά να δεις τους πολλαπλούς σου εαυτούς, όπως ακριβώς και το θέατρο.

Σου δείχνει έναν διαφορετικό χειρισμό του σώματος και του μυαλού σου, πέρα από τους παραδεδομένους και λογικούς κανόνες. Πρέπει να τα έχεις βιώσει όλα αυτά για να αντιληφθείς τη μανιακή διαδικασία, είτε για ένα μεθύσι είτε για καλό σεξ. Ξέρεις ότι την άλλη μέρα θα πονέσεις, αλλά αυτό δεν σε σταματάει από το να θες να τα βιώσεις μέχρι το τέρμα. Ευτυχώς, αυτές οι διαδικασίες ποτέ δεν αυτοματοποιούνται, ακριβώς επειδή δεν επιτυγχάνονται ποτέ εκατό τοις εκατό.

Πάντα υπάρχει περιθώριο γι' ακόμα περισσότερο και ωραιότερο σεξ, γι' ακόμα αγριότερο μεθύσι. Γι' ακόμα περισσότερη ελευθερία, γιατί πάντα θες το ακόμα πιο πολύ. Αυτό ακριβώς συμβαίνει στο θέατρο: ακόμα και αν τα αναλύσεις όλα, ακόμα και αν έχεις βρει τα τέλεια σώματα και τις τέλειες συνθήκες, θες να τα ξεριζώσεις –όπως το κεφάλι του Πενθέα– και να τα πάρεις από την αρχή, γνωρίζοντας ότι ποτέ τίποτα δεν θα είναι το ίδιο. Κι αυτό είναι που εγώ αποκαλώ «θέατρο της προσπάθειας».

• Γι' αυτό, λοιπόν, ένα από τα μεγάλα προβλήματα του θεάτρου είναι ότι πασχίζουμε να βάλουμε τελείες. Είναι απόλυτα ακυρωτική για το θέατρο αυτή η ανάγκη του ελέγχου, αφού το κείμενο δεν σταματάει ποτέ. Αυτό συμβαίνει μόνο όταν εσύ έχεις ανάγκη να βρεθείς σε άπνοια, ώστε να εξελιχθεί κάτι μέσα σου και το σώμα σου να πάρει την επόμενη ανάσα. Αλλά αυτή η σωματική διαδικασία είναι συνεχής. Και ενέχει δυσκολία, κόπο και επιμονή.

Είναι τρομερό να βλέπω ότι από τις περισσότερες παραστάσεις σήμερα απουσιάζει ο κόπος. Υπάρχει ακόμα στο μυαλό ορισμένων ο μύθος του «χαλαρού» ηθοποιού που δεν θέλει να παιδευτεί αλλά να χαλαρώνει. Μα, στη ζωή και στο θέατρο δεν μπορείς να χαλαρώνεις, παρά μόνο μια στιγμή. Χαλαρός είναι μόνο ο νεκρός, που στο τέλος καταλήγει άκαμπτος. Το σώμα του νεκρού δεν δονείται, ούτε πάσχει.

• Ευτυχώς, στο εξωτερικό και στα διάφορα φεστιβάλ έχουν αρχίσει και αντιλαμβάνονται ότι οι ταινίες μας δεν μοιάζουν τόσο μεταξύ τους. Πέρα από τη σχέση που έχουν οι περισσότερες με ένα παράλογο και ιδιότυπο χιούμορ, υπάρχουν παιδιά που επιμένουν πεισματικά στη λογική του είδους, όπως ο Αλεξίου, και άλλοι στους χαρακτήρες, όπως ο Τζουμέρκας.

Υπάρχει, ωστόσο, ένας κοινός τόπος που σχετίζεται με τις θεματικές και την αναφορά στην κρίση των συστημάτων και των θεσμών. Οι περισσότερες από αυτές τις ταινίες έχουν να κάνουν με πρόσωπα που έχουν χάσει την ταυτότητά τους και είναι κενά – όπως συμβαίνει με τη δική μου περίπτωση, του Αλεξίου, του Λάνθιμου, του Τζουμέρκα. Δεν πρόκειται ακριβώς για ρεαλιστικές ταινίες, αλλά για παράδοξους τρόπους να μιλήσει κανείς για διάφορα θέματα, προστρέχοντας όχι σε πρόσωπα αλλά σε καρικατούρες.

Κι αυτό είναι ευεργετικό για το ελληνικό σινεμά, το να βρίσκει, δηλαδή, με αυτό τον τρόπο τα θεμέλιά του, τα οποία βασίζονται στις κατασκευές – γιατί ακριβώς έτσι είναι η τέχνη. Ο χαρακτήρας χρησιμοποιείται ως πρόσχημα για να πραγματευτεί κανείς κάτι άλλο. Αυτό συμβαίνει κατά κόρον στο αγγλικό σινεμά, όπως, για παράδειγμα, στον Μάικ Λι, που οι χαρακτήρες του φέρουν ιδιαίτερο συμβολικό βάρος. Αντίθετα, η Ελλάδα δεν θέλησε ποτέ να δει τις ρίζες της, που εδράζονται στο μη ρεαλιστικό στοιχείο –κάτι που συνέβη με την τραγωδία–, στην αναζήτηση πραγμάτων που μας υπερβαίνουν, με άξονα τη φαντασία. Προτίμησε τον μιμητισμό και τον νατουραλισμό.

Αυτό, όμως, που διατρέχει την ελληνική αφήγηση είναι το μεγάλο και το υπερβολικό κι εκεί ακριβώς έγκειται ο ελληνικός τρόπος, αν υπάρχει κάτι που μπορεί να αποκαλείται έτσι. Ακόμα και το ελληνικό φως είναι από μόνο του κάτι που δεν μπορεί κανείς να το διαχειριστεί με ανθρώπινα εργαλεία και αυτό τελικά καταλήγει σαν ένα όμορφο, γοητευτικό προϊόν, γεμάτο θεατρικότητα. Δεν είναι κακό επομένως να εξάγουμε το υπερβολικό: είναι καλό που οι Έλληνες ασπάζονται με τον δικό τους τρόπο τη φάρσα του γελωτοποιού ή του πιο ακραίου drama queen. Αυτή είναι, άλλωστε, η γοητεία μας.

Θέατρο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Διαβάζοντας Ευριπίδη καταλαβαίνεις πού πάτησε η ακροδεξιά»

Θέατρο / «Διαβάζοντας Ευριπίδη καταλαβαίνεις πού πάτησε η ακροδεξιά»

Η Μαρία Πρωτόπαππα σκηνοθετεί την «Ανδρομάχη» στην Επίδαυρο, με άντρες ηθοποιούς στους γυναικείους ρόλους, εξερευνώντας τις πολιτικές και ηθικές διαστάσεις του έργου του Ευριπίδη. Η δημοκρατία, η ελευθερία, η ηθική και η ευθύνη ηγετών και πολιτών έρχονται σε πρώτο πλάνο σε μια πολιτική και κοινωνική τραγωδία με πολυδιάστατη δομή.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η «Χρυσή Εποχή»

Αποστολή στο Νόβι Σαντ / Κωνσταντίνος Ρήγος: «Ήθελα ένα υπέροχο πάρτι όπου όλοι είναι ευτυχισμένοι»

Στη νέα παράσταση του Κωνσταντίνου Ρήγου «Χρυσή Εποχή», μια συμπαραγωγή της ΕΛΣ με το Φεστιβάλ Χορού Βελιγραδίου, εικόνες από μια καριέρα 35 ετών μεταμορφώνονται ‒μεταδίδοντας τον ηλεκτρισμό και την ενέργειά τους‒ σε ένα ολόχρυσο ξέφρενο πάρτι.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
CHECK Απόπειρες για τη ζωή της: Ψάχνοντας την αλήθεια για τις υπέροχες, βασανισμένες γυναίκες και τις τραγικές εμπειρίες τους

Θέατρο / Η βάρβαρη εποχή που ζούμε σε μια παράσταση

Ο Μάρτιν Κριμπ στο «Απόπειρες για της ζωή της» που ανεβαίνει στο Θέατρο Θησείον σκιαγραφεί έναν κόσμο όπου κυριαρχεί ο πόλεμος, ο θάνατος, η καταπίεση, η τρομοκρατία, η φτώχεια, ο φασισμός, αλλά και ο έρωτας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
To νόημα τού να ανεβάζεις Πλάτωνα στην εποχή του ΤikTok

Άννα Κοκκίνου / To νόημα τού να ανεβάζεις το Συμπόσιο του Πλάτωνα στην εποχή του tinder

Η Άννα Κοκκίνου στη νέα της παράσταση αναμετριέται με το «Συμπόσιο» του Πλάτωνα και τις πολλαπλές όψεις του Έρωτα. Εξηγεί στη LiFO για ποιον λόγο επέλεξε να ανεβάσει το αρχαίο φιλοσοφικό κείμενο, πώς το προσέγγισε δραματουργικά και κατά πόσο παραμένουν διαχρονικά τα νοήματά του.
M. HULOT
«Άμα σε λένε “αδελφή”, πώς να δεχτείς την προσβολή ως ταυτότητά σου;»

Θέατρο / «Άμα σε λένε “αδελφή”, πώς να δεχτείς την προσβολή ως ταυτότητά σου;»

Η παράσταση TERAΣ διερευνά τις queer ταυτότητες και τα οικογενειακά τραύματα, μέσω της εμπειρίας της αναγκαστικής μετανάστευσης. Μπορεί τελικά ένα μέλος της ΛΟΑΤΚΙΑ+ κοινότητας να ζήσει ελεύθερα σε ένα μικρό νησί;
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Αντώνης Αντωνόπουλος από μικρός είχε μια έλξη για τα νεκροταφεία ή Όλα είναι θέατρο αρκεί να στρέψεις το βλέμμα σου πάνω τους ή Η παράσταση «Τελευταία επιθυμία» είναι ένα τηλεφώνημα από τον άλλο κόσμο

Θέατρο / «Ας απολαύσουμε τη ζωή, γιατί μας περιμένει το σκοτάδι»

Ο Αντώνης Αντωνόπουλος, στη νέα του παράσταση «Τελευταία Επιθυμία», δημιουργεί έναν χώρο όπου ο χρόνος για λίγο παγώνει, δίνοντάς μας τη δυνατότητα να συναντήσουμε τους νεκρούς αγαπημένους μας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Όσα (δε) βλέπουν τα μέντιουμ

Θέατρο / Όσα (δε) βλέπουν τα μέντιουμ

«Δεν πηγαίνουμε ποτέ στη Μόσχα, όμως η επιθυμία γι’ αυτήν κυλάει διαρκώς μέσα μας» - Κριτική της Λουίζας Αρκουμανέα για τη sold-out παράσταση «Τρεις Αδελφές» του Τσέχοφ, σε σκηνοθεσία Μαρίας Μαγκανάρη στο Εθνικό Θέατρο.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Θέμελης Γλυνάτσης: Ας ξεκινήσουμε με το να είμαστε πολύ πιο τολμηροί με τους ρόλους που δίνουμε στους νέους καλλιτέχνες, κι ας μην είναι τέλειοι

Θέατρο / Μια όπερα με πρωταγωνιστές παιδιά για πρώτη φορά στην Ελλάδα

Μεταξύ χειροποίητων σκηνικών και σκέψεων γύρω από τη θρησκεία και την εξουσία, «Ο Κατακλυσμός του Νώε» δεν είναι άλλη μια παιδική παράσταση, αλλά ανοίγει χώρο σε κάτι μεγαλύτερο: στη δυνατότητα τα παιδιά να γίνουν οι αυριανοί δημιουργοί, όχι απλώς οι θεατές.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ηow to resuscitate a dinosaur/ Έι, Romeo, πώς δίνεις το φιλί της ζωής σε έναν δεινόσαυρο;

Guest Editors / «Ο Καστελούτσι σκηνοθετεί μια υπόσχεση· και κάνει τέχνη εκκλησιαστική»

«Πέρασαν μέρες από την πρώτη μου επαφή με τη Βερενίκη. Μάντρωσα ένα κοπάδι σκέψεις» – ο Κυριάκος Χαρίτος γράφει για μια από τις πολυσυζητημένες παραστάσεις της σεζόν, που ανέβηκε στη Στέγη.
ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΧΑΡΙΤΟΣ
Onassis Dance Days 2025: Ένας ύμνος στα αδάμαστα σώματα

Θέατρο / Onassis Dance Days 2025: Ένας ύμνος στα αδάμαστα σώματα

Ένα νέο, αλλιώτικο σύμπαν για τον «χορό» ξεδιπλώνεται από τις 3 έως τις 6 Απριλίου στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, μέσα από τα πρωτοποριακά έργα τεσσάρων κορυφαίων Ελλήνων χορογράφων και του διεθνούς φήμης Damien Jalet.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Κώστας Νικούλι

Θέατρο / «Μπορώ να καταλάβω το πώς είναι να νιώθεις παρείσακτος»

Ο 30χρονος Κώστας Νικούλι μιλά για την πορεία του μετά το «Ξενία» που του χάρισε το βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου ηθοποιού όταν ήταν ακόμα έφηβος, για το πόσο Έλληνας νιώθει, για την πρόκληση του να παίζει τρεις γκέι ρόλους και για το πόσο τον έχει αλλάξει το παιδί του.
M. HULOT
Μέσα στον θησαυρό με τις εμβληματικές φορεσιές της Δόρας Στράτου

Θέατρο / «Κάποτε έδιναν τις φορεσιές για έναν πλαστικό κουβά, που ήταν ό,τι πιο μοντέρνο»

Μια γνωριμία με τη μεγάλη κληρονομιά της Δόρας Στράτου μέσα από τον πλούτο αυθεντικών ενδυμάτων που δεν μπορούν να ξαναραφτούν σήμερα και συντηρούνται με μεγάλο κόπο, χάρη στην αφοσίωση και την εθελοντική προσφορά μιας ομάδας ανθρώπων που πιστεύουν και συνεχίζουν το όραμά της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Βασιλική Δρίβα: «Με προσβάλλει να με χρησιμοποιούν σαν καθρέφτη για την ανωτερότητά τους»

Οι Αθηναίοι / Βασιλική Δρίβα: «Με προσβάλλει να με χρησιμοποιούν σαν καθρέφτη για την ανωτερότητά τους»

Ανατρέποντας πολλά από τα στερεότυπα που συνοδεύουν τους ανθρώπους με αναπηρία, η Βασιλική Δρίβα περιγράφει τις δυσκολίες που αντιμετώπισε αλλά και τις χαρές, και μπορεί πλέον να δηλώνει, έστω δειλά, πως είναι ηθοποιός. Είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ξαναγράφοντας τον Ίψεν

Θέατρο / Ο Ίψεν στον Πειραιά, στο μουράγιο

«Δεν είναι εύκολο να είσαι ασυμβίβαστη. Όπως δεν είναι εύκολο να ξαναγράφεις τον Ίψεν» – Κριτική της Λουίζας Αρκουμανέα για την παράσταση «Εχθρός του λαού» σε διασκευή και σκηνοθεσία του Κωνσταντίνου Βασιλακόπουλου.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
«Δυσκολεύτηκα να διαχειριστώ τις αρνητικές κριτικές και αποσύρθηκα για έναν χρόνο»

Lifo Videos / «Δυσκολεύτηκα να διαχειριστώ τις αρνητικές κριτικές και αποσύρθηκα για έναν χρόνο»

Η ηθοποιός Παρασκευή Δουρουκλάκη μιλά για την εμπειρία της με τον Πέτερ Στάιν, τις προσωπικές της μάχες με το άγχος και την κατάθλιψη, καθώς και για το θέατρο ως διέξοδο από αυτές.
ΣΩΤΗΡΗΣ ΒΑΛΑΡΗΣ
Μαρία Σκουλά: «Πιστεύω πολύ στο χάος μέσα μου»

Θέατρο / Μαρία Σκουλά: «Πιστεύω πολύ στο χάος μέσα μου»

Από τον ρόλο της Μάσα στην πραγματική ζωή, από το Ηράκλειο όπου μεγάλωσε μέχρι τη ζωή με τους ανθρώπους του θεάτρου, από τον φόβο στην ελευθερία, η ζωή της Μαρίας Σκουλά είναι ένας δρόμος μακρύς και δύσκολος που όμως την οδήγησε σε κάτι δυνατό και φωτεινό.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ