Όταν ο Χίτλερ (σχεδόν) συνάντησε τον Φρόιντ

Όταν ο Χίτλερ (σχεδόν) συνάντησε τον Φρόιντ Facebook Twitter
Ο Χίτλερ και ο Φρόιντ βρέθηκαν ακριβώς στον ίδιο τόπο σε τέσσερις διαφορετικές περιπτώσεις και θα μπορούσαν να έχουν συναντηθεί.
0


YΠΕΣΤΗ Ο ΑΔΟΛΦΟΣ ΧΙΤΛΕΡ 
σωματική και συναισθηματική κακοποίηση από τον πατέρα του; Αυτό υπονοούσε ο Άλαν Μπούλοκ στο βιβλίο του «Χίτλερ: Μια μελέτη της τυραννίας», το οποίο, στα πρώτα του κεφάλαια, παρουσίαζε διάφορες θεωρίες σχετικά με τα πρώτα χρόνια της ζωής του Αδόλφου Χίτλερ. Αυτή η δελεαστική προοπτική οδήγησε τελικά εμένα και τον συνεργάτη μου Μόρις Γκραν να γράψουμε ένα θεατρικό έργο.

Αυτό που μου έκανε αμέσως εντύπωση ήταν το εξής: το 1905, ο εξάχρονος, μελανιασμένος και δαρμένος Αδόλφος μεταφέρθηκε από τη μητέρα του, Κλάρα, στον οικογενειακό τους γιατρό στο Λιντς. Δεν ήταν η πρώτη φορά που οι Χίτλερ επισκέπτονταν τον δρα Έντουαρντ Μπλοχ – ο μικρός Αδόλφος συχνά έβρεχε το κρεβάτι του και ο Μπλοχ ένιωθε ότι δεν μπορούσε να κάνει τίποτα για το αγόρι, εκτός από το να του συνταγογραφήσει ζεστό γάλα. Ωστόσο, σε αυτή την περίπτωση ο Μπλοχ είπε στην Κλάρα ότι υπήρχε ένας διακεκριμένος γιατρός που μόλις είχε ανοίξει την πρώτη κλινική για παιδιά στη Βιέννη και θα ήθελε να παραπέμψει τον μικρό Αδόλφο σ’ αυτόν. Η Κλάρα συμφώνησε, αλλά όταν είπε στον σύζυγό της Αλοΐσιο Χίτλερ –ο οποίος ξυλοφόρτωνε συστηματικά το παιδί, χρησιμοποιώντας τη ζώνη, την αγκράφα και τα χέρια του– ότι πίστευε πως ο γιατρός στη Βιέννη θα μπορούσε να κάνει καλό στον γιο της, αυτός το απαγόρευσε – πιθανώς από φόβο μήπως αποκαλυφθεί. Το όνομα του γιατρού στη Βιέννη; Σίγκμουντ Φρόιντ.

Η πληροφορία αυτή έθεσε το εξής ερώτημα: «Τι θα είχε συμβεί αν ο Αδόλφος Χίτλερ είχε επισκεφτεί τον Σίγκμουντ Φρόιντ και είχε γίνει ασθενής του;». Στη συνέχεια, μετά από ατελείωτες αναζητήσεις, συνειδητοποιήσαμε ότι ο Χίτλερ και ο Φρόιντ βρέθηκαν ακριβώς στον ίδιο τόπο σε τέσσερις διαφορετικές περιπτώσεις και θα μπορούσαν να έχουν συναντηθεί – αυτές οι φανταστικές συναντήσεις αποτέλεσαν τα συστατικά στοιχεία του θεατρικού μας έργου.

Μια άλλη ερώτηση που θα μπορούσε να τεθεί είναι η εξής: «Τι θα γινόταν αν ο Αδόλφος Χίτλερ είχε γίνει δεκτός στο διετές πρόγραμμα σπουδών της Ακαδημίας Καλών Τεχνών της Βιέννης το 1910 και είχε ακολουθήσει καριέρα στην τέχνη ή την αρχιτεκτονική;».

Eκτός από την επινοημένη επίσκεψη του μικρού Χίτλερ στην κλινική του Σίγκμουντ Φρόιντ, διαπιστώσαμε ότι ο Χίτλερ και ο Φρόιντ θα μπορούσαν να έχουν συναντηθεί στις εξής περιπτώσεις: το 1908, όταν ο Αδόλφος Χίτλερ έφυγε από το Λιντς για τη Βιέννη σε μια αποτυχημένη προσπάθεια να γίνει δεκτός στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Βιέννης, σε μια εποχή που ο Φρόιντ ήταν ένας από τους πιο διάσημους επιστήμονες στην Ευρώπη. Το 1918, όταν ο Χίτλερ εισήχθη σε νοσοκομείο της βόρειας Γερμανίας με υστερική τύφλωση (ψυχοσωματική διαταραχή), έχοντας πέσει θύμα βρετανικής επίθεσης με αέρια στα χαρακώματα της Γαλλίας. Αυτή ήταν ακριβώς η περίοδος κατά την οποία ο Φρόιντ διεξήγαγε μελέτη σε γερμανικά νοσοκομεία σχετικά με τις πολεμικές νευρώσεις των στρατιωτών. Και το 1938, την εποχή του Anschluss. Καθώς ο Χίτλερ εισέβαλλε στην Αυστρία και αποθεωνόταν ως ήρωας-κατακτητής, ο Φρόιντ βρισκόταν στο σπίτι του, προσπαθώντας να βρει έναν τρόπο να βγάλει την οικογένειά του από τη Βιέννη, γνωρίζοντας πολύ καλά ποια θα ήταν η μοίρα τους.

Όταν ο Χίτλερ (σχεδόν) συνάντησε τον Φρόιντ Facebook Twitter
Αριστερά, ο Χίτλερ βρέφος, και δεξιά, το 1899, σε ηλικία δέκα ετών.

Στο τέλος του έργου μας, η Άννα Φρόιντ, η αφοσιωμένη κόρη του Σίγκμουντ και κορυφαία ψυχαναλύτρια η ίδια, απευθύνεται στο κοινό και λέει: «Θα είχε κάνει κάποια διαφορά αν ο πατέρας μου είχε πραγματικά τον Χίτλερ στον καναπέ του; Ή αν τον είχα εγώ στον δικό μου; Αμφιβάλλω. Όλοι όσοι ξάπλωσαν στον καναπέ του πατέρα μου αναζητούσαν αγάπη, αλλά ο Αδόλφος απλώς αρνιόταν πεισματικά να ξαπλώσει».

Μια άλλη ερώτηση που θα μπορούσε να τεθεί είναι η εξής: «Τι θα γινόταν αν ο Αδόλφος Χίτλερ είχε γίνει δεκτός στο διετές πρόγραμμα σπουδών της Ακαδημίας Καλών Τεχνών της Βιέννης το 1910 και είχε ακολουθήσει καριέρα στην τέχνη ή την αρχιτεκτονική;». Είναι πιθανό ο κόσμος εκτός Αυστρίας να μην είχε ακούσει ποτέ γι' αυτόν. Αλλά απορρίφθηκε από τη σχολή καλών τεχνών επειδή δεν ήταν αρκετά καλός και πέρασε το υπόλοιπο της νεανικής του ζωής περιπλανώμενος, αναζητώντας έναν λόγο ύπαρξης, ένα πεπρωμένο.

Τώρα αναγνωρίζουμε ότι υπάρχουν παραλληλισμοί μεταξύ του έργου μας και του κόσμου στον οποίο ζούμε σήμερα. Όπως λέει ο Φρόιντ στον ασθενή Χίτλερ, ενώ αυτός αναρρώνει από την υστερική τύφλωση: «Εργάζομαι πάνω σε ένα βιβλίο με θέμα την ψυχολογία των μαζών. Είναι συναρπαστικό το πώς, καθώς η σύγχρονη ζωή γίνεται όλο και πιο περίπλοκη, οι μάζες αναζητούν στον ηγέτη τους όλο και πιο απλές λύσεις».

Το θεατρικό έργο «Dr Freud will see you now, Mrs Hitler» των Λόρενς Μαρκς και Μόρις Γκραν θα παιχτεί από τις 4 ως τις 28 Σεπτεμβρίου στο Upstairs at the Gatehouse του Λονδίνου.  

Με στοιχεία από «The Telegraph»

Θέατρο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Η εγγονή του Φρόιντ δεν έκανε ποτέ της ψυχοθεραπεία

Daily / Η εγγονή του Φρόιντ δεν έκανε ποτέ της ψυχοθεραπεία

Η Σόφι Φρόιντ που πέθανε στις αρχές του μήνα στα 97 της ήταν το τελευταίο επιζών εγγόνι του Σίγκμουντ Φρόιντ και πιθανότατα το τελευταίο εν ζωή πρόσωπο που τον συναναστράφηκε στενά. Η ίδια πίστευε πάντως ότι η ψυχανάλυση είναι σε σημαντικό βαθμό «μια ναρκισσιστική πολυτέλεια».
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
O έρωτας μιας Αγγλίδας αριστοκράτισσας για τον Χίτλερ και το φιλοναζιστικό παρελθόν της βασιλικής οικογένειας

Θέματα / O έρωτας μιας Αγγλίδας αριστοκράτισσας για τον Χίτλερ και το φιλοναζιστικό παρελθόν της βασιλικής οικογένειας

Τα ημερολόγιά της, που ήρθαν πρόσφατα στην επιφάνεια, αποκαλύπτουν τη σχέση της Γιούνιτι Μίτφορντ με τον Φύρερ. Υπάρχουν, όμως, πολύ χειρότερα μυστικά σχετικά με τις σχέσεις του Οίκου των Γουίνδσορ με τον Ναζισμό.
THE LIFO TEAM
trump hitler

Ακροβατώντας / Είναι ο Τραμπ ο Χίτλερ των ημερών μας;

Εκατομμύρια πολίτες σε όλο τον κόσμο αναρωτιούνται αν όσα συμβαίνουν μετά την εκλογή του είναι πραγματικά ή πρόκειται για έναν κακό εφιάλτη. Όλα δείχνουν ότι έχουν πολλούς και βάσιμους λόγους γι’ αυτό.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ελένη Ερήμου: «Οι άνθρωποι δεν ντρέπονται για τίποτα πια»

Θέατρο / Ελένη Ερήμου: «Οι άνθρωποι δεν ντρέπονται για τίποτα πια»

Παραμένει μέχρι σήμερα μία από τις ομορφότερες γυναίκες που πέρασαν από το ελληνικό θέατρο και το σινεμά. Από νωρίς επέλεξε να ζει και έξω από το θεατρικό συνάφι. «Δεν μπορώ να ξυπνάω κάθε πρωί και να αναρωτιέμαι τι θα παίξω ή που θα παίξω» δηλώνει ενώ θεωρεί τη μοναχικότητα πηγή δημιουργικότητας. Η Ελένη Ερήμου αφηγείται τη ζωή της στη LifO.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Αλεξάνδρα Λαδικού: «Δεν νοσταλγώ τίποτα. Πέρασα και ωραία και καλά»

Οι Αθηναίοι / Αλεξάνδρα Λαδικού: «Δεν νοσταλγώ τίποτα. Πέρασα και ωραία και καλά»

Ξεκίνησε από τα καλλιστεία, για μία ψήφο δεν στέφθηκε Μις Κόσμος, έπαιξε δίπλα στον Κουν, υπήρξε μούσα του Τάκη Κανελλόπουλου, αλλά κυρίως του Ανδρέα Βουτσινά. Στα 92 της ακόμα οδηγεί και παρακολουθεί θέατρο, ελπίζοντας πάντα να βρει καλά στοιχεία, ακόμα και σε κακές παραστάσεις.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μπομπ Γουίλσον

Απώλειες / Μπομπ Γουίλσον (1941-2025): Το προκλητικό του σύμπαν ήταν ένα και μοναδικό

Μεγάλωσε σε μια κοινότητα όπου το θέατρο θεωρούνταν ανήθικο. Κι όμως, με το ριζοσπαστικό του έργο σφράγισε τη σύγχρονη τέχνη του 20ού αιώνα, σε παγκόσμιο επίπεδο. Υποκλίθηκε πολλές φορές στο αθηναϊκό κοινό – και εκείνο, κάθε φορά, του ανταπέδιδε την τιμή.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
H ανάληψη του Οιδίποδα αναβάλλεται επ’ αόριστον

Θέατρο / H ανάληψη του Οιδίποδα αναβάλλεται επ’ αόριστον

Ο «Οιδίποδας» του Γιάννη Χουβαρδά συνενώνει τον «Τύραννο» και τον «Επί Κολωνώ» σε μια παράσταση, παίρνοντας τη μορφή μιας πυρετώδους ανασκαφής στο πεδίο του ασυνείδητου - Κριτική της Λουίζας Αρκουμανέα.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Ζιλιέτ Μπινός: Η Ιουλιέτα των Πνευμάτων στην Επίδαυρο

Θέατρο / Ζιλιέτ Μπινός: Η Ιουλιέτα των Πνευμάτων στην Επίδαυρο

Η βραβευμένη με Όσκαρ ηθοποιός προσπαθεί να παραμείνει συγκεντρωμένη μέχρι την κάθοδό της στο αργολικό θέατρο. Παρ’ όλα αυτά, βρήκε τον χρόνο να μας μιλήσει για τους γυναικείους ρόλους που τη συνδέουν με την Ελλάδα και για τη σημασία της σιωπής.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Όλα όσα ζήσαμε στο 79ο Φεστιβάλ της Αβινιόν: από το «La Distance» του Ροντρίγκες έως τη μεγάλη επιτυχία του Μπανούσι

Θέατρο / Όλα όσα ζήσαμε στο 79ο Φεστιβάλ της Αβινιόν

Οι θερμές κριτικές της «Liberation» και της «Le Monde» για το «ΜΑΜΙ» του Μπανούσι σε παραγωγή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση είναι απλώς μια λεπτομέρεια μέσα στις απανωτές εκπλήξεις που έκρυβε το πιο γνωστό θεατρικό φεστιβάλ στον κόσμο.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Κωνσταντίνος Ζωγράφος: Ο «Ορέστης» του Τερζόπουλου

Θέατρο / Κωνσταντίνος Ζωγράφος: «Ο Τερζόπουλος σου βγάζει τον καλύτερό σου εαυτό»

Ο νεαρός ηθοποιός που πέρυσι ενσάρκωσε τον Πυλάδη επιστρέφει φέτος ως Ορέστης. Με μια ήδη πλούσια διαδρομή στο θέατρο δίπλα σε σημαντικούς δημιουργούς, ετοιμάζει ένα νέο έργο εμπνευσμένο από το Νεκρομαντείο του Αχέροντα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Μάλιστα κύριε Ζαμπέτα»: Αξίζει η παράσταση για τον «μάγκα» του ελληνικού πενταγράμμου;

The Review / «Μάλιστα κύριε Ζαμπέτα»: Αξίζει η παράσταση για τον «μάγκα» του ελληνικού πενταγράμμου;

Με αφορμή την παράσταση γι’ αυτόν τον αυθεντικό δημιουργό που τις δεκαετίες του 1950 και του 1960 μεσουρανούσε, ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου σχολιάζουν τον αντίκτυπό του στο κοινό σήμερα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Οιδίπους Τύραννος» και «Οιδίπους επί Κολωνώ» του Σοφοκλή: Η άνοδος, πτώση και η αποθέωση

Αρχαίο Δράμα Explained / «Οιδίπους Τύραννος» και «Οιδίπους επί Κολωνώ» του Σοφοκλή: Η άνοδος, η πτώση και η αποθέωση

Τι μας μαθαίνει η ιστορία του Οιδίποδα, ενός ανθρώπου που έχει τα πάντα και τα χάνει εν ριπή οφθαλμού; Η κριτικός θεάτρου Λουίζα Αρκουμανέα επιχειρεί μια θεωρητική ανάλυση του έργου του Σοφοκλή.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Αλίκη Βουγιουκλάκη: Στη ζωή έσπαγε τα ταμπού, στο θέατρο τα ταμεία

Θέατρο / Αλίκη Βουγιουκλάκη: Πώς έσπαγε τα ταμεία στο θέατρο επί 35 χρόνια

Για δεκαετίες έχτισε, με το αλάνθαστο επιχειρηματικό της ένστικτο, μια σχέση με το θεατρικό κοινό που ακολουθούσε υπνωτισμένο τον μύθο της εθνικής σταρ. Η πορεία της ως θιασάρχισσας μέσα από παραστάσεις-σταθμούς και τις μαρτυρίες συνεργατών της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Νίκος Καραθάνος: «Εμείς είμαστε οι χώρες, τα κείμενα, οι πόλεις, εμείς είμαστε οι μύθοι»

Θέατρο / Νίκος Καραθάνος: «Εμείς είμαστε οι χώρες, τα κείμενα, οι πόλεις, εμείς είμαστε οι μύθοι»

Στον πολυαναμενόμενο «Οιδίποδα» του Γιάννη Χουβαρδά, ο Νίκος Καραθάνος επιστρέφει, 23 χρόνια μετά, στον ομώνυμο ρόλο, ακολουθώντας την ιστορία από το τέλος προς την αρχή και φωτίζοντας το ανθρώπινο βάθος μιας τραγωδίας πιο οικείας απ’ όσο νομίζουμε.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ένα δώρο που άργησε να φτάσει

Θέατρο / «Κοιτάξτε πώς φέρονταν οι αρχαίοι στους ξένους! Έτσι πρέπει να κάνουμε κι εμείς»

Ένα δώρο που έφτασε καθυστερημένα, μόλις είκοσι λεπτά πριν το τέλος της παράστασης - Κριτική της Λουίζας Αρκουμανέα για το «ζ-η-θ, ο Ξένος» σε σκηνοθεσία Μιχαήλ Μαρμαρινού.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Η Κασσάνδρα της Έβελυν Ασουάντ σημάδεψε το φετινό καλοκαίρι

Θέατρο / Η Κασσάνδρα της Έβελυν Ασουάντ σημάδεψε την «Ορέστεια»

Η «Ορέστεια» του Θεόδωρου Τερζόπουλου συζητήθηκε όσο λίγες παραστάσεις: ενθουσίασε, προκάλεσε ποικίλα σχόλια και ανέδειξε ερμηνείες υψηλής έντασης και ακρίβειας. Ξεχώρισε εκείνη της Έβελυν Ασουάντ, η οποία, ως Κασσάνδρα, ερμήνευσε ένα αραβικό μοιρολόι που έκανε πολλούς να αναζητήσουν το όνομά της. Το φετινό καλοκαίρι, η παράσταση επιστρέφει στη Θεσσαλονίκη, στους Δελφούς και στο αρχαίο θέατρο Φιλίππων.
M. HULOT
Η Λίνα Νικολακοπούλου υπογράφει και σκηνοθετεί τη μουσικοθεατρική παράσταση «Χορικά Ύδατα»

Θέατρο / «Χορικά Ύδατα»: Ο έμμετρος κόσμος της Λίνας Νικολακοπούλου επιστρέφει στη σκηνή

Τραγούδια που αποσπάστηκαν από το θεατρικό τους περιβάλλον επιστρέφουν στην πηγή τους, σε μια σκηνική τελετουργία γεμάτη εκπλήξεις που φωτίζει την τεράστια καλλιτεχνική παρακαταθήκη της στιχουργού.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Το ημέρωμα της στρίγγλας»: Ήταν ο Σαίξπηρ μισογύνης;

The Review / «Το ημέρωμα της στρίγγλας»: Ήταν ο Σαίξπηρ μισογύνης;

Γιατί εξακολουθεί να κερδίζει το σύγχρονο κοινό η διάσημη κωμωδία του Άγγλου βάρδου κάθε φορά που ανεβαίνει στη σκηνή; Ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου συζητούν με αφορμή την παράσταση που σκηνοθετεί η Εύα Βλασσοπούλου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ