Μουσική και Τζέιμς Τζόις

Μουσική και Τζέιμς Τζόις Facebook Twitter
0

1. SOUNDTRACK: Τα βιβλία έχουν τη μουσική τους. Και δεν εννοώ την προσωδία της πρόζας ενός Τζακ Κέρουακ, φερ’ ειπείν, ή τις μελωδίες των κρυστάλλων στα μυθιστορήματα του Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ. Εννοώ όντως μουσική, τραγούδια που παρεισφρέουν στις σελίδες και ακούγονται από πικάπ, από κασετόφωνα σε παλιά αμάξια, από στερεοφωνικά υψηλής πιστότητας, ή άλλοτε τα σιγοτραγουδάνε οι ήρωες, καθώς θυμούνται μια χαμένη νιότη ή ετοιμάζονται για μια περιπέτεια.

Ο Ισπανός Ενρίκε Βίλα-Μάτας (Βαρκελώνη, 31/03/1948), μετρ του διακειμενισμού, αποτίνει φόρο τιμής στον Τζέιμς Τζόις και νοσταλγεί την εποχή της ακόρεστης κι ακούραστης βιβλιοφιλίας. Στη Δουβλινιάδα (μτφρ. Νάννα Παπανικολάου, εκδ. Καστανιώτης), ο Σάμουελ Ρίβα είναι εκδότης, πότης, μελαγχολικός και πικραμένος, και αποφασίζει να τιμήσει την Bloomsday, παρασύροντας τους παλιόφιλούς του να προσκυνήσουν το Δουβλίνο. Θαυμάσια! Ένα μυθιστόρημα βούτυρο στο ψωμί κάθε booklover που ομνύει σε ονόματα όπως Μπέκετ, Μπέρνχαρντ, Μπόρχες, Μπάλαρντ, Μπολάνιο, Μπάροουζ, αντιλαμβάνεστε.

Επίσης, η Δουβλινιάδα έχει έξοχα τραγούδια. Παραθέτω μερικά: Μπομπ Ντίλαν, «Most likely you go your way» (σ. 41). Τομ Γουέιτς, «Downtown Train» (σ. 66). Ζορζ Μπρασένς, «Les copains d’ abord» (σ. 70). Ριτά Μιστουκό, «Le petit train». Ρίτσαρντ Χώλεϋ, «Just like the rain» (σ. 81). Μπομπ Ντίλαν και Τζόνι Κας, «That’s all right, mama» (σ. 108). Φρανσουάζ Αρντύ, «Partir quand même» (σ. 156). Λίαμ Κλάνσυ, «Green fields of France» (σ. 174). Javier de Galloy, «Walk on the wild side» (σ. 182, παρεμπτιπτόντως: άθλια διασκευή, κυριολεκτικώς εκτέλεση). Beatles, «This Boy» (σ. 188). Το ιρλανδέζικο λαϊκό τραγούδι που ακούγεται στο τέλος της ταινίας Οι Νεκροί του Τζον Χιούστον, το «Lass of Aughrim» (σ. 191). Φρανκ Σινάτρα, «The best is yet to come» (σ. 296). Ακούγονται επίσης: Les Surfs (σ. 34), τζαζ μουσική (σ. 49), Μπίλι Χόλιντεϊ (σ. 61), γαλλική μουσική από το ραδιόφωνο (σ. 162) και Coldplay (σ. 264).

 

2. COMING SOON: Αναμένεται με αδημονία, αποτελεί ήδη θέμα έντονων συζητήσεων στις βιβλιοφιλικές ομάδες του facebook -δες Έλληνες πυντσον-όφιλοι (ή πυντσονολάγνοι) και Bookspotting, φυσικά- και θα είναι, το δίχως άλλο, ένα από τα εκδοτικά γεγονότα του 2012. Μιλάμε για το (σχεδόν αμετάφραστο) Finnegans Wake του Τζέιμς Τζόις. Όταν το ανακοίνωσα για πρώτη φορά, κάμποσοι φίλοι νόμιζαν ότι έκανα ακόμα μία από τις γνωστές φάρσες μου. Αλλά όχι, είναι αλήθεια και το γεγονός της επικείμενης έκδοσης από την Εστία και το όνομα του τολμητία μεταφραστή: Ελευθέριος Ανευλαβής. Τον οποίο πολλοί θυμούνται ως τζόρα και ρωμαλέο καλεσμένο σε τηλεοπτικές αντιπαραθέσεις. Σημειώνω ότι δείγματα του άθλου που επιτέλεσε ο Ανευλαβής, με την απόλυτη στήριξη του ιστορικού οίκου της Εστίας, βρίσκουμε ήδη στα τεύχη 1798 (Μάρτιος 2007), 1804 (Οκτώβριος 2007), 1812 (Ιούνιος 2008), και 1833 (Μάιος 2010) της Νέας Εστίας.

3.TEXT: Παραθέτω την περιλάλητη τρίτη παράγραφο του Finnegans Wake, όπως την αποδίδει ο χαλκέντερος Ελευθέριος Ανευλαβής:

«πτώση(μπαμπαμπαναλγκχαραγκχτακαμμιναρροννκοννμπροντόννερρονντουοννθανντροβαρρχοουναουσκαουντοοχοοχορντενένθουρνουκ!) ενός, κάποτε κατρουλόγερου του τοιχοστενοσόκακου, ξαναϊστορείται, από το λίκνο μέχρι το βασίλεμα της ζωής, μέσα από τη χριστιανική υμνωδία. Το κατρακύλισμα από τον ψηλό τοίχο, μοιραία, σχεδόν χωρίς προειδοποίηση , έφερε πφφτζουτ το γκρεμοτσάκισμα του Φίννεγκαν, Ιρλανδού στιβαρού άντρα, που το βουισμένο χαμπτοκορφοκέφαλό του πάραυτα στέλνει ερευνητή πέρα στη δύση να διενεργήσει έρευνα για τα ταμπτυποδοδάχτυλά του: και η πανωγυρισμένη κορυφοσημειοθέση τους βρίσκεται στο ύψωμα, πέρα κει στο φοινοκόπαρκο, όπου πορτοκάλια είναι αφημένα να οξειδαναπαύονται πάνω στο πράσινο, απ’ όταν οι πρωοδουβλινέζοι αγάπησαν τη λίββυ».

 

 

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Από τότε που με έφεραν εδώ, έχω πειστεί ότι έχω πεθάνει»

Βιβλίο / «Από τότε που με έφεραν εδώ, έχω πειστεί ότι έχω πεθάνει»

Το πρωτότυπο science fiction μυθιστόρημα «Οι υπάλληλοι» της Δανής Όλγκα Ράουν κερδίζει υποψηφιότητα για Booker, προβλέποντας εικόνες από τη ζωή αλλόκοτων υπαλλήλων στο μέλλον, βγαλμένες από το πιο ζοφερό παρόν.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ευάρεστος Πιμπλής: «Η ηδονή σήμερα τρομάζει – και αυτό λέει πολλά για εμάς»

Βιβλίο / Ευάρεστος Πιμπλής: «Η ηδονή σήμερα τρομάζει και αυτό λέει πολλά για εμάς»

Ο πρωτοεμφανιζόμενος συγγραφέας μιλά στη LiFO με αφορμή το βιβλίο του «Πέρα από τη συναίνεση» για μερικά από τα πιο δύσκολα ζητήματα της εποχής: τη βία μέσα στη φαντασίωση, τον νέο πουριτανισμό, τα όρια της επιθυμίας και την εύθραυστη, συνεχώς μεταβαλλόμενη έννοια του τι σημαίνει να είσαι άνδρας σήμερα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μοντ Ρουαγιέ: «Πού θα βρίσκονται σε δέκα χρόνια όλοι αυτοί που μας επιτίθενται;»

Lgbtqi+ / Μοντ Ρουαγιέ: «Πού θα βρίσκονται σε δέκα χρόνια όλοι αυτοί που μας επιτίθενται;»

Στο εξαιρετικά ενδιαφέρον βιβλίο «Τρανσφοβία» που μόλις κυκλοφόρησε στα ελληνικά, η τρανσφεμινίστρια Μοντ Ρουαγιέ επιχειρεί να καταγράψει τη νέα πραγματικότητα για την τρανς συνθήκη και τα τρανς δικαιώματα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
H παλιά Εθνική Βιβλιοθήκη ανοίγει ξανά τις πύλες της

Αποκλειστικές φωτογραφίες / Η παλιά Εθνική Βιβλιοθήκη ανοίγει ξανά τις πόρτες της

Η LiFO μπήκε στο ιστορικό Βαλλιάνειο Μέγαρο το οποίο, μετά την ολοκλήρωση των αναγκαίων εργασιών αποκατάστασης και συντήρησης, θα υποδεχθεί ξανά το κοινό στις αρχές του 2026.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Gaslighting»: Είναι όλα στο μυαλό σου!

Βιβλίο / «Gaslighting»: Είναι όλα στο μυαλό σου!

Τι είναι το gaslighting; Το επίκαιρο και διαφωτιστικό δοκίμιο της Kέιτ Άμπραμσον αποτελεί μια διεξοδική, εις βάθος ανάλυση ενός όρου που έχει κατακλύσει το διαδίκτυο και την ποπ κουλτούρα και χρησιμοποιείται πλέον ευρέως.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Το woke στο «καναβάτσο»

Βιβλίο / Τι είναι τελικά το woke; Δύο βιβλία εξηγούν

Δύο αξιόλογα βιβλία που εστιάζουν στην πολυσυζητημένή και παρεξηγημένη σήμερα woke κουλτούρα κυκλοφόρησαν πρόσφατα στα ελληνικά, εμπλουτίζοντας μια βιβλιογραφία περιορισμένη και μάλλον αρνητικά διακείμενη.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Σκοτ Φιτζέραλντ «Ο Μεγάλος Γκάτσμπυ»

Το πίσω ράφι / «Ο Μεγάλος Γκάτσμπυ». Ένα αριστούργημα. Δίχως υπερβολή

O Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ ζωντανεύει την εκλεπτυσμένη βαρβαρότητα της αμερικανικής αστικής τάξης, το κυνήγι του αμερικανικού ονείρου και μαζί τη διάλυση μιας κολοσσιαίας ψευδαίσθησης.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Η Έλεν ντε Γουίτ έγραψε τον «Τελευταίο Σαμουράι». Χρειάστηκε 25 χρόνια για το νέο της βιβλίο

Βιβλίο / Η Έλεν ντε Γουίτ έγραψε τον «Τελευταίο Σαμουράι». Χρειάστηκε 25 χρόνια για το νέο της βιβλίο

Η μυθιστορηματική περίπτωση της Ντε Γουίτ αποδεικνύει ότι οι καλοί συγγραφείς πάντα δικαιώνονται. Και το βιβλίο της «Οι Άγγλοι καταλαβαίνουν το μαλλί», τη σπάνια ευφυΐα της.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Μαρία Μήτσορα «Ζήτα Ήτα Θήτα»

Προδημοσίευση / Μαρία Μήτσορα «Ζήτα Ήτα Θήτα»

Μια αποκλειστική πρώτη δημοσίευση από το εν εξελίξει βιβλίο «Ανθός ΜεταΝοήματος» της Μαρίας Μήτσορα, μιας αθόρυβης πλην σημαντικότατης παρουσίας στην ελληνική λογοτεχνία, που θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Πατάκη μέσα στο 2026.
THE LIFO TEAM
«Πώς αλλάζει κανείς, πώς φτάνει σε σημείο να μην αναγνωρίζει τον εαυτό του»

Το πίσω ράφι / «Πώς αλλάζει κανείς, πώς φτάνει σε σημείο να μην αναγνωρίζει τον εαυτό του»

Το μυθιστόρημα «Δαμάζοντας το κτήνος» της Έρσης Σωτηροπούλου είναι χτισμένο στην εικόνα της «μοναξιάς που μοιράζονται πολλοί άνθρωποι μαζί». Επανεκδίδεται σε λίγες μέρες από τον Πατάκη.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Μάργκαρετ Άτγουντ: «Δεν νομίζω να με αγαπούσε ο Πλάτωνας»

Βιβλίο / Μάργκαρετ Άτγουντ: «Δεν νομίζω να με αγαπούσε ο Πλάτωνας»

Μία από τις σημαντικότερες συγγραφείς της εποχής μας. Στη συνέντευξή της στη LifO δίνει (ανάμεσα σε άλλα) οδηγίες για το γράψιμο και τη ζωή, τη γνώμη της για τον Πλάτωνα αλλά και για την αξία των συμβολικών μύθων.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Σεξ, (πολλά) ναρκωτικά και rock & roll με τον Μάρτιν Σκορσέζε

Βιβλίο / Σεξ, (πολλά) ναρκωτικά και rock & roll με τον Μάρτιν Σκορσέζε

Στο νέο βιβλίο του, που κυκλοφορεί δύο χρόνια μετά τον θάνατό του, ο Ρόμπι Ρόμπερτσον, ο ηγέτης του θρυλικού συγκροτήματος The Band, μιλάει για όσα έζησε με τον διάσημο σκηνοθέτη και κολλητό του στο ηδονιστικό Χόλιγουντ της δεκαετίας του '70.
THE LIFO TEAM
Ο «Θάνατος του Βιργιλίου» και τρία ακόμα λογοτεχνικά διαμάντια

Βιβλίο / Ο «Θάνατος του Βιργιλίου» και τρία ακόμα λογοτεχνικά διαμάντια

Τα έργα-σταθμοί της λογοτεχνίας, από την υψηλή ποίηση μέχρι τη μυθοπλασία, ανέκαθεν αποτύπωναν τα ακραία σημεία των καιρών, γι’ αυτό είναι επίκαιρα. Παραθέτουμε τέσσερα αντιπροσωπευτικά παραδείγματα που βγήκαν πρόσφατα.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ζοζέ Σαραμάγκου: Η ζωή ενός αντισυμβατικού συγγραφέα

Βιβλίο / Ζοζέ Σαραμάγκου: «Πιστεύω πως ό,τι είναι να γίνει δικό μας, θα φτάσει τελικά στα χέρια μας»

Σαν σήμερα γεννήθηκε ο σπουδαίος Πορτογάλος λογοτέχνης που ξεκίνησε να γράφει για να δοκιμάσει «τι στ’ αλήθεια μπορεί ν’ αξίζει ως συγγραφέας» και έφτασε να πάρει Νόμπελ Λογοτεχνίας.
ΕΛΠΙΔΑ ΜΟΥΡΚΑΚΟΥ