Η επίσημη ανακοίνωση της υποψηφιότητας του Κυριάκου Πιερρακάκη για την προεδρία του Eurogroup σηματοδοτεί μια σημαντική στιγμή για την Ελλάδα, καθώς ο υπουργός Οικονομικών διεκδικεί έναν από τους πιο στρατηγικούς ρόλους στη θεσμική αρχιτεκτονική της Ευρωζώνης. Η θέση του προέδρου, άλλωστε, εκπροσωπεί το σύνολο των υπουργών Οικονομικών σε διεθνή φόρα όπως η G7, το ΔΝΤ και η Παγκόσμια Τράπεζα, ενώ καθορίζει την ατζέντα για την οικονομική πολιτική της Ευρωζώνης.
Δύο είναι οι υποψήφιοι που διεκδικούν το αξίωμα: ο Έλληνας υπουργός και ο Βέλγος Βίνσεντ Φαν Πέτεγκεμ, νυν υπουργός Προϋπολογισμού και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης του Βελγίου. Ο Φαν Πέτεγκεμ διαθέτει ισχυρό ακαδημαϊκό υπόβαθρο στη διοίκηση επιχειρήσεων και σημαντική πολιτική παρουσία, έχοντας διατελέσει δήμαρχος και στη συνέχεια ομοσπονδιακός υπουργός Οικονομικών.
Κατά τη θητεία του έχει προωθήσει μεταρρυθμίσεις για φορολογική δικαιοσύνη, μέτρα στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων, ενώ έχει συμβάλει στη διεθνή συμφωνία για τον παγκόσμιο ελάχιστο φόρο πολυεθνικών. Είναι μια προσωπικότητα με διεθνή αναγνώριση και ενεργή παρουσία στις συζητήσεις για το μέλλον της ευρωπαϊκής οικονομίας.
Πότε θα γίνει η εκλογή
Η διαδικασία εκλογής θα πραγματοποιηθεί στις 11 Δεκεμβρίου στις Βρυξέλλες, κατά την επόμενη συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης.
Κάθε μία από τις 20 χώρες διαθέτει ίσο δικαίωμα ψήφου και ο νέος πρόεδρος εκλέγεται με απλή πλειοψηφία, δηλαδή με τουλάχιστον 11 ψήφους.
Εάν κανένας υποψήφιος δεν συγκεντρώσει την απαιτούμενη πλειοψηφία στον πρώτο γύρο, η διαδικασία συνεχίζεται με διαδοχικές ψηφοφορίες, ενώ υπάρχει δυνατότητα απόσυρσης υποψηφιότητας.
Πώς λειτουργεί η προεδρία
Ο πρόεδρος του Eurogroup:
- παραμένει εν ενεργεία υπουργός Οικονομικών στη χώρα του,
- εκλέγεται για θητεία 2,5 ετών με δυνατότητα ανανέωσης,
- συντονίζει τις συνεδριάσεις και καθορίζει τα θέματα προς συζήτηση,
- εκπροσωπεί την Ευρωζώνη σε διεθνή οικονομικά φόρα,
- παρακολουθεί την υλοποίηση των αποφάσεων και τη συνοχή της οικονομικής πολιτικής της ζώνης του ευρώ.
Το θεσμικό πλαίσιο και η σημασία του Eurogroup
Το Eurogroup λειτουργεί από το 1997 ως άτυπο αλλά καίριο όργανο συντονισμού των οικονομικών πολιτικών της Ευρωζώνης. Συνεδριάζει συνήθως μία φορά τον μήνα, προετοιμάζοντας την ατζέντα των Συνόδων Κορυφής για το ευρώ και διαμορφώνοντας τις κοινές κατευθύνσεις σε ζητήματα δημοσιονομικής σταθερότητας και ανάπτυξης.
Μετά την παραίτηση του Πασκάλ Ντόναχιου στις 18 Νοεμβρίου, χρέη υπηρεσιακού προέδρου εκτελεί ο υπουργός Οικονομικών της Κύπρου, Μάκης Κεραυνός.
Η πρόταση Πιερρακάκη για το μέλλον της Ευρωζώνης
Στην επίσημη επιστολή του προς τους ομολόγους του, ο Κυριάκος Πιερρακάκης παρουσίασε τέσσερις βασικούς άξονες για το Eurogroup της επόμενης δεκαετίας:
- Ενίσχυση της Ένωσης Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων για την απελευθέρωση ευρωπαϊκών κεφαλαίων.
- Πιο ολοκληρωμένη και ανταγωνιστική ενιαία αγορά, με λιγότερο κατακερματισμό.
- Στρατηγική για το ψηφιακό ευρώ και την τεχνολογική κυριαρχία της Ευρώπης.
- Διαφύλαξη των οικονομικών θεμελίων της Ευρωζώνης, με έμφαση στη δημοσιονομική σταθερότητα, την παραγωγικότητα και το δημογραφικό.
Ο Έλληνας υπουργός υπογραμμίζει ότι η Ευρώπη χρειάζεται ενότητα και ταχύτητα στην υλοποίηση κοινών αποφάσεων, ώστε να ανταποκριθεί στις γεωπολιτικές και οικονομικές προκλήσεις της επόμενης δεκαετίας.